Nhiều nước EU phản ứng mạnh về vụ Belarus chuyển hướng một máy bay của Ryanair
Văn phòng Tổng thống Pháp ngày 24/5 thông báo nước này và nhiều đối tác thuộc Liên minh châu Âu (EU) đang xem xét những biện pháp nhằm tránh các chuyến bay qua không phận Belarus, đồng thời cấm máy bay của hãng hàng không quốc gia Belavia Airlines của Belarus hạ cánh tại sân bay của các nước thuộc EU.
Máy bay của hãng hàng không Ryanair hạ cánh tại sân bay quốc tế Vilnius, Litva, ngày 23/5/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Động thái trên diễn ra sau khi Belarus buộc một máy bay chở khách của hãng hàng không Ryanair (Ireland) phải hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay ở Minsk để giới chức nước này thực hiện khám xét và sau đó bắt giữ nhân vật bị cáo buộc vi phạm luật pháp Belarus.
Theo thông báo của Văn phòng Tổng thống Pháp, nước này đang xem xét một gói biện pháp mạnh hơn các lệnh trừng phạt nhằm vào các cá nhân và có thể đình chỉ cả hoạt động quá cảnh trên bộ giữa Belarus với EU.
Cùng ngày, Chính phủ Bỉ cho biết Thủ tướng Alexander De Croo đã kêu gọi các nguyên thủ quốc gia và chính phủ EU áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Belarus ngay trong cuộc gặp tại Hội nghị thượng đỉnh EU diễn ra ở Brussels tối 24/5. Ông De Croo cũng đề nghị cấm hãng hàng không Belavia Airlines của Belarus hoạt động tại EU. Belavia Airlines là hãng hàng không quốc gia của Belarus, cung cấp các chuyến bay đến hầu hết thủ đô các nước châu Âu.
Trước đó, Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại EU Josep Borrell thông báo rằng EU đang chuẩn bị các biện pháp trừng phạt mới chống lại Belarus và hy vọng sẽ áp dụng những biện pháp này “trong những tuần tới”.
Video đang HOT
Trong khi đó, Điện Kremlin đã có phản ứng thận trọng trước vụ việc một máy bay của châu Âu bị Belarus buộc phải chuyển hướng. Phát biểu với báo giới, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết “Tôi không bình luận về vụ việc máy bay Ryanair. Có những luật quốc tế nhất định và việc đánh giá phụ thuộc vào giới chức hàng không quốc tế”.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng Belarus đã có cách tiếp cận “hoàn toàn có lý” trong vụ chuyển hướng máy bay của hãng Ryanair chở một nhà hoạt động đối lập vi phạm luật pháp Belarus.
Ngày 23/5, máy bay của hãng hàng không Ryanair đang trên hành trình từ Athens (Hy Lạp) đến Vilnius (Litva) đã phải hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay ở Minsk sau khi phi hành đoàn nhận được thông báo có thiết bị nổ trên máy bay. Máy bay tiêm kích MiG-29 thuộc Lực lượng Vũ trang Belarus đã cất cánh để hộ tống máy bay của Ryanair hạ cánh xuống sân bay Minsk.
Lực lượng chức năng Belarus đã tiến hành kiểm tra sơ bộ cả trong và ngoài máy bay cũng như khoang hành lý, sau đó kiểm tra kỹ trong 2 giờ rưỡi đồng hồ. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra, các chuyên gia chất nổ không phát hiện vật thể khả nghi nào. Nhà chức trách Belarus cho biết trong quá trình kiểm tra máy bay đã phát hiện trong danh sách hành khách có người đồng sáng lập kênh truyền hình Nexta Romat Protasevich mà chính quyền nước này năm ngoái cáo buộc phạm một loạt tội danh, trong đó có tổ chức các cuộc bạo động quy mô lớn. Cơ quan bảo vệ pháp luật Belarus đã bắt giữ người này.
Chiếc máy bay chở hơn 100 hành khách sau đã tiếp tục hành trình và hạ cánh xuống sân bay Vilnius của Litva vào tối 23/5. Ngày 24/5, quan chức cảnh sát Litva – Rolandas Kiskis cho biết 5 hành khách lên chuyến bay của hãng hàng không Ryanair trên đã không tới được điểm đến của họ. Tuy nhiên, ông Kiskis không bình luận về những người lưu lại tại Minsk.
Litva rút khỏi nhóm hợp tác với Trung Quốc
Litva thông báo rời khỏi diễn đàn 17 1 của Trung Quốc với các quốc gia Trung và Đông Âu, với lý do nhóm này "gây chia rẽ".
