Nỗi lo bao trùm Bắc Kinh
Mọi dự định du lịch tan biến, bố mẹ phải ở nhà trông con, nỗi bất an hiện hữu khắp Bắc Kinh khi cụm dịch Covid-19 mới bùng phát.
“Khi biết tin, tôi tự nhủ ‘Trời ơi, lại nữa rồi’”, Shawn Wang, một công chức sống cách chợ Tân Phát Địa gần 4 km, nói. Đây là khu chợ đầu mối nông sản lớn nhất Bắc Kinh, nằm ở quận Phong Đài, phía tây nam thành phố, nơi phát hiện cụm dịch Covid-19 mới.
Khu chợ rộng lớn gồm nhiều nhà kho và trung tâm giao dịch, cung cấp 80% trái cây và rau quả cho Bắc Kinh. Từ 11/6, giới chức y tế đã phát hiện 79 ca Covid-19 mới liên quan tới ổ dịch này, nơi vận chuyển thực phẩm tới các chợ, siêu thị, nhà hàng khắp Bắc Kinh, thành phố với 21 triệu dân.
Một nhân viên an ninh chặn ở cổng ra vào chợ hải sản gần Tân Phát Địa hôm 14/6, nơi phải đóng cửa vì phát hiện hàng loạt ca nhiễm Covid-19 mới. Ảnh: Reuters.
Trước khi phát hiện ca nhiễm đầu tiên ở khu chợ tuần trước, Bắc Kinh đã ghi nhận 8 tuần liền không xuất hiện ca nhiễm cộng đồng mới. Virus bất ngờ quay lại đã gây lo lắng cho người dân thủ đô Trung Quốc, những người vừa mới quay lại nhịp sống bình thường sau thời gian dài sống trong bầu không khí kiểm soát dịch nghiêm ngặt.
Trong khi các rạp chiếu phim vẫn đóng cửa, nhiều nhà hàng, cửa hiệu đã mở lại, giao thông bắt đầu đông đúc, tắc đường tái xuất hiện.
“Tôi rất lo vì Tân Phát Địa gần nhà tôi”, Wang nói. “Hai ngày qua lại thêm nhiều ca nhiễm mới, khiến mọi thứ cảm giác càng nguy hiểm hơn”.
Wang nhận thấy nguồn cung rau củ trong siêu thị gần nhà bắt đầu giảm. Anh cho hay cộng đồng dân cư khu phố mình bắt đầu thực hiện lại các biện pháp kiểm soát dịch, bao gồm kiểm tra thân nhiệt ở cổng ra vào, đề nghị người dân xét nghiệm.
Chole Tan, một kỹ sư công nghệ ở quận Phong Đài, người vừa xét nghiệm miễn phí Covid-19 tại bệnh viện địa phương hôm 14/6, cho biết cô và người quen từng bắt đầu mất cảnh giác trước khi dịch tái bùng phát.
“Nhiều ngày không ghi nhận ca nhiễm mới, mọi người bắt đầu thả lỏng, lúc nhớ lúc quên đeo khẩu trang, thậm chí còn không đeo”, Tan, sống cách chợ Tân Phát Địa 4 km, nói. Bây giờ, mọi người bắt đầu cảnh giác lại. “Ban quản lý tòa nhà yêu cầu chúng tôi hạn chế ra ngoài”.
Người dân xếp hàng kiểm tra thân nhiệt trước khi vào một khu chợ ở Bắc Kinh hôm 15/6. Ảnh: AP.
Chính quyền Bắc Kinh đang ráo riết xử lý cụm dịch mới bằng cách tiến hành xét nghiệm quy mô lớn và huy động lượng lớn công nhân viên chức, tình nguyện viên cấp cơ sở tham gia chống dịch. Gần 10.000 người đã được triển khai tới hơn 7.000 tổ dân phố, kêu gọi những người từng đến chợ Tân Phát Địa gần đây đi xét nghiệm, Từ Dĩnh, quan chức cấp cao Bắc Kinh cho biết trong buổi họp báo hôm 15/6.
