Nhồi má.u não chiếm tỷ lệ khoảng 80-85% đột quỵ não
Bệnh nhồi má.u não xảy ra khi một động mạch não bị tắc làm ngừng trệ sự tưới má.u và cung cấp ô-xy cho vùng não bị động mạch đó chi phối dẫn đến các tế bào não bị hủy hoại và chế.t.
Nếu quá trình thiếu má.u này không được tái hồi phục nhanh chóng, các tế bào não đó sẽ chế.t vĩnh viễn. Nhồi má.u não chiếm tỷ lệ khoảng 80-85% đột quỵ não.
TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Nội – Hội sức thần kinh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, trong các nguyên nhân thường gặp của nhồi má.u não, chiếm 50% là do xơ vữa mạch má.u lớn, tắc các mạch má.u nhỏ trong não – thường gặp ở bệnh nhân tăng huyết áp, đái tháo đường chiếm 25%, bệnh động mạch không xơ vữa chiếm tỷ lệ dưới 5%…
Bệnh có thể gây ra có nguyên nhân từ tim gây cục huyết khối như bệnh hở van tim, rung nhĩ, rối loạn nhịp tim, suy tim… tạo cục má.u đông đi đến não, chiếm 20%. Bệnh về má.u như bệnh lý đông má.u, bệnh tế bào má.u, bất thường bẩm sinh của mạch má.u… chiếm dưới 5%.
Do đó, để nhận biết các dấu hiệu đột quỵ nhồi má.u não, TS Nguyễn Anh Tuấn lưu ý những dấu hiệu như liệt mặt: Miệng bị lệch sang một bên, nếp nhăn mũi – má mờ; Yếu, liệt tay hoặc chân: Khi cho bệnh nhân giơ cả hai tay thì một tay yếu hơn không nâng được; Rối loạn ngôn ngữ: nói khó, nói không rõ hoặc không hiểu lời nói. Khi gặp những triệu chứng trên, cần gọi cấp cứu ngay. Người bệnh cần ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.
“Các triệu chứng của nhồi má.u não xảy ra đột ngột, tăng nặng dần, thường gặp như liệt nửa người, liệt các dây thần kinh sọ, méo miệng, nói khó, tê bì rối loạn cảm giác… Triệu chứng có thể rất kín đáo hoặc rầm rộ, rối loạn ý thức trong trường hợp người bệnh tổn thương nhồi má.u não rộng, nhồi má.u hai bên bán cầu não hoặc nhồi má.u thân não”, TS Tuấn nói.
Video đang HOT
Để điều trị nhồi má.u não, cần tái thông mạch má.u càng sớm càng tốt bằng liệu pháp tan cục má.u đông (rTPA ) cho những người bệnh nhồi má.u não đến bệnh viện sớm trong giờ vàng (dưới 4,5 giờ sau khi bị đột quỵ) và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học (dưới 6 giờ sau khi bị đột quỵ). Mục tiêu tiếp theo là hạn chế biến chứng, tìm nguyên nhân đột quỵ não để dự phòng đột quỵ tái phát và phục hồi thần kinh bằng tập phục hồi chức năng sớm ngay sau 24 giờ kể từ lúc khởi phát triệu chứng.
THU PHẠM
Theo Nhân dân
Tai biến mạch má.u não: Cấp cứu thế nào để tránh t.ử von.g?
Tai biến mạch má.u não đặc biệt nguy hiểm, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể gây nguy hiểm cho tính mạng.
Nguyên nhân gây tai biến mạch má.u não
Tai biến mạch má.u não là tình trạng đột quỵ não do má.u đến nuôi dưỡng não rất ít hoặc không đến được do hẹp hoặc tắc nghẽn động mạch não (nhồi má.u não) hoặc vỡ mạch má.u não (xuất huyết não).
Người ta gọi đột quỵ não là não bộ bị tổn thương một cách đột ngột do thiếu má.u. Khi má.u lên não bị thiếu với bất kỳ lý do gì, các tế bào não bộ sẽ ngưng hoạt động và có thể bị chế.t trong vài phút dẫn đến cơ thể yếu, tê bì, mất cảm giác nửa người, không nói được (do tê, liệt), miệng méo, mắt nhắm không được hoặc hôn mê ngay sau đó, thậm chí t.ử von.g nếu không được cấp cứu kịp thời. Nhiều trường hợp được cứu sống nhưng có thể bị tàn phế suốt đời, giảm tuổ.i thọ và không còn khả năng lao động...
Bên cạnh đó có một số yếu tố thuận lợi gây tai biến mạch má.u não, đó là sự thay đổi đột ngột của thời tiết (nóng sang lạnh và ngược lại). Những bệnh nhân có bệnh lý về tim mạch, tăng huyết áp khi nóng lạnh đột ngột xảy ra rất dễ bị tai biến mạch má.u não.
