NSND Lan Hương “bông”: “Diễn viên trẻ giờ diễn na ná nhau”

Xuất hiện trong quán cà phê, giản dị từ áo quần đến gương mặt mộc, NSND Lan Hương như chìm khuất vào đám đông, nhưng khi đã vào những câu chuyện về nghề, người phụ nữ ấy lại đam mê đến mức quên hết mọi thứ xung quanh.

Hương “bông”, như cách gọi thân mật trong giới, chính là NSND Lan Hương. Bao năm nay chị vẫn xuất hiện đều đều trong những vai diễn về người vợ, người mẹ hiền lành, nhẫn nhịn, đảm đang. Nhưng khán giả không chán và bản thân chị cũng vẫn luôn chau chuốt mình từng ngày. Nghệ danh của chị làLan Hương “bông”, để tránh nhầm với nghệ sĩ Lan Hương “Em bé Hà Nội” bên Nhà hát Tuổi trẻ, vì mái tóc xoăn tự nhiên rất đặc trưng của chị.

NSND Lan Hương trẻ trung và tươi tắn của đời thường.

Ngay từ đầu câu chuyện, chị đã như cởi mở hết tất cả về nghề, về những vất vả của nghệ sĩ: “Nghệ sĩ được quyền lựa chọn công việc nhiều tiền, nhưng với tôi, đã xác định là công việc thì không ngại. Ví dụ là quan hệ thân thiết đến mức anh em bạn bè, vài trăm ngàn tôi cũng sẽ làm, trong khi mình đi xe máy cả tiếng đồng hồ để đi làm, nhưng mình vẫn đi, không kén chọn. Các vai diễn đối với tôi có thể không phải vai trung tâm, vai chính, tôi chấp nhận điều đó.

Ngày trước khi tôi đi học, có quan điểm nó ăn vào suy nghĩ, có thể hơi sách vở một chút, đó là “không có vai diễn nhỏ, chỉ có người diễn nhỏ”. Bây giờ tôi không nghĩ sách vở như thế, mà nó đơn giản là công việc. Có lần, có bộ phim “Đường đời” của anh Quốc Trọng, tôi là người anh gọi “cấp cứu”, vai diễn quay có 1 ngày, vậy mà ra ngoài đường vẫn nhiều người gọi mình với tên diễn viên đó, tôi bất ngờ vì mình đóng có 1 ngày trong bộ phim quay cả năm trời.

Bức tranh chân dung của chị được một người bạn vẽ tặng.

Khi chúng tôi cho rằng, thế hệ diễn viên của chị có cần thiết phải “vật lộn” với vai diễn như các diễn viên trẻ hay không. NSND Lan Hương chia sẻ: “Đây là bạn chưa hiểu, chưa đi sâu vào nghề của tôi, không có kiểu anh thích diễn thế nào thì diễn, đó chỉ là bản năng cho người không học hành, các bạn trẻ bây giờ đôi khi lệ thuộc vào đạo diễn, đạo diễn bảo diễn thế nào thì biết như thế. Còn diễn viên chuyên nghiệp phải có sự chủ động, ví dụ nếu là tôi, ở phim “Viết tiếp bản tình ca” phản ứng thế này thì sang “Trái tim có nắng” lại phản ứng khác.”

NSND Lan Hương chưa từng thôi “vật lộn” trong từng vai diễn.

“Phải vẽ lên chân dung chính xác, tinh tế của nhân vật mình cần đóng, cần có ý chí xây dựng. Tôi trước khi đóng vai một bác đồng nát chẳng hạn, thì phải xem khi các bác đồng nát đi ngoài đường thì thế này, thế kia, nó rất thực tế. Còn những gia đình giàu có, trung lưu như thế nào, thì mình cũng phải có óc quan sát. Có một chuyện vui thế này, tôi có một cô chuyên làm phục trang trong hãng phim, đôi khi đi làm phim cô hay gọi hỏi, Hương đang làm phim này à, sắp tới chị cũng làm đấy, nghe đến em là chị yên tâm về phục trang rồi.”

“Nhưng có một điều, suy nghĩ khán giả Việt cũng hay bị ảnh hưởng quá nhiều từ phim Hàn Quốc và áp đặt sang phim của Việt Nam. Ảnh hưởng từ Hàn Quốc những cái tiên tiến là đúng, nhưng cần phù hợp. Ví dụ tại sao nông dân của họ vẫn đẹp đẽ, chỉn chu, đó không phải là họ cố tình làm hình ảnh, mà là thực tế nó như vậy, còn nông dân ở ta, đời sống nông thôn của ta, có khi quần áo nhàu nhĩ, xắn lên, bỏ xuống, không được đẹp mắt, thì mình cũng nên tôn trọng. Là cái gắn với thực tế thì không nên làm màu mè nó lên.”

Chị cho rằng khán giả mình bị ảnh hưởng nhiều từ phim Hàn.

