Nồng cay với gỏi cá lạc

Nông Mạnh Hùng08:08 16/12/2019

Cá lạc nấu canh chua hay kho cay đều phổ biến trong bếp mọi nhà vùng ven biển. Nhưng với món gỏi thì cá lạc lại rất lạ và độc đáo so với gỏi cá trích, cá rựa…

Bề ngoài cá lạc trông không bắt mắt, ai mới thấy lần đầu đã “gai” người vì cá có thân dài, da trơn, cái đầu thon nhọn, đôi mắt thao láo, miệng rộng và cái đuôi bè bè nhỏ tí. Ấy vậy mà thịt cá lạc cực ngon, trắng, lại ngọt và dai. Người rành chuyện bếp núc biết chọn cá lạc tươi là da còn bóng nhẫy, mắt cá sáng trong, thân, thịt còn cứng chắc. Riêng làm gỏi cá lạc nhất thiết chọn loại cá non tơ, nhỉnh hơn hai ngón tay, vì nếu lớn hơn xương quá dày và cứng.

Khâu sơ chế cá lạc đòi hỏi đầu bếp phải tỉ mỉ làm sạch ruột và xử lý khéo léo. Lột da cá theo chiều từ đầu xuống đuôi. Dùng dao bén, xẻo thịt hai bên xương sống cá. Xong cho một ít muối và giấm vào rồi ngâm cho miếng thịt cá săn chắc và khử hết vị tanh. Sau đó vớt cá, lau thật khô bằng khăn sạch rồi thái thành từng lát mỏng, càng mỏng càng tốt.

Khâu quan trọng quyết định hương vị, giữ được độ thơm ngọt của món ăn chính là quy trình trộn cá với các loại gia vị, rau. Ướp những lát cá mỏng với hỗn hợp gừng, tỏi, ớt hiểm giã nhỏ, bột ngọt, chanh theo một tỷ lệ vừa ăn, chừng mươi lăm phút lát cá đủ độ chín tái. Trước khi ăn cho gỏi lên đĩa và nặn thêm chanh. Thêm bánh tráng nướng đã giã nhỏ thành bột rồi trộn đều vào đĩa gỏi. Bột bánh tráng giúp chống nhão cho miếng gỏi đồng thời gia tăng sự thẩm thấu gia vị vào lát gỏi. Cho rau thơm, hành tím xắt lát, xoài xanh, khế vào vừa trang trí cho đẹp vừa ăn kèm để tạo mùi vị hấp dẫn. Cuối cùng, chỉ cần múc gỏi ra đĩa, rắc thêm một ít đậu phộng rang, tiêu hạt giã nhuyễn là đã có thể thưởng thức. Trải miếng bánh tráng mỏng ra, tiếp đến là lớp rau sống, đặt vài ba miếng gỏi vào giữa rồi cuốn lại chấm với nước mắm cá cơm nguyên chất, nghe vị cá ngọt ngào hòa quyện trong hương chanh thơm ngát mà thấy lòng như được thăng hoa…

Theo DTMN

Gỏi cá trích dừa nạo

Đĩa rau sống ăn kèm món gỏi cá trích hay cá giỏi - đặc sản của vùng biển Phú Quốc - đầy ắp, đủ màu đủ sắc từ hồng non, phớt đỏ đến xanh lơ, xanh ngắt.

Video đang HOT

Bên cạnh, đĩa cá tươi nguyên, roi rói. Chén nước chấm gồm nước mắm, chanh, ớt, tỏi, đường pha khéo khiến vị chua được gọi dậy đầu tiên trên lưỡi. Nó khiến nước miếng tứa ra chuẩn bị cho bữa ăn lạ miệng và nghe đâu, được bọn đờn ông truyền tụng, nháy nhỏ, rủ nhau ăn ghê lắm.

Món gỏi cá cũng là bài học đẹp mắt, dễ hiểu và ... ngon miệng về sự cân bằng và bổ sung lẫn nhau. Trong món ăn hay trong cuộc đời đều vậy có phải, "sỏi đá cũng cần có nhau " (Trịnh Công Sơn) cơ mà.

Gỏi cá giỏi - đặc sản biển dưới bàn tay chế biến của đầu bếp nhà hàng Cobia Phú Quốc - Ảnh Nguyễn Dân

Hầu hết các lá gia vị ăn kèm gỏi cá đều có vị chua hoặc chát. Nhưng đứa thì mọc kiêu hãnh hàng hàng duyệt binh nơi phố thị, đứa đường bệ vươn cao hàng chục mét, đứa khác lại nhút nhát chỉ thích ẩn thân trên rừng hoặc làm dây leo yếu mềm (giả vờ!) bám chặt lấy một hình vóc vạm vỡ...

