Những trục trặc ở bạn gái tuổ.i dậy thì
Bạn gái ở lứa tuổ.i dậy thì cơ thể đang hoàn thiện để trở thành thiếu nữ rồi người phụ nữ trưởng thành có đầy đủ thiên chức của người phụ nữ.
Với hầu hết các bạn gái, giai đoạn mới dậy thì, ngoài sự thay đổi về tâm lý (dễ xúc động, hay mơ mộng, vui buồn vô cớ, tâm trạng lo âu…), hơn nữa tình trạng kin.h nguyệ.t của bạn gái dậy thì chưa thể ổn định ngay được, vì vậy bạn gái phải đối diện với nhiều biểu hiện khó chịu.
Thống kinh:
Là triệu chứng đau quặn từng cơn, trướng bụng dưới, nặng nề ở vùng tiểu khung kèm theo nhức đầu, đau lưng, buồn nôn khi hành kinh. Có hơn 50% em gái mới dậy thì bị triệu chứng này. Nguyên nhân gây thống kinh là do niêm mạc tử cung tiết ra nhiều prostaglandin trong ngày hành kinh, đặc biệt là trong 48 giờ đầu (trường hợp này gọi là thống kinh nguyên phát); do thiếu vi chất hoặc do các bệnh lý khác (gọi là thống kinh thứ phát).
Thống kinh không nguy hiểm, nhưng khiến các em thấy đa.u đớ.n, mệt mỏi, lo lắng và thiếu tự tin, ảnh hưởng tới sinh hoạt và học tập. Nhiều trường hợp thống kinh nặng còn phải dùng các thuố.c có chứa hormon nữ (progesteron, estrogen), thuố.c giảm đau cơ trơn để khống chế cơn đau. Tuy nhiên, tình trạng thống kinh sẽ mất đi khi hệ nội tiết hoạt động ổn định hơn.
Rong kinh, rong huyết:
Rong kinh là hành kinh kéo dài hơn 1 tuần. Rong huyết là hiện tượng ra huyết ở bộ phận sin.h dụ.c không phải do kin.h nguyệ.t kéo dài hơn 1 tuần. Giải thích cho tình trạng rong kinh, rong huyết này là do khi mới vào tuổ.i dậy thì, hoạt động của hệ nội tiết ở em gái chưa ổn định. Có khi lượng estrogen tăng cao nhưng lại không có hiện tượng phóng noãn; progesteron không được tiết ra cân đối với estrogen. Tất cả điều đó khiến cho nội mạc tử cung dày lên mãi nhưng mạch má.u không tăng trưởng kịp, không đủ má.u nuôi dưỡng, b.ị hoạ.i t.ử, bong ra từng mảng nhỏ, gây chả.y má.u kéo dài.
Những trường hợp bị rong kinh, rong huyết nhẹ (má.u không ra nhiều và không có hiện tượng thiếu má.u) thì không cần điều trị, vì sau một vài chu kỳ, khi nội tiết hoạt động ổn định, hiện tượng này sẽ hết. Trường hợp rong kinh – rong huyết ở mức độ trung bình (má.u ra không nhiều, nhưng thiếu má.u) thì phải dùng thuố.c có chứa estrogen và progesterone giúp cho chu kỳ kin.h nguyệ.t ổn định. Trường hợp rong kinh, rong huyết ở mức độ khá nặng (má.u ra nhiều, thiếu má.u) thì phải tới bệnh viện để theo dõi và điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Video đang HOT
Có hai thể vô kinh là vô kinh thứ phát và vô kinh nguyên phát.
Vô kinh thứ phát là sự mất kinh (khoảng 4-6 tháng) sau khi đã có kinh rồi. Cũng có khi thấy kinh vài tháng rồi lại mất vài tháng… Nguyên nhân liên quan đến tâm lý, căng thẳng thể lực (luyện tập thể thao quá mức), rối loạn tiêu hóa…
Vô kinh nguyên phát là hiện tượng có phát triển những đặc tính giới thứ phát nhưng tới 16 tuổ.i, thậm chí hơn nữa vẫn không có kinh lần đầu. Những trường hợp trên cần xem có phải đã bị vô kinh nguyên phát (có thể do rối loạn nội tiết, cơ quan sin.h dụ.c nữ dị dạng hoặc kém phát triển, do sức khỏe kém và do các yếu tố tâm lý…).
