Nhạc Việt năm 2024: Bùng nổ thế hệ gen Z
GREY D, HIEUTHUHAI, Wren Evans, Obito được khán giả xếp là “ Tứ trụ gen Z”. Họ đều có ưu thế về sắc vóc, khả năng sáng tác, tự làm nhạc và giọng ca tốt
Không hẳn các ca nhạc sĩ gen Z là đại diện cho diện mạo mới của nhạc Việt nhưng chắc chắn sẽ là những mảnh ghép không thể thiếu của nhạc Việt trong thời gian tới.
Sản phẩm hit, gây bão
“Dám rực rỡ” được thể hiện và viết bởi “Tứ trụ gen Z” GREY D, HIEUTHUHAI, Wren Evans, Obito vừa ra mắt đã thu hút sự chú ý của công chúng. Ca khúc còn có tham gia chấp bút của nhạc sĩ Kai Đinh. Phần sản xuất được “nhào nặn” bởi 2pillz – người được mệnh danh là “producer tỉ view” và phủ sóng với loạt ca khúc Top 1 trending YouTube. Tất cả 6 cái tên xuất hiện đã đủ để bảo chứng cho một sản phẩm hit, gây bão.
Ca khúc mang thông điệp về những hoài bão, sống hết mình với đam mê và không ngừng cống hiến, tiến về phía trước. Sáu nghệ sĩ là 6 biểu tượng sáng tạo của thế hệ trẻ và chính họ đã tạo nên sức sống mới cho bức tranh âm nhạc. Tất cả đều đồng lòng hướng về một mục tiêu chung, sống hết mình và tỏa sáng như những tia nắng trong chính hành trình sự nghiệp riêng của mình.
Wren Evans là nghệ sĩ có nhiều ca khúc lọt vào Spotify Top Songs Việt Nam nhất năm chỉ nhờ “Loi Choi”. “Loi Choi” – album đầu tay của Wren Evans mới ra mắt đã lập tức lên xu hướng và trở thành album được yêu thích nhất của người nghe nhạc Việt. Trong 2 giờ đầu, album đứng vị trí đầu bảng xếp hạng album của iTunes Việt Nam và Apple Music Việt Nam trong cùng ngày ra mắt. Tại Spotify, Wren phóng thẳng lên đầu bảng Top 1 Weekly Artist ngay vào thời điểm album được ra mắt.
“Loi Choi” không chỉ khẳng định chất lượng âm nhạc qua loạt thành tích “oanh tạc” mọi bảng xếp hạng cuối năm mà còn chứng minh cả gu thẩm mỹ, tư duy làm nghệ thuật đáng nể của một nghệ sĩ trẻ hàng đầu. Các nhà chuyên môn cho rằng album đầu tay của Wren Evans với chất nhạc quá lạ tai nhưng cũng dễ nghe, dễ nhớ.
“Mình ít khi nghe nhạc Việt nhưng tình cờ nghe album này trên đề xuất YouTube xong bị cuốn theo luôn. Wren sẽ là nhân tố tiềm năng, thổi một làn gió mới vào thị trường âm nhạc trẻ hiện nay” – một cư dân mạng nhận định.
Wren Evans (trái) – một trong những nghệ sĩ gen Z nhiều triển vọng. (Ảnh do nhân vật cung cấp)
Nhiều luồng gió mới
Video đang HOT
Kết quả tại một số g.iải t.hưởng âm nhạc diễn ra thời gian gần đây như Giải Mai Vàng lần thứ 29-2023 do Báo Người Lao Động tổ chức hay G.iải t.hưởng Làn sóng xanh 2023 khẳng định rõ sự ngự trị của thế hệ gen Z. Một thế hệ trẻ đầy tài năng, cá tính và ngày càng tiệm cận với âm nhạc quốc tế. Chỉ cần nhìn vào danh sách dày đặc những ca sĩ gen Z tham gia chương trình “Hùng Vương concert: Delight” (diễn ra ngày 28-1 tại Trường THPT chuyên Hùng Vương, tỉnh Bình Dương) như: Phương Linh, Tlinh, Low G, Hoàng Dũng, Double 2T, Grey D, Wxrdie, Larria, RyO… là ví dụ điển hình về sự lên ngôi của thế hệ gen Z.
