Ô nhiễm dầu nhớt trong nguồn nước là loại ô nhiễm tồi tệ nhất

Theo TS. Nguyễn Hồng Vũ, ô nhiễm dầu nhớt trong nước là loại ô nhiễm rất nguy hiểm, phức tạp, có nhiều nguy cơ gây ảnh hưởng sức khỏe con người.

Dầu vết chất thải dầu nhớt được phát hiện ở đầu nguồn nước dẫn vào nhà máy nước sạch Sông Đà (ảnh: N.H)

Theo chia sẻ của TS. Nguyễn Hồng Vũ, Viện Nghiên cứu ung thư, City of Hope, California, USA, ô nhiễm dầu nhớt là một loại ô nhiễm phức tạp. Do dầu nhớt không phải là một chất mà là một hỗn hợp bao gồm hàng trăm chất khác nhau bao gồm các chất vòng thơm, các chất mạch thẳng ngắn hoặc dài, v.v… Các chất nhẹ hơn nước thì nổi phía trên tạo thành lớp màn trên bề mặt, các chất nặng hơn nước thì chìm xuống dưới tích tụ trong trầm tích dưới đáy, có thể ảnh hưởng đến cá và sinh vật ăn đáy. Vì thế, việc tẩy rửa ô nhiễm dầu là một việc làm không dễ dàng, tốn nhiều thời gian và tiền bạc.

Ngoài ra, dầu đã qua sử dụng trong máy móc, xe cộ còn có thể chứa các kim loại nặng như kẽm, chì và cadmium.

Theo TS. Vũ, các chất trong dầu nhớt có thể nhiễm vào cơ thể nhanh qua 2 đường chính là thở và ăn uống rồi vào máu rất nhanh. Theo máu một số hợp chất trong dầu nhớt được phân bố khắp cơ thể và nhanh chóng phân hủy thành các hóa chất khác có độ độc cao hơn hoặc thấp hơn. Bên cạnh đó, có một số chất khó phân hủy hơn có thể tích lũy trong các mô trong cơ thể.

Ngoài ra, các chất trên còn có thể nhiễm qua đường da khi tiếp xúc trực tiếp, tuy nhiên chậm hơn so với hai đường thở & ăn uống phía trên. Việc đào thải các chất độc chủ yếu qua đường tiểu và thở.

Ảnh hưởng sức khỏe do ô nhiễm các chất trong dầu nhớt phụ thuộc vào nhiều yếu tố: loại hợp chất hóa học có trong thành phần ô nhiễm; thời gian tiếp xúc và lượng hóa chất tiếp xúc. Mỗi hợp chất khác nhau trong dầu nhớt ảnh hưởng đến cơ thể theo những cách khác nhau. Điển hình các hợp chất nhỏ như benzen, toluene và xylene, có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương của con người. Nếu tiếp xúc trong một thời gian dài, tổn thương vĩnh viễn cho hệ thống thần kinh trung ương có thể xảy ra. Nếu phơi nhiễm đủ cao có thể dẫn đến chết người.

Hợp chất n-hexane có trong dầu nhớt ô nhiễm có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương theo một cách khác, gây ra một rối loạn thần kinh gọi là “ bệnh thần kinh ngoại biên” (peripheral neuropathy) đặc trưng bởi tê ở bàn chân và chân, trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tê liệt.

Nuốt một số sản phẩm dầu mỏ như xăng và dầu hỏa gây kích ứng da, mắt, cổ họng và dạ dày, suy nhược hệ thống thần kinh trung ương, khó thở và viêm phổi. Một số các hợp chất cũng có thể ảnh hưởng đến máu, hệ thống miễn dịch, gan, lá lách, thận, thai nhi đang phát triển.

TS. Vũ cũng cho hay, do trong dầu nhớt có quá nhiều chất nên hiện nay không có xét nghiệm y tế nào cho thấy liệu bạn đã nhiễm tổng lượng dầu nhớt hay chưa. Tuy nhiên, có các phương pháp để xác định xem bạn có tiếp xúc với một số hợp chất, hoặc sản phẩm có trong dầu nhớt hay không. Ví dụ, n-hexane có thể được đo trong nước tiểu. Benzen có thể được đo trong không khí thở ra và một chất chuyển hóa của benzen, phenol, có thể được đo trong nước tiểu.

“Tóm lại, ô nhiễm dầu nhớt trong nước là một loại ô nhiễm rất nguy hiểm và phức tạp. Nếu việc ô nhiễm này đã xảy ra ở nguồn nước dùng để cung cấp nước sạch cho người dân sử dụng thì cần phải nhìn nhận vấn đề thật nghiêm túc, và xử lý thật cẩn thận nếu không thì hậu quả xấu đến sức khỏe của người dân sẽ là khôn lường. Bà con trong vùng nên cẩn thận cho đến khi có những kết quả kiểm tra rõ ràng và nguồn nước sạch trở lại, tạm thời bà con không nên sử dụng nước này để uống; không sử dụng nước này để rữa rau, vo gạo và hoặc những việc khác tiếp xúc trực tiếp đến đồ ăn”, TS. Vũ khuyến cáo.

Liên quan đến vụ việc nước sinh hoạt có mùi “lạ”, trả lời báo chí tại họp báo thường kỳ sáng 14/10, ông Hoàng Văn Thức, Tổng cục phó Môi trường, Bộ Tài nguyên Môi trường dẫn báo cáo từ Sở Tài nguyên Môi trường Hòa Bình “người dân phản ánh phát hiện xe tải 2,5 tấn đổ trộm dầu ra khe núi thuộc xã Phúc Tiến tối 8/10. Sau đó địa bàn có mưa to dẫn đến dầu từ khe núi chảy xuống suối Trâm xã Phú Minh và lan đến kênh dẫn nước vào nhà máy nước sạch sông Đà”.

Theo baogiaothong