Khi gặp các trục trặc này, bạn gái nên đi khám ngay để được điều trị.
BS. Tâm An
Theo Suckhoedoisong.vn
Hội chứng nữ hóa có tin.h hoà.n
Bệnh nhân có tuyến vú và cơ quan sin.h dụ.c ngoài như của nữ giới nhưng lại vô kinh khi đến tuổ.i dậy thì.
Hội chứng này người bệnh tuy hình dáng là nữ giới nhưng thực sự lại mang kiểu gen của nam giới. Người mắc hội chứng này thường chỉ được phát hiện ra khi có vấn đề về vô sinh hay tình cờ thăm khám bệnh khác.
Nguyên nhân dẫn đến nữ hoá tin.h hoà.n
Hội chứng không nhạy cảm androgen (AIS: androgen insensitivity syndrome) còn gọi là hội chứng kháng androgen, là một tập hợp các rối loạn liên quan đến sự biệt hóa giới tính. AIS xảy ra do sự đột biến của gen AR. Gen này quy định sự nhạy cảm hay tiếp nhận của thụ thể với androgen. Không có sự tác động của androgen, cơ thể sẽ phát triển theo hướng nữ dưới tác dụng của estrogen. Kết quả là dù tin.h hoà.n vẫn phát triển bình thường và sản xuất androgen bình thường, nhưng hình dáng bên ngoài của bệnh nhân vẫn phát triển theo hướng nữ. Vì vậy, bệnh này trước đây còn có tên là bệnh nữ hóa có tin.h hoà.n.
Khám lâm sàng cho thấy bệnh nhân AIS không có tử cung và buồng trứng (Ảnh minh họa: Internet)
Biểu hiện bệnh rất dễ bị bỏ qua
Khi mới sinh, bé bị AIS giống như một b.é gá.i bình thường, không có dấu hiệu gợi ý để nghi ngờ bộ nhiễm sắc thể (NST) hoặc nồng độ testosterone bất thường hay nghi ngờ bé không có tử cung và buồng trứng. Dậy thì có khuynh hướng bắt đầu nhẹ nhàng hơn so với các b.é gá.i khác. Tuyến vú phát triển, cấu trúc vùng chậu và phân bố mỡ cơ thể xảy ra như các b.é gá.i khác. Tuy nhiên, bệnh nhân có rất ít hoặc không có lông mu, hoặc lông phân bố theo kiểu nam.
Da mặt bệnh nhân thường đẹp hơn các bạn cùng lứa tuổ.i, không có mụn trứng cá vì các tuyến nhờn không đáp ứng với kích thích của androgen. Nói chung, quá trình dậy thì không khác biệt nhiều so với các b.é gá.i khác, ngoại trừ việc bệnh nhân sẽ không có kinh. Vì kin.h nguyệ.t thường xuất hiện khoảng 2 năm sau khi vú phát triển nên mọi người thường không lo lắng về việc b.é gá.i không có kinh cho đến khi nó được 14 hay 15 tuổ.i.
Khám lâm sàng cho thấy bệnh nhân có lông mu thưa thớt hoặc hoàn toàn không có lông mu, bộ phận sin.h dụ.c ngoài là nữ với â.m đạ.o ngắn, không thấy cổ tử cung. Vì bệnh nhân không có tử cung nên â.m đạ.o thường kết thúc là một túi cùng, hoàn toàn không có sự thông thương gì với bên trong. Siêu âm không thấy tử cung và 2 buồng trứng. Bệnh nhân hoàn toàn không có khả năng sinh sản. Có thể sờ thấy chỗ gồ lên ở vùng bẹn do tin.h hoà.n đội lên. Đa phần không sờ thấy do tin.h hoà.n thường còn nằm trong ổ bụng.
