Nước Mỹ tái diễn “ác mộng” với người nhập cư

Chính sách “ không khoan nhượng” của chính phủ Mỹ đã đưa hàng chục ngàn người rơi vào cơn ác mộng nhập cư đầy tranh cãi như lệnh cấm người du lịch Hồi giáo hồi năm 2017.

Trong nhiều tuần qua, Tổng thống Trump luôn kiên trì quan điểm cứng rắn khi bắt con cái xa rời cha mẹ . Theo ông Trump, chỉ có Quốc hội mới có thể giải quyết được vấn đề này. Hôm 20-6 (giờ Mỹ), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh tạm ngưng tách con cái khỏi cha mẹ di dân bất hợp pháp qua đường biên giới phía Nam, tức giáp với Mexico.

Hàng chục ngàn trẻ em “điêu đứng”

Tháng 5 vừa qua, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions công bố chính sách “không khoan nhượng”. Theo đạo luật này, tất cả người bị bắt giữ vì vào Mỹ bất hợp pháp sẽ bị truy tố tội hình sự. Hậu quả của việc này là con em của họ bị tách rời khỏi cha mẹ – những người bị truy tố.

Chỉ trong vòng chưa đầy hai tháng kể từ giữa tháng 4-2018, khoảng 2.000 trẻ em đã bị chia tách khỏi cha mẹ tại biên giới Mỹ-Mexico với chính sách kiểm soát biên giới thắt chặt của ông Trump. Nhiều trẻ em được đưa đến “thành phố lều” tại trung tâm di trú Tornillo, gần El Paso, Texas. Truyền thông Mỹ mô tả nhiều trẻ em đã bị tạm giữ vì vi phạm luật di trú tại nơi này.

Hôm 21-6 (giờ Mỹ), The New York Times dẫn lời người phát ngôn Lầu Năm Góc cho biết Mỹ đang chuẩn bị chỗ cư trú cho khoảng 20.000 trẻ em nhập cư tại bốn căn cứ quân sự. Trung tá Michael Andrews, phát ngôn viên Lầu Năm Góc, nói có 20.000 giường cho trẻ em không có người đi cùng được đặt tại các căn cứ ở Texas và Arkansas, mặc dù các cơ quan liên bang khác đã thông tin một cách mâu thuẫn về việc sử dụng những nơi cư ngụ này, cũng như đối tượng sẽ được đưa đến đây để cư ngụ.

Theo New York Times, hiện chưa rõ các khu cư ngụ quân sự này có được dùng cho việc lưu giữ các bậc cha mẹ bị bắt vì phạm pháp hay không. Các quan chức Nhà Trắng, Bộ Quốc phòng Mỹ và cả Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ hôm 21-6 đều từ chối cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề này.

Trước động thái chưa rõ ràng này của Bộ Quốc phòng Mỹ, phe Dân chủ đã đặt ra nghi vấn với kế hoạch 20.000 chỗ ở cho trẻ nhập cư. “Liệu kế hoạch này có khả thi hay không?” – thượng nghị sĩ Chuck Schumer của New York hỏi. Những người ủng hộ nhập cư còn bày tỏ quan ngại đối với tương lai của các khu định cư rộng lớn được đặt trong các căn cứ quân sự của Mỹ.

Hàng chục ngàn trẻ em đang phải xa cha mẹ vì đạo luật gây tranh cãi của chính phủ Mỹ. Ảnh: AP

Bà Michelle Brané, Giám đốc chương trình người di cư và chương trình công bằng của Ủy ban Tị nạn phụ nữ, nói rằng các chỉ thị của chính quyền Trump về nơi cư ngụ cho người tị nạn tại biên giới mâu thuẫn nhau. Điều đó phần nào cho thấy chính quyền ông Trump đã tuyên bố một chính sách lớn và táo bạo nhưng chưa có bất kỳ kế hoạch nào để thực thi.

