“Những tên cướp biển vùng Caribê” đang dùng tóc của người Việt Nam”?

Ít ai nghĩ mái tóc dài mượt của phụ nữ nước ta lại có thể xuất khẩu được. Thế nhưng, thôn Bình An và Đông Bích đang là trung tâm xuất khẩu tóc ra nước ngoài.

Hàng ngàn mái tóc dài được xuất khẩu sang nước ngoài

Về làng buôn tóc ở Bắc Ninh

“Ai bán tóc không?”, “Tóc rối đổi kẹo”… những tiếng rao của phụ nữ Đông Thọ từ lâu đã trở nên thân quen ở nhiều miền quê. Khắp các tỉnh thành đất nước đều in dấu chân của người phụ nữ thu mua tóc Đông Thọ. Ông Đỗ Văn Kiên, trưởng thôn Bình An, xã Đông Thọ cho biết: “Trước đây, những người trong thôn thường đi thu gom phế liệu ở các nơi về bán lại. Nhưng từ khi thấy buôn tóc mang lại lợi nhuận cao, nhiều người đã chuyển sang làm nghề này”.

Hàng ngày, từ sáng tinh mơ, người dân làng Bình An đã tỏa đi khắp các chợ ở các địa phương lân cận. Tóc từ khắp nơi trên đất nước đều tập kết về đây để chung chuyển sang Thái Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc… Sau khi được chuyển ra nước ngoài, tóc dài sẽ được sử dụng làm tóc giả, còn tóc vụn sẽ được tái chế để sản xuất băng đĩa. Ngoài ra, còn có một lượng khá lớn về chọn mua tóc, chủ yếu để phục vụ nhu cầu nối tóc của chị em.

Vào thăm nhà bà Đỗ Thị Trường, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Đông Thọ. Nhà bà cũng là một đại lý chuyên buôn bán tóc. Chồng bà đang ngồi xếp lại những lọn tóc dưới nhà. Những lọn tóc ngắn, dài, đen, trắng… chất thành từng đống. Chồng của bà Trường hóm hỉnh: “Cả đất nước này không ai được vuốt tóc phụ nữ nhiều như tôi. Này nhé, cứ tính trung bình mỗi tháng nhà tôi xuất đi khoảng vài tạ tóc. Vị chi tôi phải vuốt lại vài chục nghìn mái tóc (trung bình mỗi mái tóc nặng khoảng 150g). Anh thấy có ai được vinh dự như tôi không?”. Sau công đoạn đó, ông còn phải mua dầu gội đầu loại hảo hạng để gội lại tóc và mang ra hong cho khô. Ông bảo: “Tóc được mua ở khắp nơi về. Nếu không được vệ sinh cẩn thận, khó bán lắm”.

Dạo qua một số đại lý thu mua tóc mới thấy nghề này không hề đơn giản. Tóc được phân ra làm ba loại. Tóc “ nóng” là tóc được cắt cả lọn. Tóc tỉa là tóc cắt tỉa từ trên đầu (đây là loại tóc có giá trị nhất). Tóc ngắn, tóc rối được thu gom từ các hiệu cắt tóc. Giá của mỗi bộ tóc tùy thuộc vào độ dày, dài, vuông… Những con tóc đẹp. dài, có giá vài ba triệu đồng. Tóc ngắn phải qua sơ chế, chỉnh sửa, gội, sấy cẩn thận. Nhiều chị nói vui: “Tóc thật của mình có khi mấy ngày mới gội mà tóc người cứ phải liên tục gội, sấy, chải chuốt”.

Không riêng gì nhà bà Trường, ở Đông Thọ, buôn bán tóc đã trở thành nghề của nhiều gia đình. Ông Kiên đưa ra một phép tình đơn giản, cấy một sào ruộng, nếu mưa thuận gió hòa, giỏi lắm thu được khoảng vài trăm nghìn đồng một năm. Trong khi đó, nếu ngày nào đi mua tóc, gặp được khách cũng kiếm được ngần ấy tiền. Từ hơn chục năm nay, “nghề” buôn tóc đã xóa đói giảm nghèo cho nhiều gia đình. Nhiều nhà còn trở nên giàu có.

Cũng theo ông Kiên, thu nhập bình quân đầu người của thôn là hơn 10 triệu đồng/năm. Ngoài những người trực tiếp đi tham gia buôn bán tóc, còn một bộ phận dân trong làng làm nghề gỡ rối tóc cho các đại lý. Trung bình mỗi hộ kinh doanh lớn thuê từ 5-10 lao động gỡ tóc, tiền công 70-80 nghìn đồng/ngày.

Từ hơn chục năm nay, “nghề” buôn tóc đã xóa đói giảm nghèo cho nhiều gia đình. Nhiều nhà còn trở nên giàu có.

Ông Kiên cho biết: “Hiện nay, nhiều ngành nghề trong thôn được Ngân hàng Nông Nghiệp nông thôn cho vay vốn, nhưng nghề buôn tóc là được tin cậy nhất vì hiệu quả kinh doanh cao, khả năng trả nợ tốt. Từ đầu năm tới giờ, có hộ lãi hàng trăm triệu đồng từ nghề buôn tóc. Nhờ thu nhập từ nghề buôn tóc mà năm 2008, Bình An có gần 40 hộ xây nhà kiên cố”.

