Những lý do nên lựa chọn bán đấu giá tài sản

Mua bán tài sản thông qua đấu giá là phương thức mua bán không mớiở Việt Nam nhưng chưa thực sự phổ biến như là một giao dịch thường xuyên trên thị trường. Trong những năm gần đây, đấu giá đã có những bước phát triển mạnh mẽ cả về đối tượng, chủ thể, loại hình và phương thức thực hiệncùng với quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường. Hiện nay, có nhiều tổ chức bán đấu giá tài sản chuyên nghiệp bao gồm: Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản, doanh nghiệp bán đấu giá được thành lập, các hội đồng bán đấu giá tài sản và tổ chức mà nhà nước sở hữu toàn phần vốn điều lệ do Chính phủ thành lập để xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng…Xu hướng lựa chọn tổ chức bán đấu giá tài sản hiện nay cũng chiếm ưu thế hơn so với mua bán trao đổi thông thường.

Phiên đấu giá tài sản (Ảnh tư liệu)

Đấu giá tài sản ở Việt Nam hiện nay

Hoạt động nghề đấu giá những năm qua đang được Đảng và Nhà nước quan tâm, chú ý và phát triển. Ngày 19/12/1996, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 86-CP về việc ban hành Quy chế bán đấu giá tài sản. Về cơ bản hoạt động đấu giá từ thời điểm 01/07/2017 đã có đủ Luật, Nghị định, Thông tư, những quy định, hành lang pháp lý để ngành nghề hoạt động ổn định và phát triển. Tuy nhiên, với mức thù lao tối thiểu 1.000.000 đồng/ 01 hợp đồng cùng với việc quy định thời gian niêm yết là 7 ngày đối với động sản, bán hồ sơ và tiếp nhận hồ sơ kể từ ngày niêm yết cho đến trước ngày mở cuộc đấu giá là 2 ngày sẽ khiến doanh nghiệp đấu giá gặp khó khăn trong việc sử dụng nhân sự cũng như quá trình chuẩn bị hồ sơ đấu giá. Cụ thể, việc sử dụng nhân sự và các chi phí khác như photo, in ấn tài liệu, niêm yết thông báo đấu giá tại nơi để tài sản và nơi tổ chức đấu giá, chi phí đăng báo,…thì với thù lao như trên doanh nghiệp đấu giá sẽ có thể bị lỗ và khó phát triển doanh nghiệp ổn định. Tuy nhiên, xét về khía cạnh khách hàng thì việc lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản hiện nay là khá tối ưu.

Ông Nguyễn Phạm Vũ- Ủy viên Ban Chấp hành Hội đấu giá viênThành phố Hà Nội chia sẻ: “Theo tôi đấu giá tài sản hiện nay mang lại rất nhiều lợi ích cho khách hàng, tài sản luôn luôn bán được với giá tối ưu nhất đến với người có nhu cầu mua tài sản, mức chi phí phải chi trả cho cuộc đấu giá cũng khá hợp lý. Ngoài ra khi xảy ra tranh chấp tài sản thông qua bán đấu giá được pháp luật bảo vệ. Với những ưu điểm ưu việt đó nên hiện nay đấu giá tài sản đang được nhiều khách hàng tin tưởng lựa chọn.”

Ưu điểm của đấu giá tài sản hiện nay

Khi khách hàng lựa chọn bán đấu giá tài sản thông qua hình thức bán đấu giá sẽ khai thác được nhiều lợi thế của nghiệp vụ bán đấu giá như sau: Bán được giá cao nhất đối với tài sản do thông tin công khai minh bạch nên dễ tiếp cận người có nhu cầu thực sự hoặc người có thể khai thác tối đa các giá trị, lợi ích của tài sản khi đưa vào môi trường khác, mục đích khác của tài sản . Một tài sản sẽ phát huy tối đa giá trị của nó khi có người biết khai thác tối đa các tính chất, công dụng, khả năng của nó, đôi khi các công dụng và khả năng được khai thác sử dụng ngoài mục đích thiết kế ban đầu. Như xe ô tô khách khi hết thời hạn sử dụng ngoài việc thanh lý bán theo giá phế liệu, có thể bán đấu giá để phục vụ trang trí, cải tạo lại thành quán café cố định trong một khu vườn, khu trang trại, khu nghỉ dưỡng,… khi đó giá trị của chiếc xe sẽ cao hơn nhiều so với giá trị thanh lý giá phế liệu.

Khi xảy ra tranh chấp tài sản thông qua bán đấu giá được pháp luật bảo vệ (quy định tại Điều 47, 48 trong Luật Đấu giá tài sản; tại Điều 133 Bộ luật Dân dự 2015).

