Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa: Lương không quyết định phẩm chất, năng lực của giáo viên

Nghiêm Huê21:14 22/04/2021

Lương quan trọng nhưng không phải yếu tố quyết định bởi vì lương có cao mà tâm không sáng, không có phương pháp thì giáo viên vẫn chỉ là thợ dạy, làm sao giáo dục có thể nâng tầm.

Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa đang giao lưu với học sinh

Đó là chia sẻ của Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa, Chủ tịch Hội đồng quản trị hệ thống giáo dục Nguyễn Bỉnh Khiêm, Cầu Giấy, Hà Nội đối với giáo dục hiện nay gửi tân Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn.

Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa cho rằng một nền giáo dục phát triển đạt được yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục thì vai trò đội ngũ giáo viên có tính chất quyết định. Nhưng vị trí, vai trò đó không phải tự giáo viên tạo nên mà phải do định hướng mục tiêu của nền giáo dục quyết định.

Một nền giáo dục chạy theo điểm số, chạy theo thành tích không thể có được một đội ngũ giáo viên đúng tầm và đáng được trân trọng; một nền giáo dục tập trung vào cung cấp kiến thức, không tập trung vì sự phát triển con người cũng làm giảm giá trị cao quý của nghề giáo.

“Theo tôi, muốn nâng cao chất lượng cũng như đảm bảo được những giá trị cao quý của nghề giáo như Bộ trưởng nói là sự tôn nghiêm của giáo dục thì trước hết giáo dục phải đi đúng mục tiêu mà Nghị quyết 29 đã vạch ra. Đó là chuyển từ nền giáo dục chủ yếu cung cấp kiến thức sang nền giáo dục hướng tới sự phát triển con người vì sự tiến bộ và hành phúc của mỗi đứa trẻ. Đó là mục tiêu của giáo dục nhưng cũng là mục tiêu của mỗi thầy cô giáo”, nhà giáo Nguyễn Văn Hòa nhấn mạnh.

Vì theo ông, nếu thầy cô giáo chạy theo thành tích thì đó là vì mình, vì đáp ứng kỳ vọng của cha mẹ học sinh; nếu chạy theo điểm số sẽ gây áp lực với học trò, không đảm bảo giá trị cần vươn tới, cần học sinh hướng tới, vai trò vị trí nhà giáo bị lu mờ, hoặc giá trị sẽ bị bào mòn.

Do vậy, trước hết phải thực hiện nghiêm túc đúng đường lối của Đảng là giáo dục hướng tới sự phát triển của mỗi đứa trẻ, hướng tới sự phát triển của con người, không chạy theo thành tích, điểm số. Chạy theo thành tích, điểm số là một bệnh và có căn nguyên của nó nên phải kiên quyết phải thay đổi.

Nghị Quyết 29 là tư tưởng chiến lược rất sáng tỏ đường đi của giáo dục. Con tàu giáo dục đi đúng mục tiêu của Đảng thì sẽ đưa ngành phát triển, đưa mục tiêu giáo dục trở về vịt rí tôn nghiêm vốn có, giữ trọn được niềm tin với nhân dân.

Một vấn đề nữa theo Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa cần quan tâm hiện nay là đào tạo đội ngũ. Quan điểm lâu nay đào tạo giáo viên để ra dạy kiến thức, như thế mỗi nhà giáo chỉ đơn giản là một thợ dạy. Trường sư phạm không phải chỉ đào tạo giáo viên, đào tạo thợ dạy mà phải đào tạo nhà tâm lý, nhà giáo dục tài năng. Chỉ có nhà tâm lý mới thuyết phục được học sinh, mới hướng dẫn, dẫn dắt học sinh đi theo con đường rèn luyện thành người; chỉ có nhà giáo dục mới có năng lực thương yêu để chinh phục học trò để dẫn học trò đến giá trị con người, nếu không kết quả chỉ là một bồ chữ.

Đào tạo giáo viên không chỉ trở thành giáo viên dạy giỏi, hoàn thành dạy kiến thức mà đào tạo giáo viên trở thành những người truyền cảm hứng. Mỗi thầy cô giáo phải trở thành 1 nhà tâm lý, tự giải quyết được vấn đề tâm lý trong học đường thì mới không có áp lực, không có bạo lực, giáo dục mới chất lượng.

Phá vỡ rào cản thành tích

“Tôi cho rằng, rào cản lớn nhất để giáo dục khó đạt được kỳ vọng của các nhà quản lý, khó có thể đạt được bước tiến về chất lượng đó là vẫn còn bị đè nặng tư tưởng thành tích điểm số”, Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa nói.

Ông cho rằng điều này được bắt đầu từ Bộ GD&ĐT. Bộ cần đổi mới thi cử, kiểm tra đánh giá để loại bỏ cuộc “chạy đua” kiến thức. Để thay đổi được tư tưởng này là một khó khăn cần chặng đường dài. Hơn 40 năm nay, giáo dục Việt Nam bị đè nặng bởi căn bệnh này. Nếu không kiên quyết thực hiện, giáo dục Việt Nam sẽ bị đắm chìm mãi.

Video đang HOT

Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa quay trở lại vấn đề đội ngũ. Cơ bản các nhà giáo hiện nay được đào tạo 30 – 40 năm trước nên vẫn theo thành tích, điểm số. Đa số đòi hỏi phải trả cho họ quyền cầm thước trong tay để được răn đe học trò. Vì vậy cần phải có chiến lược bồi dưỡng, tập huấn lại theo tư tưởng mới.

Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa cũng cho rằng thời gian gần đây, dư luận nói nhiều đến rào cản từ chế độ đãi ngộ đó là đồng lương.

