Những dấu mốc lịch sử của Afghanistan trong 20 năm qua

Theo dõi VGT trên

Đúng 20 năm trôi qua sau ngày Mỹ và các đồng minh đem quân tấn công Afghanistan để lật đổ Taliban nhằm đáp trả vụ tấn công khủng bố kinh hoàng 11/9, nhóm vũ trang này lại trở lại nắm quyền.

Những dấu mốc lịch sử của Afghanistan trong 20 năm qua - Hình 1

Các binh sĩ Mỹ khiêng một người bị thương ở phía nam Afghanistan hồi tháng 10/2020 (Ảnh: Reuters).

Taliban đã tuyên bố chiến tranh kết thúc ở Afghanistan sau khi giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul. Những để đi đến cục diện mới này gây sốc như thế này, Afghanistan đã trải qua một hành trình dài và chứng kiến nhiều máu đổ.

Với thực tế Taliban trở lại nắm quyền kiểm soát Afghanistan sau 20 năm bị đánh bại, hãy cùng nhìn lại các dấu mốc mang tính bước ngoặt ở đất nước bị chiến tranh tàn phá này, kể từ khi chế độ Taliban đầu tiên bị lật đổ trong cuộc chiến do Mỹ dẫn đầu vào năm 2001, ngay sau vụ tấn công khủng bố 11/9.

2001: 11/9 và “cuộc chiến chống khủng bố”

Tổng thống Mỹ George W. Bush vào năm 2011 đã phát động “cuộc chiến chống khủng bố” nhằm đáp trả các cuộc tấn công kinh hoàng tại Mỹ vào ngày 11/9, vốn cướp đi sinh mạng của khoảng 3.000 người, bằng các cuộc không kích vào Afghanistan vào ngày 7/10.

Chính phủ của Taliban lúc đó bị cáo buộc đã che chở cho tổ chức khủng bố Al-Qaeda và thủ lĩnh Osama bin Laden, kẻ chủ mưu các cuộc tấn công khủng bố tại Mỹ.

Lên nắm quyền từ năm 1996, Taliban sau đó sớm bị quân Mỹ đánh bại và lực lượng này đã bỏ chạy khỏi thủ đô Kabul. Ông Hamid Karzai được bổ nhiệm lãnh đạo một chính phủ lâm thời và NATO bắt đầu triển khai Lực lượng hỗ trợ an ninh quốc tế đến quốc gia Nam Á này.

2004: Bầu cử tổng thống

Cuộc bầu cử đầu tiên của Afghanistan theo một hệ thống mới được tổ chức vào ngày 9/10 với tỷ lệ cử tri đi bầu rất cao: 70%. Ông Karzai giành 55% số phiếu bầu, đắc cử tổng thống.

Nhưng ngay từ khi bị đánh bại, Taliban đã tập hợp lại ở phía nam và phía đông, cũng như qua biên giới Pakistan, và phát động một cuộc nổi dậy.

Video đang HOT

2008-2011: Quân tiếp viện của Mỹ

Khi các cuộc tấn công của Taliban ngày càng tăng, năm 2008, Bộ chỉ huy của Mỹ tại Afghanistan đã đề nghị Lầu Năm Góc điều thêm quân. Và lực lượng tiếp viện đầu tiên được gửi đến Afghanistan,

Tổng thống Karzai tái đắc cử vào ngày 20/8/2009 trong cuộc bầu cử bị phủ bóng u ám bởi cáo buộc gian lận, tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu thấp và các cuộc tấn công của Taliban.

Năm 2009, Tổng thống Mỹ lúc đó là ông Barack Obama, từng cam kết chấm dứt chiến tranh Afghanistan, đã tăng gấp đôi quân số của Mỹ lên 68.000 người. Trong năm 2010, quân số Mỹ ở đây đạt khoảng 100.000.

Trùm khủng bố Osama bin Laden bị tiêu diệt vào ngày 2/5/2011 trong một chiến dịch bí mật của lực lượng đặc biệt Mỹ tại Pakistan.

Vào ngày 22/6, Tổng thống Obama tuyên bố bắt đầu chiến dịch rút quân khỏi Afghanistan và đến giữa năm 2012 có khoảng 33.000 binh sĩ Mỹ được rút về nước.

2014: NATO rút quân

Vào tháng 6/2014, ông Ashraf Ghani được bầu làm tổng thống mới nhưng cuộc bầu cử đã bị hủy hoại bởi bạo lực và những tranh cãi gay gắt về các cáo buộc gian lận.

