Nhà trường có vai trò không nhỏ trong ngăn chặn bạ.o hàn.h tr.ẻ e.m tại gia đình
Liệu các nhà trường ngoài việc thực hiện mục tiêu giáo dục, có chủ trương xây dựng một môi trường giáo dục theo hướng nhân bản, khai phóng hay không?
LTS: Trước vấn nạn bạ.o hàn.h tr.ẻ e.m trong gia đình, Thạc sĩ Trần Nguyên Hào, giảng viên Trường Đại học Hà Tĩnh đặt vấn đề về vai trò giáo dục của nhà trường để bảo vệ tr.ẻ e.m – những mầm non tương lai của đất nước.
Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Toà soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Vụ việc cháu bé 8 tuổ.i bị t.ử von.g do mẹ kế bạ.o hàn.h thường xuyên bằng roi mây và thanh gỗ xảy ra tại chung cư Saigon Pearl (Phường 22, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh) đã xảy một tuần qua nhưng đến nay vẫn khiến cho bao người không cầm được nước mắt, xót thương cho cháu bé và hết sức phẫn uất trước hành vi vô nhân tính của những kẻ “ác thú”.
Rõ ràng là cái chế.t thương tâm này có nguyên nhân từ sự vô tâm, thiếu tình yêu thương của người bố đẻ và sự vô cảm, thiếu quan tâm từ những người hàng xóm xung quanh nhà cháu bé.
Vậy, ngoài gia đình và cộng đồng, nhà trường cần có vai trò, việc làm gì để ngăn chặn những vụ việc tương tự như thế này và bạ.o hàn.h đối với với tr.ẻ e.m là học sinh xảy ra ngoài nhà trường?
Nhà trường có vai trò như thế nào trong phòng chống bạ.o hàn.h tr.ẻ e.m. Ảnh minh họa: Cand.com.vn
Nhà trường cần nắm bắt thông tin về hoàn cảnh gia đình của học sinh
Dẫu rằng về mặt pháp lý, không có quy định cụ thể về vai trò của nhà trường về vấn đề này nhưng Luật Giáo dục có quy định về trách nhiệm của Nhà trường (tại điều 89) như sau:
“Nhà trường có trách nhiệm thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục, quy tắc ứng xử; chủ động phối hợp với gia đình và xã hội để tổ chức hoặc tham gia các hoạt động giáo dục theo kế hoạch của nhà trường, bảo đảm an toàn cho người dạy và người học; thông báo về kết quả học tập, rèn luyện của học sinh cho cha mẹ hoặc người giám hộ” thì Nhà trường thông qua giáo viên giảng dạy, nhất là giáo viên chủ nhiệm phải chú ý tìm hiểu và nắm bắt được hoàn cảnh gia đình của học sinh, tình trạng cuộc sống của học sinh cũng như sự an toàn về mặt thân thể của học sinh trong gia đình.
Điều này trong rất nhiều năm trước đây đã được các trường tiểu học và các trường phổ thông làm rất tốt dù phương tiện đi lại của giáo viên chủ nhiệm rất thiếu thốn và phương tiện để liên lạc chưa có hoặc khó khăn.
Vậy điều quan trọng là người giáo viên cần có lòng yêu nghề, yêu trẻ, có sự quan tâm đến học sinh thân yêu.
Nếu có điều đó, giáo viên không chỉ có thông tin về gia đình học sinh, thấu hiểu hoàn cảnh gia đình học sinh mà sẽ biết được tình trạng cuộc sống của học sinh trong gia đình.
Như khi học sinh đến lớp với vẻ mặt buồn, thất vọng, u uất; với dáng đi không như bình thường hay với một vết tím bầm trên mặt, trên tay chân, trên lưng thì chỉ với một sự ân cần hỏi han học sinh, giáo viên sẽ biết được liệu đã có sự ngược đãi, sự bạ.o hàn.h xảy ra đối với các em hay không.
Khi phát hiện có tình trạng học sinh có nguy cơ bạ.o hàn.h hay đã bị bạ.o hàn.h, giáo viên cần báo với ban lãnh đạo trường, phản ánh, t.ố cá.o lên các cơ quan chức năng để cùng phối hợp giải quyết, nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng bạo lực xảy ra với học sinh.
