Nuôi yến: Canh bạc chim trời
Ngồi quanh bàn cà phê trước ngõ vào ấp văn hóa An Hòa, mấy anh nông dân xã Tam Thôn Hiệp, huyện Cần Giờ, TP.HCM nói vui: “Bây giờ ở đây yến đã nhiều hơn người. Chừng ít năm nữa thôi chắc yến đuổi hết người đi!”.
Câu nói nghe chừng có vẻ thậm xưng, nhưng ngẫm kỹ biết đâu chừng lại đúng, khi làn sóng về quê mua đất xây nhà yến vẫn chưa bao giờ hết sôi động tại làng quê vốn yên ả này.
Mừng như bắt được… phân
Qua phà Bình Khánh, chạy chừng 8km đến cầu Rạch Lá, chạy thêm độ hơn cây số nữa rồi rẽ vào đường Tam Thôn Hiệp, xã Tam Thôn Hiệp, huyện Cần Giờ, hỏi thăm anh Long, chủ nhà yến, thì không ai là không biết.
Lý do khiến anh Long được nhiều người nhớ đơn giản bởi anh là một trong số hiếm hoi người dân chánh gốc Tam Thôn Hiệp có tiề.n nuôi yến, bán tổ yến giá “mềm” nhất vùng và trụ được với nghề nuôi yến tới giờ này.
Nói chính xác hơn, trong số hàng trăm chủ nhân của hơn 110 nhà yến mọc lên chen chúc ở xã này, chỉ có anh Long và bà Bảy là người bản xứ đeo bám lâu dài với nghề nuôi yến, còn lại là người có tiề.n ở tứ xứ đổ về. Mà bà Bảy cũng chính là dì ruột của anh Long.
Dãy nhà lầu san sát ở Tam Thôn Hiệp. Tất cả đều là nhà dành cho chim yến
Cầm chắc tay lái chiếc xe máy chở tôi băng qua con đường lổn nhổn đá dăm, anh Long – tên trong giấy tờ là Võ Văn Dũng – một chủ nhà yến tại xã Tam Thôn Hiệp, huyện Cần Giờ – luôn miệng giới thiệu: “Mấy căn nhà đang thi công ven đường này toàn là nhà xây cho yến đó!”.
Thợ hồ vùng này bây giờ hầu như không ngớt việc. Dọc phố nhà yến Tam Thôn Hiệp là những căn nhà cao 3-4 tầng kiên cố, với hàng trăm ngàn cửa sổ bé bằng lòng bàn tay. Chủ nhân những căn nhà yến đa số là người sống ở nơi khác. Tại nhà yến chỉ cắt đặt vài người trông coi.
Dừng lại trước nhà yến của mình, anh Long móc túi tìm chìa khóa mở cổng. Trên cánh cổng sắt cao chừng hai thước là bốn chiếc ổ khóa to bự. Mở hết lớp khóa ngoài, anh Long còn lòn tay mở thêm một ống khóa bên trong. Cánh cửa xịch mở. Vẫn chưa thấy yến.
Căn phòng tối như hũ nút ở bên trong là nơi đặt ba cái ampli và hệ thống điện. Chủ nhân giải thích: “Đây là loa phát, trong kia là loa ru. Loa ru phải phát 24/24. Sở dĩ cửa nẻo phải làm kỹ như vầy là để phòng trộm cướp, dù cũng chưa có vụ cướp nào xảy ra”.
Một lớp cửa nữa được mở ra. Theo ánh sáng phát ra từ chiếc đèn pin nhỏ, dợm bước trên nền nhà dấp dính phân chim, chúng tôi nhìn thấy từng cặp chim yến đang làm tổ. Những chiếc tổ yến màu trắng đục nằm rải rác trên gờ tường.