Tới 14/6, Bắc Kinh đã xét nghiệm hơn 76.000 người, bao gồm gần 13.000 trong số 29.000 người trình báo đã tới khu chợ kể từ ngày 30/5 và 40.000 người dân sống lân cận, theo thống kê của chính quyền thành phố. Gần 200 điểm xét nghiệm được bố trí khắp thành phố để người dân đến kiểm tra, bất chấp cái nóng 35 độ C.
Một số khu vực trong thành phố đã tăng mức cảnh báo từ thấp lên trung bình. Hôm qua, các nhà chức trách phong tỏa thêm 10 khu dân cư gần một ngôi chợ ở phía bắc quận Hải Điến, sau khi phát hiện một ca nhiễm không triệu chứng gần đó, khiến số người bị cấm ra khỏi nhà trong thành phố tăng gần gấp đôi, từ 46.000 lên 90.000.
Chính quyền cũng dừng kế hoạch mở cửa lại một số trường tiểu học, khiến phụ huynh bất mãn. Liu Chang, một người mẹ hai con gái, gọi đây là quyết định khó chấp nhận sau nhiều tháng con phải học ở nhà.
“Với phản ứng nhanh chóng như lần này, tôi tin Bắc Kinh sẽ kiểm soát được virus”, Liu nói. “Nhưng trường lại bắt học sinh nghỉ học, gây ảnh hưởng lớn tới chúng tôi”.
Lo lắng không được phép quay lại thành phố, Wang phải hủy kế hoạch về quê ở tỉnh Hà Bắc xem lễ đua thuyền. Còn Tan, cô cũng dẹp kế hoạch ra ngoài đi chơi.
Một số tỉnh thành ở Trung Quốc cảnh báo người dân không nên tới Bắc Kinh, trong khi những nơi khác cho biết sẽ xét nghiệm và cách ly người đến từ Bắc Kinh.
Các chuyên gia y tế cộng đồng vẫn đang truy lùng nguồn khởi phát cụm dịch, tập trung vào các mẫu virus tìm thấy trên một cái thớt của một người bán cá hồi nhập khẩu tại chợ Tân Phát Địa.
Chợ đầu mối nông sản Tân Phát Địa ở Bắc Kinh. Video: Reuters.
Trong một cuộc phỏng vấn trên đài truyền hình quốc gia Trung Quốc hôm 14/6, Ngô Tôn Hữu, giám đốc Dịch tễ học của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CCDC), cho hay virus có thể tồn tại trên bề mặt thực phẩm đông lạnh tới ba tháng và rất có thể hàng hóa nhiễm virus là nguồn gốc của đợt bùng phát cụm dịch ở Bắc Kinh.
Dương Bằng, nghiên cứu viên tại CCDC, cho biết ADN của virus cho thấy nó có thể đến từ châu Âu. “Chúng tôi vẫn chưa xác định được nó tới đây bằng cách nào. Có thể nó xuất hiện ở hải sản hoặc thịt bị nhiễm virus, hoặc lây từ chất thải của người trong chợ”, ông nói.
Dale Fisher, giáo sư về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Quốc gia Singapore, cho hay virus có thể sống lâu hơn trong tủ lạnh hoặc điều kiện đông lạnh. Ông cho rằng nó có khả năng lây từ một người không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ mà họ không biết mình đã nhiễm virus.
Trong khi đó, các quan chức y tế Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, nơi Covid-19 lần đầu bùng phát, đã hạ thấp mức phản ứng khẩn cấp vào cuối tuần, cho phép các cơ sở thể thao và giải trí trong nhà mở lại, không bắt buộc người dân phải đeo khẩu trang khi ở ngoài trời.
WHO nói cần điều tra cụm dịch mới ở Bắc Kinh
Giám đốc điều hành Chương trình Khẩn cấp Y tế WHO nói cụm dịch như ở Bắc Kinh rất đáng lo ngại, cần điều tra kỹ lưỡng và toàn diện.
