Nhật Bản dự báo sản lượng gạo năm 2024 vượt nhu cầu tiêu thụ
Ngày 30/10, Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản dự báo sản lượng gạo của nước này trong năm 2024 có thể đạt 6,83 triệu tấn, vượt nhu cầu ước tính cho năm (tính đến tháng 6/2025) là 6,74 triệu tấn.
Gạo Nhật Bản được bày bán tại siêu thị. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Theo Bộ trên, lượng gạo tồn kho của khu vực tư nhân vào cuối tháng 6/2025 có thể tăng lên 1,62 triệu tấn từ mức thấp kỷ lục 1,53 triệu tấn của một năm trước đó. Đây là tín hiệu tốt đối với tình trạng thiếu hụt nguồn cung gần đây, đẩy giá tăng đột biến do nắng nóng khắc nghiệt của mùa Hè làm giảm sản lượng thu hoạch của mùa vụ trước. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng giá gạo – loại lương thực chính, nhiều khả năng vẫn ở mức tương đối cao vì lạm phát có thể khiến chi phí sản xuất tăng cao.
Về nhu cầu, Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản tin rằng xu hướng giảm dài hạn sẽ không thay đổi. Nhu cầu gần đây gia tăng do tốc độ tăng giá gạo chậm hơn so với mì và bánh mì và các nhà hàng tiêu thụ nhiều hơn nhờ du lịch đang trong giai đoạn bùng nổ.
Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản nhận định sản lượng gạo trong năm 2025 dự kiến không đổi, ở mức 6,83 triệu tấn, nhưng nhu cầu có thể giảm xuống còn 6,63 triệu tấn, một phần do giá cao.
Tuy nhiên, triển vọng cung cầu có thể được điều chỉnh, vì một số chuyên gia cảnh báo “nguy cơ cầu giảm là rất cao” do tác động ngược của nhu cầu tăng đột ngột trong năm nay và giá cả tăng.
Nhật Bản đối mặt tình trạng thiếu hụt gạo nghiêm trọng
Gạo là thành phần chính trong nhiều món ăn đặc trưng của Nhật Bản, nhưng hiện nay quốc gia này đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt gạo nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ.
Gạo Nhật Bản được bày bán tại siêu thị. Ảnh minh họa: Kyodo/TTXVN
Nhật Bản đã gặp khó khăn với việc thiếu gạo trong vài tháng gần đây do thời tiết xấu, lượng du khách tăng cao, và các chính sách hạn chế liên quan đến sản xuất lúa gạo của nước này.
Trong một báo cáo được công bố vào tuần trước, Bộ Nông nghiệp Mỹ nhận định trong suốt mùa Hè 2024, Nhật Bản đã phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt gạo. Kệ để gạo tại các siêu thị trống rỗng khi nhu cầu vượt quá sản lượng trong ba năm qua, khiến lượng gạo dự trữ giảm xuống mức thấp nhất trong hơn 20 năm. Bộ này cũng cho biết, người tiêu dùng đã tích trữ gạo nhiều hơn để chuẩn bị cho mùa bão và cảnh báo về động đất lớn ở Nhật Bản.
Trong tháng Tám, các siêu thị thường xuyên hết gạo trắng và các cửa hàng phải hạn chế mỗi người chỉ được mua một túi gạo. Đài NHK cho rằng một phần nguyên nhân của tình trạng thiếu hụt gạo là do lượng khách du lịch "đổ xô" đến Nhật Bản khiến nhu cầu mua gạo để chế biến các món ăn tăng cao. Trong tháng Tám, giá gạo đã lên tới 16.133 yen (112,67 USD)/bao 60 kg, tăng 3% so với tháng trước và cao hơn 5% so với đầu năm.
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản, trong tháng Sáu, lượng gạo dự trữ tư nhân của Nhật Bản đứng ở mức 1,56 triệu tấn, mức thấp nhất trong nhiều năm. Bên cạnh việc người dân Nhật Bản tích trữ thực phẩm trước các thảm họa tự nhiên, lượng du khách gia tăng cũng thúc đẩy nhu cầu của ngành dịch vụ ăn uống.
Theo ông Oscar Tjakra, nhà phân tích tại ngân hàng Rabobank, lượng gạo khách du lịch tiêu thụ đã tăng từ 19.000 tấn trong giai đoạn từ tháng 7/2022-6/2023, lên 51.000 tấn trong giai đoạn từ tháng 7/2023 -6/2024.
Ông Tjakra lưu ý mặc dù lượng gạo tiêu thụ của khách du lịch tăng hơn gấp đôi, nhưng vẫn tương đối nhỏ so với mức tiêu thụ gạo nội địa hàng năm của Nhật Bản với hơn 7 triệu tấn.
Ông Tjakra cho biết, sản lượng gạo tại Nhật Bản sụt giảm do nông dân trồng lúa lớn tuổ.i nghỉ hưu và ngày càng ít người trẻ chọn nghề này. Chuỗi nắng nóng và hạn hán trong nửa cuối năm ngoái cũng làm giảm sản lượng thu hoạch.
Ông Joseph Glauber, chuyên viên nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực Quốc tế cho rằng chính sách về lúa gạo của Nhật Bản vẫn là yếu tố chính góp phần làm giảm nguồn cung ứng gạo.
Nhật Bản áp mức thuế 778% đối với gạo nhập khẩu nhằm bảo vệ nông dân trồng lúa trong nước. Dù Nhật Bản cam kết nhập khẩu tối thiểu khoảng 682.000 tấn gạo mỗi năm theo thỏa thuận với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), lượng gạo này phần lớn không đến tay người tiêu dùng Nhật Bản mà chủ yếu được sử dụng trong chế biến và làm thức ăn cho gia súc.
Xuất khẩu gạo từ Nhật Bản cũng đã tăng gấp sáu lần từ năm 2014 đến năm 2022 lên gần 30.000 tấn.
Giá gạo tăng vọt tại các siêu thị ở Nhật Bản Số liệu do khu vực công và tư nhân công bố ngày 26/6 cho hay giá gạo trung bình tại các siêu thị ở Nhật Bản đã tăng mạnh vào đầu tháng Sáu. Giá gạo tăng vọt tại các siêu thị ở Nhật Bản. Ảnh minh họa: simplyoishii.com Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân là vì nguồn cung khan hiếm do nhiệt...