Những rắc rối phát sinh khi luật cho phép mang thai hộ

Đẻ thuê đội lốt mang thai hộ; đẻ xong không giao con cho người nhờ mang thai; đẻ sinh 2, sinh 3 nhưng người nhờ chỉ nhận… 1 trẻ; đứa con do mang thai hộ bị tật nguyền và người nhờ mang thai từ chối nhận… là một số những rắc rối có thể phát sinh khi luật cho phép mang thai hộ…

Sáng (26/11), Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật hôn nhân và gia đình (sửa đổi). Trao đổi với báo chí bên lề Quốc hội về quy định mang thai hộ vì lý do nhân đạo, Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp của Quốc hội Đinh Xuân Thảo e ngại quy định này có thể bị lợi dụng để thương mại.

TS Đinh Xuân Thảo

Theo Quy định tại điều 63 của Dự thảo Luật Hôn nhân và Gia đình (sửa đổi), mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là việc một người phụ nữ tự nguyện, không vì mục đích thương mại giúp mang thai cho cặp vợ chồng mà người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản bằng việc lấy noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng để thụ tinh trong ống nghiệm, sau đó cấy vào tử cung của người phụ nữ tự nguyện mang thai để người này mang thai và sinh con.

Theo TS Đinh Xuân Thao, Luât lân nay chi cho mang thai hô vi ly do nhân đao. Tuy nhiên, ngươi mang thai giup cung cân được nghi ngơi, bôi dương, nhưng không đươc lơi dung đê thương mai và đo không phai la môt hơp đông, nêu nga gia bao nhiêu tiên, vi muc đich thương mai sẽ bi câm.

“Cai kho ơ đây la chung ta hương tơi muc đich nhân đao khi cho phep mang thai hô, nhưng khi mơ ra thi ngươi ta co thê lơi dung đê lam nhưng điêu sai trai, vây thi phai tinh tơi cac điêu kiên đê kiêm soat ngăn chăn. Lam thê nao đê kiêm soat đươc đung la mang thai hô vi muc đich nhân đao la rât kho.” – ông Thảo băn khoăn.

TS Đinh Xuân Thảo cũng e ngại rằng ngay cả trường hợp đúng là mang thai hô vi muc đich nhân đao, nhưng sau khi đe xong, ngươi mang thai hộ lai nhân luôn đưa con do minh đe ra va không tra lai cho nhưng ngươi nhơ mang thai hô thi se xư ly như thế nào?

“Chung ta chi cho phep mang thai hô vi muc đich nhân đao, nghia la giup nhau thôi, chư không phai la hơp đông thương mai gi, vi thê cung rât kho xư ly nêu co tranh châp.” – ông Thảo phân tích.

Trương hơp thư hai được ông Đinh Xuân Thảo nêu ra, đó la trương hơp thai nhi phat triên không binh thương.

“Sau khi sinh ra, nhưng ngươi nhơ mang thai không nhân đưa be đo thi sao? Hâu qua đo ai se ganh chiu? Hay co nhưng trương hơp sinh đôi, hoăc sinh ba, ma nhưng ngươi nhơ mang thai chi muôn nhân môt đưa tre, con lai thi tinh sao? Noi tom lai la mơ ra cho phep mang thai hô vi nhân đao thi nhin ơ khia canh tich cưc tôt thât, nhưng vi co nhiêu điêm phat sinh như vây nên cung phai cân nhăc cân trong, tôi nghi la không đơn gian.” TS Đinh Xuân thảo nêu lên những ví dụ rất có thể xảy ra trong quá trình mang thai hộ.

Theo ông Đinh Xuân Thảo, đê kiêm soat nhân đao hay không nhân đao la vân đê rât kho,. “Nêu ngươi mang thai hô co quan hê gia đinh ho hang vơi nhưng ngươi nhơ mang thai hô thi se đam bao hơn, chư nhơ môt ngươi xa lăc xa lơ hoăc môt ngươi không co quan hê gi ca ma bao la “hô” thi kho rôi. No se rât dê găn tinh thương mai vao đo.” – TS Đinh Xuân Thảo nói.

Vì vậy, theo ông, Chinh phu cân co nhưng quy đinh cu thê hơn đê rang buôc: “Vi du như đê mang thai hô không mang tiêng la thương mai, anh cho phep ngươi ta đươc nhân thu lao đên mưc đô nao trong môi trương sưc khoe ngươi ta cho phep, viêc no la chinh đang thi phai đươc chư, nhưng cơ quan nha nươc cân đưng ra lam trung gian đê xac đinh. Bên canh đo, co nhưng trương hơp đôi vơ chông nhơ mang thai ho co điêu kiên kinh tê thi cho bao nhiêu đây la viêc cua ngươi ta, cung không co gi coi la thương mai. Con nêu ma bên mang thai hô ra gia la không đươc.”