Tai biến mạch má.u não dễ gặp ở những người trên 55 tuổ.i có tăng huyết áp (do xơ vữa động mạch), đái tháo đường, rối loạn mỡ má.u, béo phì, nghiệ.n thuố.c lá, nghiệ.n hoặc lạm dụng bia rượu, lười vận động. Một số trường hợp do rối loạn tuần hoàn não cấp tính. Ngoài ra chấn thương tâm lý, căng thẳng thần kinh (stress) xảy ra nhiều, liên tục mà không được khắc phục có thể gây rối loạn tuần hoàn não và tai biến mạch má.u não.
Tai biến mạch má.u não llà một loại bệnh nặng, tỷ lệ t.ử von.g cao, nhưng nếu qua cơn nguy kịch thường để lại nhiều di chứng làm mất khả năng lao động, giảm trí nhớ.
Biểu hiện
Người có bệnh về huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường... đột nhiên cảm thấy hơi nhức đầu hoặc choáng váng, tê nửa người, ngáp vặt liên tục có thể là các dấu hiệu sớm của tai biến mạch má.u não (đột quỵ).
Triệu chứng thường thấy của tai biến mạch má.u não thường khởi đầu là nhức đầu, chóng mặt, mất định hướng, yếu một tay, một chân cùng phía, miệng méo, nhân trung lệch sang bên lành, nói khó. Nhiều trường hợp tai biến mạch má.u não xảy ra đột ngột vào ban đêm nên bản thân người bệnh và người nhà không thể biết, khi phát hiện đã hôn mê, đại tiểu tiện không tự chủ.
Lời khuyên của bác sĩ
Mặc dù tai biến mạch má.u não là bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể giảm được nguy cơ nếu biết cách phòng ngừa. Người cao tuổ.i cần được khám bệnh định kỳ, đặc biệt là những người có bệnh về tăng huyết áp hoặc huyết áp thấp kèm đái tháo đường, tăng mỡ má.u, xơ vữa động mạch. Mùa lạnh cần mặc ấm, tắm rửa nước ấm. Không nên tắm vào sáng sớm hoặc chiều tối.
Cạnh đó cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý để hạn chế xơ vữa động mạch như hạn chế ăn mỡ động vật, ăn nhiều cá (tốt nhất mỗi tuần ăn 2 - 3 lần cá thay cho ăn thịt), ăn nhiều rau, uống đủ lượng nước hàng ngày (tránh cô đặc má.u sẽ hình thành huyết khối). Cần bỏ thuố.c l.á, không nên lạm dụng bia, hạn chế ăn mặn. Đối với những người đã từng bị đột quỵ não, để phòng tái phát là tích cực điều trị theo đơn của bác sĩ khám bệnh, đặc biệt là duy trì huyết áp ở mức trung bình.
Cần vận động cơ thể bằng các hình thức thể dục đều đặn, nhẹ nhàng, không tập quá sức mình hoặc đi bộ mỗi lần khoảng 15 - 20 phút, tổng cộng thời gian đi bộ không quá 60 phút.
Cách xử trí đúng
Khi có triệu chứng khởi đầu của bệnh tai biến mạch má.u não xảy ra, người nhà nên nới lỏng quần áo và để người bệnh nằm ở trên mặt phẳng, gối đầu cao khoảng 30 độ và ở tư thế nằm nghiêng để tránh nguy cơ bị sặc do các chất tiết ra từ miệng. Cần giữ ấm cơ thể cho bệnh nhân để tránh những cơn co giật. Tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn, uống gì khi nghi ngờ bệnh nhân bị đột quỵ và không tự ý cho bệnh nhân uống bất kỳ một loại thuố.c nào.
Nếu bệnh nhân còn tỉnh táo, hướng dẫn người bệnh thở thật sâu và đều nhằm giúp cho má.u lên não tốt hơn. Sau đó, nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời, tránh đưa bệnh nhân đi xa vì thời gian di chuyển kéo dài càng làm cho tình trạng bệnh sẽ nặng hơn và nguy cơ t.ử von.g cao hơn.
Theo BS Tuấn Anh/Suckhodoisong.vn
Thói quen có hại nào dễ khiến mắc đột quỵ não, gây t.ử von.g và tàn phế cao? Theo chuyên gia Hồi sức thần kinh, nhóm nguy cơ cao bị đột quỵ não thường là bệnh nhân tiểu đường, tim mạch, béo phì, lạm dụng thuố.c l.á, rượu... Nhóm nguy cơ cao bị đột quỵ não thường là bệnh nhân tiểu đường, tim mạch, béo phì, lạm dụng thuố.c l.á, rượu... (ảnh minh họa) Theo TS. Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng Khoa...