Nhà máy thép có cổ phần của Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ đang hoạt động ra sao?

Từ khi đi vào hoạt động đến nay, nhà máy thép Dana-Ý đã nhiều lần gây ô nhiễm, khiến người dân sống xung quanh bức xúc, kéo đến bao vây, yêu cầu ngừng xả thải.

Người dân mong muốn nhà máy di dời đi nơi khác để họ có thể sống yên ổn với những giá trị làng xóm truyền thống với từ đường họ tộc tồn tại suốt bao năm qua.

Tuy nhiên, sau nhiều bàn thảo, hiện có phương án di dời, tái định cư chính họ bằng ngân sách nhà nước.

Nhà máy thép gây ô nhiễm vì thế có cơ hội tiếp tục tồn tại, hoạt động để đảm bảo lợi ích kinh doanh.

“Sống không yên” với nhà máy thép

Cùng với nhà máy thép Dana-Úc, nhà máy thép Dana-Ý (thuộc Công ty cổ phần thép Dana-Ý) có trụ sở tại đường 11B (khu công nghiệp Thanh Vinh, xã Hòa Liên, Hòa Vang, Đà Nẵng) là hai thủ phạm gây ra tình trạng ô nhiễm dai dẳng cho người dân nơi đây.

Nhà máy thép Danan-Ý đã nhiều lần gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân. Ảnh: VS

Không chịu nổi cảnh ô nhiễm khói bụi, nước thải, hàng trăm người dân thuộc các thôn: Vân Dương 1, 2, 3 và 5 (xã Hòa Liên) đã nhiều lần kéo đến bao vây nhà máy, yêu cầu ngừng hoạt động. Người dân đã chặn tất cả các xe tải ra vào nhà máy.

Đỉnh điểm, vào cuối tháng 12/2016, trước sức ép của người dân, hai nhà máy thép nói trên phải tạm ngừng hoạt động.

Chính quyền địa phương phải tổ chức đối thoại với người dân và đại diện hai nhà máy thép nhưng vẫn chưa giải quyết dứt điểm vấn đề.

Đầu tháng 1, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng đã có thông báo kết luận của Chủ tịch thành phố Huỳnh Đức Thơ về xử lý tình hình ô nhiễm môi trường tại khu vực hai nhà máy thép Dana-Ý và Dana-Úc.

Bản kết luận nêu, giao Sở Tài nguyên và môi trường chỉ đạo Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố khẩn trương lập dự toán kinh phí đền bù, giải tỏa, tái định cư các hộ dân tại khu vực.

Phương án cụ thể là di dời các hộ dân nằm sát gần với khu vực nhà máy để nhà máy hoạt động tạm thời trong thời gian khấu hao tài sản, thu hồi vốn.

Di dời hẳn các hộ dân nằm trong khoảng cách ly an toàn đối với nhà máy thép theo quy định của pháp luật để các nhà máy tiếp tục tồn tại và hoạt động.

Về lâu dài có hai phương án là di dời hai nhà máy thì phải chọn địa điểm di dời, lập khái toán kinh phí di dời hai nhà máy.

Hoặc phương án để lại hai nhà máy thì phải chọn địa điểm các khu tái định cư để di dời, giải tỏa các hộ dân, khái toán kinh phí đầu tư các khu tái định cư.

Ông Thơ cũng yêu cầu hai nhà máy này có trách nhiệm, tiếp tục nghiên cứu áp dụng và triển khai thực hiện các biện pháp xử lý, nâng cấp, đổi mới công nghệ sản xuất để hạn chế đến mức thấp nhất ảnh hưởng môi trường trong quá trình hoạt động sản xuất.

Đồng thời thường xuyên kiểm tra, bảo trì, bảo dưỡng không để xảy ra sự cố gây ảnh hưởng đến môi trường như thời gian qua.

Phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện các chính sách hỗ trợ cho người dân tại khu vực bị ảnh hưởng do hoạt động của hai nhà máy gây ra.

Với phương án cho nhà máy thép “tiếp tục hoạt động để thu hồi vốn” đang khiến người dân Hòa Liên phải quay trở lại cảnh “sống chung với ô nhiễm”.