Khi nghi ngờ bệnh nhân bị hội chứng này, chỉ cần thực hiện NST đồ sẽ giúp chúng ta khẳng định được chẩn đoán.
Điều trị có khó?
Bước khó khăn nhất khi điều trị là làm cách nào để thông báo chẩn đoán cho bệnh nhân và gia đình. Do bệnh cảnh này đi kèm theo biến chứng là bệnh nhân vĩnh viễn không thể có con và sự không nhất quán về mặt giới tính dễ làm cho bạn tình của bệnh nhân cảm thấy ái ngại, nên tâm lý của những người mang bệnh này rất dễ bị tổn thương. Vì vậy, việc quyết định sẽ thông báo chẩn đoán cho bệnh nhân như thế nào nên đặt lợi ích của bệnh nhân lên hàng đầu.
Đa phần bệnh nhân sẽ cảm thấy hoang mang và đau khổ, bất mãn. Vì vậy, chiến lược tư vấn và hỗ trợ tinh thần cho bệnh nhân ngay sau đó với các bước tiếp cận hệ thống cần được chuẩn bị trước một cách tỉ mỉ. Nhiều phụ nữ bị AIS cảm thấy dễ chịu hơn nhiều khi được giúp liên lạc với những người có cùng căn bệnh như mình.
Các vấn đề điều trị khác
Làm rộng â.m đạ.o: Đối với những phụ nữ gặp vấn đề khó khăn trong quan hệ tìn.h dụ.c do â.m đạ.o hẹp, â.m đạ.o có thể tự rộng ra dần dần do nó có khả năng tự giãn sau một thời gian dài sinh hoạt vợ chồng. Việc tái tạo lại â.m đạ.o bằng phẫu thuật có thể thực hiện cho người lớn nhưng cũng có thể gây ra một số biến chứng.
Cắt bỏ tin.h hoà.n: Đây là vấn đề còn đang tranh luận. Lợi ích của tin.h hoà.n cho đến thời điểm sau dậy thì là không cần sử dụng nội tiết ngoại sinh. Điều này xảy ra là do testosterone do tin.h hoà.n sản xuất sẽ chuyển hóa thành estrogen. Điểm tranh luận chính về việc cắt bỏ tin.h hoà.n là tin.h hoà.n trong ổ bụng có thể sẽ phát triển thành một khối u lành hoặc ác tính.
Ngoài vấn đề này, nhiều bệnh nhân nói rằng sau khi cắt bỏ tin.h hoà.n, họ không cảm thấy bình thường như trước kia, chẳng hạn như bị giảm sinh lý.
Estrogen thay thế: Nếu cắt bỏ tin.h hoà.n, cần sử dụng estrogen để hỗ trợ quá trình dậy thì, sự phát triển của xương và hoàn chỉnh quá trình trưởng thành. Vì bệnh nhân không có tử cung nên không cần cung cấp progesterone.
Hội chứng kháng androgen là một hội chứng hiếm gặp và có tính gia đình. Việc chẩn đoán hội chứng này không khó. Tuy nhiên, về mặt điều trị, cho đến nay, y học vẫn còn bất lực trước các bệnh lý liên quan đến bất thường gen di truyền nói chung và hội chứng này nói riêng. Hi vọng rằng trong tương lai, AIS sẽ được nghiên cứu nhiều hơn và chúng ta sẽ tìm ra các phương pháp điều trị mới tốt nhất cho bệnh nhân.
BS. Nguyễn Khánh Linh
Theo Suckhoedoisong.vn
Hạn chế rối loạn tuổ.i dậy thì Trong lứa tuổ.i dậy thì, b.é gá.i thường vô kinh nhiều tháng, sau đó có kinh lại thì kinh kéo dài. Con gái tôi 15 tuổ.i, cháu mới thấy kinh được 5 tháng, nhưng khi có kinh thì ngày ra kinh của cháu rất dài. Tôi đã cho cháu đi khám, uống thuố.c theo đơn của bác sĩ, bệnh có đỡ hơn, nhưng...