“Điều đó làm gia tăng thêm sự hỗn loạn” – bà Brané nói. Sự việc này làm người ta nhớ lại sự xáo trộn trong việc thực thi chính sách giữa các cơ quan chính phủ Mỹ ngay sau khi ông Trump nhậm chức một tuần và ban hành chính sách cấm người du lịch đến từ các nước Hồi giáo vào năm ngoái.

“Trì hoãn đoàn tụ là không thể chấp nhận”

Lệnh tạm ngừng chia cắt trẻ em và cha mẹ đi cùng của ông Trump tuần này chỉ thị Lầu Năm Góc cung cấp các cơ sở khả dụng cho việc cư ngụ cho các gia đình nhập cư, đảm bảo việc chăm sóc với họ. Ngoài ra ông Trump chỉ đạo “xây dựng các khu định cư như vậy nếu thấy cần thiết và phù hợp luật pháp”.

Theo tạp chí Time, ông Trump chưa đề cập số phận của 2.300 trẻ em nhập cư đã bị chia tách khỏi cha mẹ hay người đi cùng kể từ đầu tháng 5. “Điều gì sẽ xảy ra đối với những trẻ em đã bị tách khỏi cha mẹ chúng, hiện được Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh nuôi giữ?” – Time đưa ra câu hỏi. Những đứa trẻ này đang được giữ tại các cơ sở hải quan và bảo vệ biên giới, các cơ sở dành cho người tị nạn trên khắp nước Mỹ trong khi cha mẹ chúng đang chờ bị truy tố.

Cho đến hôm nay (23-6), Mỹ vẫn chưa có kế hoạch cụ thể về việc đoàn tụ hàng ngàn trẻ em và các bậc cha mẹ, người đi cùng đã bị bắt giữ. Trong khi đó, nhiều lo ngại dấy lên khả năng cha mẹ rất khó tự tìm kiếm con của họ trong hàng chục ngàn trẻ em khi hồ sơ không được lưu trữ kỹ lưỡng.

Kenneth Wolfe, người phát ngôn của Cơ quan Quản lý trẻ em và gia đình thuộc Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh, nói rằng không có bất kỳ sự miễn trừ nào cho các trường hợp trẻ em đã bị tách khỏi cha mẹ. Điều này cho thấy việc đoàn tụ gia đình với hàng ngàn trẻ em sẽ không diễn ra ngay lập tức. Dù vậy, sau đó một phát ngôn viên khác của Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh nói rằng “đoàn tụ gia đình luôn luôn là mục tiêu quan trọng nhất”.

Điều này khiến các nhà dân chủ và người ủng hộ nhập cư không hài lòng. Họ kêu gọi chính quyền Trump tiến hành thủ tục đoàn tụ càng sớm càng tốt. “Dường như chính quyền đã thiếu kế hoạch, ý định và cảm giác về tình trạng khẩn cấp đối với việc bắt đầu quá trình đoàn tụ cho những đứa trẻ – nhiều trong số chúng đã chịu đựng sự tổn thương tột cùng về tinh thần – về với cha mẹ chúng” – thượng nghị sĩ Chuck Schumer và lãnh đạo thiểu số Hạ viện Nancy Pelosi viết hôm 21-6 (giờ Mỹ). Hai vị này nhấn mạnh: “Chính phủ có đủ thẩm quyền và nguồn lực để tiến hành ngay lập tức quá trình đoàn tụ gia đình. Bất kỳ sự trì hoãn nào đều không thể chấp nhận được”.

Tiếp tục “không khoan nhượng”

Chỉ đạo tuần này của ông Trump vẫn duy trì khẩu hiệu “không khoan nhượng”. Theo đó, các gia đình nhập cư trái phép sẽ bị bắt giữ và truy tố. Trẻ em sẽ được giam chung với cha mẹ trong suốt quá trình tố tụng. Điều này khiến dư luận lên án và lo lắng về khả năng trẻ em sẽ bị giam giữ suốt nhiều tháng liền. Trong khi đó, các nhà chức trách chưa có kế hoạch nào để giải quyết thỏa đáng.

Theo Thùy Anh

Pháp luật TP.HCM