Những nguyên nhân gây táo bón và cách phòng ngừa

Táo bón là một triệu chứng thường gặp ở hệ tiêu hóa . Theo các chuyên gia y tế, táo bón có thể do một số nguyên nhân sau gây nên:

Táo bón do rất nhiều nguyên nhân gây ra. ẢNH: SHUTTERSTOCK

Thiếu chất xơ

Theo trang Self, thủ phạm gây ra táo bón đầu tiên phải kể đến là chế độ ăn ít chất xơ (rau xanh, củ, quả). Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa, nó có tác dụng hỗ trợ cho quá trình co bóp và tiêu hóa của dạ dày.

Vì vậy, những người ít ăn các loại rau cải xanh tươi, trái cây tươi chín, hạt ngũ cốc trong khi lại ăn nhiều thịt, trứng, sữa là những người dễ mắc bệnh táo bón nhất.

Mất cân bằng tuyến giáp

Tuyến giáp điều chỉnh một số chức năng của các cơ quan trong cơ thể. Khi hormone tuyến giáp giảm, các hoạt động trao đổi chất cũng giảm theo. Mặc dù không phải ai bị suy giáp cũng bị táo bón, hay ai bị táo bón cũng bị suy giáp, Tuy nhiên, những người trẻ tuổi bị táo bón thường xuyên, và nặng thì nên kiểm tra chức năng tuyến giáp.

Sợ đi vệ sinh trong lúc đi du lịch là một trong những nguyên nhân gây táo bón – Ảnh: Shutterstock

Du lịch

Một vài nghiên cứu cho thấy hoạt động của đại tràng cũng tương tự như các chức năng khác khác của cơ thể, có nhịp điệu sinh học và nhịp độ hẳn hoi, nên một khi thời gian bị xáo trộn (do đi du lịch), có thể sẽ gặp phải những bất ổn trong cơ thể, nhất là các vấn đề về đường ruột.

Hơn nữa, thay đổi trong chế độ ăn hoặc ăn ít chất xơ hơn bình thường do di chuyển nhiều cũng có thể khiến hệ thống tiêu hóa gặp vấn đề. Và đặc biệt đối với một vài người, “nỗi sợ nhà vệ sinh” ở nơi xa lạ là một trong những nguyên nhân khiến họ phải “nhịn” nên dễ dẫn tới táo bón.

Ăn quá nhiều cơm trắng

Gạo trắng phần lớn đều được tinh chế nên các chất dinh dưỡng như chất xơ, protein, canxi, magiê và kali bị mất đi. Về cơ bản, các chất dinh dưỡng này giúp cho việc đi ngoài thuận tiện, nếu nó bị tước đoạt sẽ gây cản trở cho hoạt động của đường ruột và dẫn đến táo bón. Thay vì gạo trắng thỉnh thoảng hãy thay thế gạo lứt trong các bữa ăn hằng ngày sẽ giảm thiểu tình trạng táo bón.

Thuốc chống trầm cảm

Táo bón có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc chống trầm cảm nhất định, chẳng hạn như Prozac (fluoxetine). Thuốc chống trầm cảm được biết có tác dụng khử nước trong ruột già nên gây khó khăn cho phân khi di chuyển.

Ngoài ra, giống suy giáp, trầm cảm cũng làm suy giảm chung các quá trình bình thường của cơ thể, và tất nhiên cũng ảnh hưởng đến ruột, làm giảm nhu động ruột. Những người hội chứng ruột kích thích cũng thường liên quan quan chặt chẽ với trầm cảm và cũng có thể bị táo bón.

Nồng độ kali thấp

Kali là một chất điện phân quan trọng đối với hoạt động của cơ bắp. Khi nồng độ kali thấp, các cơ trong ruột di chuyển ì ạch, từ đó dễ dẫn đến táo bón. Để giải quyết vấn đề này, chỉ cần bổ sung kali bằng các thực phẩm giàu kali như: khoai tây, chuối, xoài, mận, nho khô, và kiwi.

Mang thai

Táo bón thường gặp trong quá trình mang thai, nhưng sau khi sinh táo bón cũng là vấn đề. Điều này có thể do cơ bụng co chậm, do thuốc giảm đau, hoặc thuốc gây mê trong quá trình sinh đẻ và cũng có thể là do thai phụ thường nằm một chỗ, ít đi lại.

Sữa

Môt số loại sữa có hàm lượng chất béo cao cũng có thể là nguyên nhân gây táo bón. Chất béo là thủ phạm làm chậm quá trình tiêu hóa, rất dễ dẫn đến táo bón. Để không bị táo bón do sữa, một là cắt giảm lượng sữa uống hằng ngày, hai là cân bằng chế độ ăn uống bằng việc bổ sung nhiều chất xơ vào thực đơn.

Bổ sung canxi có thể dẫn đến tác dụng phụ, đó là khiến phân trở nên cứng và khó thoát ra ngoài hơn. Ngoài ra, quá nhiều canxi trong máu cũng có thể làm thay đổi cách mà cơ bắp nhận tín hiệu co bóp ruột.

Uống nhiều thuốc nhuận tràng

Thuốc nhuận tràng kích thích hoạt động của ruột, nhưng nếu lạm dụng có thể dẫn đến táo bón. Cơ chế hoạt động của một thuốc nhuận tràng là kích thích nhu động ruột. Khi sử dụng trong thời gian dài, thuốc nhuận tràng có thể gây ra phụ thuộc, nghĩa là cơ thể không tự hoạt động mà chờ có thuốc, và cuối cùng khi không có thuốc, việc đại tiện sẽ càng gặp khó khăn.

Ngọc Khuê

Theo Thanhnien