Những người xử oan ông Chấn 10 năm tù sẽ chịu trách nhiệm gì?
Trường hợp ông Phạm Tuấn Chiêm, nguyên Thẩm phán tòa phúc thẩm TAND tối cao kết tội ông Chấn bị tù oan vừa bị khởi tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, ông Chiêm sẽ phải đối mặt với mức án từ ba năm đến 12 năm tù.
Người xử tù oan 10 năm sẽ chịu 3 năm tù giam?
Như Dân trí đã thông tin, Cơ quan điều tra Viện Kiểm s.át n.hân dân tối cao vừa quyết định khởi tố bị can đối với ông Phạm Tuấn Chiêm (SN 1949), nguyên Thẩm phán TAND tối cao về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Như vậy, đến nay Cơ quan điều tra đã chính thức khởi tố 3 bị can gồm: Phạm Tuấn Chiêm, Đặng Thế Vinh – nguyên Trưởng phòng 10 VKSND tỉnh Bắc Giang, Trần Nhật Duật – nguyên Phó Trưởng Công an huyện Việt Yên, Bắc Giang vì có liên quan đến hành vi làm sai lệch và gây hậu quả nghiêm trọng.
Nhưng điều mà dư luận quan tâm nhất là việc những cá nhân, người tiến hành tố tụng đã thực hiện công vụ trái quy định của pháp luật dẫn đến oan sai trong vụ án sẽ bị xử lý và chịu trách nhiệm trước pháp luật như thế nào.
Luật sư Vi Văn Diện cho rằng, ông Chiêm đang đối mặt với mức án từ 3 đến 12 năm theo qui định trong Bộ luật Hình sự.
Trao đổi với PV Dân trí, Luật sư Vi Văn Diện – Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, ông Phạm Tuấn Chiêm đã thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao, không tuân thủ quy định của pháp luật về nguyên tắc xác định sự thật của vụ án được quy định tại Điều 10. Bộ luật tố tụng hình sự.
Theo quy định, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án phải áp dụng mọi biện pháp hợp pháp để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ. Lỗi ở đây có thể do hạn chế về trình độ chuyên môn, quan liêu, tắc trách, thiếu cẩn trọng, không phát hiện ra sai sót…, mà đưa ra quyết định trái luật dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Trường hợp ông Phạm Tuấn Chiêm, nếu giữ nguyên tội danh thì ông này sẽ phải đối mặt với mức án từ ba đến 12 năm tù theo quy định tại Khoản 2 Điều 285 Bộ luật hình sự.
Tuy nhiên, Luật sư Diện cũng yêu cầu cần mở rộng điều tra vì Hội đồng xét xử không chỉ có một mình ông Chiêm mà còn nhiều thành viên khác, do đó cũng cần xem xét trách nhiệm của những người liên quan mới bảo đảm khách quan, công bằng. Ngoài ra, đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố với vai trò b.uộc t.ội cũng phải có trách nhiệm.
Ai, cơ quan nào phải bồi thường tổn thất cho ông Chấn?
Theo luật sư Diện, trong vụ oan sai này, Nhà nước phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho ông Nguyễn Thanh Chấn. Tuy nhiên cần xác định rõ, cơ quan nào phải thực hiện trách nhiệm này cũng như trách nhiệm hoàn trả của người thi hành công vụ có lỗi gây ra thiệt hại.
“Theo tôi, Cơ quan Viện kiểm sát và Toà án cùng phải thực hiện trách nhiệm bồi thường. Căn cứ theo Điều 31. Trách nhiệm bồi thường của VKSND trong hoạt động tố tụng hình sự, VKS có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong các trường hợp phê chuẩn lệnh tạm giam của cơ quan điều tra có thẩm quyền hoặc ra lệnh tạm giam, gia hạn tạm giam mà sau đó có quyết định của cơ quan có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự xác định người đó không thực hiện hành vi phạm tội.
Trách nhiệm bồi thường của Toà án được quy định tại Khoản 2, Điều 32. “Toà án cấp phúc thẩm có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp Toà án cấp phúc thẩm tuyên bị cáo có tội nhưng Toà án xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm huỷ bản án phúc thẩm và đình chỉ vụ án vì người đó không thực hiện hành vi phạm tội”.
Video đang HOT
Ông Chấn (thứ 2 từ trái sang) hiện đang tiến hành các thủ tục thoả thuận đền bù với Toà Tối cao về 10 năm tù oan.
