Những tác động thực chất từ vụ soái hạm Moskva chìm trên biển Đen
Soái hạm Moskva, tàu chiến được đặt theo tên thủ đô nước Nga và là biểu tượng tự hào của Hạm đội Biển Đen, đã bị chìm sau khi xảy ra vụ cháy trên tàu.
Soái hạm Moskva trong lần đi qua eo biển Bosphorus ở Thổ Nhĩ Kỳ năm 2021. Ảnh: Reuters
Nguyên nhân khiến tàu chìm hiện vẫn là câu hỏi để ngỏ. Giới chức Ukraine cho biết quân đội nước này đã tập kích soái hạm Nga bằng thiết bị bay không người lái Bayraktar do Thổ Nhĩ Kỳ chế tạo, làm hỏng hệ thống radar theo dõi trên tàu. Kế đến là đòn tấn công bằng tên lửa hành trình.
Theo mô tả của phía Ukraine, hai tên lửa hành trình Neptune đã b.ắn trúng tàu Nga. Tên lửa này do Ukraine nghiên cứu, phát triển và được đưa vào sử dụng hồi tháng 8/2020, với tầm b.ắn khoảng 300km và có thể mang đầu đạn nặng 150kg.
Về phần mình, Bộ Quốc phòng Nga nói đã xảy ra một vụ cháy trên tàu, làm nổ kho đạn trên con tàu có từ thời Liên Xô. Họ cho biết nguyên nhân vụ hỏa hoạn vẫn đang được điều tra. Bộ này không đề cập đến thông tin con tàu bị tên lửa Ukraine tấn công. “Con tàu đã bị hư hại nghiêm trọng”, Bộ Quốc phòng Nga thông báo, đồng thời cho biết hơn 500 thủy thủ trên con tàu đã được sơ tán.
Giới chức Nga cho biết ngọn lửa trên tàu đã được dập tắt, phong tỏa và kho đạn không còn phát nổ nữa. Họ cũng cho biết hải quân Nga sẽ kéo tàu vào cảng. Ông Dmitry Peskov, Phát ngôn viên điện Kremlin, cho biết Tổng thống Nga Vladimir đã được thông báo về vụ việc.
Đến cuối ngày 14/4, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận rằng con tàu đã chìm trong lúc được kéo vào cảng trong điều kiện thời tiết gió bão, tàu bị mất ổn định do thân tàu bị hư hỏng.
Từ Mỹ, phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby nói với Đài CNN rằng một vụ cháy trên tàu hay một cuộc tấn công tên lửa của Ukraine đều có thể xảy ra trong vụ việc này. Các nguồn tin khác cho biết mây bao phủ khiến việc chụp ảnh vệ tinh không hiệu quả vào thời điểm xảy ra sự cố.
Những tác động thực chất từ vụ soái hạm Moskva chìm ở Biển Đen
Video đang HOT
Chiến hạm Moskva có lượng giãn nước 12.500 tấn, được trang bị nhiều tên lửa chống hạm, tên lửa phòng không. Moskva là tuần dương hạm lớp Slava duy nhất của Hạm đội Biển Đen. Hải quân Nga còn hai chiến hạm tương tự là Marshal Ustinov và Varyag, lần lượt được biên chế trong hạm đội Biển Bắc và hạm đội Thái Bình Dương.
Tuần dương hạm Moskva được thiết kế và đóng mới tại nhà máy đóng tàu Mykolai ở Ukraine thuộc Liên Xô vào năm 1979. Mục đích chính của dự án này là chống nhóm tàu sân bay của Mỹ, tạo năng lực phòng vệ đường không cho tàu chiến Liên Xô hoạt động trên các vùng biển xa. Tại thời điểm đó, tàu chiến Moskva được mệnh danh là “sát thủ diệt tàu sân bay”.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (IOW) có trụ sở ở Mỹ, cơ quan chuyên theo dõi diễn biến xung đột Ukraine, nói rằng chưa thể đ.ánh giá rằng chiến hạm Moskva bị chìm do trúng tên lửa Ukraine hay do sự cố khác.