Nhà trường cần chú trọng và tăng cường tổ chức các chương trình ngoại khóa về phòng chống bạo lực học đường và bạo lực đối với tr.ẻ e.m nói chung
Việc tổ chức các chương trình giáo dục ngoại khóa học sinh về phòng chống bạo lực học đường là rất cần thiết hiện nay bởi tình trạng bạo lực học đường và bạo lực nói chung đang xảy ra thường xuyên và mức độ rất nghiêm trọng.
Thông qua các chương trình ngoại khóa này, học sinh sẽ được cung cấp những hiểu biết về những vấn đề liên quan đến bạo lực học đường như: tính chất phạm pháp, vi phạm đạo đức, tiêu chuẩn cộng đồng của những hành vi bạo lực; hành vi bạo lực là hành vi cần phải lên án và cần chung tay ngăn chặn, đẩy lùi; quyền được bảo vệ về nhân phẩm, danh dự, thân thể, tính mạng của mỗi người.
Từ đó, học sinh sẽ nâng cao ý thức về quyền của bản thân mình và biết lên tiếng phản đối, t.ố cá.o khi nhân phẩm và thân thể bị xâm hại, bị bạ.o hàn.h dù là bởi những người có quyền uy hay những người trong gia đình mình.
Trong các buổi ngoại khóa, sau khi học sinh có những hiểu biết nhất định như trên, giáo viên hay cán bộ Đoàn, Đội phụ trách chương trình với những câu hỏi đặt ra với học sinh như: “Trong số chúng ta, bạn nào có nguy cơ bị bạ.o hàn.h?”, “Có bạn nào đã và đang bị bạ.o hàn.h không?”, thì sẽ nắm bắt được những thông tin cần thiết về tình trạng cuộc sống học sinh.
Nếu học sinh nào có nguy cơ bị bạ.o hàn.h, đã bị bạ.o hàn.h hay đang trong tình trạng bị bạ.o hàn.h, chắc chắn các em sẽ nói ra và Nhà trường sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng và gia đình để giải quyết, tránh cho các em bị bạ.o hàn.h hoặc tiếp tục bị bạ.o hàn.h.
Nhà trường cần xây dựng văn hóa nhà trường với tầm nhìn, sứ mệnh và những giá trị cốt lõi mới, “tiến bộ” hơn, trong đó đặc biệt là định hướng xây dựng những giá trị nhân văn sâu sắc như yêu thương, tôn trọng sự khác biệt và sáng tạo.
Nhiều trường tiểu học, trung học công lập hiện nay đang chạy theo thành tích nên chủ yếu chú trọng đến hoạt động dạy và học với đích đến là điểm số của học sinh.
Điều này đã gây quá nhiều áp lực đối với cả giáo viên, học sinh, phụ huynh.
Rất nhiều phụ huynh quá kỳ vọng vào con, từ đó nảy sinh sự không hài lòng về con, sự cáu gắt, nóng giận đối với con khi con chưa dành thời gian học tập hoặc có kết quả làm bài tập, làm bài thi không tốt.
Trong nhiều trường, giáo viên quản lý và giáo viên giảng dạy chỉ tập trung vào nhiệm vụ chuyên môn, quy chế, quy tắc, quy định mà không quan tâm đến việc hình thành một bầu không khí văn hóa, một không gian làm việc, sinh hoạt bình đẳng, dân chủ và hòa đồng, thân thiện, bao dung, nhân ái giữa người quản lý và nhân viên, giữa người dạy và người học…
Chính vì vậy, từ hiệu trưởng, hiệu phó đến giáo viên chưa có thời gian, chưa có nhiều cơ hội ứng xử nhân văn với nhau, nhà trường chưa hình thành thói quen, truyền thống mang tính tiến bộ, đổi mới.
Vì vậy, học sinh chưa được tiếp nhận nhiều hơn những giá trị sống như yêu thương, tôn trọng sự khác biệt và sáng tạo bên ngoài những giá trị về tri thức và phát triển tư duy và nhân cách nói chung. Các em ngại nói, bày tỏ ý kiến, suy nghĩ hay chia sẻ về cảm xúc, hoàn cảnh gia đình mình.
Bạ.o hàn.h đối với tr.ẻ e.m có nguyên nhân từ nhiều phía. Không thể quy kết trách nhiệm cho nhà trường trong các vụ tr.ẻ e.m đang độ tuổ.i đi học bị bạ.o hàn.h bởi những người gia đình. Nhưng nhà trường có vai trò không nhỏ trong việc góp phần ngăn chặn bạ.o hàn.h xảy ra đối với học sinh tại gia đình.