Dây kim cang là loại cây mọc hoang tại các tỉnh miền núi và trung du, ven đường hay bờ bụi đều có thể thấy, còn gọi là khúc khắc hay thổ phục linh. Giới khoa học đã phân tích thành phần trong kim cang và thấy nó chứa chất nhựa tannin và saponin, b-sitosterol, stigmasterol... có công dụng chống viêm, chống dị ứng...

Rau sắng, lá xanh thẫm mỡ màng, còn được gọi là cây bột ngọt do có hàm lượng protit và acid amin cao hơn hẳn các loại rau khác, nấu canh suông cũng đủ ngọt lịm. Thậm chí nếu sẵn ra rừng quơ ít loại rau về nấu canh thì bỏ vài ngọn sắng vào thay thịt cũng đặng.

Lá bứa có vị chua thanh. Ở miền Trung ưa dùng lá bứa nấu canh chua cá, vừa bán vị cá vừa có nước canh chua chua, ngọt ngọt, thanh thanh. Ăn chén canh chua lá bứa mùa hè, mồ hôi toát ra nhẹ bỗng cả người. Vỏ cây bứa có tác dụng tiêu viêm giải nhiệt, làm săn da, hàn vết thương. Không biết lá có tác dụng đó không, nhưng ông bà mình hay lắm. Chắt lọc, thử và sai qua hàng ngàn năm thực nghiệm, những thứ phối trộn ăn kèm trong một món luôn luôn là để điều hòa cho cân bằng âm-dương, lạnh-nóng...

Đến lá bằng lăng thì tôi bất ngờ. Cây bằng lăng như một bó hoa khổng lồ mọc kín bên nhiều đường phố Hà Nội, đã là ấn tượng đẹp đẽ đầu tiên của tôi khi đặt chân xuống thành phố này nhiều năm trước. Lá của nó dường như chỉ để tô điểm cho màu tím ngát của cả vòm hoa thêm lộng lẫy.

Dân Việt mình chưa phổ biến thói quen dùng lá bằng lăng khi ăn uống. Thế nhưng với dân bản địa Philippines, toàn thể các bộ phận của bằng lăng như lá, vỏ, hoa... đều có mặt trong những bài thuốc dân gian với công dụng riêng. Trong đó vỏ và lá dùng chữa bệnh tiêu chảy.

Món gỏi cá trích nổi tiếng là đặc sản Phú Quốc, được kể nhiều đến nỗi hầu như ai đến đây cũng tìm nó ăn đầu tiên. Nhưng suốt dọc dài ven biển Việt Nam, nói thật thà, ở đâu có biển thì ở đó có món gỏi cá. "Lẹ như ăn gỏi", dân biển xơi gỏi để hưởng được hết vị tươi rói nguyên sơ của con cá mới vớt từ biển lên, thịt còn trong veo, chắc nịch sân sấn.

Nha Trang, vùng biển miền Trung thường ăn gỏi cá mai. Cách làm gỏi về cơ bản như nhau, gồm các gia vị chua (chanh, dấm, nước vắt từ các loại lá chua...) để làm tái miếng cá-ăn không đau bụng, rau thơm các loại có nhiều chất chống dị ứng và chén nước chấm cay cay, chua ngọt. Đậu phộng rang vàng giã nhỏ cho thơm. Nhưng tại Nha Trang hay suốt dọc biển miền Trung, dĩa gỏi thường được trộn thính và hầu như lúc nào cũng kèm mấy miếng bánh tráng nướng, còn Phú Quốc thì không. Phú Quốc có chiêu khác.

Chiêu đó là phải có ít cơm dừa tươi vừa nạo. Dừa mang lại vị béo tươi không ngấy của thực vật. Chọn dừa vừa cứng cạy nhưng đã đủ dày, nạo ra từng miếng mỏng khoảng hơn ngón tay. Miếng dừa giòn giòn sần sật trộn lẫn với cá và rau thơm, khiến miếng thịt cá mất hẳn cảm giác ơn ớn của người đầu tiên ăn cá sống.

Nhiều năm nay món gỏi cá trích được khách du lịch truyền tụng là món phải ăn khi đến Phú Quốc, nhưng có biết đâu rằng hầu như tất cả các quán ăn đều làm không chuẩn thứ gia vị kèm theo này.