Vào tháng 12, NATO kết thúc sứ mệnh chiến đấu kéo dài 13 năm ở đây nhưng vẫn để lại đội quân để huấn luyện quân đội Afghanistan.

Năm 2015, Taliban có những bước tiến quân sự lớn nhất kể từ khi bị lật đổ. Nhóm tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) cũng bắt đầu họa động tích cực trong khu vực. Các cuộc tấn công đẫm máu tăng lên, đặc biệt là ở Kabul.

2020: Thỏa thuận Mỹ – Taliban, cuộc bầu cử gây tranh cãi

Tổng thống Ghani tuyên bố chiến thắng nhiệm kỳ 2 vào ngày 18/2/2020. Tuy nhiên, đối thủ của ông, cựu Bộ trưởng Abdullah Abdullah đã bác bỏ kết quả này, và tuyên bố sẽ thành lập chính phủ song song.

Vào ngày 29/2, Mỹ và Taliban ký một thỏa thuận lịch sử tại Doha, theo đó tất cả các lực lượng nước ngoài sẽ rời Afghanistan vào tháng 5/2021, với điều kiện quân nổi dậy bắt đầu đàm phán với Kabul và tuân thủ các đảm bảo an ninh khác.

Một thỏa thuận chia sẻ quyền lực đạt được vào tháng 5 giúp chấm dứt mâu thuẫn giữa Tổng thống Ghani và ông Abdullah. Ông Abdullah giữ vai trò dẫn dắt các cuộc đàm phán hòa bình. Các cuộc đàm phán bắt đầu vào tháng 9 nhưng liên tục bị trì trệ do tình trạng bạo lực gia tăng và Taliban bị quy trách nhiệm đứng sau làn sóng tấn công chết chóc trên khắp đất nước.

Tháng 5/2021: Quân đội nước ngoài rút quân

Vào ngày 1/5, Mỹ và NATO bắt đầu rút 9.500 binh sĩ, trong đó có 2.500 người Mỹ. Cũng trong tháng 5, quân Mỹ rút khỏi căn cứ không quân Kandahar.

Vào ngày 2/7, Bagram – căn cứ không quân lớn nhất của Afghanistan và là trung tâm thần kinh của các hoạt động của liên quân do Mỹ dẫn đầu – được bàn giao cho các lực lượng Afghanistan.

Tổng thống Joe Biden tuyên bố sẽ hoàn tất việc rút quân trước ngày 31/8, trước dịp lễ kỷ niệm 20 năm vụ tấn công ngày 11/9.

Tháng 5-8/2021: Làn sóng tấn công của Taliban

Quân nổi dậy mở các cuộc tấn công chớp nhoáng trên khắp Afghanistan, chiếm được những vùng đất rộng lớn trên khắp cả nước khi những binh lính nước ngoài cuối cùng bắt đầu rút quân.

Taliban chiếm thủ phủ tỉnh đầu tiên của họ, Zaranj ở phía tây nam vào ngày 6/8. Các thành phố lớn khác cũng thất thủ trong vòng vài ngày, bao gồm Kandahar và Herat – các thành phố lớn thứ hai và thứ ba của Afghanistan.

Phần lớn phía bắc, phía tây và phía nam nằm dưới sự kiểm soát của Taliban tính đến ngày 13/8.

Nhưng lúc đó, Lầu Năm Góc vẫn rằng, Kabul vẫn vững chắc và không phải đối mặt với một “mối đe dọa sắp xảy ra”.

Ngày 15/8/2021: Kabul hoàn toàn thất thủ

Các lực lượng của Taliban bao vây hoàn toàn thủ đô vào ngày 15/8 với việc đánh chiếm thành phố Jalalabad ở phía đông.

Lúc đó, chỉ còn Kabul trở thành thành phố duy nhất nằm dưới sự kiểm soát của chính phủ. Các cơ quan ngoại giao ồ ạt sơ tán các quan chức và nhân viên ngoại giao, những người lo sợ Taliban trả đũa.

Tổng thống Ghani chạy khỏi đất nước, được cho là đến Tajikistan. Taliban tiến vào Kabul, cuối cùng chiếm phủ tổng thống mà không tốn nhiều sức lực.

Trong một tuyên bố, Tổng thống Ghani thừa nhận quân nổi dậy đã “chiến thắng” và Taliban tuyên bố chiến tranh ở Afghanistan đã kết thúc.