Sau khi hoàn thành trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, trên cơ sở xác định rõ người thi hành công vụ sai phạm sẽ phải có nghĩa vụ hoàn trả. Thủ trưởng cơ quan có trách nhiệm bồi thường sẽ ra quyết định thành lập Hội đồng xem xét trách nhiệm hoàn trả theo quy định tại Điều 58 Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà Nước; Điều 13, chương 3 Nghị định số 16/2010/NĐ-CP ngày 03/3/2010 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Chế định về bồi thường thiệt hại của Nhà nước đã rõ ràng, giờ chỉ còn chờ vào sự thoả thuận giữa ông Nguyễn Thanh Chấn với các cơ quan có trách nhiệm bồi thường.
Điều 16 Nghị định 16/2010/NĐ-CP đã qui định:
1. Trường hợp người thi hành công vụ có lỗi cố ý gây ra thiệt hại, nhưng chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự, thì cơ quan có trách nhiệm bồi thường căn cứ vào mức độ thiệt hại gây ra, điều kiện kinh tế của người đó để quyết định họ phải hoàn trả một khoản t.iền nhất định, nhưng tối đa không quá 36 tháng lương của người đó tại thời điểm quyết định việc hoàn trả.
Trường hợp người thi hành công vụ có lỗi cố ý gây ra thiệt hại mà bị truy cứu trách nhiệm hình sự do việc thực hiện hành vi trái pháp luật gây ra thiệt hại đó thì phải hoàn trả theo quy định tại Điều 18 của Nghị định này.
2. Trường hợp người thi hành công vụ có lỗi vô ý gây ra thiệt hại thì cơ quan có trách nhiệm bồi thường căn cứ vào mức độ thiệt hại gây ra, điều kiện kinh tế của người đó để quyết định họ phải hoàn trả một khoản t.iền nhất định, nhưng tối đa không quá 03 tháng lương của người đó tại thời điểm quyết định việc hoàn trả, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 56 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.”
Khoản t.iền bồi thường cho ông Chấn sẽ được bảo đảm thực hiện từ chính Ngân sách của Nhà nước.
Về việc hoàn lại của người thi hành công vụ, trách nhiệm này sẽ thuộc người thi hành công vụ từ giai đoạn khởi tố, truy tố và xét xử sơ thẩm cho đến giai đoạn xét xử phúc thẩm vụ án oan này, trách nhiệm hoàn lại sẽ được xem xét trên cơ sở yếu tố lỗi mà người thi hành công vụ gây ra, căn cứ theo tính chất, mức độ vi phạm cơ quan có thẩm quyền sẽ xác định việc truy cứu trách nhiệm hình sự, dân sự, xử lý kỷ luật cũng như giá trị hoàn lại của từng cá nhân đã gây thiệt hại cho ông Nguyễn Thanh Chấn để thu hồi một phần hay toàn bộ khoản t.iền về Ngân sách mà Nhà nước đã bồi thường cho ông này.
Về mức t.iền, giá trị buộc các cá nhân những người thi hành công vụ có hành vi sai phạm phải hoàn trả Ngân sách Nhà nước được quy định tại Điều 16 Nghị định 16/2010/NĐ-CP.
Về trách nhiệm dân sự của ông Nguyễn Thanh Chấn đối với nghĩa vụ bồi thường tổn thất tinh thần và cấp dưỡng nuôi con của bị hại, Luật sư Diện cho rằng: “Trong quá trình giải quyết vụ án, ngoài việc phải chấp hành hình phạt tù chung thân, ông Chấn còn phải bồi thường tổng cộng 20 triệu đồng cho phía gia đình n.ạn n.hân”.
Ông Chấn (ảnh trái) được giải oan chờ bồi thường và h.ung t.hủ chính vụ án g.iết n.gười – Lý Nguyễn Chung đang đối mặt mức án trên 10 năm tù giam.
Riêng phần nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con của n.ạn n.hân, bản án phúc thẩm đã tách ra để điều tra, xét xử lại chưa có kết quả, hiệu lực thi hành cho đến thời điểm ông Chấn được minh oan. Do đó, Cơ quan Viện kiểm sát cần có văn bản cụ thể về hai nội dung này để khẳng định Ông Nguyễn Thanh Chấn không có nghĩa vụ phải thực hiện hoặc tại bản án xét xử Lý Nguyễn Chung phải nêu rõ việc bồi thường, đền bù. Nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con của n.ạn n.hân không thuộc trách nhiệm của ông Chấn vì ông này không phải đối tượng, là bị cáo trong vụ án và không thực hiện hành vi g.iết n.gười nên phần quyết định trách nhiệm bồi thường của ông Nguyễn Thanh Chấn không có giá trị pháp lý.
Ngày 15/8/2013, chị Nguyễn Thị Hoan, trú tại thôn Me, xã Nghĩa Trung, Việt Yên, Bắc Giang bị Lý Nguyễn Chung s.át h.ại. Sau đó, Chung bỏ trốn vào Đắk Lắk sinh sống rồi lập nghiệp. Cơ quan Tố tụng tỉnh Bắc Giang đã xác định và kết luận Nguyễn Thanh Chấn, trú tại thôn Me, xã Nghĩa Trung là h.ung t.hủ của vụ án.
