Những bài học lớn của tuyển Việt Nam sau trận thắng Malaysia

Chiến thắng kịch tính 2-1 trước Malaysia giúp thầy trò huấn luyện viên Park Hang-seo giữ vững ngôi đầu bảng G vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á.

Thắng khó khăn một Malaysia cố vớt vát những hy vọng cuối, tuyển Việt Nam đạt mục tiêu giữ ngôi đầu bảng và thu hoạch những bài học lớn từ phép hoán đổi của huấn luyện viên (HLV) Park Hang-seo.

Khi thầy Park xoay rubic

HLV Tan Cheng Hoe khởi động trò chơi tâm lý bằng đòn gió sẽ bắt bài tuyển Việt Nam trong trận cầu quyết định số phận Malaysia tại bảng G. Thầy Park đáp lại chỉ bằng nụ cười nhiều ẩn ý.

Đằng sau nụ cười ru ngủ ấy, ông Park chất chứa quá nhiều ý tưởng. Việc thiếu vắng hàng loạt cầu thủ chủ chốt như Nguyễn Quang Hải, Nguyễn Tuấn Anh là thách thức, nhưng cũng là cơ hội để nhà cầm quân người Hàn Quốc thử ngưỡng linh hoạt của mình và thử luôn cả sự thích nghi của học trò.

HLV Park thay đổi 5 vị trí so với đội hình xuất phát trận gặp Indonesia. Ảnh: Quang Thịnh.

Chỉ riêng việc ông thay toàn bộ đôi cánh, vốn đang chơi đầy sáng tạo và hiệu quả ở trận gặp Indonesia, đã là quyết định bất ngờ. Nguyễn Phong Hồng Duy, Vũ Văn Thanh đồng loạt dự bị, nhường chỗ cho Đoàn Văn Hậu, Nguyễn Trọng Hoàng, những người được đánh giá cao hơn ở thể hình và khả năng tranh chấp.

Lương Xuân Trường trám vào chỗ Tuấn Anh là điều được dự báo, nhưng người đá cặp với anh ở trung tâm hàng tiền vệ là Hoàng Đức, trẻ, khéo, chiều cao lý tưởng, cho thấy ông Park thực sự cẩn trọng ở cuộc đua thể lực với Malaysia.

Nguyễn Công Phượng đá chính cũng là lựa chọn theo logic an toàn. Ở vị trí của Phượng, tuyển Việt Nam có thêm một cầu thủ tấn công hỗ trợ cho Tiến Linh, Văn Đức nhưng luôn sẵn sàng đánh chặn từ xa. Khả năng chơi tiền vệ của Công Phượng được HLV Kiatisuk Senamuang rèn giũa, và nó được tận dụng ở tuyển quốc gia.

Việt Nam xuất phát bằng đội hình mới lạ, nhưng vào những thời điểm then chốt, trò rubic vẫn đưa thầy Park trở lại với nhân tố quen thuộc. Lại là Văn Thanh – Hồng Duy giữ hành lang phải – trái, Văn Hậu lùi về cùng Quế Ngọc Hải – Bùi Tiến Dũng – Đỗ Duy Mạnh tạo ra hàng thủ 4 người, và Văn Toàn vào sân để đem đến quả 11 m phân định tương lai của 2 đội bóng.

Bằng sơ đồ này hay sơ đồ khác, bằng trí tuệ của thầy và sức lực của trò, bằng cả đẳng cấp cộng thêm may mắn, tuyển Việt Nam đã hoàn thành chỉ tiêu 3 điểm. Nhưng Malaysia, trước khi rời cuộc chơi, cũng để lại những dấu chân đầy quyết tâm và mạnh mẽ, buộc ông Park phải nhìn lại những vấn đề của chính mình.

Trong trận gặp Malaysia, tuyển Việt Nam thay cả 2 cầu thủ đá cánh ở hàng phòng ngự so với chiến thắng trước Indonesia. Đồ họa: Minh Phúc.

Những điều rút ra cho tuyển Việt Nam

Những vấn đề đó xuất phát từ cách lựa chọn lối chơi.

Chúng ta rất hợp lý khi tiếp cận trận đấu thận trọng, rình rập cơ hội và tận dụng nó tương đối hiệu quả. Tiến Linh sau khi bỏ lỡ đường căng chéo, sệt của Văn Hậu đã thành công từ một pha phạt góc, được dàn xếp bởi các pha kiến tạo liên tiếp bằng đầu. Bàn thắng đẹp và thuyết phục, lại đến đúng thời điểm “giờ vàng” giữa hiệp 1, là thời cơ thuận lợi để tuyển Việt Nam kiểm soát thế trận theo chủ đích của mình.