“Điều 133. Bảo vệ quyền lợi của người thứ ba ngay tình khi giao dịch dân sự vô hiệu

…. Trường hợp tài sản phải đăng ký mà chưa được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì giao dịch dân sự với người thứ ba bị vô hiệu, trừ trường hợp người thứ ba ngay tình nhận được tài sản này thông qua bán đấu giá tại tổ chức có thẩm quyền hoặc giao dịch với người mà theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chủ sở hữu tài sản nhưng sau đó chủ thể này không phải là chủ sở hữu tài sản do bản án, quyết định bị hủy, sửa.”

Phí đấu giá được quy định rõ trong Thông tư số 45/2017/TT-BTC ngày 12 tháng 05 năm 2017 của Bộ Tài chính quy định khung thù lao dịch vụ đấu giá tài sản theo quy định tại Luật Đấu giá tài sản. Mức phí này thường thấp hơn so với các mức phí dịch vụ môi giới ngoài thị trường. Ví dụ đối với tài sản giá trị 4 tỷ, thù lao dịch vụ bán đấu giá theo quy định tại Thông tư số 45/2017/TT-BTC, đối với tài sản là 22,64 triệu đồng 1,5% trên phần chênh lệch giá trị tài sản theo giá trúng đấu giá với giá khởi điểm. Trong khi các dịch vụ môi giới ngoài thị trường thường giao dịch từ 5-10% giá trị tài sản, một số tài sản có giá trị lớn như bất động sản, … thường giao dịch trong khoảng từ 2-4%, tương ứng với mức phí môi giới từ 80-160 triệu.

Khi những người có nhu cầu thực sự muốn mua tài sản, họ sẵn sàng trả giá cao hơn giá trị còn lại của tài sản. Đặc biệt đối với những tài sản có số lượng hạn chế, hoặc với những tài sản có nhiều người quan tâm, muốn sở hữu. Việc trả giá cao để có thể sở hữu hợp pháp đối với tài sản đó là hoàn toàn bình thường. Có cuộc đấu giá tài sản nhiều người tham gia đã trả giá cao hơn, vượt xa kỳ vọng của chủ tài sản.Thông tin đấu giá tài sản đầy đủ gồm: Tên, địa chỉ của tổ chức đấu giá tài sản và người có tài sản đấu giá; Tên tài sản hoặc danh mục tài sản, số lượng, chất lượng của tài sản đấu giá; nơi có tài sản đấu giá; giấy tờ về quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với tài sản đấu giá; Thời gian, địa điểm xem tài sản đấu giá; Thời gian, địa điểm bán hồ sơ tham gia đấu giá; Giá khởi điểm của tài sản đấu giá trong trường hợp công khai giá khởi điểm; Tiền mua hồ sơ tham gia đấu giá, tiền đặt trước; Thời gian, địa điểm, điều kiện, cách thức đăng ký tham gia đấu giá; Thời gian, địa điểm tổ chức cuộc đấu giá; Hình thức đấu giá, phương thức đấu giá. Toàn bộ được công khai tại: UBND cấp xã nơi có bất động sản; Trụ sở tổ chức đấu giá; Website của Công ty đấu giá; Cổng thông tin điện tử quốc gia về bán đấu giá tài sản của Bộ Tư pháp; 02 số Báo giấy mỗi số cách nhau 02 ngày; Nơi tổ chức đấu giá.

Việc này hoàn toàn khắc phục được những nhược điểm so với một số kênh giao dịch khác trên thị trường như:Không bị phiền nhiễu, ép giá bởi các công ty trung gian, cá nhân trung gian, do các cuộc gọi đột xuất và lịch hẹn đột xuất của khách hàng và bên trung gian khi xem tài sản.Không bị thiệt hại về kinh tế do chênh lệch giá trị tài sản giữa người bán và người mua thông qua trung gian trong trường hợp bên trung gian không uy tín hoặc biết người bán đang rất muốn bán sẽ hạ giá của người bán, khi biết người mua đang rất muốn mua thì tăng giá giao dịch. Khắc phục được tình trạng hạn chế thông tin dẫn đến Tài sản khi bán chưa đúng với giá trị, tiềm năng của tài sản (bán hớ).Khắc phục được tình trạng lợi ích nhóm hoặc lợi ích của bên trung gian dẫn đến không kết nối giao dịch giữa chủ tài sản và khách hàng. Qua bán đấu giá khi có khách hàng đăng ký tham gia đấu giá và đủ số lượng theo quy định, Công ty đấu giá phải tổ chức đấu giá theo quy định của pháp luật.Giải quyết được tình huống khó xử khi có nhiều người thân, quen muốn mua tài sản đó, nhưng chủ tài sản lại không muốn bán với giá rẻ và không muốn mất lòng những người thân quen đó.

Với mức chi phí thấp và quyền lợi khách hàng được bảo vệ cùng với những ưu điểm ưu việt trên nên hiện nay nhiều tổ chức doanh nghiệp, khách hàng cá nhân có xu hướng lựa chọn việc đấu giá tài sản thay vì trao đổi mua bán thông thường hoặc giao dịch qua các kênh trung gian.