"Ở Trung Quốc, khi đã qua hơn 50 ngày không ghi nhận ca lây nhiễm cộng đồng nào, một cụm dịch như ở Bắc Kinh rất đáng lo ngại. Cần điều tra và kiểm soát cụm dịch này", tiến sĩ Mike Ryan, Giám đốc điều hành Chương trình Khẩn cấp Y tế của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nói trong cuộc họp báo hôm qua.
"Theo nghĩa đó, đây là một vấn đề đáng lưu tâm. So với sự gia tăng ca nhiễm mỗi ngày trên thế giới, cụm dịch này không đáng kể, nhưng đó là sự kiện rất đáng lưu ý", ông nói thêm.
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh thủ đô Trung Quốc xuất hiện cụm dịch mới là chợ đầu mối thực phẩm Tân Phát Địa lớn nhất châu Á với gần 80 ca nhiễm. Chính quyền Bắc Kinh đã phong tỏa hàng chục khu phố, đóng cửa hai chợ đầu mối, các trường học, khu thể thao trong nhà, địa điểm giải trí để ngăn dịch bệnh. Giới chức cũng đẩy mạnh xét nghiệm cho hàng chục nghìn dân.
"Bắc Kinh đã bước vào thời kỳ khác thường", phát ngôn viên thành phố Xu Hejian nói tại cuộc họp báo hôm 14/6, trong khi quan chức quận Phong Đài tuyên bố quận đã thiết lập "cơ chế thời chiến" và "trung tâm chỉ huy thực địa" để đối phó làn sóng lây nhiễm mới.
Cảnh sát đứng gác ở lối vào chợ Tân Phát Địa tại Bắc Kinh, Trung Quốc, hôm 15/6. Ảnh: Reuters.
Maria Van Kerkhove, nhà dịch tễ học về bệnh truyền nhiễm của WHO, nói rằng họ luôn quan tâm đến các cụm dịch. "Cụm là một tình huống đặc biệt, bởi ở bất kỳ quốc gia nào chúng ta cần hiểu tại sao lại có cụm dịch", bà nói.
Theo Ryan, bây giờ là thời gian để điều tra những gì dẫn tới ca nhiễm mới. "Điều quan trọng với chúng tôi là đưa ra giả thuyết, thiết lập mô hình những gì có thể xảy ra. Tuy nhiên, câu trả lời nằm ở điều tra cẩn thận, có hệ thống, toàn diện các cụm dịch để hiểu rõ những gì đang xảy ra trong tình huống này", ông nói. "Nếu hiểu điều đó, chúng ta sẽ xây dựng bức tranh tốt hơn về khuyến cáo y tế công cộng cần cung cấp cho cộng đồng, những hành vi, địa điểm và tình huống cần tránh".
Covid-19 khởi phát ở Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc, từ tháng 12/2019. Chính quyền Vũ Hán được cho là đã chậm trễ trong báo cáo tình hình và kiểm soát dịch bệnh, khiến hàng triệu người rời khỏi thành phố trước khi lệnh phong tỏa được ban hành ngày 23/1. Virus sau đó được cho là đã xuất hiện trên hầu hết các tỉnh thành của Trung Quốc và hơn 120 quốc gia, vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, khiến hơn 8,1 triệu người nhiễm và gần 439.000 người chết.
Cụm dịch mới ở Bắc Kinh đã lan sang tỉnh lân cận Liêu Ninh, đông bắc Trung Quốc. Ít nhất 10 thành phố của Trung Quốc, bao gồm Cáp Nhĩ Tân và Đại Liên, kêu gọi người dân không du lịch đến thủ đô hoặc báo cáo chính quyền nếu họ đến Bắc Kinh gần đây.
Ổ dịch Covid-19 lớn bùng phát, Bắc Kinh áp dụng "cơ chế thời chiến" Sự xuất hiện của ổ dịch mới tại Bắc Kinh, bắt nguồn từ 1 khu chợ buôn bán thực phẩm, đã làm dấy lên lo ngại nơi đây có nguy cơ trở thành Vũ Hán thứ 2. Thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc đang tái áp đặt biện pháp phong tỏa chặt chẽ và triển khai xét nghiệm hàng loạt sau khi một...