NSƯT Quốc Thảo: Tôi kịch liệt phản đối diễn viên tạo scandal

Nghệ sĩ Quốc Thảo quan niệm khi là diễn viên, phải tạo ấn tượng với khán giả bằng vai diễn thay vì scandal.

Vừa qua, Sân khấu kịch Quốc Thảo trình làng tác phẩm Siêu thú tranh tài dành cho thiếu nhi. Trong ngày đầu ra mắt vở diễn, dù bận rộn với việc điều phối, chỉ dạy học trò, NSƯT Quốc Thảo vẫn dành thời gian chia sẻ với Thanh Niên về nỗi lòng của người thầy sau 5 năm mở sân khấu để biểu diễn, đào tạo diễn viên trẻ.

NSƯT Quốc Thảo cùng các học trò trong ngày ra mắt vở diễn Siêu thú tranh tài. T.A

Khát vọng đào tạo lứa diễn viên như Hồng Vân, Minh Nhí…

* Chào NSƯT Quốc Thảo. Thị trường kịch cho thiếu nhi dịp 1.6 có nhiều vở diễn như Ngày xửa ngày xưa, Bí mật tre trăm đốt . Vậy Siêu thú tranh tài có gì đặc biệt để hấp dẫn khán giả?

- NSƯT Quốc Thảo: Tính hấp dẫn của vở kịch không phải là những gì lớn lao, ngược lại nó rất đơn giản. Trẻ em đều thích khám phá về thế giới muôn thú và yêu thích sự biến hóa của diễn viên. Tác phẩm này có nhiều loài vật như thỏ, nhím, voi… Nó tranh tài với nhau trong lĩnh vực nghệ thuật. Sân khấu kịch Quốc Thảo tập trung khai thác yếu tố giải trí từ chính sự ngây thơ của các bé. Trong tác phẩm cũng gửi gắm thông điệp chứ không đơn giản chỉ là giải trí. Hồi nhỏ mình cũng vậy thôi, nhiều khi cha mẹ nói mình sẽ không nghe lời nhưng khi xem một vở kịch sẽ tự vỡ lẽ ra nhiều thứ. Chúng tôi có hơn 6 tháng để chuẩn bị cho vở diễn, từ khâu viết kịch bản đến dàn dựng, tập luyện… Kể cả khâu hóa trang cũng được đầu tư. Có những bạn diễn viên khi chụp poster xong cảm thấy không hài lòng nên phải làm lại. Chúng tôi muốn mang đến một vở diễn chỉn chu cho các bé.

* NSƯT Quốc Thảo thấy tình hình bán vé của vở diễn này thế nào?

- Mọi thứ đang rất khả quan. Trong lần công diễn đầu tiên, nhiều người đặt vé nhưng không còn vì khán phòng chỉ có 150 ghế. Trước mắt là vậy, nhưng để giữ được khán giả hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác. Với sự đầu tư chỉn chu, chúng tôi tin rằng mọi người sẽ đón nhận tác phẩm như một món quà cho các bé trong mùa hè này.

NSƯT Quốc Thảo chăm chút cho từng học trò trước khi bắt đầu vở diễn. Ông không đặt nặng chuyện phải có lời, chỉ cần các diễn viên trẻ trưởng thành hơn trong nghề. T.A

* Ở các sân khấu khác, diễn viên chủ yếu là những người có tên tuổi. Nhưng với Sân khấu kịch Quốc Thảo, dường như chỉ là những học trò của ông?

- Đó là điểm khác biệt. Với sự quen biết, tôi vẫn có thể mời được nhiều ngôi sao cộng tác, nhưng nó sẽ có mặt trái, mặt phải. Bạn mời một người nổi tiếng, chuyện giờ giấc, xếp lịch rất cực. Nhưng không phải vì vậy mà tôi không mời. Với Siêu thú tranh tài, tôi muốn mang đến hơi thở trẻ trung, lạ hơn. Mỗi sân khấu sẽ có những điểm khác nhau. Cái khác của Sân khấu kịch Quốc Thảo không phải là nghệ sĩ tên tuổi mà là những diễn viên trẻ tràn đầy năng lượng, đam mê. Các bạn muốn cống hiến, chứng tỏ mình trong thị trường showbiz.