Tìm đường cho tóc Việt đi Tây

Nói về nghề buôn tóc, bà Trường tự hào cho biết, niềm vui lớn nhất là người làng Bình An đã lôi được những ông Tây về làng mình mua tóc, người dân chỉ giao dịch với khách hàng Trung Quốc. Công việc của một đại lý chỉ đơn giản là mang tóc lên cửa khẩu là hết việc. Ai cũng nghĩ khiếp người Trung Quốc dùng tóc làm gì mà nhiều thế. Bẵng đi một thời gian dài, cách làm ăn thuần túy đó đã dần thay đổi. Người dân Bình An cất công sang tận Trung Quốc dò la vì sao người họ lại cần nhiều tóc đến thế. Hóa ra, những ông chủ bên Trung Quốc đã cao tay hơn người dân Bình An là họ biết cắt, tỉa lại rồi bán cho các nước ở Châu Âu, Châu Mỹ và họ đã kiếm được một “món hời” lớn gấp nhiều lần số tiền họ bỏ ra mua tóc của người Bình An.

Không cam chịu phải qua trung gian, người dân Bình An cũng tự tìm đường cho tóc Việt. Người đi tiên phong trong việc này là chị Hường. Cái cách làm kinh tế “mưa dầm thấm lâu” của chị kể ra cũng hay. Không có mối lái người Châu Âu, châu Mỹ, chị nghĩ ra cách là in danh thiếp rồi gửi cho các công ty lữ hành, đặc biệt là các hướng dẫn viên du lịch, rồi các khách sạn lớn… nhờ họ giới thiệu giúp. Ai có công dẫn khách sẽ được chị “bồi dưỡng”.

Với cách làm “có đi có lại đó”, chẳng bao lâu sau, nhiều khách hàng nước ngoài đã tự tìm đến nhà chị. Lúc đầu những ông Tây nói chị chẳng hiểu. Ngôn ngữ mà bất đồng thì khó mà giao dịch được, chị thầm nghĩ. Thế là các chị em trong thôn Bình An cũng tự phổ cập tiếng Anh rồi tiếng Trung để tiện bề giao dịch. Chị Hường tâm sự, nhiều khách hàng tìm được địa chỉ nhà mình mừng như bắt được vàng. Bởi lẽ, trước khi về làng Bình An, họ vẫn tin rằng những mái tóc óng ả, đen tuyền như nhung đều xuất phát từ Trung Quốc. Giờ họ mới biết là nguồn gốc của món hàng đặc biệt đó phần lớn là ở Việt Nam. Một ông khách Tây thì hết lòng khen ngợi những mái tóc của người phụ nữ Việt Nam: “Tôi đã được đi nhiều nước châu Á, nhưng không người phụ nữ nơi nào lại có mái tóc đẹp như người phụ nữ Việt Nam. Tóc Việt có đặc điểm dài, đen bóng và có nét quyến rũ riêng”.

Trong suốt câu chuyện của mình, chị Hường luôn nhấn mạnh đến việc phải tìm hướng cho tóc Việt bay xa. “Họ làm gì mà mua nhiều tóc thế?”, nghe tôi thắc mắc. Chị Hường chưa trả lời mà đưa tay chỉ về phía ti vi mà “cậu ấm” của chị đang dán mắt vào đó. Hóa ra cu cậu đang mở phim Những tên cướp biển vùng Caribê. Trong phim ấy, mấy tên cướp biển tóc tai bờm xờm đang đánh nhau loạn xạ. Chị Hường bảo: “Chú coi. Một bộ phim như thế cũng ngốn hàng tạ tóc giả chứ chẳng ít. Trong khi đó mỗi năm các hãng phim này sản xuất hàng vài trăm bộ thì sẽ dùng hàng triệu mái tóc mới đủ. Có thể gã cướp biển trong phim kia đang đội tóc của người Việt cũng nên”.

Có thể gã cướp biển trong phim kia đang đội tóc của người Việt cũng nên (Ảnh minh họa)

Càng ngày nhu cầu về tóc càng lớn. Tiếng lành đồn xa, chẳng mấy chốc thôn Bình An và Đông Bích trở thành “trung tâm” xuất khẩu tóc của nước ta. Theo ước tính của chị Hường, mỗi tháng Đông Thọ xuất khẩu vài tấn tóc. Không dừng lại ở việc buôn tóc, nhiều ông chủ đã tính đến việc thổi hồn cho mái tóc Việt. Tức là họ làm hàng theo yêu cầu của đối tác. Riêng thôn Bình An có 2 đại lý chuyên cung cấp tóc đã qua “chế biến” cho Thái Lan. Nhờ vậy, lợi nhuận cũng tăng lên gấp nhiều lần.

Nỗi lo mất nghề

Trong thời buổi kinh tế lạm phát như hiện nay, nhiều ngành nghề lo đỏ mắt để tìm thị trường tiêu thụ, nhưng riêng nghề tóc lại không có hàng mà bán. Nhu cầu về tóc ngày càng nhiều hơn. Khắp các vùng quê có hàng trăm “đội quân” để gom tóc về Đông Thọ, vậy mà vẫn không đủ hàng.

Mấy năm gần đây, các đại lý buôn bán tóc ở Đông Thọ đang “ăn nên làm ra”, nhưng họ cũng luôn canh cánh một nỗi lo là “cạn” nguồn nguyên liệu. “Những mái tóc đẹp giờ chỉ ở những vùng quê, nơi xa xôi mới có. Nguồn hàng này ngày một khan hiếm. Bởi lẽ, con gái thời nay, không mấy người để tóc dài nữa. Không những thế, chúng còn nhuộm xanh, đỏ, tím, vàng… hỏng hết cả tóc. Để có một mái tóc dài, người phụ nữ phải “nuôi” mất vài năm. Cứ đà này, chúng tôi đang lo không lâu nữa làng mình bị mất nghề vì không kiếm được nguyên liệu tóc”, bà Trường buồn rầu nói.

Theo xahoi