“Cảm ơn Chúa, chiến tranh đã kết thúc”, Mohammad Naeem, phát ngôn viên của văn phòng chính trị Taliban, nói với kênh truyền hình Al Jazeera.

Tổng thống Mỹ sử dụng quỹ khẩn cấp để hỗ trợ người tị nạn Afghanistan

Nhà Trắng ngày 17/8 thông báo Tổng thống Joe Biden sẽ sử dụng 500 triệu USD từ quỹ khẩn cấp liên bang để giúp tái định cư hàng nghìn người tị nạn Afghanistan.

Tổng thống Mỹ sử dụng quỹ khẩn cấp để hỗ trợ người tị nạn Afghanistan - Hình 1

Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: AFP/TTXVN

Quyết định trên được đưa ra dựa trên Đạo luật hỗ trợ người tị nạn và di cư năm 1962, cho phép tổng thống rút tiền từ một quỹ đặc biệt trong trường hợp xảy ra khủng hoảng khiến số người xin tị nạn và phải di tản tăng đột biến.

Tổng thống Biden từng rút 46 triệu USD từ quỹ khẩn cấp vào tháng 6 vừa qua để giúp tái định cư người Afghanistan, và thêm 54 triệu USD vào tháng trước. Tuy nhiên, việc quân Taliban tiến vào Kabul và tiếp quản chính quyền Afghanistan quá nhanh đã khiến ông Biden phải thay đổi kế hoạch.

Khoảng 3.500 binh sĩ Mỹ đã được triển khai tới sân bay ở Kabul để giám sát việc sơ tán các nhân viên ngoại giao, cũng như những người Afghanistan đang tìm cách rời khỏi đất nước. Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cho biết hiện vẫn có khoảng 5.000 - 10.000 công dân Mỹ được cho là vẫn ở khu vực thủ đô Kabul của Afghanistan. Ông Kirby cho biết Mỹ mỗi ngày có khả năng đưa 5.000 - 9.000 người ra khỏi Kabul. Cũng theo ông Kirby, trên 700 người, trong đó có 150 công dân Mỹ, đã được sơ tán trong 24 giờ qua.

Cũng theo Lầu Năm Góc, khoảng 20.000 đến 22.000 chỗ ở đã được thiết lập tại một số căn cứ quân sự của Mỹ để làm nơi cư trú tạm thời cho những người di tản từ Afghanistan. Hiện chưa rõ Mỹ sẽ tiếp nhận tổng cộng bao nhiêu người tị nạn Afghanistan.

Cuối tuần trước, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ned Price cho biết Chính phủ Mỹ đã đưa khoảng 1.200 người Afghanistan đến Mỹ trong những ngày trước đó. Tổng thống Joe Biden cam kết sẽ đưa thêm khoảng 4.000 người nữa và gia đình của họ đến các quốc gia khác trong khi thủ tục giấy tờ nhập cư của họ được hoàn thiện.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Bộ trưởng Quốc phòng Anh lên tiếng sau khi Ukraine tấn công Nga bằng tên lửa Storm Shadow
14:20:16 21/11/2024
Tỷ phú Ấn Độ Gautam Adani bị truy tố tại Mỹ vì tội hối lộ
13:12:37 21/11/2024
Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?
20:17:03 21/11/2024
Đoàn người di cư đổ xô đến Mỹ trước khi ông Trump nhậm chức
18:56:20 21/11/2024
Ông Trump đề cử nguyên CEO công ty đấu vật WWE làm Bộ trưởng Giáo dục Mỹ
14:32:27 20/11/2024
Câu chuyện cảm động về chú cá heo cô đơn ở biển Baltic
15:22:01 20/11/2024
Nga phản ứng về vụ Ukraine tấn công bằng tên lửa ATACMS
16:29:06 20/11/2024
J&J có nguy cơ bị kiện tại Anh về bột talc gây ung thư
18:11:14 21/11/2024