Theo thống kê của Phòng Kinh tế UBND huyện Cần Giờ, hiện toàn huyện có 187 căn nhà nuôi chim yến. Trong đó xã Tam Thôn Hiệp (110 căn), Lý Nhơn (17 căn), Long Hòa (2 căn), Bình Khánh (12 căn), An Thới Đông (27 căn) và thị trấn Cần Thạnh (19 căn); có khoảng 45 căn đã cho thu hoạch tổ yến, 142 căn đang gây nuôi chim yến lấy tổ. Trong đó, chỉ có 10 căn nằm trong Đề án thí điểm mô hình nuôi chim yến trong nhà lấy tổ ở xã Tam Thôn Hiệp là có giấy phép. Có đến 159 căn, phần lớn phát triển trong các khu dân cư, được chủ đầu tư sửa chữa nhà đang ở hoặc xin xây dựng nhà ở rồi chuyển thành nhà nuôi chim yến.
Video đang HOT
Hôm nay là ngày nhà yến của anh Long đến kỳ thu hoạch tổ. Mùi của ẩm mốc trộn lẫn với mùi đặc trưng của phân chim xộc tới. Thấy tôi đưa tay lên mũi, anh Long cười lớn: “Người ngoài ngửi thấy thì ghê nhưng với dân nuôi yến như tụi tui thấy được phân chim là mừng như bắt được vàng!”.
Đang có nghề làm nước đá, năm 2008 thấy người ta nuôi yến hà rầm, anh Long gom vốn xây nhà yến diện tích 10m x 25m. Anh kể: “Xây nhà xong, hoàn thiện kỹ thuật ở bên trong, phát loa dụ yến là bắt đầu thấp thỏm lo.
Đừng thấy chim về mà ham. Chim về chưa chắc đã vào nhà, rồi chim vào nhà chưa chắc đã chịu ở. Suốt mấy tháng trời yến cứ đến chao lượn, thăm dò làm mình muốn lên ruột. Tới chừng nào trong nhà có phân chim mới là tín hiệu cho thấy chim đã chọn nhà yến của mình làm nơi ở”.
Bước sang năm thứ ba, nhà yến của anh đã có khoảng 4.000 chim yến về, mỗi tháng thu hoạch tổ một lần, mỗi lần được 6kg. Nếu chỉ tính giá yến ở mức 33 triệu đồng/kg thì mỗi tháng anh kiếm được khoảng 200 triệu đồng – một khoản thu nhập không nhỏ so với mặt bằng đời sống của người dân chốn thôn quê.
Chưa kể không chỉ bán tổ yến, anh Long còn bán cả… phân yến cho người mới xây nhà yến dùng làm chất tạo mùi. Anh khoe: “Hôm rồi mới bán 200kg phân với giá 100.000 đồng/kg. Vậy mà còn không đủ bán”.
Thế nhưng thu nhập của anh Long vẫn chưa phải là mức “đỉnh” nhất. Theo dân trong nghề, người nuôi yến thật sự hốt tiề.n tỉ ở vùng này là vợ chồng ông L.. Với ba căn nhà yến đang khai thác, hằng tháng vợ chồng ông thu về không dưới 700-800 triệu đồng. Nhà yến của ông L. vẫn là nhà thu hút nhiều chim yến nhất.
Canh bạc
Thông thường, trong một khu dân cư, những nền nhà sát mé sông thường có giá thấp hơn nền nhà hướng mặt lộ. Nhưng ở xã Tam Thôn Hiệp thì khác, đất nền ở khu vực bờ sông có giá cao hơn hẳn. Một trong những lý do đẩy giá đất ven sông tăng mạnh là do nơi đây có nhiều nhà nuôi yến thành công.
Anh Long kiểm tra lại số tổ yến vừa thu hoạch được
Hơn 6g chiều, có mặt ở khu bờ kè, sát mé sông, chúng tôi chứng kiến cảnh yến về tổ. Tại một dãy chừng 6-7 căn nhà yến liền kề, yến quây về lượn đen kịt bên trên. Anh Minh, một người dân sống gần đó, bảo: “Coi vậy chứ để ý kỹ thì thấy yến chỉ vô cái nhà nhỏ nhất, đen thui nằm chính giữa là nhiều nhất. Mấy căn xung quanh, tụi nó chỉ lượn lờ cho vui vậy thôi. Cái nhà đen đen đó là căn nhà yến đầu tiên ở vùng này của ông L.. 10 năm rồi, yến trong đó chắc đã sanh đẻ tới đời chắt, đời chít”.
