Nhạc cụ của người Ê Đê ở Tây Nguyên

Nhạc cụ dân gian của người dân tộc Ê Đê ở Tây Nguyên với nguyên lý cấu tạo đơn sơ, mộc mạc, mang lại bản sắc rất riêng từ những vật liệu như: tre, nứa, vỏ bầu, sừng trâu…

Những loại nhạc cụ này của người dân tộc Ê Đê, theo lời của ông Y Gỗ Niê thì được diễn giải như một gia đình với nhiều thế hệ.

“Đủ một bộ dàn chiêng là đủ một gia đình. Là theo cái phong tục là từ hồi xưa bố mẹ đủ là một cái gia đình. Đủ cái bộ dàn chiêng là theo là cà na nè, là krông đó, krông là ông. Tha rà na chiêng là bà. Cái nay mà đủ là bố. Cái nan là mẹ… Và cuối cùng là cả nhà. Riêng cái bộ chiêng tất cả là một gia đình”.

Ông Y Gỗ Niê nói rằng nhạc cụ dân gian Ê Đê được ra đời từ trong cuộc sống lao động và sinh hoạt văn hoá tinh thần của cộng đồng. Từ những công cụ đuổi chim, thú giữ rẫy cho tới những công cụ giải trí sau một ngày lao động vất vả. Ông Y Gỗ Niê nói rằng nhạc cụ dân gian gắn với tình cảm của con người.

“Đi đường ngoài rẫy đó, thấy nghe cái này, mình thích, thích hết đó. Ai cũng thích. Thích, ai cũng đi cùng luôn. Thì ai hát ai-ray được, mình hát ai-ray, ví dụ như là đối đáp. Trai và gái đối đáp, sau này thành vợ, thành chồng đó”.

Nhạc cụ dân gian này được truyền dạy cho những đứa trẻ Ê Đê từ tấm bé.

“Con học được bao lâu rồi? – Sâu, lâu rồi – Con học được loại nhạc cụ nào? – Cồng chiêng”.

Ông Y Gỗ Niê cho biết âm nhạc dân gian Ê Đê đã gắn bó với nghi lễ vòng đời người và vòng cây trồng, cùng với các lễ hội truyền thống của cộng đồng. Nó là linh hồn, là sức mạnh tinh thần và bản sắc văn hoá của người Ê Đê mà mỗi gia đình người Ê Đê ở Tây nguyên cần trân trọng gìn giữ.

“Ông bố, ông già, bà già hồi trước, hồi xưa đó là cái này là hồn của nó đó. Nó không được bỏ lại. Hồn của nó mình giữ lại thôi. Mình giữ để sau này mình để ví dụ như tập lại cho con cái, con cháu của mình, để giữ lại cái bản sắc của mình thôi”.

Mong muốn giữ gìn bản sắc từ những nhạc cụ này của ông Y Gỗ Niê đang đối mặt với sự phát triển của các loại

Theo VOA