Ngày xưa khi lần đầu tôi vào 5B, sân khấu lúc đó rất nhỏ và toàn là diễn viên không tên tuổi. Nhưng khi dựng lên các vở diễn thì tạo được tiếng vang. 5B lúc đó như một nhân tố mới nhưng lại làm nên một thế hệ diễn viên sau này. Không biết tôi có tham vọng hay không, nhưng tôi muốn phát hiện những nhân tài mới, tạo ra một thế hệ diễn viên như Hồng Vân, Minh Nhí… Chắc chắn con đường này sẽ khó khăn nhưng tôi vẫn cứ cố gắng thôi, còn được hay không còn phụ thuộc vào thiên thời, địa lợi, nhân hòa.

* Khi một vở diễn được trình làng, khả năng thu hồi vốn là 50-50. NSƯT Quốc Thảo chuẩn bị tâm thế như thế nào nếu bị lỗ?

- Sân khấu kịch Quốc Thảo đầu tư rất nhiều về âm thanh, ánh sáng, phục trang… cho vở diễn Siêu thú tranh tài. Chúng tôi không quan trọng chuyện hoàn vốn hay không, chỉ mong mang lại được một tác phẩm chất lượng cho khán giả. Chúng tôi có lợi thế không phải chỉ diễn mà còn là nơi để các bạn trẻ học tập, biến ước mơ thành hiện thực. Tức là nó vừa mang tính giải trí, vừa mang tính học thuật. Tôi chỉ cần mỗi suất diễn đủ để trang trải tiền máy lạnh, tiền điện, nước… như vậy là hạnh phúc.

NSƯT Quốc Thảo không giấu nghề mà sẵn sàng truyền dạy kinh nghiệm. Ông mong muốn tạo ra một thế hệ diễn viên tài năng cho sân khấu. T.A

* Nhưng làm một tác phẩm lại không nghĩ đến việc thu hồi vốn thì có phải quá mạo hiểm?

- Cái tôi cần thu hồi ở đây không phải là tiền, mà là một thế hệ diễn viên mới. Điều đó đắt giá hơn cả tiền. Nếu tham tiền, tôi sẽ làm một tác phẩm chiều hoàn toàn theo thị hiếu của khán giả, nhưng như vậy sẽ mất cơ hội đào tạo diễn viên mới. Như ngày xưa, nếu chỉ vì tiền, chắc chắn tôi sẽ không diễn ở 5B. Lúc ra trường, tôi được diễn ở nhiều đoàn tên tuổi và tiền lương gấp 3-4 lần. Nhưng tại sao tôi vẫn chấp nhận vào diễn ở 5B. Vì ở nơi đó, tôi tìm được cơ hội cho mình. Tôi muốn cho học trò có được những trải nghiệm như tôi từng có. Nếu bây giờ mời ngôi sao về diễn, chắc các em chỉ được đóng vai phụ thôi. Như vậy thì các em đâu được bộc lộ năng khiếu.

Đạo đức là nguyên tắc đầu tiên khi nhận học trò

* NSƯT Quốc Thảo hợp tác với nghệ sĩ Minh Nhí, giờ lại tách ra hai sân khấu riêng, điều đó có ảnh hưởng đến tình bạn của cả hai?

- Trong môi trường làm việc thường có sự cạnh tranh. Nhưng tôi với Minh Nhí là trường hợp rất đặc biệt vì ngay từ đầu đã cùng chí hướng. Chúng tôi không hề đứt liên lạc. Tôi vẫn qua sân khấu của Minh Nhí để dạy cho các em và ngược lại. Những đêm biểu diễn cũng vậy, các học trò của hai bên vẫn xem và học hỏi nhau. Chúng tôi gắn bó mấy chục năm rồi, giúp nhau còn không hết chứ nói gì đến chuyện cạnh tranh. Đó là cái lạ trong showbiz này. Nhiều người không tin, còn nói những câu nặng nề như: “Tại sao lại rước người của sân khấu khác về làm”. Nhưng chúng tôi là bạn và sẵn sàng hỗ trợ nhau. Vấn đề là hai người thầy đều muốn mang kiến thức của mình truyền đạt đến các học trò chứ không đặt nặng chuyện cát sê.