Cũng chỉ do sơ suất chút xíu ban đầu, khi người thợ phụ (chắc trẻ!) ra chợ tìm lại không biết rằng phải là loại dừa nạo thành miếng dài cơ. Là kiểu nạo bằng cái cây sắt dài khoảng một khuỷu tay, có một đầu răng cưa tòe ra í.

Hồi xưa, lứa 30-40 tuổi bây giờ ở miền Trung và Nam Bộ, mỗi lần mẹ nấu chè cúng đều phải mắm môi mắm lợi đập đôi trái dừa, rồi đặt thanh nạo dừa lên ghế, ghì chân trì nó cho cứng xong hai tay nắm nửa trái dừa bào soàn soạt chỗ răng cưa. Không đều tay thì miếng dày miếng mỏng, lại còn phạm vô miểng dừa nâu vàng thì mẹ quánh cho chết. Vì nếu để vậy rắc lên xôi hay chè sẽ mất đẹp, mà vắt nước cốt thì không được trắng ngà.

Nhiều năm nay cái máy xay dừa ở chợ giúp cho bao nhiêu cái mông con nít khỏi bị mẹ tét, nhưng có lẽ sự tinh tế trong việc dùng dừa nạo vào món ăn đã bị thất truyền đâu đó, khiến ai cũng như nấy, quán nào cũng vậy, lại dễ dãi đem dùng thứ dừa xay (xay nhỏ bét nhè ra chứ không còn nguyên miếng như dừa nạo) ăn với gỏi cá trích. Ăn như thế sai mất tiêu rồi, vì dừa nạo bời rời và mất hẳn độ giòn khiến miếng gỏi không còn béo, hơn nữa còn bị khô, xảm xảm mất hết cả ngon.

May cho tôi là món gỏi cá ở nhà hàng Cobia chế biến rất đúng kiểu, khiến lựa chọn nơi phục vụ cái lưỡi đầu tiên trong cuộc đi chơi đầu tiên của tôi tại Phú Quốc gần như trở thành lựa chọn duy nhất. Hơn nữa, nó đem đến cho tôi thêm một người bạn tương đắc: tên đầu bếp chính ở đó.

Trẻ, cao dong dỏng, đẹp trai như tài tử Hồng Kông, ít ai biết gia đình anh đã có ba đời nối nhau làm nghề đầu bếp, còn đang hành nghề là 5 người... Rành biển và hải sản như một ngư phủ già chân chất. Và đáng quý nhất là tuy rất biết chiều nhưng không bị đòi hỏi của những vị khách vừa làm quen với hải sản khiến anh tạo ra những món ăn "son phấn", lạm dụng gia vị khiến cái lưỡi bị đánh lừa nhưng tuyệt nhiên không còn phẩm cấp của thứ thực phẩm ngon lành và tươi rói.

Ăn uống hay sống cũng vậy, giản dị luôn luôn là khó nhất, nhưng luôn là cách để đạt được đẳng cấp cao nhất của thẩm mỹ.

Theo Thanhnien

Phấn khích với gỏi cá trích Ở quê mình, Sa Huỳnh - Quảng Ngãi, có câu nói vui về ẩm thực: Mệt mỏi, ăn gỏi hết liền. Những thằng bạn xa quê kể, chiều chiều ngồi buồn thường xòe tay đếm... gỏi rồi nhận ra rằng thà đừng đếm. Vì đếm chỉ thêm nhớ thêm nhung. Giờ đang giữa mùa xuân, mùa cá trích, phải nói đến gỏi cá...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Hòa Minzy trả lời về con số 8 tỷ đồng làm MV Bắc Bling, cát-xê của Xuân Hinh gây xôn xao04:19

Nghẹn ngào khoảnh khắc mẹ diễn viên Quý Bình bật khóc trong giây phút cuối cùng bên con trai00:30

1 triệu người Việt sững người xem clip bố lạnh lùng với con gái ở tòa: "Nếu chọn mẹ thì bố con mình cắt luôn từ đây", đau lòng với phản ứng của bé gái00:31

Lý do nghệ sĩ Quý Bình không có vợ kề cận chăm sóc ngày cuối đời01:59

Clip sốc: Nhóm trẻ con vô tư dùng con trăn dài 2,5m chơi nhảy dây, nhận cái kết đắng tức thì00:18

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Lễ tang nghệ sĩ Quý Bình: Xót xa cảnh mẹ nam diễn viên buồn bã, cúi chào từng khách đến viếng00:15