Mars Anh Tú không sợ lớp nghệ sĩ Gen Z
Tlinh với album “Ái” được khán giả dành nhiều tình cảm. Trong đó, ca khúc “Nếu lúc đó” lọt vào Top ca khúc được nghe nhiều nhất năm 2023 do ứng dụng nghe nhạc trực tuyến Spotify thống kê. Album “Loi Choi” được Wren Evans tung ra cuối năm 2023 được khán giả dành nhiều lời khen ngợi. HIEUTHUHAI và album đầu tay “Ai cũng phải bắt đầu từ đâu đó” hay album “Em” của Mỹ Anh đều được khán giả đón nhận. Tăng Duy Tân, Vũ Phụng Tiên, Hiếu Bae, Hoaprox, Hòa Minzy, Double 2T, Đức Phúc… – những cái tên nổi bật trên thị trường với những sản phẩm được đón nhận, không chỉ trong nước mà cả quốc tế.
Đại diện Universal Music Vietnam Trần Thăng Long cho rằng: “Các nghệ sĩ trẻ cần tập trung vào sáng tạo âm nhạc và phát triển cá tính riêng thì cơ hội để tỏa sáng với những nhạc phẩm hợp thời vẫn luôn chờ phía trước. Để một ca khúc lan tỏa xa hơn đường biên giới, yếu tố văn hóa Việt và sự hiện đại hòa quyện là điều không thể thiếu”.
Đô thị phồn tạp trong âm nhạc gen Z
"Hôm nay cầm kéo lên và em cắt. Cắt tag áo. Cắt giấy báo. Cắt hết những lời đắng cay ra khỏi cuộc đời", Nân - con gái của nhạc sĩ Hồng Kiên - viết trong một ca khúc thuộc album XT-TX mới ra mắt vào đầu năm nay.
Từ trái qua: tlinh, MCK và HIEUTHUHAI
Chỉ một ẩn dụ với từ hành động "cắt" nhưng nữ ca/nhạc sĩ gen Z đã gói gọn tâm tư đô thị bị đè nặng bởi thông tin, thói quen tiêu thụ và những nỗi âu lo.
Khi gen Z đô thị ghi dấu ấn
Những nghệ sĩ gen Z ghi dấu ấn trong thời gian qua hầu như đều sinh ra ở các TP lớn. Ngoại trừ Phương Mỹ Chi từng có trải nghiệm nông thôn sâu sắc thì tlinh, Wren Evans, MCK, Nân, Mỹ Anh đều sinh ra ở Hà Nội và HIEUTHUHAI đến từ TP.HCM.
Trong âm nhạc, cũng chỉ có Phương Mỹ Chi dù biến hóa dòng nhạc dân gian đến mấy nhưng gốc rễ vẫn là tinh thần "cò bay". Với những gương mặt còn lại, âm nhạc của họ sinh ra từ vẻ đẹp phồn tạp của đô thị.
Ca sĩ, nhạc sĩ indie Nân tên thật Nguyễn Hồng Trang, sinh năm 2001 ở Hà Nội - Ảnh: NVCC
Những khía cạnh đời sống sôi nổi nhưng bất an của các đại đô thị là nguồn cảm hứng bất tận cho các nghệ sĩ này.
Đó là áp lực của đời sống công sở, không thời gian rảnh, không yêu đương, kiếm bao nhiêu cũng không đủ t.iền trong Đi họp lớp của HIEUTHUHAI, là ngụ ý về những tụ điểm đêm nơi người ta tìm cách giải sầu ở các bản rap trong album 99% của MCK, là những mối quan hệ tình yêu phức tạp làm kiệt quệ người tình trong Ái của tlinh.
Một sự đối lập khá ngang trái là trong khi âm nhạc lấy chất liệu dân ca và bolero của Phương Mỹ Chi nghe tưởng não nề nhưng nội dung đầy tự tại, thì âm nhạc của những người làm nhạc đô thị có thanh âm rất "chill", rất thư giãn nhưng nội dung lại tràn ngập sự bức bối với chính mình.
