Những loại thuốc cấm kỵ khi bị sốt xuất huyết bởi ‘uống là chết’
Không có một loại thuốc hay phương pháp điều trị nào là đặc hiệu, dành riêng cho bệnh sốt xuất huyết, tuy nhiên các bác sĩ khuyến cáo, do sốt xuất huyết có những triệu chứng dễ nhầm lẫn với các bệnh sốt khác nên nếu tự động dùng các loại thuốc sau đây có thể gặp nguy hiểm, thậm chí tử vong.
Ảnh minh họa: Internet
Theo bác sĩ Lê Anh, sốt xuất huyết (SXH) là bệnh lý nhiễm trùng cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền qua trung gian muỗi vằn, hút máu người mắc bệnh rồi truyền sang cho người lành.
Bệnh thường bùng phát thành dịch vào mùa mưa, thời tiết thất thường (có tính chất lan truyền nhanh, nhiều người mắc cùng lúc, trong cùng một khu vực). SXH diễn biến khá thất thường và dấu hiệu bệnh dễ nhầm lẫn với triệu chứng của các bệnh khác. Trẻ em, người cao tuổi và phụ nữ mang thai là những đối tượng dễ bị tổn thương do SXH. Trong mùa hè, nhiều loại bệnh do virus cũng dễ xảy ra như sởi, sốt phát ban. Để bảo vệ sức khỏe, mọi người cần có kiến thức để phân biệt dấu hiệu các bệnh nhằm ứng phó và chăm sóc phù hợp.
Người mắc SHX căn cứ vào các triệu chứng như
Sốt: Bệnh nhân có biểu hiện sốt cao đột ngột từ 39-400C, liên tục trong 2-7 ngày. Biểu hiện sốt không thuyên giảm khi dùng thuốc hạ sốt.
Video đang HOT
Xuất huyết: Khi sốt bắt đầu giảm thì bệnh nhân chuyển sang biểu hiện phát ban xuất huyết, khoảng từ ngày thứ 3-4 kể từ khi có sốt. Các nốt ban dạng chấm đỏ hoặc bầm máu ở da, có khi xuất huyết ở các vùng niêm mạc như ra máu chân răng, ra máu cam, mắt đỏ kèm theo đau bụng, nôn ói.
Có khoảng 30% số ca mắc SXH trở nặng vào ngày thứ 3-7 sau khi khởi phát bệnh. Lưu ý những trường hợp bệnh nhi béo phì hoặc dưới 12 tháng tuổi, nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, bệnh có nguy cơ gây ra biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa đến tính mạng của trẻ.
Những loại thuốc hạ sốt cấm kỵ không được dùng khi bị sốt xuất huyết
Không nên dùng các loại thuốc hạ sốt khác như Aspirin hoặc Ibuprofen (hay các thuốc kháng viêm khác cùng nhóm) để giảm sốt và đau nhức do sốt xuất huyết gây ra.
Aspirin
Aspirin là thuốc hạ sốt, giảm đau mức độ vừa và nhẹ nhưng không được dùng trong bệnh sốt xuất huyết. Aspirin còn là thuốc chống kết tập tiểu cầu, ngăn cản hình thành cục máu đông và được dùng trong dự phòng và điều trị một số bệnh lý tim mạch. Việc dùng thuốc làm tăng nguy cơ ra máu và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khác trong bệnh sốt xuất huyết như xuất huyết tiêu hóa, nôn ra máu, xuất huyết dưới da …).
Aspirin cũng không nên dùng để hạ sốt, giảm đau cho trẻ dưới 18 tuổi, đặc biệt là trẻ mắc phải hoặc đang hồi phục khỏi các bệnh do virus gây ra như thủy đậu, cúm mùa … Các bệnh này cũng có các triệu chứng tương tư như sốt xuất huyết (sốt cao, mệt mỏi, đau nhức cơ thể …) và có thể gây nhầm lẫn. Dùng Aspirin không đúng chỉ định có thể khiến trẻ mắc hội chứng Reye là bệnh lý não gan, gây phù não và suy gan có thể dẫn đến tử vong và để lại di chứng tổn thương não không hồi phục.
Ibuprofen và các thuốc giảm đau kháng viêm không Steroids khác
Tương tư Aspirin, Ibuprofen cũng là một thuốc không nên dùng trong bệnh sốt xuất huyết do tăng nguy cơ ra máu và các biến chứng khác của bệnh sốt xuất huyết. Các thuốc khác cùng nhóm với ibuprofen (các thuốc giảm đau, kháng viêm không Steroids – NSAIDs) như diclofenac, meloxicam … cũng không được dùng do các thuốc trong nhóm này đều có tác dụng làm ức chế kết tập tiểu cầu, gây nguy cơ ra máu, biến chứng ở mức độ khác nhau trong bệnh sốt xuất huyết.
Sốt xuất huyết vào mùa, đừng chủ quan khi sốt, mệt mỏi
Năm nay không phải là chu kỳ hằng năm của dịch sốt xuất huyết nhưng thời tiết nắng mưa thất thường là điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển
Sốt xuất huyết (SXH) Dengue là một loại bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, được phát tán thông qua trung gian truyền bệnh là muỗi vằn. SXH là bệnh xuất hiện hằng năm tại Việt Nam. Trung bình mỗi năm nước ta có khoảng trên 100.000 trường hợp mắc. Năm 2019 con số này là 320.331 ca bệnh (cao nhất trong 32 năm trở lại đây), 53 trường hợp tử vong. Từ đầu năm 2020 đến nay, cả nước ghi nhận 26.857 trường hợp mắc SXH tại 58 tỉnh, thành phố; 3 ca tử vong tại Bình Định, Bình Phước và Tây Ninh.
