Nhiều điểm mới trong quá trình hiệp thương đại biểu Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp

Ngày 21/1, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai công tác bầu cử, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn đã trình bày hướng dẫn về việc hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026… với nhiều điểm mới đáng chú ý.

Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cho biết, việc hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; Tổ chức hội nghị cử tri; Giới thiệu người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã ở thôn, tổ dân phố và hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân trong bầu cử bổ sung là những nội quan trọng trong quá trình, quy trình bầu cử, nhằm bảo đảm dân chủ và lựa chọn được những người tiêu biểu ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân.

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh

Tại Hội nghị, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đã đề cập tới 10 nội dung cơ bản trong quá trình bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Với việc hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn khẳng định, đây là giai đoạn hết sức quan trọng trong quá trình tổ chức bầu cử nhằm thỏa thuận cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, cũng như việc lập danh sách sơ bộ và lựa chọn, lập danh sách chính thức.

“Để bảo đảm dân chủ và lựa chọn được những người tiêu biểu ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, hội nghị hiệp thương sẽ được tiến hành ba lần. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất vào ngày 4/2/2021. Hội nghị hiệp thương lần thứ hai xong trước ngày 19/3/2021 và Hiệp thương lần thứ ba xong trước ngày 18/4/2021.”, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn thông tin.

Nhấn mạnh tới 3 điểm mới tại kỳ bầu cử lần này đối với việc hiệp thương, giới thiệu người ứng cử, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đề cập đến điểm mới thứ nhất là: Quy định về thời gian đối với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dân các cấp gửi văn bản điều chỉnh cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân đến Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tổ chức hội nghị hiệp thương.

Điểm mới tiếp theo là danh sách giới thiệu người ứng cử trình ra hội nghị hiệp thương lần thứ hai đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội cũng như đối với người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân phải bảo đảm số dư cần thiết để hội nghị xem xét, lựa chọn lập danh sách sơ bộ.

Điểm mới thứ ba, là danh sách giới thiệu người ứng cử trình ra hội nghị hiệp thương lần thứ ba phải bảo đảm có số dư lớn hơn số dư quy định tại khoản 6 Điều 57 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Nội dung cơ bản thứ hai Chủ tịch Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh tới là việc hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân ở mỗi cấp do Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp triệu tập, chủ trì và thực hiện. Trong hướng dẫn của Nghị quyết liên tịch 09 đã nêu rõ về thời gian, chủ thể triệu tập, chương trình, nội dung thảo luận, mẫu biên bản, hình thức biểu quyết…

Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh

Đề cập đến nội dung, trình tự dự kiến người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã ở thôn, tổ dân phố, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn lưu ý tới điểm mới đó là: Trưởng ban công tác Mặt trận phối hợp với Chi hội trưởng các đoàn thể họp với Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố để dự kiến người của thôn, tổ dân phố ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã.

Đối với nội dung tổ chức hội nghị cử tri nơi công tác và nơi cư trú, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cho biết, so với kỳ bầu cử trước, kỳ này không quy định về xác định nơi lấy ý kiến nơi cư trú của người ứng cử đang ở nhà công vụ, nhà khách, người ứng cử là sĩ quan, chiến sĩ lực lượng vũ trang.

Bên cạnh đó, trong yêu cầu về tổ chức hội nghị cử tri nơi công tác cũng nêu rõ: Số lượng cử tri tham dự ở những nơi có dưới 100 cử tri thì tổ chức hội nghị toàn thể, nhưng phải bảo đảm có ít nhất 2/3 tổng số cử tri tham dự. Nơi có từ 100 cử tri trở lên thì có thể tổ chức hội nghị đại diện cử tri nhưng phải bảo đảm ít nhất là 70 cử tri tham dự.

Yêu cầu về tổ chức hội nghị cử tri nơi cư trú cũng nhấn mạnh tới số lượng cử tri tham dự nơi có dưới 100 cử tri thì tổ chức hội nghị toàn thể, nhưng phải bảo đảm có trên 50% tổng số cử tri tham dự. Nơi có từ 100 cử tri trở lên thì phải bảo đảm ít nhất là 55 cử tri tham dự.

Nội dung thứ năm, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh tới là bầu cử lần này quy định quy định người ứng cử đại biểu Quốc hội đang công tác tại các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban thường vụ Quốc hội, Văn phòng Quốc hội thì tổ chức lấy ý kiến cử tri tại Văn phòng Quốc hội (bao gồm cả cử tri của Viện Nghiên cứu lập pháp).

“Đối với người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân đang công tác tại Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thì tổ chức lấy ý kiến cử tri tại Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân hoặc Văn phòng Hội đồng nhân dân cấp tỉnh”, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn lưu ý.

Nội dung thứ sáu, đó là việc tổ chức hội nghị lấy ý kiến nhận xét của cử tri kỳ này có 2 điểm mới, điểm mới thứ nhất đó là: Trường hợp người được dự kiến giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân không đạt sự tín nhiệm của trên 50% số cử tri tham dự hội nghị cử tri nơi công tác thì Ban lãnh đạo cơ quan, tổ chức, đơn vị tổ chức việc giới thiệu người khác.

Điểm mới thứ hai là: Những trường hợp người ứng cử không đạt sự tín nhiệm của trên 50% số cử tri tham dự tại hội nghị cử tri nơi cư trú thì không đưa vào danh sách giới thiệu tại hội nghị hiệp thương lần thứ ba, trừ trường hợp đặc biệt cần báo cáo rõ để hội nghị hiệp thương xem xét, quyết định.

“Cũng trong thời gian này, thực hiện việc xác minh và trả lời các vụ việc mà cử tri nêu đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, chậm nhất là ngày 13/4/2021 phải được tiến hành xong”, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn nêu rõ.

Đối với việc hiệp thương, giới thiệu người ứng cử trong bầu cử bổ sung đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân được tổ chức và thực hiện theo quy định tại Mục 2 và Mục 3 Chương 5 của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cho biết, thời gian thực hiện theo quy định tại Điều 8 của Nghị quyết 1186 ngày 11/1/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.