Tin đang nóng

Shipper giao hàng cho người đã... mất: Người trong cuộc hé lộ sự thật
22:06:11 21/11/2024
Sao nam nổi tiếng toàn cầu bị tố lăng nhăng với nhiều cô gái, còn giả bộ ngây thơ trước khán giả
21:42:09 21/11/2024
Siêu phẩm ngôn tình hay đến mức khiến cả thành phố hết tắc đường, có người còn hoãn đám cưới để ở nhà xem phim
23:11:07 21/11/2024
Trịnh Sảng 'xuống sắc' sau ồn ào trốn thuế và bỏ rơi con
22:35:26 21/11/2024
Khoảnh khắc tái hợp đau lòng nhất thế giới, triệu trái tim như chết lặng
23:25:57 21/11/2024
NSND Thu Quế tuổi 54 sành điệu, NSND Tự Long tất bật chạy show
23:01:01 21/11/2024
Chồng kém 6 tuổi của Thái Trinh: Dính như sam bên cạnh vợ, có loạt hành động ghi điểm 10 tinh tế
21:00:40 21/11/2024
Nữ diễn viên hạng A bị chị em tốt trong showbiz nghỉ chơi sau khi vào viện tâm thần?
22:53:33 21/11/2024

Tin mới nhất

Ác liệt giao tranh sau tin Ukraine nã tên lửa ATACMS sang đất Nga

06:05:27 22/11/2024
Tỉnh Voronezh (Nga) cũng ghi nhận bị UAV Ukraine tấn công. Chính quyền địa phương tuyên bố rằng 5 UAV Ukraine đã tấn công một cơ sở công nghiệp dân sự ở Voronezh, gây ra hỏa hoạn.

Nga tuyên bố bắn hạ tên lửa hành trình Storm Shadow của Anh

06:05:03 22/11/2024
Trước đó, đầu tuần này, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thay đổi chính sách, cho phép Ukraine sử dụng vũ khí do Mỹ sản xuất tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Nga tuyên bố sẵn sàng xem xét sáng kiến hòa bình 'thực tế' về Ukraine

05:44:53 22/11/2024
Bà Zakharova cho hay: Tôi muốn nhấn mạnh một lần nữa: Từ khóa là phải tính đến lợi ích của đất nước chúng tôi, tình hình thực địa hiện nay và các đảm bảo về việc tuân thủ các thỏa thuận liên quan.

Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

05:42:50 22/11/2024
Bên cạnh đó, người phát ngôn trên cho rằng, chính quyền Mỹ cần phải tiến hành đối thoại với các nước khác như Nga, Trung Quốc và Triều Tiên nhằm mục đích ngăn chặn chiến tranh hạt nhân vì không ai muốn xảy ra thảm họa này.

Việt Nam nói về kế hoạch của Anh hạn chế người di cư bất hợp pháp

05:36:30 22/11/2024
Chúng tôi luôn hợp tác chặt chẽ với các đối tác, trong đó có Vương quốc Anh, trong vấn đề di cư - Người phát ngôn Phạm Thu Hằng cho biết.

ICC kết án một cựu cảnh sát trưởng ở Mali có liên hệ với al-Qaeda

05:34:33 22/11/2024
Các công tố viên ICC cáo buộc Al-Hassan, 47 tuổi, đã dẫn dắt một triều đại khủng bố sau khi nhóm Ansar Dine có liên hệ với al-Qaeda chiếm giữ thành phố Timbuktu lịch sử vào năm 2012.

12 người thiệt mạng do bão Man-yi tại Philippines

05:32:28 22/11/2024
Philippines phải hứng chịu khoảng 20 cơn bão mỗi năm trong khi thường xuyên bị ảnh hưởng bởi động đất và núi lửa phun trào, khiến nơi này trở thành một trong những quốc gia dễ xảy ra thảm họa nhất trên thế giới.

COP29: Bế tắc trong dự thảo tuyên bố chung khi thời điểm bế mạc gần kề

19:39:47 21/11/2024
Tuy những cam kết quan trọng về việc chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch đã được đưa ra tại COP28, nhưng dự thảo tuyên bố chung của COP29 không đưa ra các bước đi cụ thể để giảm sự phụ thuộc vào các nguồn năng lượng này.

Lực lượng hùng hậu của Fox News trong nội các Trump 2.0

19:33:12 21/11/2024
Mặc dù không bị sốc trước các lựa chọn của Tổng thống Mỹ đắc cử, nhưng công chúng có thể thấy khó hiểu khi thấy số lượng nhân vật truyền hình và giải trí mà ông Trump đang khai thác cho nhiệm kỳ thứ hai của mình.

Chính quyền Trump 2.0 bất đồng về việc cấm Tiktok tại Mỹ

19:23:28 21/11/2024
TikTok và công ty mẹ ByteDance đã kiện chính phủ Mỹ về lệnh cấm trên. Các công ty này cho rằng lệnh cấm là vi hiến và vi phạm Tu chính án thứ nhất, đồng thời bác bỏ các khiếu nại cho rằng ứng dụng này gây ra rủi ro về an ninh.