Hơn 26.000 ca mắc nhưng chưa phải đỉnh dịch sốt xuất huyết
Tại Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới trung ương đã lác đác ghi nhận một số trường hợp mắc SXH nhập viện đều là thanh niên trẻ tuổi. Bệnh nhân có các biểu hiện như sốt cao liên tục, mắt sung huyết, tiểu cầu giảm... Theo bác sĩ Nguyễn Kim Thư, Trưởng Khoa Virus - Ký sinh trùng BV Bệnh nhiệt đới trung ương, tuy năm nay không phải là chu kỳ hằng năm của dịch SXH nhưng thời tiết nóng ẩm, mưa nhiều như những ngày qua sẽ là điều kiện thuận lợi cho muỗi phát triển. Người mắc SXH có thể bị cô đặc máu, tụt huyết áp và thậm chí dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, thời gian đầu, các triệu chứng lâm sàng của bệnh lại giống với các bệnh sốt virus thông thường.
"Thông thường vào thời điểm tháng 6, 7 hằng năm sẽ là đỉnh dịch của SXH. Do đó người dân cần cảnh giác, nếu có dấu hiệu sốt cao liên tục thì nên đến cơ sở y tế thăm khám và làm các xét nghiệm sàng lọc SXH để có hướng điều trị kịp thời. Lưu ý, ở giai đoạn đầu, bệnh nhân SXH chỉ có sốt mà ít các biểu hiện khác nên rất dễ bị nhầm với sốt virus thông thường" - bác sĩ Thư khuyến cáo.
Cũng theo bác sĩ Thư, điểm đáng chú ý là SXH có 4 type khác nhau nên khi mắc bệnh rồi vẫn có thể bị lại. Trong quá trình điều trị, bác sĩ Thư đã từng gặp trường hợp mắc SXH 2 lần trong 2 năm liên tiếp, vì vậy, dù cơ thể có hình thành miễn dịch với 1 chủng từ lần mắc bệnh trước thì hoàn toàn có thể trở thành nạn nhân của 3 chủng còn lại.
Bệnh nhân sốt xuất huyết điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương Ảnh: Nhật Minh
Nguy cơ "dịch chồng dịch"?
Nói về nguy cơ "dịch chồng dịch" trong bối cảnh dịch Covid-19 như một số thông tin gần đây, bác sĩ Thư cho rằng đường lây truyền của Covid-19 và bệnh SXH hoàn toàn khác nhau. Hiện nay, dịch Covid-19 ở nước ta đã được kiểm soát tốt, trong khi năm nay cũng không phải chu kỳ dịch SXH, nếu người dân có ý thức phòng tránh muỗi đốt thì không có khả năng "dịch chồng dịch".
Các chuyên cũng lưu ý hiện nay chưa có vắc-xin phòng bệnh và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Biện pháp phòng bệnh hiệu quả là diệt muỗi, lăng quăng/bọ gậy và phòng muỗi đốt, cắt đứt đường lây truyền của muỗi. Các biện pháp được Bộ Y tế khuyến cáo là đậy kín tất cả dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng. Hằng tuần thực hiện các biện pháp diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn. Hằng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá...; ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày...
Theo bác sĩ Thư, trẻ em, người cao tuổi và phụ nữ đang mang thai càng cần phải nâng cao cảnh giác trong mùa dịch SXH, bởi đây là những đối tượng dễ bị tổn thương bởi căn bệnh này. Bệnh SXH gây giảm thể tích tuần hoàn nên trẻ em là đối tượng rất nhạy cảm. Trong khi đó, người cao tuổi thường mắc các bệnh nền như đái tháo đường, bệnh về gan, thận... đều là những nguyên nhân khiến SXH diễn biến nặng hơn nếu mắc phải. Với phụ nữ mang thai, dù chưa ghi nhận trường hợp virus Dengue gây nên dị tật thai nhi nhưng theo kết quả chúng tôi tổng kết, việc nhiễm virus này có thể dẫn đến trường hợp sẩy thai. Cả 3 trường hợp nhạy cảm này khi nhập viện đều được các bác sĩ theo dõi rất sát tình hình sức khỏe.
"Nếu có bất kỳ triệu chứng: ra máu, nôn ra máu; đi ngoài phân đen; kinh nguyệt ra nhiều/ra máu âm đạo; đau bụng dữ dội; lơ mơ, rối loạn ý thức hoặc co giật; xanh tím, tay và chân lạnh; khó thở... hãy đến ngay bệnh viện gần nhất vì đó là những dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm" - bác sĩ Thư lưu ý.
Chuyên gia chỉ cách phân biệt sốt xuất huyết và sốt virus, thuốc điều trị từng loại bệnh cho bé Hiện đang vào mùa dịch sốt xuất huyết (SXH), nhiều phụ huynh lo lắng. Bởi sốt do virus hay sốt xuất huyết có nhiều biểu hiện giống nhau, trong khi phụ huynh chưa có nhiều kinh nghiệm để nhận biết từng loại sốt để có hướng chăm sóc, điều trị phù hợp cho trẻ. Ảnh minh họa Theo các chuyên gia, sốt virus...