Theo ông Thảo, quy định môi ngươi chi đươc mang thai hô 1 lân co thê giam sat đươc vi nhưng trương hơp mang thai hô đêu co kiêm soat vê y tê. Ngoài ra, cần co thêm môt điêm liên quan nưa la trong sô hô tich phải ghi ro vơi trương hơp mang thai hô đê cơ quan chưc năng kiêm soat đươc viêc nay.

“Nươc ngoai ho cung co quy đinh, ngươi nhân nuôi ra điêu kiên với bô me đưa tre la căt đưt moi môi quan hê. Khi ky kêt vơi Viêt Nam thi cung co nươc ho ra điêu kiên như thê, nhưng minh thi sơ chăng may đưa tre bi ngươc đai, quyên lơi cua tre không đươc bao đam thi lam sao co thê đưa đưa tre trơ vê vơi bô me cua no, cho nên vân đê nay phai tinh toan ky. Hay cung co thê quy đinh không cho quan hê qua lai môt cach trưc tiêp khi đưa tre chưa đu 18 tuôi, con sau khi đu tuôi công dân rôi thi no co quyên đươc biêt vê ngươi mang năng” TS Đinh Xuân Thảo góp ý.

“Điều 63c. Điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo

1. Việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo phải tuân thủ các điều kiện được quy định trong pháp luật về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

2. Vợ chồng có quyền nhờ người phụ nữ khác mang thai hộ khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về việc người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản;

b) Vợ chồng chưa có con chung;

c) Việc mang thai hộ phải được thực hiện qua việc thụ tinh trong ống nghiệm bằng sự kết hợp giữa noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng;

d) Người được nhờ mang thai hộ phải là người có quan hệ thân thích của vợ hoặc chồng nhờ mang thai hộ. Trong trường hợp không có người thân thích hoặc có người thân thích nhưng không đủ điều kiện để mang thai hộ thì vợ chồng có thể nhờ người phụ nữ khác mang thai hộ.

đ) Trong trường hợp người phụ nữ mang thai hộ có hôn nhân thì phải có thỏa thuận bằng văn bản của người chồng đồng ý cho vợ mình thực hiện việc mang thai hộ.

“Điều 63d. Quyền, nghĩa vụ của người mang thai hộ

1. Người mang thai hộ, vợ chồng người mang thai hộ (sau đây gọi là bên mang thai hộ) có quyền, nghĩa vụ như cha mẹ của đứa trẻ từ khi mang thai cho đến khi giao đứa trẻ cho bên nhờ mang thai hộ.

2. Trong trường hợp vì lý do tính mạng, sức khỏe và sự phát triển của thai nhi phù hợp với quy định của Bộ Y tế về chăm sóc sức khỏe sinh sản, người phụ nữ mang thai hộ có quyền quyết định về việc tiếp tục hay không tiếp tục mang thai.”

78. Bổ sung Điều 63 đ như sau:

“Điều 63đ. Quyền, nghĩa vụ của bên nhờ mang thai hộ

1. Bên nhờ mang thai hộ và con sinh ra từ việc mang thai hộ có đầy đủ quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ và con.

2. Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ từ chối nhận con hoặc vi phạm nghĩa vụ về nuôi dưỡng, chăm sóc con thì phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.”

79. Bổ sung Điều 63 e như sau:

“Điều 63e. Tôn trọng, bảo vệ quyền về bí mật đời tư, các quyền riêng tư khác, danh dự, nhân phẩm, uy tín trong quan hệ sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo

Các bên trong quan hệ sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo có quyền được tôn trọng, bảo vệ về bí mật đời tư, các quyền riêng tư khác, danh dự, nhân phẩm, uy tín.”

Điều 63 g: Giải quyết tranh chấp liên quan đến việc sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, mang thai hộ

1. Tòa án là cơ quan có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, mang thai hộ theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.

2. Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ không còn mà bên mang thai hộ không tự nguyện nhận con thì Tòa án chỉ định người giám hộ cho con theo quy định của Bộ luật dân sự.

Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ từ chối nhận con và bên mang thai hộ không tự nguyện chăm sóc, nuôi dưỡng con thì Tòa án chỉ định người giám hộ cho con. Theo yêu cầu của người giám hộ, bên nhờ mang thai hộ thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.”

Ngọc Quỳnh

Theo_VnMedia