NSND Lan Hương cũng khẳng định, lớp trẻ thời nay diễn tốt và nhiều đột phá: “Nói cụ thể từng cái tên thì tôi không muốn, nhưng nhiều bạn trẻ diễn được, và tôi vẫn muốn lớp trẻ được quan tâm và đào tạo nhiều hơn nữa. Các bạn hiện nay thuận lợi lắm, đã có kĩ thuật biểu diễn, có bệ đỡ lớn, có các kênh truyền hình và các bộ phim được quan tâm, điều nên nhớ là đừng sớm tự mãn. Có nhiều diễn viên trẻ có thanh, sắc, truyền hình cần nhất hình thể thì nhiều người hình thể đẹp rồi, cái hiện nay cần chỉnh thêm là tiếng nói trong điện ảnh, tôi chưa thấy nhiều bạn có tiếng nói hay, đúng ngữ pháp, đúng tiếng phổ thông.”

Không thiếu những phút suy từ về điện ảnh nước nhà.

Chị cũng trầm tư khi nói về điều kiện của phim Việt: “Đúng thật là điều kiện diễn của mình đôi khi không tốt, có thể giải pháp tình thế thì nhanh nhẹn, nhưng nói về làm nghề chuyên nghiệp thì chưa chắc. Khi làm việc, đạo diễn đôi khi không quán xuyến hết được, nên nhiều khi diễn viên thiếu sáng tạo, nhất là phim một số bạn trẻ đóng, nhiều người bảo tôi, sao giờ chúng nó cứ giống nhau.

Bởi vì các nét riêng, khắc hoạ hình tượng nhân vật không có. Các đạo diễn đôi khi tìm diễn viên dễ dàng, “bê” cô này từ phim nọ sang phim kia, diễn viên trẻ giờ đôi khi diễn na ná nhau, hình ảnh cũng không đổi. Không phải cứ nghĩ phim này cô ấy mặc váy xanh, sang phim kia mặc váy đỏ là khác nhau. Quan trọng nhất là phải khác phong cách.

Hình ảnh hiếm hoi khi NSND Lan Hương còn trẻ.

Chị luôn coi nghề vừa là đam mê vừa là công việc.

Thoáng trong phút suy từ về một sân khấu khác, sân khấu kịch, chị tiếp tục: “Sân khấu kịch đang trong thời kì khó khăn, ở nhà hát kịch, đôi khi khán giả cũng không hứng thú, đi ra rạp xem thì, mưa quá chẳng đi, hoặc không muốn ra ngoài đường, mặc dù có vé mời, hay thôi đợi đến lúc lên ti vi xem một thể, truyền hình đang át đi nhiều và làm sân khấu kịch trở nên khó khăn, người ta không còn xếp hàng đi mua vé như ngày xưa nữa.”

“Người ta không còn xếp hàng đi mua vé như ngày xưa nữa.”

Nụ cười toả nắng của NSND Lan Hương.

“Khi tôi đi sang Na-uy, tôi muốn xem một vở kịch ở nhà hát tại đó, phải đặt vé trước cả tháng trời. Khi sang đó họ mới biết mình có ý tưởng đi xem, họ phải giúp mình mua một cái vé “hạng bét”, mà vé đấy đã là 100 USD. Ngày xưa bọn tôi sợ nhất nghe tiếng ghế gỗ, người ta đứng lên nghe tiếng rất rõ. Mình mà diễn trên sân khấu mà người ta đứng dậy như vậy, có nghĩa là vai diễn của mình không thành công. Mình phải lôi cuốn được khán giả 2, 3 tiếng đồng hồ, không dễ nhưng là nghệ sĩ có tâm thì sẽ hoàn thành.”

Thoải mái nói về diễn viên trẻ.

Chị chưa bao giờ muốn dừng lại, luôn nhìn về phía trước.

NSND Lan Hương không chia sẻ nhiều về đời sống gia đình, chị nghĩ nên để cuộc sống nhẹ nhàng và có những góc riêng tư. Sống với nhau hơn 20 chục năm, dù cuộc đời có những lúc thăng trầm nhưng Lan Hương bảo vợ chồng chị không bao giờ có cơ hội cãi nhau. “Bát đũa có có lúc xô”, vợ chồng chị cũng không ngoại lệ nhưng cứ mỗi khi thấy chị chuẩn bị cáu, hoặc đang rất giận, chồng chị “đánh bài chuồn”, ngược lại chị cũng vậy, chồng giận là chị lẩn ngay chỗ khác.

Thế nên Hương “bông” bảo, gần ấy năm chung sống, vợ chồng chị vẫn như hai người yêu nhau, như hai người bạn, như hai vợ chồng và như hai người đồng nghiệp. Mọi chuyện chị đều có thể chia sẻ với anh và ngược lại. Yêu nhau mười năm mới về cùng một nhà, giờ sắp kỷ niệm 25 năm ngày cưới nhưngLan Hương – Đỗ Kỷ chưa từng to tiếng, dù cuộc sống lúc thăng, lúc trầm.

Cuộc sống gia đình của cặp nghệ sĩ Lan Hương – Đỗ Kỷ yên bình hiếm có trong làng nghệ sĩ.

Có những giai đoạn họ chật vật với chuyện cơm áo, đến mức định bỏ nghề, hai vợ chồng làm thêm đủ thứ, không quản những công việc tay chân nặng nhọc nhưng họ đã nương tựa vào nhau, vượt qua sóng gió. Trên phim ảnh, Hương “bông” từng làm vợ của khá nhiều diễn viên, nhưng khán giả lại cho rằng chị hợp nhất khi làm vợ NSƯT Đỗ Kỷ trong bộ phim “Nếp nhà”, và chính chị cũng thừa nhận về điều đó.

Theo Afamily