Một đặc tính của chim yến là rất trung thành, đã ở đâu là không bao giờ đổi chỗ. Những nhà yến xây sau chỉ mong dụ được số yến mới từ nơi khác chuyển đến hoặc số yến con được sinh sản từ các nhà yến cũ.
Tại xã Tam Thôn Hiệp, hiện tại công xây dựng nhà yến ở đây bình quân 2,2 triệu đồng/m2. Nếu chỉ xây dựng xác nhà, không bao gồm chi phí trang bị kỹ thuật bên trong thì có giá 1,8 triệu đồng/m2.
Sau khi bỏ tiề.n tỉ ra xây nhà, hằng tháng chủ nhà yến phải tốn thêm chừng 700.000 đồng cho chi phí điện, nước. Tiề.n thuê bảo vệ cỡ 3 triệu đồng/nhà. Đó là chi phí đối với những hộ nằm trong quy hoạch vùng nuôi yến và được cấp phép nuôi yến.
Số tiề.n bỏ ra là rất thật nhưng chuyện có thu hồi vốn hay không lại là chuyện không ai biết. Khá nhiều người đã đổ cả đống tiề.n để xây nhà, “trang trí nội thất”, thuê kỹ thuật viên “có tay nghề Malaysia”, nhưng chim không chịu vào ở. Đất lành chưa chắc chim đậu.
Theo 24h
Yến sào: Người giàu, kẻ khổ
Từ phố thị đến nông thôn, đâu đâu cũng thấy nhà nuôi yến xuất hiện. Yến đã đem lại cho nhiều người cuộc sống giàu có, no ấm. Nhưng yến cũng đem lại biết bao phiền toái cho những người bị buộc phải "sống chung với yến".
Vô số căn nhà mọc lên gần đây ở Cần Giờ (TP.HCM) chỉ để nuôi chim yến. Tại vùng đất thị xã Gò Công (Tiề.n Giang) và một phần huyện Gò Công Tây trong khoảng chục năm đã có không dưới 500 căn nhà cao tầng mọc lên để nuôi yến. Đó là chưa kể nhà nuôi yến đang mọc lên như nấm ở các huyện khác. Yến đã đem lại cho nhiều người cuộc sống giàu có. Nhưng yến cũng đem lại biết bao phiền toái cho hàng trăm ngàn dân bị bắt buộc "sống chung với yến".
Về đất Gò Công hỏi thăm chuyện yến, tức thì ai cũng chỉ đến nhà "vua yến" Mười Thiết - người đầu tiên làm nhà yến và cũng đang sở hữu lượng yến nhiều nhất vùng.
"Vua yến" đất Gò Công
Năm 1988, tầng trệt căn nhà vốn được ông Mười Thiết dùng làm kho thóc ở xã Long Bình, Gò Công Tây (Tiề.n Giang) bỗng dưng xuất hiện nhiều con chim đậu chênh vênh và làm tổ trên trần. "Sáng ra cứ thấy nó thải phân bừa bãi, mấy đứa cháu mỗi lần vào vận chuyển thóc trong kho lại ra sức đậ.p chết", ông Mười Thiết kể lại.
Thời ấy, đang là một người buôn gỗ, ông Mười Thiết cũng chẳng để ý đến việc con cháu mình đậ.p chế.t mấy con chim làm dơ kho thóc. Đến một ngày, người bạn làm ăn của ông Mười Thiết quả quyết đó là chim yến, có tổ "bán được lắm", ông mới bán tín bán nghi cùng con cháu trèo lên gỡ những cái tổ xám trắng, bé vừa lòng bàn tay gửi cho người bạn đem lên Sài Gòn bán thử. Chẳng ngờ mười mấy cái tổ ấy bạn ông bán được đến hơn 3 chỉ vàng.
