Nỗi khổ người nghèo Brazil trước mùa World Cup

Những người dân nghèo khó sống trong một nhà chứa cũ ở ngoại ô thành phố Rio, Brazil đang lo sợ rằng họ sẽ phải chuyển đi nơi khác khi World Cup 2014 đang tới gần.

Một gia đình sống tại Oasis, một nhà chứa cũ tại ngoại ô Rio. (Ảnh: Alan Roberto Lima)

Rosinéia Gonalves từng sống dưới một gốc cây bên ngoài bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Rio khi bụng mang dạ chửa. Francinéia dos Santos bị buộc phải rời khỏi Grota, một khu ổ chuột bẩn thỉu ở vùng ngoại ô vì những lý do mà chị không được giải đáp. Monique da Silva từng làm nghề bán hàng rong, đã mất đi công việc của mình và không có đủ khả năng trả tiền thuê nhà.

Đó là ba người phụ nữ vô gia cư sống ở ba nơi khác nhau và cùng chuyển tới Oasis, một nhà chứa ba tầng tại São João de Meriti, phía tây bắc Rio, hiện trở thành nơi ở của khoảng 300 người.

World Cup 2014 và Olympics 2016 đang tới gần, chính quyền Rio đang gấp rút phá dỡ các khu ổ chuột ở vùng ngoại ô, lấy chỗ xây dựng các khách sạn mới để có đủ chỗ cho hàng ngàn khách du lịch. Tuy nhiên, ba người phụ nữ và những người cư ngụ trong ngôi nhà bị chiếm dụng bất hợp pháp này chỉ muốn có một nơi để che mưa, che nắng.

“Chúng tôi không quan tâm tới World Cup. Chúng tôi chỉ nghĩ tới chuyện làm thế nào để con cái có được sự giáo dục tử tế, tiếp cận với nguồn nước sạch và vệ sinh môi trường”-Da Silva, 25 tuổi, một bà mẹ ba con cho biết.

“Đây vừa là bếp vừa là phòng ngủ”-Cô nói đùa khi mở cửa căn phòng Suite 221, từng là nơi gặp gỡ của khách làng chơi và gái mại dâm. “Đây là chỗ ở xoàng xĩnh của tôi”.

Thị trường bất động sản tại Rio đang bùng nổ, với giá cả tăng vọt khi thành phố tăng tốc để đăng cai hai sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh. Tuy nhiên Rio-và cả Brazil-tiếp tục chịu đựng tình trạng thiếu hụt nhà ở, với ước tính còn thiếu khoảng 7 triệu ngôi nhà.

Trong những năm gần đây, chính phủ liên bang đã đấu tranh để giảm thiểu sự thiếu hụt này. Năm 2009, cựu Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva đã phát động kế hoạch My House, My Life (Nhà của tôi, Cuộc sống của tôi) trong một kế hoạch tham vọng trị giá 12 tỷ bảng Anh nhằm xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà giá rẻ cho người nghèo.

Tuy nhiên, hàng chục ngàn người vô gia cư ở Brazil nói rằng họ chỉ có một lựa chọn duy nhất đó là “chiếm dụng” những nhà máy, nhà kho và nhà chứa bỏ hoang ở vùng ngoại ô Rio. Đoạn đường Via Dutra ngắn ngủi, Rio với São Paulo, là nơi tọa lạc của ít nhất của ba ngôi nhà bị chiếm dụng, hai trong số đó là nhà chứa cũ.

Chính quyền địa phương cho biết nhà chứa Oasis từng là điểm nóng mại dâm và đã đóng cửa vào cuối những năm 90. Cách đây bảy năm, những người vô gia cư đã chuyển tới đây sinh sống. Một trong những người đó là Maura Fernandes, một phụ nữ có tới 14 đứa con nhưng không có chồng. Căn phòng lụp xụp của mẹ con cô thậm chí không có nổi một cái bồn cầu.

Gracielle de Vasconcellos, 25 tuổi cho biết: “Khi tôi chuyển tới, ở đây không cò gì cả, không điện, không nước, khắp nơi chỉ toàn rác và rác”.

Hầu hết 121 hộ gia đình sống tại đây đều muốn được chuyển đi càng sớm càng tốt nhưng họ phàn nàn rằng lời hứa đưa họ đến nơi ở khác của chính phủ vẫn chưa được thực hiện.

“Dù sao sống ở đây vẫn tốt hơn là phải trả tiền nhà trọ hoặc lang thang ngoài đường”-Joana Batista Ferreira (50 tuổi), một người phụ nữ đang sống tại một căn lều dựng trong một bãi đỗ xe cũ của nhà chứa cho biết. “Nhưng tất nhiên chúng tôi sẽ đi [nếu chính phủ giúp đỡ]. Chúng tôi muốn có nhà.”

Dos Santos (40 tuổi), hiện đang bán kẹo rong để nuôi cậu con trai 6 tháng tuổi của mình. Cô đã bị cưỡng chế rời đi nơi khác nhưng cô không đủ khả năng để quay lại khu ổ chuột, nơi cô từng sinh sống vì giá thuê quá đắt đỏ.

Nhiều người cảm thấy được an ủi khi có được một nơi nương tựa như ở Oasis, nơi họ gọi là Condomínio Nova Esperana.

“Khi tôi cần một thứ gì đó, nơi này đã giúp tôi rất nhiều”-Gonalves (35 tuổi)-một bà mẹ của 4 đứa con, người chạy trốn khỏi người chồng bạo hành và sống vất vưởng trên đường phố 8 tháng trước khi chuyển tới nhà chứa cũ này-cho biết.

Mặc dù rất tồi tàn nhưng ít nhất nhà chứa cũ này cũng là nơi an toàn đối với những người cư ngụ tại đây.

“Vai trò của tôi ở đây là cải thiện khu nhà và giải quyết tranh chấp giữa những người hàng xóm”-Jeremias Francisco Nascimento (42 tuổi), người lãnh đạo không chính thức của khu nhà cho biết.

Từ năm 2010, các nhà chức trách đã hứa sẽ đưa các gia đình ở Oasis tới nơi tái định cư. Nhưng tới giờ họ vẫn phải chờ đợi. Marcia Rosario, thư ký thông tin São João de Meriti, cho biết những người nằm trong diện nhà ở xã hội sẽ được chuyển tới nơi khác vào cuối năm nay, tuy nhiên, không phải tất cả những người ở Oasis đều có tên trong danh sách này.

Đứng bên nhà bếp kiêm phòng ngủ, vẫn còn vết tích của những viên gạch xanh, đỏ của nhà chứa trước kia, Da Silva tự đánh giá về vị trí của cô trong nền kinh tế đang bùng nổ của Brazil: “Họ nói rằng đây là một đất nước kỳ diệu. Nhưng không phải tất cả đều diệu kỳ”.

Theo VietNamNet