Vụ clip người mặc đồ giống "vua cà phê" Đặng Lê Nguyên Vũ đánh nhau: Trung Nguyên lên tiếng00:17

Tro cốt của diễn viên Quý Bình chưa được rải xuống biển theo di nguyện, lý do là gì?01:50

TP.HCM: Xôn xao clip nhóm người ngang nhiên chặn xe kiểm tra giấy tờ06:11

Hàng chục thanh niên nhà trai bị giữ lại tại đám cưới vì chiếc iPhone 16 "không cánh mà bay" và câu nói của cô gái bị mất điện thoại gây tranh cãi00:35

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Cách nấu gà ác hầm thuốc bắc bổ dưỡng, mềm nhừ và 2 trường hợp cần hết sức lưu ý khi ăn

22:50:57 11/03/2025

Gà ác hầm thuốc bắc là món ăn bổ dưỡng cho người già, bà bầu, trẻ em và người mới ốm dậy, cần hồi phục sức khỏe.

Mẹo rã đông cá nhanh, không tanh, không nát và 4 điều cần tránh mà nhiều chị em hay mắc phải

22:48:57 11/03/2025

Thay vì ngâm trực tiếp vào nước, bạn nên dùng muối, nước giấm pha loãng để cá rã đông nhanh hơn mà không mất chất.

Ngô nướng không chưa đủ, phải thêm thứ này ngô béo ngậy, thơm nức trẻ con mê tít đòi ăn suốt

06:09:26 11/03/2025

Ngô ngọt nướng phô mai béo ngậy, thơm lừng với lớp phô mai kéo sợi hấp dẫn. Món ăn vặt này đơn giản, dễ làm, cực hợp cho những buổi tụ họp vui vẻ!

Độc đáo măng xào lá nghệ: Hương quê dân dã, ăn một lần nhớ mãi

06:08:32 11/03/2025

Món ăn có độ giòn của măng, thêm chút lá nghệ xắt sợi thơm lừng, sự kết hợp hoàn hảo này khiến cho ai ăn chắc cũng sẽ nhớ.

Hôm nay nấu gì: Cơm tối nóng hổi dễ ăn

16:42:11 10/03/2025

Thực đơn cơm tối nóng hổi dễ ăn. Không cầu kỳ, những món ăn đơn giản này lại thơm ngon, hấp dẫn hơn bao giờ hết.

Làm món thịt băm theo công thức này vừa nhanh lại phòng trừ cảm cúm, ngon tới mức "thổi bay" cả nồi cơm

12:42:10 10/03/2025

Để bữa cơm vừa làm nhanh lại ngon miệng và giúp phòng trừ cảm cúm hiệu quả thì bạn hãy tham khảo ngay món gà băm xào đậu húng quế dưới đây!

Phụ nữ hãy thường xuyên ăn món bánh này: Làm cực dễ mà ngon hơn bánh ngọt lại dưỡng khí huyết và tránh bốc hỏa

06:09:18 10/03/2025

Chất lượng của bánh đường nâu hấp bạn tự làm ở nhà không hề thua kém các sản phẩm trên thị trường. Hãy thử làm món bánh đường nâu hấp thơm ngon này nhé.

Cách nấu bún bò ngon chuẩn vị tại nhà

06:41:17 09/03/2025

Bún bò là một món ăn đặc trưng của miền Trung với hương vị đậm đà, thơm ngon, sau đây là cách nấu bún bò ngon, bạn có thể làm tại nhà.

Cách làm món cá hồi áp chảo thơm ngon tại nhà

06:39:35 09/03/2025

Cá hồi áp chảo là món ăn bổ dưỡng mà bạn có thể làm ở nhà, để làm món cá hồi áp chảo ngon bạn cần chú ý từ khâu chọn nguyên liệu đến kỹ thuật chế biến.

Cách làm món vịt kho gừng thơm ngon đơn giản

06:39:03 09/03/2025

Vịt kho gừng là món ăn thơm ngon với vị béo của thịt vịt hòa quyện cùng vị cay nồng của gừng, cách làm món này không quá khó, bạn có thể tham khảo gợi ý dưới đây.

Cách làm thịt viên nướng thơm ngon tại nhà

06:38:18 09/03/2025

Thịt viên nướng là món ăn ngon nhưng siêu dễ làm chỉ với vài công đoạn; bạn có thể nướng nhanh bằng nồi chiên không dầu, bếp điện hay bếp than trong vài phút.