Lãnh đạo IAEA tiết lộ vị trí cơ sở làm giàu uranium của Triều Tiên

19:05:11 21/11/2024
Ngoài ra, ông Grossi nhận định không có dấu hiệu thay đổi đáng kể nào tại bãi thử hạt nhân Punggye-ri của Triều Tiên và có vẻ như nơi này vẫn đang chuẩn bị cho các vụ thử hạt nhân.

Tổng thống Biden xóa một phần nợ cho Ukraine trước khi ông Trump nhậm chức

19:03:39 21/11/2024
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết quyết định xóa nợ cho Ukraine được đưa ra nhằm bảo vệ các lợi ích chiến lược của Mỹ và các đồng minh quan trọng, bao gồm Liên minh châu Âu (EU), nhóm G7+ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Có thể bạn quan tâm

Nhà sản xuất Võ Thanh Hòa: "Tôi không hù dọa khán giả để bán vé"

Hậu trường phim

06:04:59 22/11/2024
Nhà sản xuất Võ Thanh Hòa chia sẻ quá trình thực hiện Linh miêu: Quỷ nhập tràng , những tham vọng về vũ trụ phim linh dị dân gian , quan điểm về dự thảo tăng thuế với sản phẩm phim ảnh.

Lại xôn xao chuyện tình giữa Ariana Grande và Ethan Slater

Sao âu mỹ

06:01:33 22/11/2024
Chuyện tình của Ariana Grande với bạn diễn Ethan Slater trong Wicked được công khai vào tháng 7 năm ngoái trong lúc cả hai vẫn đang trong cuộc hôn nhân với người khác gây xôn xao dư luận.

Cách làm đậu hũ nhồi thịt cực đơn giản

Ẩm thực

05:59:45 22/11/2024
Đậu hũ nhồi thịt là món ăn khá phổ biến của nhiều gia đình Việt, cách làm món này cũng rất đơn giản. Hãy cùng tham khảo cách làm dươi đây nhé!

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm chính thức Malaysia: Cộng hưởng sức mạnh, vững bước vươn mình

Tin nổi bật

05:47:52 22/11/2024
Có lẽ cũng vì thế, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung khẳng định với chuyến thăm lần này, Việt Nam và Malaysia sẽ tăng cường hiểu biết, bổ sung cho nhau và cùng phát triển với tầm nhìn cho giai đoạn mớ...

Mẹ định bán đất, lấy tiền trả nợ cho em trai, tôi cười chua chát hỏi một câu khiến bà chấn động, còn tôi về trong nước mắt

Góc tâm tình

05:41:18 22/11/2024
Khi mẹ nói muốn bán đất, tôi không bất ngờ nhưng tôi cảm thấy buồn, buồn vô cùng. Tốt nghiệp cấp 3, tôi không tiếp tục học lên đại học mà đi làm.

Kylian Mbappe có thể bị tước băng đội trưởng tuyển Pháp

Sao thể thao

00:49:23 22/11/2024
Đội tuyển Pháp đang đối diện nhiều vấn đề trong nội bộ thời gian qua. Kylian Mbappe đã vắng mặt ở 2 đợt triệu tập gần nhất bởi những vấn đề ngoài chuyên môn.

Ngôi làng trên mây "kỳ thú" nhất thế giới: Mặt trời mọc 3 lần/ngày, ẩn chứa những cảnh đẹp ít người biết tới

Lạ vui

00:33:50 22/11/2024
Địa điểm đón bình minh đặc biệt có một không hai ở Vân Nam, Trung Quốc sẽ khiến nhiều du khách ngỡ ngàng trước vẻ đẹp siêu thực.

Rosé và Bruno Mars được xác nhận sẽ xuất hiện trên sân khấu MAMA 2024

Nhạc quốc tế

23:22:36 21/11/2024
Hôm nay (21/11), CJ ENM đã xác nhận Rosé (BLACKPINK) và Bruno Mars sẽ xuất hiện trên sân khấu lễ trao giải MAMA 2024.

Phận nữ nhi đầy bi kịch trong "Linh Miêu - Quỷ Nhập Tràng"

Phim việt

23:13:34 21/11/2024
Có thể nói, mỗi người phụ nữ trong gia tộc Dương Phúc, dù địa vị cao sang hay thấp hèn, họ đều có một cuộc đời và số phận khiến người xem phải đau đáu nghĩ về ngay cả khi câu chuyện đã khép lại.