Anh Võ Văn Dũng (xã Tam Thôn Hiệp, huyện Cần Giờ, TP.HCM) với các sản phẩm yến thu hoạch được từ nhà nuôi yến của gia đình - Ảnh: Mai Hương
Ông Mười Thiết khi đã tin được nhà mình có yến, thầm cảm ơn trời ưu đãi. Nhưng việc làm ăn bận bịu khiến ông không để ý nhiều đến mấy cái tổ yến, chỉ dặn con cháu, người đến lấy thóc không được đậ.p chim nữa. Vài tháng, ông cùng con cháu lại leo lên trần nhà gỡ tổ đem bán. "Nửa năm cũng được vài trăm gam, đổi bán được mấy chỉ vàng. Mà lúc ấy nói xung quanh cũng chẳng ai tin. Thằng cháu trong nhà lúc ấy đang học cấp II quả quyết với cô giáo rằng nhà mình có yến còn bị cô giáo rầy", ông Thiết nhớ lại. Người dân xứ Gò Công lúc ấy tin làm sao được khi tất cả sách vở giáo khoa thời ấy đều mặc định yến là loài chim sống ở đảo, chủ yếu có ở tỉnh Khánh Hòa. Chưa ai biết chim yến có thể làm tổ ở bất cứ nơi đâu chúng có cảm giác yên bình và thuận đường kiếm ăn.
Cứ thế, đàn yến kéo đến kho thóc dưới tầng trệt nhà ông Mười Thiết ngày một đông. Nhiều khi việc làm ăn thất bát, dăm ba tổ yến cũng giúp giải quyết được phần nào kinh tế gia đình. Đến năm 1997, ông Mười Thiết "làm liều" thêm một căn nhà gỗ 60m2 sát bên, rập khuôn theo mẫu kho thóc nhà mình cho yến vào ở.
Việc "làm liều" của ông Mười Thiết thế mà thành. Chỉ hai năm sau, căn nhà 60m2 cũng trở nên chật chội khi mỗi chiều yến về. Thấy "làm ăn" với yến được, ông Thiết để vốn liếng ra tiếp tục mua thêm đất, dựng thêm nhà. Đến nay, 10 căn "nhà yến" của ông Mười Thiết vẫn là nơi quy tụ yến nhiều nhất xứ Gò Công, mặc dù việc nuôi yến của ông hoàn toàn tự nhiên và chẳng phải dùng một phương pháp dẫn dụ nào.
Thương hiệu "Yến Gò Công"
Không như ông Mười Thiết, anh Trần Bảo Quốc, giám đốc Công ty TNHH Yến Gò Công, người được xem là khai sinh ra phong trào nuôi yến ở thị xã Gò Công, lại có cơ duyên với yến từ... đất Phan Rang (Ninh Thuận).
Sinh ra ở Gò Công, từ những ngày còn nhỏ đã quen với bóng yến tán loạn đầy trời những ngày thời tiết biến động, nhưng anh Quốc không hình dung cái giống chim ấy lại là đặc sản mà trời ưu đãi cho đất Gò Công. Anh theo nghề tôm, bấy giờ đang phát triển mạnh với việc mua tôm giống ở Ninh Thuận vào nuôi ở miền Tây. Vào ra đất Phan Rang, đến năm 2005 lần đầu tiên anh Quốc mới hay rằng cái giống chim "vô tích sự" ở quê mình lại quý. Cũng thời điểm ấy, dinh tỉnh trưởng cũ ở thị xã Gò Công và mái vòm chợ thị xã Gò Công có rất nhiều yến về làm tổ.
Yến đang làm tổ trong nhà. Ảnh: Sơn Lâm
Sau một buổi khảo sát, anh Quốc quyết định từ bỏ nghề tôm, chuyển sang nghề yến. Lập ra Công ty TNHH Yến Gò Công, anh Quốc bắt đầu những buổi thuyết phục, tổ chức những hội thảo, nghiên cứu các đặc điểm về yến theo công nghệ từ Malaysia để được thuê lại dinh tỉnh trưởng cũ và mái vòm chợ Gò Công để khai thác tổ yến. Bắc loa vang tiếng yến để dẫn dụ, gắn hệ thống phun sương giữ ẩm, tiếng chim yến bắt đầu vang lên giữa thị xã Gò Công.
Không chỉ khai thác tổ yến ở hai điểm được thuê, sẵn tiề.n chuyển nghề từ việc nuôi tôm, anh Quốc xây thêm hai căn nhà và bắt đầu việc dẫn dụ yến. Thấy anh Quốc làm, nhiều người cũng bắt đầu thí điểm học hỏi, làm theo.
