Nhà sư viên tịch, gần 140 nghìn đô ai hưởng?

Chủ trì một ngôi chùa ở quận Tân Phú (TP HCM) viên tịch, để lại sổ tiết kiệm trị giá 140 ngàn USD. Đã xảy ra những bất cập về quyền thừa kế số tài sản trên…

Rắc rối tiền chùa mang… gửi tiết kiệm

Tháng 5/2008, ni sư Huệ Tịnh, thế danh Đỗ Thị Thiềng, trụ trì chùa Thiên Chánh (đường Khuông Việt, phường Phú Trung, quận Tân Phú, TP HCM) mất. Khi làm lễ tang, Ban đại diện phật giáo Tân Phú phát hiện ni sư Huệ Tịnh có 5 quyển sổ tiết kiệm mang tên Đỗ Thị Thiềng, số tiền là 138.850 USD, 423 USD tiền mặt và 42 triệu đồng.

Số tài sản này không được bàn giao cho chùa Thiên Chánh, mà do ban đại diện Phật giáo Tân Phú niêm phong, tạm giữ.

Sự việc sẽ “trong vòng bí mật” nếu không có thông tin rò rỉ về nguồn tiền hàng tỷ đồng (quy đổi ra VNĐ) mà đại diện Phật giáo Tân Phú tạm giữ. Tin này tới tai bà Đỗ Ngọc Thanh (ngụ tại quận Gò Vấp) là em ruột ni sư Huệ Tịnh, nên sau đó, bà Thanh có đơn gửi Ban đại diện Phật giáo Tân Phú xin lại số tiền trên.

Trong đơn bà Thanh cho rằng, số tài sản mang tên bà Đỗ Thị Thiềng gửi tại ngân hàng Vietcombank là dưới tư cách cá nhân, do vậy căn cứ vào Luật dân sự thì bà là người thừa kế hợp pháp số tài sản trên.

Đơn của bà Thanh không được Ban đại diện Phật giáo Tân Phú chấp thuận… khiến bà và các đồng thừa kế phải khởi kiện vụ việc ra TAND quận Tân Phú, nhờ phân xử.

Sự việc kéo dài nhiều năm, sau nhiều lần hòa giải, thế nhưng vẫn không bên nào nhường bên nào. Trong khi đó, đại diện chùa Thiên Chánh cho biết không tham dự vào vụ việc pháp lý rắc rối này.

“Số tiền ồn ào này nếu được trả về, nhà chùa cũng sẽ không nhận, mà tùy Nhà nước xử lý” – vị đại diện chùa này cho biết

“Cần phải xác minh nguồn gốc của số tiền”

Tại buổi hòa giải mới đây, Thượng tọa Thích Thiện Hòa, Phó ban đại diện Phật giáo Tân Phú cho rằng: “Ni sư Huệ Tịnh đã xuất gia theo đạo Phật, coi như cắt đứt với cuộc sống gia đình… Khoản tiền gửi ngân hàng của ni sư Huệ Tịnh là số tiền bá tánh thập phương tự nguyện đóng góp…, là tài sản của cơ sở tôn giáo, nên bà Thanh không thể đòi quyền thừa kế”.

Tuy nhiên, theo ý kiến của Luật sư Bùi Quốc Tuấn (Đoàn Luật sư TP HCM): “Tại khoản 2, Điều 15, Bộ luật Dân sự năm 2005, thì cá nhân có các quyền, nghĩa vụ dân sự: Quyền sở hữu, quyền thừa kế và các quyền khác đối với tài sản. Như vậy, 5 cuốn sổ tiết kiệm mang tên cá nhân của người trụ trì ở một ngân hàng nào, thì tài sản đó được khẳng định là tài sản của cá nhân đó. Người trụ trì có quyền sở hữu đối với tài sản trên và được pháp luật bảo vệ. Nếu trụ trì mất mà không để lại di chúc, thì tài sản đó được gọi là di sản và được giải quyết theo qui định Pháp luật thừa kế”.

Còn theo quan điểm của Luật sư Trịnh Thanh (VP Luật sư Người Nghèo TP HCM), vụ việc này cần phải xét đến tập quán tôn giáo…

“Đây là một vụ án không đơn giản, chỉ căn cứ vào Sổ tiết kiệm đứng tên cá nhân bà Thiền là các đồng thừa kế đương nhiên được quyền hưởng di sản theo pháp luật. Bởi lẽ pháp luật quy định, quyền thừa kế chỉ phát sinh khi tài sản đó đúng là thuộc sở hữu của người chết để lại. Nếu tài sản đó thuộc quyền sở hữu của người khác thì phải trả lại cho chủ sở hữu”.

Theo Luật sư Thanh, để xác định được số tiền nói trên thuộc sở hữu của nhà chùa hay của cá nhân trụ trì, cần phải xác minh nguồn gốc của số tiền. Thông thường khi các phật tử “cúng dường” thì được hiểu là tặng cho nhà chùa để cúng phật, chứ không phải là cho riêng trụ trì hay một ni sư cụ thể nào đó.

Nhìn chung, đây là tập quán tôn giáo đã được mọi người nhìn nhận. Nếu rơi vào tình huống này, dù pháp luật không có quy định điều chỉnh trực tiếp vấn đề tài sản của người tu hành, thì Tòa án vẫn có quyền áp dụng tập quán và quy định tương tự của pháp luật tại điều 3 của Bộ luật dân sự để xác định số tiền thuộc về nhà chùa. Ngược lại, nếu không chứng minh được nguồn gốc của số tiến nói trên là của nhà chùa thì những người thừa kế mới được chia di sản theo pháp luật.

Theo Vietnamnet