Ngày 27/7/2014, HĐXX Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao do ông Pham Tuấn Chiêm làm chủ tọa đã tuyên phạt ông Chấn tù chung thân về tội “g.iết n.gười”.
Sau hơn 10 năm ngồi tù oan, ông Nguyễn Thanh Chấn đã được chính thức minh oan vào ngày 25/1/2014 do h.ung t.hủ thực sự của vụ án là đối tượng Lý Nguyễn Chung ra đầu thú.
Trước đó, như Dân trí đã thông tin, liên quan đến việc xử lý những người đã gây ra oan sai, khiến ông Chấn và gia đình phải chịu tổn thất vật chất và tinh thần trong suốt hơn 10 năm. Ngày 9/5, Cơ quan điều tra VKSND Tối cao đã khởi tố vụ án hình sự về tội “Cố tình làm sai lệch hồ sơ vụ án” theo điều 300 Bộ Luật hình sự, khởi tố bị can, ra lệnh bắt tạm giam đối Đặng Thế Vinh, nguyên Trưởng phòng 10, Viện Kiểm s.át n.hân dân tỉnh Bắc Giang, là kiểm sát viên thụ lý chính vụ án và Trần Nhật Duật (nguyên thượng tá, điều tra viên cao cấp) Phó Trưởng Công an huyện Việt Yên (Bắc Giang), điều tra viên thụ lý chính trong vụ án ông Nguyễn Thanh Chấn.
Mới đây nhất, ngày 30/9, Cơ quan điều tra VKS ND tối cao đã quyết định khởi tố bị can đối với ông Phạm Tuấn Chiêm, nguyên Thẩm phán – chủ toạ Tòa phúc thẩm TAND Tối cao đã xử ông Chấn bị tù oan hơn 10 năm.
Quốc Cường – Xuân Thái
Theo Dantri
Thẩm phán xử oan ông Chấn: "Đây là t.ai n.ạn nghề nghiệp"
Ông Phạm Tuấn Chiêm, nguyên thẩm phán TAND Tối cao, người từng ngồi ghế chủ tọa phiên tòa phúc thẩm xử oan ông Chấn và là người vừa bị cơ quan điều tra VKSND Tối cao khởi tố vì điều này, đã nói như thế. Chúng tôi xin thông tin lại và không bình luận gì.
Phóng viên: Thưa ông, sau khi nhận quyết định khởi tố, bản thân ông cảm thấy thế nào?
Ông Phạm Tuấn Chiêm: Tôi phải nói thật thế này. Thứ nhất, tôi đã không làm gì trái với lương tâm. Tôi không phải loại thoái hóa, biến chất, tham nhũng. Đây là có kẻ hữu ý làm sai lệch hồ sơ vụ án, còn tôi chỉ làm đúng bổn phận theo luật. Thứ hai, tôi đã vô cùng đ.au đ.ớn. Suốt đời tôi luôn tâm niệm mình phải luôn trung thực, liêm khiết và bảo vệ công lý. Đây là chuyện t.ai n.ạn nghề nghiệp. Tuy vậy, tôi không ân hận.
Ông Phạm Tuấn Chiêm
"Thà tôi bị kỷ luật chứ không để dân bị oan"
. Vậy ông có thấy mình khởi tố oan không?
Tôi kết án theo luật, nếu VKSND Tối cao làm đúng theo trách nhiệm thì ông Chấn đã ra tù cách đây 8-9 năm rồi. Tôi không thể làm khác được, như thế là làm sai lệch hồ sơ vụ án. Còn bên VKS thì sao? Sao họ không nghĩ đến trách nhiệm của họ? Họ có vô tâm, vô cảm không khi dân người ta kêu oan nhưng họ cũng không giải quyết gì. Nếu tôi phát hiện ra, tôi sẵn sàng đề nghị người ta phải làm dù cho phải cởi áo từ quan. Thà tôi bị kỷ luật chứ không để người dân bị oan. Tôi đã làm hoàn toàn hết sức mình rồi.
. Ông có kiến nghị gì để xử lý công bằng hơn không?
Tôi vốn là người lính, chiến sĩ chưa ăn thì mình không được kêu đói. Bây giờ họ trừng trị ai thì họ làm thôi, còn tôi thì tự chịu. Tôi không muốn làm tổn thất đến người khác.
. Ông có thể nói thật với lòng mình, rằng trong vụ ông Chấn bị oan này, ông có cảm thấy mình có lỗi nào không?