"Nghề yến có ưu điểm là cũng như bất động sản, nếu mình có vốn bỏ ra xây dựng cơ sở ban đầu rồi cứ thế mà khai thác, sinh lời chứ không sợ rủi ro", anh Quốc chia sẻ. Một nhà yến tiêu chuẩn khoảng 100m2 là hợp lý, ngoài tiề.n xây dựng, người nuôi yến chỉ cần đầu tư thêm khoảng 50 triệu đồng cho hệ thống phun sương giữ ẩm, loa phát tiếng dẫn dụ là bắt đầu... chờ yến về.
Ông Mười Thiết với những tổ yến của mình - Ảnh: Sơn Lâm
Anh Quốc nói thêm kinh nghiệm: "Một cặp yến một năm sinh được ba lượt, cho ra ba cặp con. Một cặp con khoảng sáu tháng bắt đầu làm tổ để sinh sản tiếp. Chim non khi đã biết bay, rời tổ đi ăn mồi là người nuôi có thể gỡ tổ thu hoạch...". Cấp số nhân cứ thế, đàn yến ngày càng tăng dần. "Thật ra nói nuôi vậy thôi chứ đặc điểm của chim yến là ăn sâu bọ, côn trùng, mình chỉ dẫn dụ và cho nó nơi làm tổ chứ cũng chẳng phải cho ăn", anh Quốc nói thêm.
Từ anh Quốc, những người "chuyên về yến" ở đất Gò Công ngày càng nhiều. Anh Nguyễn Văn Mười Một, giám đốc Công ty TNHH Yến Việt Gò Công, cho hay: "Làm nhà yến rất dễ, chỉ cần trổ cửa cho đúng hướng bay thuận tiện của yến, mở loa phát tiếng dẫn dụ vừa phải và... may mắn nữa là thu hoạch thôi!". Anh Mười Một nhẩm tính: "Vì yến sản sinh theo cấp số nhân như vậy nên cũng khoảng hai năm là đầy một nhà yến 300m2...". Đặc biệt, anh Mười Một là người đầu tiên xây nhà cho yến có chỗ bám làm tổ hoàn toàn bằng bêtông chứ không gác giàn gỗ như những kiểu làm trước đây. "Yến xuất phát từ việc bám đá ở đảo, nên tui nghĩ bêtông cũng có thể giúp chúng làm tổ được", ý tưởng đó của anh Mười Một đang thành công với năm căn nhà yến đã có thể khai thác đều đặn hằng ngày.
Một ký yến Việt đã qua sơ chế, làm sạch lông hiện có giá khoảng 40 triệu đồng. 100 cặp yến thì sau ba tháng có thể cho ra khoảng 1 kg tổ. Cứ thế, nhà nhà ở Gò Công đua nhau cơi nới thêm để dẫn dụ yến. Các nhà thầu xây dựng ở Gò Công cũng chuyển hướng nuôi yến, những đại gia từ TP.HCM cũng ồ ạt kéo về mua đất, xây nhà dụ yến.
"Giá đất ở Gò Công khá thấp so với những vùng có thể nuôi được yến ở TP.HCM như Củ Chi, Cần Giờ. Hơn nữa việc thành lập nhà yến ở đây mật độ dẫn dụ nhanh hơn hẳn các vùng khác ...", anh Thanh Đức, chủ một công ty bất động sản ở TP.HCM, vừa đầu tư hơn 3 tỉ đồng xây nhà yến ở ngoại ô thị xã Gò Công cho hay.
Theo 24h
Ham yến sào "đại bổ": Mất trắng tiề.n tỷ Yến sào có thật là "đại bổ" cho các chủ nhà yến như lời đồn đại về thu nhập vài trăm triệu đồng/tháng, hay vẫn có những người "ngậm đắng" vì chim trời ? "Người lạ" nuôi yến Tại xã Tam Thôn Hiệp, huyện Cần Giờ (TPHCM), người ta tự đặt tên cho những công trình nuôi chim yến là nhà ông Ba,...