Hình ảnh từ album Ái của tlinh - Ảnh: NVCC
Theo nhiều nghiên cứu, thế hệ Z là thế hệ có nguy cơ mắc chứng rối loạn âu lo cao hơn những thế hệ đi trước, thậm chí đôi khi người ta gọi thế hệ Z là "thế hệ bất an nhất", mà các khảo sát của McKinsey chỉ ra rằng nguồn cơn đến từ áp lực tài chính, lo ngại về suy thoái kinh tế, viễn cảnh việc làm ảm đạm, sự tràn lan của thông tin tiêu cực và đặc biệt sự áp đảo của công nghệ.
Có thể dễ dàng bắt gặp những yếu tố này trong các ca khúc của gen Z. Chẳng hạn, trong Không phải gu của HIEUTHUHAI, nhân vật chính quen một cô gái trên mạng xã hội và đ.ánh giá cô qua từng bức ảnh cô chụp, từng dòng giới thiệu bản thân trên trang cá nhân.
Nân thậm chí có cả một ca khúc mang tên Bật màn hình - Tắt tâm trí nói về thói quen lướt màn hình điện thoại trong vô tri để tâm trí tạm quên những mệt mỏi tinh thần, nhưng càng lướt lại càng mệt hơn.
Từ chối chuẩn hóa, tạo nên quy tắc của riêng mình
Với những người yêu thích văn chương, đời sống trong âm nhạc gen Z có thể khiến ta liên tưởng tới các tác phẩm của Sally Rooney, nữ nhà văn 9X người Ireland, được thế hệ Z đặc biệt ưa chuộng vì khả năng mô tả một thế giới tưởng đủ đầy nhưng luôn rối rắm, bòn rút sức lực và đầy dự cảm không lành của người trẻ đô thị.
Bên cạnh đó, sự phồn tạp của đời sống đô thị chịu ảnh hưởng từ nhiều luồng chảy văn hóa trong một thế giới phẳng cũng được thể hiện trong cách gen Z bẻ cong những định nghĩa về thể loại truyền thống.
HIEUTHUHAI gây ấn tượng với album Ai cũng phải bắt đầu từ đâu đó - Ảnh: NVCC
Trên thế giới, những nghệ sĩ thế hệ Z như Billie Eilish hay Lil Nas X, vốn lớn lên với các danh sách ca khúc theo "tâm trạng" thay vì theo dòng nhạc của Spotify, đã tiên phong chấm dứt cách ta thường hiểu về rap hay country để tạo nên những thể loại nhạc đa tạp, chẳng biết phải xếp vào hạng mục nào cả.
Và ở Việt Nam, ta cũng thấy điều đó trong những album "tả pín lù" như Loi Choi của Wren Evans trải từ nhạc điện tử, R&B, drill, Latin, bolero hay XT-TX của Nân kết hợp giữa pop, alternative, kịch nghệ, thậm chí cả thơ đương đại.
Gen Z tạo nên một thế giới âm nhạc và thiết lập những quy tắc của riêng mình, không mời mọc những thế hệ khác khám phá.
Ngược lại, muốn khám phá, ta buộc phải tự tìm cách hiểu họ trước.
Họ từ chối "chuẩn hóa" âm nhạc, thoải mái dùng hệ tiếng lóng hay những câu đùa mà chỉ gen Z mới hiểu, thoải mái dùng tiếng Anh bồi.
Thậm chí có thể nói rằng không phải những nghệ sĩ gen Z đang mô tả đời sống đô thị trong âm nhạc, mà chính âm nhạc của họ là một phần kiến thiết nên đời sống đô thị ấy.
Tại sao Em xinh, Tò te tí cùng hàng loạt bài nhạc Việt bị tắt âm trên TikTok? Sự kiện TikTok và Universal 'chia tay' đã khiến hàng loạt sản phẩm của các nghệ sĩ Việt bị Universal rút khỏi nền tảng mạng xã hội video lớn bậc nhất thế giới. Cuộc chiến của hai ông lớn trong ngành giải trí khiến nhiều nghệ sĩ bị ảnh hưởng trực tiếp - Ảnh: Universal Music/TikTok Ngày 31-1 vừa qua, Tập đoàn Universal...