Vấn đề đặt ra là liệu các nhà trường ngoài việc thực hiện mục tiêu giáo dục, có chủ trương xây dựng một môi trường giáo dục theo hướng nhân bản, khai phóng hay không?
Cả trường 33 học sinh đến lớp ngày đầu mở cửa, hôm sau chỉ 9 em
TP.Hà Nội đã cho học sinh lớp 12 đến trường học trực tiếp, nhưng tại Trường THPT Trần Nhân Tông, buổi đầu tiên chỉ có 33 học sinh đến trường, buổi thứ hai chỉ còn 9 em.
10 học sinh là F0, nhiều em ở vùng phong tỏa
Sau 2 ngày học sinh lớp 12 ở Hà Nội được trở lại trường, trao đổi với phóng viên Thanh Niên, bà Vũ Thị Hậu, Hiệu trưởng Trường THPT Trần Nhân Tông, cho biết toàn trường có 681 học sinh khối 12 chia làm 15 lớp. Theo đúng hướng dẫn của Sở GD-ĐT, mỗi buổi học chỉ có 50% số lớp 12 đến trường: các ngày chẵn (thứ hai, tư, sáu), trường cho 7 lớp học trực tiếp; ngày lẻ (thứ ba, năm, bảy) 8 lớp còn lại đến trường.
Có lớp vắng hoàn toàn. Ảnh G.V
Tuy nhiên, từ thực tế dịch bệnh tại địa bàn nên trong ngày 6.12, khối 12 chỉ có 33 học sinh đến trường và ngày 7.12, con số này dừng ở 9 học sinh. Như vậy, tổng cộng cả 2 buổi chỉ có 42/681 học sinh đi học trực tiếp, bằng hơn 6,1% tổng số học sinh khối 12.
Bà Hậu chia sẻ, nhà trường không quá bất ngờ vì con số này vì khi TP.Hà Nội có quyết định cho học sinh đi học trở lại, kết quả khảo sát cho thấy chỉ có 9 ý kiến phụ huynh đồng ý cho con em trở lại trường. "Con số 33 học sinh ngày đầu tiên cũng đã khiến chúng tôi rất mừng", bà Hậu nói.
Bà Hậu phân tích, Trường THPT Trần Nhân Tông nằm ở địa bàn phường có cấp độ 2 về dịch bệnh nên đủ điều kiện dạy học trực tiếp theo hướng dẫn của thành phố. Tuy nhiên, rất đông học sinh lại cư trú ở khu vực lân cận có dịch bệnh phức tạp, nhiều ổ dịch phát sinh như P.Phố Huế, không ít học sinh ở khu vực phong tỏa hoặc phải đi cách ly y tế.
Giáo viên vừa dạy trực tiếp vừa dạy trực tuyến cho học sinh chưa đến trường trong cùng một tiết. Ảnh V.H
Trong đợt tiêm vắc xin phòng Covid-19 cho học sinh THPT, có một học sinh lớp 12 của trường đến tiêm là F0, dẫn tới cả lớp cùng giáo viên chủ nhiệm trở thành F1 và đang phải cách ly tập trung. Toàn trường hiện có tới 10 học sinh là F0 đang điều trị tại cơ sở y tế... "Tất cả những thông tin đó khiến phụ huynh và học sinh không yên tâm đến trường và chúng tôi phải tôn trọng quyết định của họ", bà Hậu chia sẻ.
Tuy nhiên, nhà trường cũng đỡ lo lắng phần nào khi 10 học sinh F0 đều ở tình trạng nhẹ hoặc không có triệu chứng, các học sinh đang điều trị hoặc cách ly vẫn tham gia lớp học trực tuyến đều đặn.
Vì sao TP.HCM tạm hoãn cho học sinh lớp 1 và trẻ mầm non đến trường?
Dù chỉ có một học sinh vẫn mở cửa trường
Bà Vũ Thị Hậu cho rằng, quan điểm của trường là chấp hành nghiêm văn bản chỉ đạo của thành phố và Sở GD-ĐT Hà Nội nên dù chỉ có một học sinh đi học cũng phải có giáo viên giảng dạy, nhà trường vẫn quyết định mở cửa trường đón các em với các phương án phòng dịch kỹ càng.