Thực tế lúc bây giờ anh ạ, với một hồ sơ như thế, tôi phải căn cứ, tuân theo hồ sơ và kết quả điều tra của người ta. Dĩ nhiên đ.ánh giá chứng cứ phải theo chủ quan của con người, bằng kinh nghiệm, trình độ của mình. Trong ngành tư pháp không có gì tuyệt đối, có những cái thậm chí không được chuẩn xác. Có những lúc nhận thức của tôi không được chuẩn nhưng chứng cứ tôi không bịa ra được.
"Một mình tôi không phải là thánh"
. Theo ông, để dẫn đến việc ông Chấn bị kết án oan là do đâu?
Tôi vốn là người lính, qua bao nhiêu chuyện, tôi không c.hết vì bom đạn mà c.hết vì thủ đoạn của bên công an. Họ làm án, làm sai lệch vụ án đến bây giờ mới phát hiện được. Một mình tôi không phải là thánh. Tôi xử theo luật, làm theo bổn phận thì chỉ có thế thôi.
. Trong phiên tòa, không chỉ một mình ông quyết định hết, còn có hai thẩm phán khác, cả ba thẩm phán trong HĐXX phải thông qua biểu quyết khi nghị án. Vậy ý kiến họ thế nào?
Hai thẩm phán còn lại đều nhất trí. Xét xử theo tập thể, quyết định theo đa số. 10 năm qua, gia đình ông Chấn cũng đã gửi đơn lên VKSND Tối cao để kêu oan, nếu người ta khiếu nại oan sai, người xử án không thể can thiệp hay làm gì được, nếu không là làm sai lệch hồ sơ vụ án. Chỉ có cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh bằng tái thẩm hoặc giám đốc thẩm. Họ thụ lý đơn nhưng họ nói lý do này nọ mà họ bác. Đây là trường hợp bất khả kháng mà tôi không thể biết được. Tôi cũng là con người, không phải là thánh. Một người như tôi có thể không nhìn ra nhưng cả một tập thể thì trí tuệ phải nhân lên nhiều lần vậy mà cũng không nhìn ra.
. VKSND Tối cao khởi tố ông tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, vậy theo ông, trách nhiệm của những người còn lại thì thế nào?
Tòa có trách nhiệm xét xử độc lập. Tôi là chủ tọa có trách nhiệm triệu tập và xét xử. Tất cả thẩm phán còn lại, cả vị kiểm sát viên VKSND Tối cao đều khẳng định không oan. Nhưng chỉ mình tôi bị khởi tố!
. Thế còn việc ông Chấn trong phiên tòa kêu oan, nói rằng bị bức cung n.hục h.ình thì sao?
Trong phút cuối khi yêu cầu thật thà khai báo để hưởng khoan hồng, ông Chấn nói vậy. Theo tâm lý thường thấy của tội phạm là hay nói vậy để chối tội. VKS khẳng định rằng không có căn cứ. Trong buổi họp của Ủy ban Tư pháp vừa rồi có người nói 20 năm chưa phát hiện có trường hợp nào bức cung, mới xử lý được vài ba trường hợp dùng n.hục h.ình. Vì vậy, trong hoàn cảnh đó tôi cũng không biết được gì khi họ cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ án.
. Xin cảm ơn ông.
Vài nét về ông Chiêm Từ trung tâm Hà Nội, chúng tôi đi gần 20 km ra phía ngoại thành đầy nắng bụi để đến xã Đình Xuyên, huyện Gia Lâm (Hà Nội), nơi ông Phạm Tuấn Chiêm cư ngụ. Đây là con đường ông Phạm Tuấn Chiêm đi làm trong suốt 15 năm làm thẩm phán tại Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội. Tiếp chúng tôi là một người đàn ông rắn rỏi, gương mặt có nét khắc khổ. Ông Chiêm sinh năm 1949, quê Ninh Bình. Sau này ông ở nhiều nơi, đến năm 1995 thì về ở tại Gia Lâm, Hà Nội cho đến nay. Ông Chiêm đi lính từ năm 1968 cho đến năm 1972. Ông vào ngành tòa án vào tháng 9/1976. Ông Chiêm bị một lần bom vùi và vô số lần bị thương nhưng bị nặng nhất là chấn thương cột sống và chấn thương tiểu não dẫn đến u não. Lúc đầu chỉ là tụ m.áu nhưng đến giờ thì càng nặng.
Theo Nguyễn Dân (Pháp Luật TPHCM)
Bài 3: "Kê biên ngoài nội dung bản án có dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng" "Việc Cục thi hành án dân sự tỉnh Bắc Giang thực hiện kê biên, cưỡng chế và giao tài sản của doanh nghiệp này cho doanh nghiệp khác ngoài phạm vi nội dung của bản án, quyết định của cơ quan tòa án là đã có dấu hiệu vi phạm pháp luật về Thi hành án dân sự", luật sư Vi Văn Diện...