Nhiều nước khẩn cấp tìm cách ngăn xung đột quy mô lớn sau vụ ám sát thủ lĩnh Hamas
Trích dẫn các nguồn thạo tin, tờ Financial Times cho biết các nhà ngoại giao Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đang tổ chức các cuộc thảo luận khẩn cấp để ngăn chặn mối đe dọa về một cuộc chiến tranh toàn diện ở Trung Đông, sau vụ ám sát nhà lãnh đạo chính trị Hamas Ismail Haniyeh tại Tehran.
Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel xuống thành phố Khan Younis, miền Nam Dải Gaza ngày 3/7/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Theo nguồn tin, hôm 31/7, Phó Tổng thư ký EU phụ trách các vấn đề chính trị Enrique Mora đã đàm phán với các quan chức tại Tehran, trong khi Điều phối viên Nhà Trắng phụ trách vấn đề Trung Đông và Bắc Phi Brett McGurk đã tổ chức các cuộc thảo luận tại Saudi Arabia. Các cuộc đàm phán này nhằm mục đích thuyết phục Tehran không đáp trả Israel hoặc thực hiện các hành động mang tính biểu tượng.
“Kể từ đêm 31/7, giới chức đang gây sức ép buộc Tehran không đáp trả và phải kiềm chế”, một nhà ngoại giao phương Tây giấu tên cho hay.
Video đang HOT
Trước đó vào sáng cùng ngày, phong trào Hamas xác nhận thủ lĩnh chính trị Ismail Haniyeh đã bị ám sát trong một cuộc không kích vào nơi ở của ông ở Tehran, sau khi tham gia lễ nhậm chức của Tổng thống Iran mới đắc cử Masoud Pezeshkian. Phong trào Hamas cáo buộc Israel và Mỹ đứng sau vụ việc và cảnh báo sẽ đáp trả.
Về phần mình, Israel cho đến nay không xác nhận cũng như không lên tiếng phủ nhận có liên quan đến vụ việc. Trong khi đó, Mỹ đã bác bỏ có liên quan vụ ám sát.
Tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Đại sứ Iran Saeed Iravani cho rằng Mỹ có trách nhiệm trong cái chết của thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh, đồng thời khẳng định vụ ám sát ông Haniyeh có thể đã không xảy ra nếu không có sự cho phép và hỗ trợ tình báo từ phía Mỹ.
“Trách nhiệm của Mỹ với tư cách là đồng minh chiến lược và là bên ủng hộ chính của Israel trong khu vực không thể được bỏ qua trong tội ác khủng khiếp này”, ông Iravani nói.
Thông tin về việc ông Haniyeh bị ám sát như thế nào cũng vấn mơ hồ. Hãng thông tấn Fars cho hay thủ lĩnh Hamas thiệt mạng “vì một quả đạn từ trên không”. Điều này làm dấy lên suy đoán về một cuộc tấn công bằng tên lửa hoặc thiết bị bay không người lái (UAV).
Các nhà phân tích coi cuộc tấn công là thất bại lớn của tình báo Iran và là một diễn biến vô cùng đáng lo ngại đối với giới lãnh đạo nước này, đặc biệt là vào thời điểm an ninh được tăng cường do có rất nhiều khách đến dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống.
Vụ tấn công xảy ra cho thấy sự leo thang nhanh chóng và nguy hiểm trong bối cảnh giao tranh vẫn tiếp diễn ở Gaza, cuộc chiến vốn đã khiến trên 38.000 người Palestines thiệt mạng, hơn 88.000 người khác bị thương và khoảng 90% dân số dải đất này bị mất nhà cửa. Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc phụ trách các vấn đề chính trị Rosemary DiCarlo nhấn mạnh sự cần thiết của việc triển khai lập tức các nỗ lực ngoại giao và tìm kiếm con đường đưa khu vực Trung Đông tới hòa bình và ổn định.
Nhà Trắng lo ngại nguy cơ xung đột lan rộng tại Trung Đông
Ngày 31/7, Nhà Trắng bày tỏ quan ngại nguy cơ xung đột lan rộng hơn tại Trung Đông sau vụ thủ lĩnh của Phong trào Hồi giáo Hamas, ông Ismail Haniyeh, bị ám sát tại Iran.
Tuy nhiên, Washington không cho rằng một cuộc xung đột toàn diện sắp xảy ra hoặc "không thể tránh khỏi" và Mỹ vẫn đang cố gắng ngăn chặn điều này.
Cảnh đổ nát sau cuộc không kích của Israel nhằm vào bệnh viện dã chiến trong trường học ở Deir al-Balah, Dải Gaza, ngày 27/7/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Phát biểu với báo giới trong cuộc họp hằng ngày ở thủ đô Washington, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nêu rõ nước này vẫn tin tưởng về một kịch bản "khả thi", theo đó Hamas và Israel đạt được thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn 9 tháng xung đột tại Dải Gaza, dù các nỗ lực này bị ảnh hưởng đáng kể trước những diễn biến phức tạp trong những ngày gần đây. Ông Kirby nhận định: "Chúng tôi chưa thấy bất kỳ dấu hiệu nào....cho thấy tiến trình này bị phá vỡ hoàn toàn" và "Chúng tôi vẫn tin rằng thỏa thuận trên bàn đàm phán đáng để theo đuổi".
Cùng ngày, tờ Financial Times dẫn nguồn thạo tin cho biết các nhà ngoại giao Mỹ và EU đã tiến hành các cuộc họp khẩn tại Trung Đông sau khi thủ lĩnh của Hamas thiệt mạng.
Phó Tổng Thư ký Hội đồng Đối ngoại EU Enrique Mora đã họp với các quan chức tại Tehran ngày 31/7, trong khi điều phối viên các vấn đề Trung Đông của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ Brett McGurk được cho là đã có cuộc họp ở Saudi Arabia.
Liên quan đến vụ ám sát thủ lĩnh Hamas, Iran cáo buộc Israel đã tấn công nơi ở của ông Haniyeh. Phát biểu họp báo ở thủ đô Tehran, Phó thủ lĩnh Hamas tại Gaza, ông Khalil Al-Hayya dẫn lời các nhân chứng cho biết ông Haniyeh thiệt mạng sau khi bị một tên lửa tấn công trực tiếp vào nơi ở. Lãnh tụ tinh thần tối cao Iran, Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei tuyên bố nước Cộng hòa Hồi giáo này sẽ trả thù cho cái chết của ông Haniyeh. Hiện chưa có cá nhân hay tổ chức nào thừa nhận đứng sau vụ việc trên.
Hy vọng le lói cho Dải Gaza Các cuộc đàm phán đang diễn ra tại Cairo, Ai Cập, nhằm đạt được một thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hamas tại Dải Gaza đã đạt được nhiều tiến triển đáng kể. Tuy nhiên, ngay cả khi Hamas chấp nhận đề xuất đã được đưa ra trước đó, vẫn cần thời gian để thống nhất về những chi tiết...