"Litva không còn coi mình là thành viên nhóm 17 1 và không còn tham gia sáng kiến này", Ngoại trưởng Litva Gabrielius Landsbergis cho biết ngày 22/5 và cho rằng nhóm hợp tác này "gây chia rẽ" theo quan điểm của Liên minh châu Âu (EU).
Ngoại trưởng Litva Gabrielius Landsbergis trong cuộc họp báo tại thủ đô Vilnius ngày 22/5. Ảnh: Respublika.
Diễn đàn hợp tác giữa Trung Quốc với các nước Trung và Đông Âu (còn gọi là diễn đàn 17 1) là sáng kiến được Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra tại Warsaw năm 2012, nhằm thúc đẩy hợp tác kinh doanh và đầu tư giữa Bắc Kinh với 17 quốc gia châu Âu. Diễn đàn này nhóm họp thường niên tại thủ đô các nước thành viên, với ban thư ký đặt tại Bắc Kinh, cùng 17 điều phối viên quốc gia tại từng nước.
Ngoại trưởng Landsbergis kêu gọi các thành viên EU rời khỏi nhóm 17 1 để theo đuổi "cách tiếp cận và liên lạc 27 1 với Trung Quốc có tính hiệu quả hơn nhiều". "Sức mạnh và ảnh hưởng của châu Âu nằm ở sự thống nhất", Landsbergis cho biết.
Tuyên bố của Ngoại trưởng Litva được đưa ra trong bối cảnh quan hệ giữa EU và Trung Quốc đang xấu đi. Nghị viện châu Âu hôm 20/5 nhất trí với số phiếu áp đảo trong việc từ chối xem xét bất cứ điều gì quanh thỏa thuận đầu tư giữa EU và Bắc Kinh trong lúc lệnh trừng phạt nhằm vào các thành viên nghị viện cùng học giả châu Âu của Trung Quốc vẫn còn hiệu lực.
Litva những tháng qua có các động thái khiến Trung Quốc tức giận, bao gồm ngăn chặn hoạt động đầu tư của nước này và tuyên bố sẽ mở văn phòng thương mại tại đảo Đài Loan. Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sử dụng vũ lực nếu cần.
Quốc hội Litva ngày 20/5 thông qua nghị quyết lên án cách Trung Quốc đối xử với người Duy Ngô Nhĩ thiểu số theo đạo Hồi, gọi đây là "tội ác chống lại loài người" và "diệt chủng".
Quốc hội Litva cũng kêu gọi Liên Hợp Quốc mở cuộc điều tra về các cơ sở ở Trung Quốc nghi là nơi giam người Duy Ngô Nhĩ, cáo buộc mà Bắc Kinh nhiều lần phủ nhận, đồng thời yêu cầu Ủy ban châu Âu xem xét lại quan hệ với Trung Quốc.
EU ngày 22/3 thông báo đưa 4 quan chức chính quyền Tân Cương và Binh đoàn Sản xuất và Xây dựng Tân Cương (XPCC) vào danh sách đen, liên quan đến cách đối xử với người Duy Ngô Nhĩ và những nhóm Hồi giáo thiểu số khác ở khu tự trị này. Đây là lần đầu EU áp lệnh trừng phạt nhằm vào Trung Quốc kể từ sau lệnh cấm vận vũ khí năm 1989.
Trung Quốc sau đó công bố lệnh trừng phạt với 10 cá nhân và 4 cơ quan châu Âu nhằm đáp trả. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh ngày 24/3 cáo buộc EU "đạo đức giả" sau khi hai bên triệu tập đại sứ của nhau trong tranh cãi liên quan đến người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.
Châu Âu xoa dịu Trung Quốc EU nói tàu Trung Quốc ở bãi Ba Đầu gây nguy hiểm EU lập chiến lược đối phó Trung Quốc ở Ấn Độ - Thái Bình Dương Quan hệ EU - Trung Quốc bên bờ đổ vỡ Mỹ - EU tìm cách hồi sinh nỗ lực đối phó Trung Quốc
Nga trục xuất 7 nhà ngoại giao châu Âu Moskva tuyên bố trục xuất 7 nhân viên ngoại giao của Slovakia, Litva, Latvia và Estonia để đáp trả việc các phái viên Nga bị trục xuất. Thông báo từ Bộ ngoại giao Nga hôm nay cho biết 7 nhân viên ngoại giao bị trục xuất có một tuần để rời đi. Moskva cáo buộc 4 quốc gia trên theo đuổi "đường lối...