Những bất đồng làm trì hoãn kế hoạch trung tâm khí đốt của Nga ở Thổ Nhĩ Kỳ
Nga coi trung tâm khí đốt ở Thổ Nhĩ Kỳ là một cách để điều chỉnh hoạt động xuất khẩu khí đốt khi các nước châu Âu đã cắt giảm mạnh việc mua vào, hy vọng sẽ bán được một lượng khí đốt qua Thổ Nhĩ Kỳ cho các quốc gia không sẵn sàng mua trực tiếp từ Nga.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) trong một cuộc gặp với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan. Ảnh: Sputnik
Hãng Reuters dẫn 2 nguồn tin mới đây cho biết, nỗ lực của Nga nhằm tạo ra một “trung tâm khí đốt” ở Thổ Nhĩ Kỳ đang phải đối mặt với tình trạng chậm trễ vì những bất đồng về việc ai sẽ chịu trách nhiệm về dự án này.
Nguồn tin giấu tên nói: “Có những vấn đề về quản lý, hai bên đanh tranh luận xem ai sẽ quản lý trung tâm”.
Một nguồn tin khác thân cận với công ty khí đốt Gazprom cũng thừa nhận có vấn đề liên quan đến quản lý.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đề xuất ý tưởng trên vào tháng 10/2022, ngay sau khi các vụ nổ làm hư hỏng đường ống dẫn khí đốt Nord Stream nối Nga với Đức qua Biển Baltic. Hiện vẫn chưa rõ ai chịu trách nhiệm về các vụ nổ.
Nga coi trung tâm khí đốt ở Thổ Nhĩ Kỳ là một cách để điều chỉnh hoạt động xuất khẩu khí đốt khi các nước châu Âu đã cắt giảm mạnh việc mua vào, hy vọng sẽ bán được một lượng khí đốt qua Thổ Nhĩ Kỳ cho các quốc gia không sẵn sàng mua trực tiếp từ Nga.
Video đang HOT
Nga hiện cung cấp khí đốt cho Thổ Nhĩ Kỳ thông qua đường ống Blue Stream và TurkStream băng qua Biển Đen. Khí đốt qua TurkStream cũng được tiếp tục xuất khẩu sang miền Nam và Đông của châu Âu, bao gồm Hungary, Hy Lạp, Bosnia và Herzegovina, Romania và Serbia.
Một số nước phương Tây lo ngại rằng trung tâm khí đốt Thổ Nhĩ Kỳ có khí đốt của Nga đều có thể cho phép Moskva ngụy trang các mặt hàng xuất khẩu bằng cách trộn nhiên liệu từ các nguồn khác nhau.
Thổ Nhĩ Kỳ hiện nhập khẩu gần như toàn bộ khí đốt và có cơ sở hạ tầng nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng rộng khắp. Ankara tin rằng họ có thể tận dụng các mối quan hệ thương mại hiện có và mới để trở thành một trung tâm khí đốt hàng đầu khu vực.
Châu Âu đã giảm nhập khẩu khí đốt của Nga do xung đột ở Ukraine. Ảnh: Sputnik
Tổng thống Putin cho biết vào tháng 7 vừa qua rằng trung tâm khí đốt vẫn nằm trong chương trình nghị sự và Nga muốn thiết lập một nền tảng điện tử để bán khí đốt ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Tại cuộc gặp với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan vào ngày 4/9, ông Putin cho biết Gazprom đã đệ trình lộ trình xây dựng trung tâm cho công ty năng lượng Thổ Nhĩ Kỳ BOTAS. Theo ông, các vấn đề bao gồm việc thành lập một nhóm làm việc chung, xây dựng khung pháp lý và các kế hoạch mua bán và chuyển giao khí đốt đã mua.
Điện Kremlin cũng cho biết trung tâm này là một dự án phức tạp cần có thời gian để thành hiện thực. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov lần đầu tiên cho biết vào tháng 2 rằng kế hoạch này có thể bị trì hoãn do trận động đất kinh hoàng xảy ra ở phía Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ và Syria.
Thổ Nhĩ Kỳ đang thúc đẩy chương trình xuất khẩu khí đốt riêng: BOTAS vào tháng 8 đã đạt được thỏa thuận với MVM của Hungary để bán khoảng 300 triệu mét khối (mcm) khí đốt. Điều đó đ.ánh dấu lần đầu tiên Thổ Nhĩ Kỳ đồng ý xuất khẩu khí đốt với một quốc gia không phải láng giềng và có thể cho thấy nước này sẵn sàng tăng cường an ninh cung cấp năng lượng châu Âu.
Thổ Nhĩ Kỳ cho biết cũng có thể đưa Đường ống khí đốt tự nhiên xuyên Anatolian (TANAP), vận chuyển khí đốt tự nhiên của Azerbaijan đến biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, vào trung tâm được đề xuất. Nga cung cấp khí đốt qua đường ống cho châu Âu chủ yếu qua Ukraine với tốc độ hơn 40 triệu mét khối mỗi ngày, chưa bằng một nửa số lượng từng bán cho EU trước xung đột nổ ra qua tuyến đường đó.
