“Nóng” chuyện kết hôn của người đồng giới

Tiến sĩ Nguyễn Văn Cừ (Khoa Pháp luật dân sự – Đại học Luật Hà Nội) khẳng định: “Pháp luật chỉ không cho phép duy nhất một điều là đăng ký kết hôn. Có ai cấm người đồng tính tổ chức đám cưới đâu”…

Hội nghị tham vấn công chúng về Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung Luật HNGĐ

Bỏ “cấm” thay bằng “không thừa nhận”

Mặc dù xã hội đã có cái nhìn mở hơn về người đồng tính, tuy nhiên rất nhiều ý kiến vẫn chưa chấp nhận việc kết hôn giữa họ.

Tại hội nghị Hội nghị tham vấn công chúng về Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung Luật Hôn nhân và Gia đình diễn ra ngày 1/10 tại Hà Nội, vấn đề hôn nhân đồng giới là vấn đề “ nóng ” nhất được các đại biểu đặc biệt quan tâm.

Theo ông Dương Đăng Huệ (Vụ trưởng Vụ Pháp luật Kinh tế Dân sự – Bộ Tư pháp) cho biết, Dự thảo Luật lần này đã bỏ quy định “cấm kết hôn giữa những người có cùng giới tính” mà thay bằng cụm từ “không thừa nhận”.

Tuy nhiên, “Có ý kiến cho rằng thay “cấm” bằng “không thừa nhận”, chẳng khác nào thay đổi màu sắc cho xác chết cả” – Ông Huệ nói.

Theo ông Huệ, mặt biểu cảm, sắc thái cửa 2 thuật ngữ rất khác nhau. Từ “cấm” nghe rất nặng nề, trong khi “không thừa nhận” có ý nghĩa nhẹ hơn. Điều đó cũng giảm sự phân biệt đối xử với người đồng giới. Ông Huệ cũng giải thích rằng, sở dĩ chưa thể thừa nhận kết hôn đồng giới bởi đây vẫn là vấn đề nhạy cảm với xã hội Việt Nam.

“Cả thế giới có gần 200 quốc gia nhưng đến nay mới chỉ 16 nước cho phép kết hôn đồng giới. Thậm chí, Pháp là đất nước rất văn minh, tiến bộ cũng chỉ vừa mới cho phép người đồng tính kết hôn. Vấn đề hôn nhân đồng giới đã được nước Pháp đưa ra bàn thảo từ những năm 80 thế kỷ trước. Vậy mà khi tổng thống Pháp ký sắc lệnh công nhận hôn nhân đồng giới, đã có một làn sóng dư luận phản đối kịch liệt”, ông Huệ phân tích.

Chính vì thế, vấn đề hôn nhân đồng giới không thể ngay lập tức thừa nhận. Muốn thừa nhần điều này cần phải có lộ trình. Thực tế, rất nhiều cặp đồng giới cưới nhau công khai và người đồng tính đã trở thành một cộng đồng lớn, với các câu lạc bộ, diễn đàn… Vì vậy, Luật pháp bắt buộc phải điều chỉnh đối với những trường hợp này.

Ông Huệ cũng cho hay, chưa thừa nhận hôn nhân đồng giới, nhưng dự thảo Luật đã nêu ra những quy định để chống kỳ thị với người đồng tính. Luật tôn trọng quyền chung sống của người đồng tính. Luật cũng đưa ra cách giải quyết hậu quả của việc sống chung.

Hôn nhân mới là cách giải quyết trọn vẹn

Trái với ý kiến của ông Huệ, ông Lương Thế Huy (GĐ Viện nghiên cứu kinh tế xã hội và môi trường) đặt câu hỏi, dù pháp luật đã điều chỉnh quan hệ của người đồng giới, nhưng vẫn không thừa nhận, liệu có giải quyết hết những vấn đề phát sinh.

Theo ông Huy, nếu một cặp nam nữ kết hôn, luật pháp giải quyết gần 100 quyền và nghĩa vụ phát sinh liên quan. Còn việc không thừa nhận mà cho sống chung, mới chỉ giải quyết được 1 vấn đề là hậu quả việc sống chung.

“Hôn nhân cho tất cả mới là cách giải quyết trọn vẹn và bình đẳng nhất” – Ông Huy nhấn mạnh.

Tại hội nghị, một vị phụ huynh có con đồng tính cho rằng, thuật ngữ “không thừa nhận” càng làm người đồng tính tăng thêm cảm giác bị kỳ thị. “Người ta thường nói: đứa con vô thừa nhận, người vợ vô thừa nhận. Vậy cụm từ “không thừa nhận” càng làm tổn thương thêm cho cộng đồng này.” – Bà mẹ này chia sẻ.

Bà mẹ này cũng đặt câu hỏi: Vì sao chúng ta phải e ngại khi mới chỉ 16 nước công nhận? Nếu điều gì có lợi cho công dân nước mình thì nhà nước cứ làm. Xã hội mất gì khi luật pháp công nhận kết hôn đồng giới? Người đồng tính sẽ lấy mất thứ gì của người dị tính?

“Xã hội không mất gì. Người dị tính không mất gì hết. Và thực tế, với quy định hiện nay, nhiều người đã là nạn nhân của những cuộc hôn nhân giả tạo. Quyền mưu cầu hạnh phúc của họ đã không được đáp ứng.” – Bà mẹ này nói.

Người mẹ này cũng cho hay, có người sợ, cho phép hôn nhân đồng giới sẽ khiến nhiều người khác bị lôi kéo trở thành người đồng tính.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Cừ (Khoa Pháp luật dân sự – Đại học Luật Hà Nội) đánh giá, Luật bỏ quy định cấm bằng “không thừa nhận” là phù hợp với xã hội hiện nay.

Theo lý giải của tiến sĩ Cừ, Việt Nam là nước châu Á nên có nền văn hóa Á Đông. Quan niệm về kết hôn nam nữ, sinh con duy trì nòi giống đã ăn sâu vào tiềm thức. Sở dĩ chúng ta không thấy nặng nề trước vấn đề quan hệ đồng giới vì ở thành thị, nhận thức của người dân tốt hơn.

“Nhưng ở nông thôn, tối ước tính vẫn hơn 80% người dân chưa nhận thức được về vấn đề này. Vẫn còn số đông người Việt không dễ chấp nhận cho phép kết hôn đồng giới.” – Tiến sĩ Cừ nhấn mạnh.

Tuy nhiên, tiến sĩ Nguyễn Văn Cừ khẳng định: “Pháp luật chỉ không cho phép duy nhất một điều là đăng ký kết hôn. Có ai cấm người đồng tính tổ chức đám cưới đâu”

Tại Hội nghị, vấn đề mang thai hộ và độ tuổi kết hôn cũng được đề cập đến. Theo đó, Về vấn đề mang thai hộ, đa số các ý kiến đều đồng ý rằng, đây là việc làm mang tính nhân đạo nên có quy định cụ thể trong luật. Việc này sẽ giúp những gia đình hiếm muộn, những bà mẹ không thể có con có được hạnh phúc gia đình. Tuy nhiên, luật phải quy định cụ thể điều kiện và trách nhiềm của các bên.

Còn về độ tuổi kết hôn, nhiều ý kiến cho rằng, luật nên giữ nguyên độ tuổi kết hôn như hiện nay. Bởi quan niệm trai 20, gái 18 đã trở thành một thói quen với người Việt. Quy định này đã ăn sâu vào tiềm thức và không làm hạn chế nào về sự phát triển xã hội.

Bùi Ngà

Theo_VnMedia