* Hơn 5 năm bắt tay đào tạo học trò, NSƯT Quốc Thảo thấy mình được và mất gì khi mở sân khấu?

- Những ngày khởi đầu, tôi thấy mình còn quá non trẻ. Đến hôm nay, tôi tự hào vì đào tạo ra dàn diễn viên mới. Các em được làm nghề, có chút ít tên tuổi… Đó là hạnh phúc của một người thầy. Các bạn trẻ chưa bao giờ giảm nhiệt về lòng đam mê. Qua 5 năm, tôi gặt hái được những điều mình mong muốn, nhưng để thỏa mãn hoàn toàn thì chưa.

Đối với NSƯT Quốc Thảo, thấy các học trò thành công là niềm hạnh phúc lớn của người thầy. NVCC

Với những bạn bỏ nghề vì không trụ được, với tư cách là một người thầy, tôi thấy tiếc. Đôi khi các bạn chỉ cần một chút kiên trì, đừng nóng vội thì biết đâu đã trở thành ngôi sao. Ngay cả những ngôi sao bây giờ, như Việt Hương chẳng hạn, phải trải qua sự nỗ lực rất lớn. Trước đây, Việt Hương chỉ đóng những vai nhỏ. Đến khi tôi làm đạo diễn vở 8 người đàn bà, tôi phải tìm 8 người ngang cơ với nhau về lực diễn xuất. Tôi có đề nghị Việt Hương tham gia nhưng hội đồng nghệ thuật hơi e dè. Tôi cố gắng thuyết phục và hứa rằng nếu Việt Hương làm không được, tôi sẽ đổi người. Đến khi tập, có một đoạn leo lên bậc 2 m rớt xuống, Việt Hương làm hoài không được. Tôi nói rằng em phải làm sao để khi vừa rớt xuống, khán giả vỗ tay. Đến đêm công diễn đầu tiên, nếu Việt Hương hồi hộp một thì tôi lo lắng đến mười. Y như tôi dự đoán, khi Việt Hương rớt xuống, khán giả vỗ tay rần rần. Lúc đó tôi mới thở phào nhẹ nhõm. Tôi hay làm những điều hơi khác người một xíu. Tôi thấy mình là người đi trước thì tại sao không tạo cơ hội cho các bạn trẻ. Nếu không làm vậy, tôi thấy có lỗi với nghề của mình.

NSƯT Quốc Thảo cùng NSƯT Ngọc Trinh trong một buổi giảng dạy tại sân khấu. TL

* Nhiều người ngại chuyện nhận học trò vì sợ trò hơn thầy, hoặc sợ trò làm ảnh hưởng đến danh tiếng của thầy. NSƯT Quốc Thảo nghĩ sao về điều đó?

- Tôi không lo ngại vấn đề này. Ngược lại tôi nói các học trò rằng phải làm sao để hơn tôi. Bởi vì sao? Tre già măng mọc là quy luật muôn đời, vậy thì tại sao lại đi giấu nghề làm gì. Nhiều nghệ sĩ sẽ không thích điều này đâu vì họ muốn sự độc tôn. Nhưng tôi thì ngược lại. Tổ nghề cho tôi cơ hội được tỏa sáng, sẽ không công bằng nếu tôi không trao lại cơ hội đó cho các bạn trẻ. Thấy các học trò thành công tôi mừng lắm.

* Nguyên tắc để NSƯT Quốc Thảo nhận học trò là gì?

- Đạo đức là nguyên tắc đầu tiên khi tôi nhận học trò. Trước khi dạy về kỹ thuật biểu diễn, tôi phải bàn về vấn đề đạo đức của diễn viên. Với nghệ thuật, nếu anh không có đạo đức thì công sức đào tạo, rèn luyện bao năm trời, chỉ cần một giây phút nào đó sơ sẩy, các bạn phá hết mọi thứ, công lao thầy cô cũng đổ sông đổ biển. Chuyện diễn viên tạo scandal, tôi kịch liệt phản đối. Tôi rất ghét những diễn viên như vậy. Mình phải nổi tiếng bằng chính vai diễn của mình, thu hút khán giả bằng sự hóa thân chứ không bằng scandal vớ vẩn.

* Cảm ơn NSƯT Quốc Thảo đã dành thời gian chia sẻ!