Giáo viên dạy khối 12 có tiết dạy theo thời khóa biểu vẫn phải có mặt đầy đủ ở trường để sẵn sàng dạy trực tiếp, nếu học sinh không đến học thì chuyển sang dạy trực tuyến ngay tại lớp học. Nhà trường hỗ trợ cho mỗi giáo viên 200.000 đồng để mua thêm gói cước 3G, đề phòng mạng internet ở trường quá tải hoặc chập chờn.
Do quá ít học sinh trở lại trường nên nhiều lớp giáo viên ngồi trên bục giảng dạy trực tuyến nhưng ở dưới không có học sinh nào, với những lớp này thì giáo viên chuyển sang dạy trực tuyến như từ khai giảng năm học đến nay.
Lớp học hiếm hoi có đông học sinh . Ảnh V.H
Các lớp còn lại có một số lớp khá đông học sinh nhưng có lớp chỉ một vài em, giáo viên sẽ lên lớp dạy trực tiếp như bình thường nhưng với phần lớn học sinh ở nhà hoặc ở khu cách ly sẽ không học trực tuyến theo cách đơn thuần mà được kết nối trực tuyến qua màn hình máy chiếu của lớp học trực tiếp, vẫn cảm nhận được không khí của lớp học với giáo viên đứng trên bục giảng và các bạn ngồi ở dưới; học sinh không đến lớp cũng được tương tác, nêu câu hỏi hoặc trả lời câu hỏi khi giáo viên gọi tên.
Bà Hậu cho biết, cách làm này áp dụng đồng loạt ở các lớp học do trường có may mắn là được trang bị cơ sở vật chất hiện đại từ trước: phòng học nào cũng có máy chiếu, camera, kết nối mạng; giáo viên nào cũng có máy tính xách tay nên sẵn sàng để thích ứng linh hoạt với các hình thức dạy học khác nhau trong cùng một lớp học.
Học sinh đến trường bày tỏ sự hào hứng khi được gặp gỡ bạn bè, thầy cô . Ảnh V.H
Bà Hậu cho biết, buổi đầu tiên mở cửa trường, Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội đã đến kiểm tra, động viên thầy trò nhà trường. Tinh thần chỉ đạo của lãnh đạo Sở vẫn là tiếp tục duy trì dạy học trực tiếp, dù có ít học sinh.
"Tôi hy vọng rằng ít ngày nữa học sinh lớp 12 sẽ trở lại trường nhiều hơn sau khi nhận được phản hồi từ bạn bè về công tác phòng dịch bệnh ở trường. Dù thế nào, dạy học trực tiếp cũng hiệu quả hơn với học trực tuyến, điều này rất quan trọng với học sinh cuối cấp", bà Hậu bày tỏ.
Về việc kiểm tra cuối học kỳ 1 sẽ diễn ra cuối tháng 12 này, mong muốn của nhà trường là tổ chức trực tiếp với khối lớp 12 vì đây là một đợt tập dượt rất cần thiết cho kỳ thi tốt nghiệp THPT.
Chưa có thống kê học sinh lớp 12 đến trường
Sau 2 ngày học sinh lớp 12 đi học trở lại, Sở GD-ĐT Hà Nội vẫn không công bố thống kê số trường THPT, trung tâm GDTX trên toàn thành phố mở cửa trở lại ra sao, tổng số học sinh đi học thế nào. Trong khi 18 huyện, thị xã ngoại thành đón học sinh lớp 9 thì con số này được công bố rất chi tiết.
Như Thanh Niên đã phản ánh, nếu như các trường THPT công lập hầu hết đều mở cửa trường theo cấp độ dịch thì khối các trường tư thục hoặc trường chuyên trực thuộc các trường đại học lại thuận theo ý kiến số đông phụ huynh học sinh, hoặc chưa dạy học trực tiếp cho học sinh lớp 12, dù đóng trên địa bàn dịch bệnh ở cấp độ 1, cấp độ 2.
Vụ giáo viên t.ự t.ử tại TPHCM: Nhà trường không tự đề ra hình thức kỷ luật!? UBND Quận 7 thông tin, tại buổi họp, nhà trường không đề ra hình thức kỷ luật với bà Hoa mà đã thực hiện theo quy trình họp kiểm điểm viên chức đối với các hành vi cụ thể đã được xác định trước đó. Sau khi nắm bắt thông tin về trường hợp nữ giáo viên dạy Văn uống thuố.c t.ự t.ử...