Điện Kremlin cho biết đường ống dẫn khí TurkStream không thể thay thế công suất của Nord Stream bị hư hỏng. Vào tháng 8/2023, Gazprom đã cung cấp khí đốt cho EU thông qua Ukraine và TurkStream khoảng 2,84 tỷ mét khối (bcm) khí đốt, trong đó 1,54 bcm được vận chuyển qua Thổ Nhĩ Kỳ và 1,3 bcm qua Ukraine.
Năm 2022, tổng lượng xuất khẩu khí đốt qua đường ống của Nga giảm gần một nửa xuống còn 100,9 bcm, mức thấp thời hậu Xô Viết. Nhiều quốc gia châu Âu cũng đã cam kết chấm dứt hoặc hạn chế nhập khẩu khí đốt từ Nga để cắt giảm nguồn thu của Moskva. Hồi tháng 3, EU cho biết họ sẽ cắt giảm 2/3 lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga trong vòng một năm. Anh, quốc gia chỉ nhập khẩu một lượng nhỏ khí đốt của Nga, đã cắt giảm hoàn toàn lượng nhập khẩu.
Ngoại trưởng Iraq, Thổ Nhĩ Kỳ thảo luận các vấn đề song phương
Ngày 22/8, Ngoại trưởng Iraq Fuad Hussein đã có cuộc hội đàm với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan đang ở thăm nước này.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan. Ảnh: AFP/TTXVN
Hai bên trao đổi về các vấn đề nổi bật trong quan hệ song phương, bao gồm việc chia sẻ nguồn nước và vấn đề liên quan đảng Công nhân người Kurd (PKK) mà Ankara coi là một tổ chức k.hủng b.ố.
Tại cuộc họp báo chung sau hội đàm, Ngoại trưởng Hussein cho biết hai bên đã thảo luận vấn đề chia sẻ nguồn nước, trong bối cảnh cả hai quốc gia đều đang chịu ảnh hưởng của tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu. Ông Hussein nêu rõ: "Nguồn nước chính cho các sông Tigris và Euphrates của Iraq đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, do đó việc chia sẻ công bằng về nước là một chủ đề thảo luận quan trọng trong cuộc gặp này".
Iraq phụ thuộc rất nhiều vào sông Tigris và Euphrates, bắt nguồn từ Thổ Nhĩ Kỳ chảy vào Iraq, để đáp ứng nhu cầu về nước. Tuy nhiên, mực nước ở hai con sông này đã giảm đáng kể trong những năm qua do hạn hán cũng như việc xây dựng các con đ.ập và chuyển hướng nước ở thượng nguồn. Ngoại trưởng Hussein đã cảm ơn người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ về đề xuất "thành lập ủy ban chung về vấn đề nước", đồng thời cho rằng hai bên cần phối hợp hành động để ứng phó tình hình biến đổi khí hậu và hạn hán đang đe dọa nền kinh tế và nông nghiệp của Iraq.
Theo Ngoại trưởng Hussein, quan hệ thương mại song phương mạnh mẽ đã mang lại lợi ích cho người dân ở cả Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện khoảng 850 công ty Thổ Nhĩ Kỳ đang hoạt động ở Iraq, hầu hết trong lĩnh vực xây dựng. Ông Hussein cho biết hai bên cũng thảo luận về việc nối lại xuất khẩu dầu của Iraq thông qua Thổ Nhĩ Kỳ.
Về phần mình, Ngoại trưởng Fidan khẳng định Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ "đang theo dõi chặt chẽ tình hình thiếu nước sinh hoạt tại Iraq và giải quyết vấn đề này từ quan điểm nhân đạo". Ông cũng đ.ánh giá kim ngạch thương mại giữa Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ hiện nay "chưa tương xứng với khả năng thực tế" dù đã đạt 25 tỷ USD trong năm nay.
Liên quan tới PKK, Ngoại trưởng Fidan nhấn mạnh vấn đề chống khủng bố nằm trong những nội dung thảo luận tại cuộc gặp. Ông nhấn mạnh hai nước cần ngăn chặn PKK ảnh hưởng đến quan hệ song phương.
Ngoại trưởng Fidan đến thủ đô Baghdad của Iraq chiều 22/8 trong chuyến thăm chính thức 2 ngày. Ông dự kiến sẽ gặp giới chức lãnh đạo hàng đầu của Iraq, bao gồm tổng thống, thủ tướng và chủ tịch quốc hội, trước khi đến khu vực bán tự trị của người Kurd ở miền Bắc nước này để gặp các nhà lãnh đạo tại đây."
Báo Hurriyet: Tổng thống Nga sẽ thăm Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối tháng 8 Báo Hurriyet của Thổ Nhĩ Kỳ dẫn các nguồn tin ngày 7/8 cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thăm Thổ Nhĩ Kỳ vào tuần cuối tháng 8 này. Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: AFP/TTXVN Trong khuôn khổ chuyến thăm, ông Putin sẽ gặp người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Chương trình nghị sự của các cuộc hội...
