Những lần Kim Jong-un vắng bóng

Là lãnh đạo quốc gia khép kín nhất thế giới, mỗi lần Kim Jong-un vắng bóng trong thời gian dài đều khiến dư luận quốc tế chú ý và gây đồn đoán.

Lần đầu tiên Kim Jong-un “ở ẩn” là vào tháng 6/2012, khi ông không xuất hiện công khai suốt 23 ngày liên tục. Michael Madden, người điều hành trang web chuyên theo dõi Triều Tiên, nói rằng vợ ông Kim khi đó đang mang thai. Ông tin rằng sức khỏe của vợ Kim Jong-un là nguyên nhân cho lần biến mất này.

“Khi đó không có lý do để cho rằng ông ấy có vấn đề sức khỏe”, Madden nói.

Kim Jong-un tại cuộc họp đảng ở Bình Nhưỡng ngày 11/4. Ảnh: KCNA.

Năm 2014, Kim Jong-un gây xôn xao khi không xuất hiện trong 40 ngày và không dự lễ kỷ niệm ngày thành lập đảng Lao động Triều Tiên, sự kiện quan trọng ông chưa từng vắng mặt kể từ khi lên nắm quyền cuối năm 2011.Nhiều đồn đoán về sức khỏe xuất hiện như ông bị gout hay vỡ mắt cá nhân. Một đồn đoán khác là đã có thay đổi trong bộ máy quyền lực tại Bình Nhưỡng. Vào ngày thứ 36 Kim Jong-un vắng bóng, Mỹ bác tin đồn có đảo chính quân sự ở Bình Nhưỡng.

Ngày 14/10/2014, truyền thông Triều Tiên đăng ảnh Kim Jong-un chống gậy đến thăm một khu liên hợp tại nước này, đánh dấu lần đầu tiên ông xuất hiện kể từ khi cùng vợ đi xem hòa nhạc hôm 3/9/2014. Tình báo Hàn Quốc vài ngày sau nói rằng ông đã làm phẫu thuật loại bỏ u ở mắt cá chân.

John Delury, chuyên gia về Triều Tiên tại Đại học Yonsei, Seoul, nhận xét trong khi cây gậy là một sự thừa nhận thẳng thắn về vấn đề sức khỏe của ông Kim, nó cũng là một cách khéo léo để biến điểm yếu thành lợi thế. Việc lựa chọn cây gậy còn mang ý nghĩa về tuổi tác và sự khôn ngoan, khác với việc dùng xe lăn hoặc nạng. Ông Kim Jong-un sinh năm 1983, lên cầm quyền khi mới ngoài 30 tuổi.

“Cây gậy thể hiện ông ngày càng chín chắn, vì gậy là vật dụng biểu tượng cho một quý ông”, Delury nói.

Kim Jong-un chống gậy thị sát khu nhà ở Triều Tiên tháng 10/2014. Ảnh: Rodong Sinmun.

Mùa hè năm 2018, Kim Jong-un lại vắng bóng trong hơn nửa tháng và tái xuất tại tang lễ của một nhà khoa học tên lửa ngày 5/9/2018. Giới chuyên gia đánh giá ông Kim có thể đã bận rộn tập trung chuẩn bị cho hoạt động kỷ niệm 70 năm quốc khánh 9/9.

Triều Tiên năm đó tổ chức duyệt binh quy mô lớn tại Quảng trường Kim Nhật Thành với hàng nghìn người tham dự, huy động lượng lớn khí tài quân sự. Buổi lễ còn có sự tham dự của một số quan chức nước ngoài như Chủ tịch Quốc hội Trung Quốc Lật Chiến Thư và Chủ tịch Thượng viện Nga Valentina Matvienko.

Hồi đầu năm nay, Kim Jong-un lại không xuất hiện trước truyền thông trong 22 ngày. Ông tái xuất ngày 16/2, vào dịp kỷ niệm ngày sinh của cha mình.

Lần biến mất này diễn ra vào thời điểm Covid-19 diễn biến phức tạp ở Trung Quốc. Triều Tiên đóng biên từ ngày 22/1 và khẳng định họ chưa ghi nhận trường hợp nhiễm nCoV nào, mặc dù gần gũi với Trung Quốc cả về địa lý lẫn xã hội.

Đến tháng 4, những hoài nghi về sức khỏe của Kim Jong-un lại bùng lên. Lần gần đây nhất Kim Jong-un xuất hiện là khi chủ trì cuộc họp Bộ Chính trị đảng Lao động Triều Tiên hôm 11/4. Sau đó, ông vắng mặt tại kỳ họp mùa hè của Hội đồng Nhân dân Tối cao và cũng không giám sát một vụ thử vũ khí như thường lệ.

Điều bất thường nhất là ông không xuất hiện vào Ngày Mặt trời 15/4, kỷ niệm ngày sinh cố lãnh đạo Kim Nhật Thành, ông nội của Kim Jong-un. Những năm trước, Kim Jong-un dẫn đầu phái đoàn quan chức cấp cao tới làm lễ tưởng niệm tại Cung điện Mặt trời Kumsusan, nơi quàn thi hài của Kim Nhật Thành và Kim Jong-il. Tuy nhiên, lãnh đạo Triều Tiên năm nay chỉ gửi lẵng hoa tới viếng.

Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết Washington đang tìm hiểu thông tin tình báo nói rằng lãnh đạo Triều Tiên trong tình trạng “rất nguy hiểm” sau ca phẫu thuật.

Trong khi đó, trang Daily NK chuyên đưa tin về Triều Tiên dẫn các nguồn tin giấu tên tại nước này nói rằng Kim Jong-un đang hồi phục tại một biệt thự ở khu nghỉ mát núi Kumgang ở tỉnh Hyangsan, sau ca phẫu thuật tim mạch tại bệnh viện gần đó hôm 12/4. Daily NK nói rằng sức khỏe của Kim Jong-un xấu đi trong những tháng gần đây do hút thuốc lá nhiều, béo phì và làm việc quá sức.

Kang Min-seok, phát ngôn viên của Tổng thống Hàn Quốc, cho biết “không thể xác nhận tin đồn về sức khỏe” của ông Kim và họ “không phát hiện hoạt động đặc biệt nào bên trong Triều Tiên”. Yonhap dẫn lời một quan chức chính phủ giấu tên nói rằng tin đồn ông Kim ốm nặng là không đúng sự thật.

Một quan chức tại bộ phận liên lạc quốc tế của đảng Cộng sản Trung Quốc nói với Reuters rằng không có lý do gì để tin ông Kim ốm nặng. Một số nhà quan sát suy đoán ông Kim hạn chế xuất hiện công khai trong tháng này để đề phòng Covid-19.

“Không ai biết chính xác chuyện gì diễn ra bên trong Triều Tiên”, Martyn Williams, chuyên gia làm việc với trang web nghiên cứu Triều Tiên 38 North, viết. “Kim Jong-un từng nhiều lần biến mất và luôn xuất hiện trở lại”.

Phương Vũ