Ở Syria, Putin có chiến lược dài hạn hay ngày nào biết ngày đó?

Trong bối cảnh Mỹ và phương Tây luôn mong muốn Tổng thống Nga sa lầy ở Syria, không thể phủ nhận rằng đây là thời điểm mà ông Putin bắt đầu gặt hái những thành công.

Moscow Times ngày 12/11 đã đăng tải bài phân tích của ông Josh Cohen, cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ và là chuyên gia về Nga và Liên Xô cũ, về chiến dịch không kích mà Tổng thống Nga Putin phát động ở Syria.

Trong bối cảnh Nga tiếp tục chiến dịch không kích ở Syria, nhiều nhà bình luận phương Tây phác họa chiến lược của ông Putin như một sự thất bại nặng nề. Họ cho rằng Nga có thể sẽ sa lầy giống như kịch bản ở Afghanistan trong quá khứ.

Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Mỹ James Clapper từng đặt câu hỏi liệu “ông Putin có chiến lược dài hạn ở Syria hay hành động theo kiểu ngày nào biết ngày đấy”. Trong khi đó, nhà phân tích Edward Lucas cho rằng, ông Putin đã thất bại ở Syria vì “khả năng khôi phục ổn định chế độ Assad thống nhất ở Syria là khó có thể xảy ra”.

Theo nhận định của tác giả Josh Cohen, ông Putin đang trên con đường đạt được thành công trong dựa trên mục đích mà Tổng thống Nga đề ra ở Trung Đông. Điều mà ông Putin lo ngại nhất chính là sự hỗn loạn.

Nhà lãnh đạo Nga từng phát biểu tại Liên Hợp Quốc rằng, chỉ vì mong muốn thay đổi chế độ mà Mỹ đã “hủy hoại nền tảng của các quốc gia”, tạo ra một khoảng trống quyền lực “tràn ngập những kẻ cực đoan và khủng bố”.

Việc Nga can thiệp quân sự không nhằm khôi phục quyền lực của Tổng thống Bashar al-Assad mà muốn duy trì một đất nước Syria thống nhất, ưu tiên nhà lãnh đạo có thể bảo vệ lợi ích của Nga.

Vì lý do này, trong vài tuần đầu tiên thực hiện ném bom, Nga đã tập trung ngăn chặn phe đối lập tiếp tục mở đường tiến công những nơi chính phủ Syria nắm quyền kiểm soát. Trong khi lực lượng Assad và đồng minh người Shiite không thể tái chiếm phần lớn lãnh thổ quốc gia, ít nhất quân đội Syria cũng đã củng cố vị trí, không để mất thêm các vị trí chiến lược.

Như vậy chiến dịch không kích của Nga về cơ bản đã đạt được thành công đầu tiên. Mục đích thứ hai mà ông Putin hướng tới là nhằm khôi phục vị thế của Nga ở Trung Đông. Vấn đề này cũng đã đem đến những thành công ban đầu.

Quân đội Nga đã tăng cường đến các căn cứ thuộc vùng đất do người Alawite kiểm soát, duy trì khả năng tiếp cận của Hạm đội Biển Đen đến cảng Tartus và từ đó, mở rộng sức mạnh trên khắp khu vực phía đông Địa Trung Hải.

Quan trọng hơn, Nga đã thành công trong việc củng cố mối quan hệ quân sự với các quốc gia do người Hồi giáo Shiite kiểm soát như Iran và Iraq. Lần đầu tiên kể từ khi Tổng thống Ai Cập Anwar Sadat trục xuất các lực lượng Liên Xô năm 1973, Nga đã tái khẳng định vị thế vững chắc ở Trung Đông.

Thông điệp của ông Putin đối với Mỹ đã rõ ràng: Chúng tôi tiếp tục nắm vai trò quyền lực chi phố Trung Đông và chúng tôi sẽ không đi đâu cả.

Mục đích thứ hai của ông Putin là nhằm sử dụng chiến dịch quân sự ở Syria để hướng sự tập trung khỏi Ukraine, buộc phương Tây phải hợp tác với nhà lãnh đạo Nga. Một lần nữa, ông Putin đã giành được những thành công ban đầu.

Sau một thời gian dài yêu cầu “Assad phải từ chức”, chính quyền Tổng thống Mỹ Obama đã chấp nhận về khả năng ông Assad tiếp tục nắm quyền trong quá trình chuyển giao quyền lực. Cuộc đàm phán tại Vienna (Áo) về tương lai của Syria đã phản ánh rõ điều này.

Các lực lượng Mỹ và Nga cũng đã đối thoại để tránh khả năng đụng độ trên bầu trời Syria. Mỹ có thể không đồng tính với ông Putin nhưng Washington và Moscow vẫn sẽ phải ngồi lại cùng đàm phán với nhau.

Cuối cùng, dù không rõ ràng nhưng chiến dịch quân sự ở Syria cũng có thể mở lối thoát, nhằm chấm dứt lệnh cấm vận kinh tế của Mỹ và phương Tây. Nhiều quốc gia châu Âu đã chia rẽ về lệnh trừng phạt cũng như bị tác động từ cuộc khủng hoảng người di cư.

Tác giả Josh Cohen kết luận, chiến dịch quân sự của Nga đã đạt được những thành công bước đầu dù Moscow cũng phải đối mặt với những rủi ro bất ngờ, đặc biệt sau thảm kịch rơi máy bay Nga tại Ai Cập.

Có thể nói, sau 6 tuần Nga không kích ở Syria, dường như sự liều lĩnh của ông Putin đã bắt đầu gặt hái được những thành công.

Đăng Nguyễn

Theo_Người Đưa Tin