Nhưng suốt từ đó đến phút 75 lại là khoảng thời gian các học trò của thầy Park phung phí lợi thế không dễ dàng kiếm được. Họ chơi chùng xuống theo cách đáng ngạc nhiên, mất khu trung tuyến, để đối thủ dễ dàng đoạt bóng trong chân (Trọng Hoàng, Hoàng Đức), chuyền hỏng (Duy Mạnh, Văn Hậu) hoặc lơ đãng kèm người (Bùi Tiến Dũng)… Đấy là những vị trí nếu mắc sai lầm sẽ ngay lập tức đặt khung thành vào thế nguy nan.

Chúng ta suy luận logic rằng khi tuyển Việt Nam có bàn dẫn trước, thầy Park muốn nhường sân cho Malaysia dồn lên để thi triển lối đá phản công. Tuy nhiên, ý đồ của ông không được thực hiện đúng, mà hậu quả là nửa giờ đầu hiệp 2, chúng ta chỉ có một pha hãm thành chất lượng (Hoàng Đức xẻ bóng vào khe cho Trọng Hoàng băng lên dứt điểm chệch cột), trong lúc khâu phòng ngự liên tiếp lộ ra những tình huống chủ quan, mất tập trung.

Thực tế là Malaysia ngoài quả phạt đền, đã có không dưới 5 cơ hội nữa có thể ghi bàn. Bùi Tấn Trường trong một ngày thăng hoa như để xóa nhòa ký ức buồn trước người Mã, đã cứu thua ít nhất 3 lần. 2 lần khác chúng ta “thoát chết” là nhờ chân sút nhập tịch Lucrecio dứt điểm tệ. Nhưng rõ ràng, đấy là những chi tiết mà sau đây, ông Park sẽ phải “mổ băng”.

Tấn Trường có ngày thi đấu chói sáng. Ảnh: Y Kiện.

Những vấn đề của ông Park còn xuất phát từ cách lựa chọn nhân sự.

Văn Hậu đá chính là một nước cờ mạo hiểm. Chỉ có ban huấn luyện và bác sĩ đội tuyển biết tình trạng chấn thương của Hậu ở mức nào, nhưng việc Hậu, về lý thuyết, đang trong giai đoạn phục hồi, xuất hiện trong trận cầu quyết liệt, ăn thua thì hẳn là đánh cược.

May mắn là Hậu vẫn lành lặn sau nhiều pha phạm lỗi có chủ đích của đối phương. May mắn là Hậu đã tham gia hiệu quả vào khâu kiến tạo, đúng theo toan tính của HLV Park Hang-seo, chỉ cần anh bước qua nửa sân thì đã là mối đe doạ cho đối thủ.

May mắn là Hậu chơi tốt trong việc kèm Safawi và bảo vệ biên trái, nhiệm vụ chính của anh. Nhưng không may ở chỗ khi Hậu bắt đầu lạm dụng thể hình để tranh chấp, anh phạm lỗi dẫn đến quả penalty. Tình huống này xảy ra ngay sau một pha tỳ đè hụt sát biên ngang của Hậu, và đối thủ thoát đi để gây sóng gió. Lỗi “say đòn” kiểu này không phải lần đầu Hậu mắc.

Ở tuyến trên, ông Park cũng có điều chỉnh khá lạ: Rút Công Phượng ra để thay Văn Thanh vào đó. Văn Thanh không phải không có tư chất để chơi tiền đạo lùi lệch phải, nhưng trong một thế trận chúng ta đang bị ép và rất ít bóng phản công, dấu ấn của anh không có gì ngoài 2 lần phạm lỗi.

Đức Huy được vào sân lần đầu tiên trên đất UAE, về cơ bản là hợp lý để vá lại khu trung lộ. Nhưng khi anh còn chưa bắt nhịp, thì Malaysia đã có liên tiếp những pha tỉa bóng vào sát cầu môn của Tấn Trường, một lần Lucrecio đá nối hụt từ cự ly hơn 5 m, lần khác biến thành quả phạt đền. Hơn bao giờ hết, chúng ta thấy thiếu người đánh chặn như Đỗ Hùng Dũng trong những pha bóng kiểu này.

Một người khác vào sân từ ghế dự bị là Hà Đức Chinh cũng chưa để lại nhiều ấn tượng. Thời gian Đức Chinh được chơi quá ít, và đó cũng là thời điểm tuyển Việt Nam lo bảo toàn tỷ số hơn là mải miết kiến tạo những đường bóng tấn công.

Tất nhiên, một trận đấu luôn có nhiều biến cố khó lường. Điều quan trọng là sau những diễn biến bất lợi, HLV Park Hang-seo đã có những chỉnh đốn kịp thời để mang về chiến thắng, quyền tự quyết và vận hội không thể sáng hơn cho một vé đến vòng loại cuối cùng World Cup 2022.