Xét dưới góc độ quân sự, việc mất soái hạm Moskva không phải quá nghiêm trọng với Nga. Theo IOW, tuần dương hạm này chủ yếu được sử dụng để thực hiện các vụ tấn công bằng tên lửa hành trình Kalibr nhằm vào các cơ sở, mục tiêu quân sự của Ukraine, như các trung tâm hậu cần, đường băng sân bay.
“Các đợt phóng tên lửa Kalibr của Nga từ tàu chiến cũng có hiệu quả, nhưng số lượng hạn chế hơn nhiều so với không kích bằng máy bay n.ém b.om. Việc chiến hạm Moskva bị chìm không phải là tổn thất lớn”, IOW nhận định.
Giới chuyên gia quân sự Nga cũng có đ.ánh giá tương tự. “Con tàu này thực sự đã rất cũ. Trên thực tế, Nga đã có kế hoạch loại bỏ nó trong 5 năm tới… Con tàu chủ yếu có giá trị biểu tượng, mang ý nghĩa tôn vinh hơn là giá trị thực chiến. Nhìn chung, việc con tàu chìm sẽ không ảnh hưởng đến chiến dịch quân sự hiện tại”, nhà phân tích quân sự Nga Alexander Khramchikhin chia sẻ với hãng tin Reuters.
Soái hạm Moskva đã tham gia vào chiến dịch phong tỏa hải quân Ukraine vào tháng 3/2014 trong thời gian ngắn, khi bán đảo Crimea của Nga sáp nhập vào Nga. Năm 2015, tàu được điều động tới bờ biển Syria, hỗ trợ chiến dịch quân sự của Nga tại quốc gia Trung Đông này, tạo ra lưới bảo vệ phòng không cho các lực lượng Nga đóng ở Syria.
Tổn thất của Nga sau khi soái hạm Moskva bị chìm
Tàu tuần dương Moskva bị chìm là vụ tàu quân sự lớn nhất bị chìm trong hàng thập kỷ qua nhưng đây liệu có phải tổn thất cho Nga khi xem xét đến vai trò thực tế của soái hạm này trong cuộc chiến tại Ukraine?
Moskva - tàu chiến mang tên thủ đô nước Nga và là niềm tự hào của Hạm đội Biển Đen đã bị chìm sau một vụ cháy trên tàu. Tàu chiến thời Liên Xô này đã hoạt động trong các cuộc xung đột ở Gruzia, Syria và Ukraine, cũng như hỗ trợ tiến hành nghiên cứu khoa học trong thời bình với Mỹ.
Tàu tuần dương có tên lửa dẫn đường Moskva ở Crimea của Nga. Ảnh: Sputnik
Bộ Quốc phòng Nga cho biết soái hạm Moskva đã bị hư hại nghiêm trọng do hỏa hoạn và bị chìm khi gặp bão trên đường được kéo về cảng. Trước đó, theo Bộ này, một "vụ nổ kho đạn dược" đã dẫn đến hỏa hoạn và buộc các thủy thủ phải sơ tán.
Một quan chức Ukraine nói rằng quân đội nước này đã tấn công tàu chiến Moskva bằng tên lửa hành trình Neptune sau khi chuyển hướng thành công hệ thống radar của tàu. Viện Nghiên cứu Chiến tranh (IOW) cho biết tổ chức này hiện chưa thể xác nhận việc Ukraine đ.ánh chìm tàu chiến trên.
Tàu Moskva có thể chở tới 500 thủy thủ, được cho là đang nằm ở đâu đó trên Biển Đen, ngoài khơi cảng Odessa của Ukraine vào thời điểm vụ cháy xảy ra. Moskva là con tàu lớn thứ ba trong hạm đội của Nga. Đây cũng là con tàu quân sự lớn nhất bị chìm trong hàng thập kỷ qua.