Dư luận cũng đặt nghi vấn: liệu với cách giải quyết này thì lãnh đạo địa phương có đang “ưu ái cho người nhà”?

Bà Lệ Thị Danh (làng Vân Dương 2, Hòa Liên) phản ánh: “Mấy đêm vừa rồi (ngày 18 và 19/3), từ nhà máy thép phát ra những tiếng nổ lớn khiến cả làng giật mình, hoảng sợ. Không biết là tiếng nổ gì nhưng nó khiến nhà cửa rung chấn như động đất”.

Cũng theo bà Danh, từ khi có nhà máy thép (cách đây khoảng 10 năm) thì cuộc sống của người làng không khi nào yên ổn. “Họ xả ra mùi khói khét lẹt, mỗi lần có mưa thì nước thải chảy lênh láng ra khu dân cư” bà Danh bức xúc.

Di dời dân: thành phố phải chi ngân sách

Những ngày nay, nhiều người dân ở xã Hòa Liên càng thấp thỏm không yên vì chưa biết sẽ đi hay ở.

“Vừa rồi trong đợt họp dân, chính quyền thông báo sẽ giải tỏa các hộ dân quanh nhà máy. Theo đó, vệt 200 mét gần nhà máy là phải đi trước vào cuối quý 1/2017 nhưng đến giờ vẫn chưa thấy thông báo gì cụ thể” anh Phan Văn Minh (thôn Vân Dương 2, Hòa Liên) cho biết.

Một trường mầm non nằm sát ngay sau lưng nhà máy Dana-Ý vẫn chưa được giải tỏa. Ảnh: VS

Theo phản ánh của người dân địa phương, do có chủ trương giải tỏa nên việc xây dựng ở đây bị cấm.

“Chỉ cần xây dựng công trình gì mới hay sửa sang lại nhà cửa thì sẽ bị quy tắc đến xử lý ngay.

Nhà cửa xuống cấp cũng không được sửa mà đi thì chưa biết đến bao giờ” chị Lê Thị Huyền (xã Hòa Liên) cho hay.

Theo tìm hiểu, để giải tỏa hết các hộ dân chịu ảnh hưởng của hai nhà máy thép (gần 332 hộ dân) thì cần một khoản kinh phí khá lớn để phục vụ giải tỏa đền bù, bố trí tái định cư.

Tuy nhiên, trong một văn bản gửi lãnh đạo thành phố mới đây, Công ty cổ phần thép Dana-Ý cho rằng, do nguồn lực tài chính có hạn nên doanh nghiệp chỉ có đủ khả năng chi phí cho công tác giải tỏa đền bù.

Đồng thời, chưa có đủ nguồn lực và chương trình sử dụng diện tích đất sau khi giải tỏa phù hợp với quy hoạch thành phố.

Với lý do nói trên, doanh nghiệp đề nghị thành phố sử dụng ngân sách phục vụ cho công tác tái định cư và giao diện tích đất giải tỏa cho các đơn vị có nhu cầu.

Như vậy, nếu chọn phương án cho nhà máy thép tồn tại ở địa điểm cũ thì thành phố Đà Nẵng phải bỏ ngân sách để phục vụ tái định cư cho người dân.

Công ty cổ phần thép Dana-Ý là một trong những đơn vị tài trợ cho cuộc thi trình diễn pháo hoa quốc tế Đà Nẵng 2015 và được Chủ tịch thành phố Đà Nẵng gửi thư cảm ơn.

Chính điều trên khiến cho có người nói rằng Chủ tịch Đà Nẵng tự ký văn bản …cảm ơn mình, bởi Công ty này có vốn đầu tư của ông.

Trong một diễn biến có liên quan, về thông tin kê khai tài sản của mình, công khai thừa nhận trên báo chí, ông Huỳnh Đức Thơ cho biết mình có sở hữu căn nhà diện tích xây dựng 300m2, cùng 4 mảnh đất có diện tích từ 150m2 đến 1021m2 ở Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam; ông cũng mua cổ phiếu Công ty Dana-Ý 500 triệu đồng từ năm 2007.

Văn Sơn

Theo giaoduc