Nhật Bản chật vật giải quyết bài toán suy giảm dân số

Tình trạng suy giảm số ca sinh vẫn chưa dừng lại tại Nhật Bản. Nếu xu hướng này tiếp tục, dân số – vốn là động lực kinh tế – xã hội của đất nước – sẽ giảm sụt mạnh, gây phương hại tới việc tiếp tục duy trì hệ thống an sinh xã hội.

Các chuyên gia Nhật Bản cho rằng toàn xã hội phải tham gia giải quyết vấn đề này để quốc gia vượt qua cuộc khủng hoảng về dân số.

Người dân trên một đường phố ở Tokyo, Nhật Bản. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản vừa công bố số liệu thống kê quan trọng của năm 2023, theo đó số trẻ sơ sinh ở nước này là 727.277 và tổng tỷ suất sinh (số ca sinh trung bình của một phụ nữ trong độ tuổi sinh sản) đã giảm còn 1,2. Cả chỉ số này đều giảm năm thứ 8 liên tiếp và đánh dấu mức thấp kỷ lục.

Tình trạng này bắt nguồn từ việc số cặp đôi kết hôn sụt giảm mạnh. Năm ngoái, lần đầu tiên trong thời kỳ hậu chiến, số lượng các cặp đôi tại Nhật Bản kết hôn ở mức dưới 500.000, giảm xuống còn khoảng 470.000. Quyết định có kết hôn hay không là vấn đề lựa chọn cá nhân. Thế nhưng nếu có người muốn kết hôn nhưng lại phải từ bỏ vì lý do kinh tế thì đây là một vấn đề. Các chuyên gia đề xuất chính phủ cần khuyến khích mạnh mẽ hơn nữa các công ty tư nhân để tuyển dụng những người trẻ tuổi làm nhân viên toàn thời gian và tăng lương cho họ, đồng thời nên hỗ trợ cải thiện điều kiện làm việc.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng cho rằng chính phủ cần có thêm các nỗ lực về cải thiện cuộc sống, chẳng hạn như cung cấp nhà ở chất lượng.

Trong khi đó, Quốc hội Nhật Bản đã ban hành luật sửa đổi về hỗ trợ trẻ em và nuôi dạy trẻ, bao gồm các biện pháp nhằm giải quyết tỷ lệ sinh đang giảm. Về hỗ trợ tài chính cho các hộ gia đình nuôi con, luật sửa đổi sẽ bỏ giới hạn thu nhập đối với trợ cấp trẻ em, đồng thời kéo dài thời hạn trợ cấp cho các gia đình có con đi học. Khoản trợ cấp sẽ được tăng lên 30.000 yen (khoảng 190 USD) mỗi tháng cho con thứ ba trở đi, bất kể tuổi của trẻ. Mục đích là giảm gánh nặng tài chính cho các hộ gia đình nuôi con.

Tuy nhiên, chỉ tăng cường hỗ trợ tài chính sẽ không đủ để khắc phục tình trạng giảm tỷ lệ sinh. Trong những năm gần đây, xu hướng kết hôn muộn và sinh con muộn ngày càng gia tăng, thậm chí có nhiều gia đình dù muốn cũng không thể sinh con thứ hai hoặc thứ ba. Ngoài những người không thể sinh con vì lý do tài chính, số người nói rằng họ không muốn có con dường như đang ngày càng gia tăng.

Giới chuyên gia Nhật Bản cho rằng có rất nhiều thách thức đặt ra với vấn đề suy giảm dân số. Điều quan trọng là chính phủ phải nỗ lực tuyên truyền cho người dân để nhiều người có cùng nhận thức về vấn đề này. Bên cạnh đó, cần tìm hiểu rõ hoàn cảnh của những thanh niên ngại kết hôn, sinh con để có biện pháp giải quyết toàn diện.