Vai trò của soái hạm Moskva
Moskva, nặng 12.500 tấn được trang bị các tên lửa chống hạm và tên lửa đất đối không, là con tàu duy nhất trong lớp này ở Biển Đen. 2 tàu tuần dương mang tên lửa còn lại là Marshal Ustinov và Varyag được triển khai lần lượt cùng với Hạm đội phương Bắc và Hạm đội Thái Bình Dương của Nga.
Trên thực tế, về mặt quân sự, tổn thất của Nga sau khi mất đi tàu Moskva không phải là quá lớn.
IOW cho biết soái hạm Moskva chủ yếu được sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình Kalibr nhằm vào trung tâm hậu cần và sân bay của Ukraine.
"Những cuộc tấn công này có hiệu quả nhưng hạn chế về số lượng so với các cuộc không kích và tấn công tên lửa phóng từ mặt đất", IOW cho hay, đồng thời nhận định, việc Nga mất đi Moskva không phải là một sự kiện mang tính quyết định.
Các chuyên gia quân sự Nga cũng hạ thấp ý nghĩa về mặt quân sự sau khi Moskva bị chìm.
"Con tàu này thực sự đã rất cũ. Hiện có những kế hoạch về việc dừng sử dụng nó trong 5 năm nữa", nhà phân tích quân sự Nga Alexander Khramchikhin nhận định với Reuters.
Theo chuyên gia này, Moskva "có giá trị về mặt biểu tượng nhiều hơn là giá trị chiến đấu và nhìn chung nó không hoạt động gì nhiều trong chiến dịch hiện nay".
Lịch sử của soái hạm Moskva
Moskva nằm trong nhóm tàu Liên Xô được thiết kế vào cuối những năm 1970 nhằm đối phó các các nhóm tàu sân bay của Mỹ và cung cấp khả năng phòng không hiệu quả hơn cho các tàu của Liên Xô hoạt động ở những vùng biển xa bờ.
Vào thời điểm đó, chúng được gọi với biệt danh "sát thủ tàu sân bay".
Tàu tuần dương lớp Slava này ra đời từ xưởng đóng tàu Mykolaiv ở Ukraine vào tháng 7/1979. Đi vào hoạt động vào cuối tháng 12/1982, Moskva dài 186 mét và được thiết kế để chở 476 thủy thủ đoàn cùng 62 sĩ quan khác.
Tàu chiến lớp Slava là soái hạm trong hạm đội của Liên Xô ở Biển Đen, được trang bị đại bác, ngư lôi, s.úng cối và các vũ khí hạt nhân trong Chiến tranh Lạnh. Tàu chiến này cũng có một sàn đỗ máy bay trực thăng.
Năm 2008, trong cuộc chiến ở Gruzia, Moskva đã tham gia vào các chiến dịch ở Biển Đen. Moskva cũng từng tham gia phong tỏa Hải quân Ukraine vào tháng 3/2014 như một phần trong chiến dịch sáp nhập Crimea của Nga. Một năm sau, tàu chiến này hỗ trợ phòng không cho lực lượng Nga hoạt động ở Syria.
Sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine, tàu chiến này cũng đã tham gia cuộc tấn công ở Zmiinyi - hay Đảo Rắn.
Phó chỉ huy hạm đội Biển Đen của Nga tử trận tại Ukraine RT dẫn thông tin từ các quan chức cấp cao của Nga ngày 21/3 cho biết, Phó Chỉ huy Hạm đội Biển Đen của Nga, ông Andrey Paliy đã t.hiệt m.ạng trong cuộc chiến đấu gần thành phố Mariupol của Ukraine. Bà Yekaterina Altabaeva, Thượng nghị sĩ tại thành phố Sevastopol thuộc Crimea (đã sáp nhập vào Nga), nơi đóng quân của Hạm...