“Theo tôi, đồng lương quan trọng nhưng không phải yếu tố quyết định bởi vì lương có cao mà tâm không sáng, không có phương pháp thì vẫn chỉ là thợ dạy làm sao giáo dục nâng tầm. Lương quan trọng nhưng không quyết định. Vấn đề là cách ứng xử giữa con người với con người trong giáo dục, ứng xử giữa cán bộ quản lý với giáo viên, giữa giáo viên với giáo viên, giữa giáo viên với học trò…

Những ứng xử này phải mang lại niềm vui, niềm hạnh phúc, tạo động lực để mỗi người phấn đấu vươn lên. Đồng lương cũng thật vô cùng, càng cao thì càng kỳ vọng, càng kỳ vọng thì càng chạy theo đồng tiền dẫn đến lệch hướng với giáo dục. Tâm họ không sáng nữa, mờ đi. Do vậy, lương không phải rào cản”, nhà giáo Nguyễn Văn Hòa giãi bày.

Như vậy, ông cho hay muốn giáo viên thực sự trở thành nhà giáo dục thì họ phải thay đổi và cần rất nhiều thời gian. Tất nhiên, trong đó không thể thiếu vai trò hỗ trợ của các cơ quan quản lý.

Giáo viên đang đặt nhiều kỳ vọng làm khó Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn

Một mình thầy Nguyễn Kim Sơn sẽ rất khó có thể tạo ra những thay đổi nếu không có sự chuyển biến của nhiều cơ quan, đơn vị trong toàn ngành giáo dục.

Ngay sau khi thầy Nguyễn Kim Sơn được Quốc hội phê chuẩn làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo thì trên các phương tiện thông tin đại chúng có rất nhiều bài viết, ý kiến của dư luận gửi gắm tâm tư đến vị lãnh đạo đầu ngành.

Có người mong giáo viên sẽ được cải thiện về tiền lương, giáo viên sống được bằng lương; có người mong nâng cao chất lượng giáo dục; có người mong thay đổi cách bổ nhiệm cán bộ quản lý ở các nhà trường; có người mong Bộ trưởng hướng tới chất lượng giáo dục thật, không còn bệnh chỉ tiêu thành tích...

Những ý kiến của đội ngũ nhà giáo, của các cử tri, các tầng lớp nhân dân đều rất chính đáng bởi ai cũng mong ngành giáo dục sẽ khởi sắc, không còn những thị phi, những hạn chế, bất cập.

Nhưng...một mình thầy Nguyễn Kim Sơn sẽ rất khó có thể tạo ra những thay đổi nếu không có sự chuyển biến của nhiều cơ quan, đơn vị trong toàn ngành giáo dục bởi thực tế ngành giáo dục có quá nhiều nhân lực và liên quan đến rất nhiều lĩnh vực khác nhau.

Phải có sự cố gắng, chung tay của nhiều người thì giáo dục nước nhà mới khởi sắc được - (Ảnh minh họa: Lã Tiến)

Liệu những kỳ vọng có làm khó tân Bộ trưởng?

Đọc một số bài viết đăng trên các phương tiện thông tin đại chúng gần đây, chúng tôi thấy có những bài viết mong Bộ trưởng cải thiện chính sách chế độ tiền lương cho đội ngũ giáo viên.

Nhưng, có lẽ sự kỳ vọng này xem ra là quá sức đối với tân Bộ trưởng. Tiền lương của giáo viên phải nằm trong lộ trình cải cách tiền lương của Đảng, Nhà nước, Chính phủ khi có sự cân đối được ngân sách từ Bộ Tài chính...chứ mình Bộ Giáo dục là không thể.

Ngay cả chế độ phụ cấp thâm niên nhà giáo thì Bộ Giáo dục cũng không thể nào giữ lại cho riêng đội ngũ nhà giáo thì chế độ tiền lương làm sao Bộ Giáo dục có thể tự quyết cho giáo viên được? Nên những kỳ vọng này gần như phi thực tế.

Đặc biệt, trong thời điểm khó khăn như hiện nay, chế độ chính sách tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức nói chung vẫn đang phải gác lại thì giáo viên làm sao có một chính sách tiền lương riêng?

Việc hy vọng vào Bộ trưởng có những chính sách bổ nhiệm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng các nhà trường có đủ tâm- tài là một hy vọng thiết thực của đội ngũ giáo viên khi thấy một số lãnh đạo nhà trường chưa làm tốt vai trò quản lý nhà trường. Có những hiệu trưởng còn tham lam, hách dịch, còn trù dập giáo viên...

Nhưng các thầy cô cũng nên nhìn lại cơ chế phân cấp quản lý nhà nước hiện nay, đừng nói đến hiệu trưởng các trường phổ thông, ngay cả giám đốc, phó giám đốc các sở giáo dục và đào tạo các địa phương, việc bổ nhiệm hay miễn nhiệm cũng không thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng.

Đối với khối trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở là sự tham mưu của cán bộ tổ chức phòng giáo dục, phòng nội vụ và cơ quan ra quyết định cuối cùng khi bổ nhiệm, bổ nhiệm lại lãnh đạo nhà trường là ủy ban nhân dân huyện (thị, thành phố).

Đối với khối trường trung học phổ thông là sở giáo dục, sở nội vụ tham mưu, cơ quan ra quyết định bổ nhiệm, bổ nhiệm lại hiệu trưởng, phó hiệu trưởng là ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố).

Vì thế, có những địa phương cho thi tuyển hiệu trưởng, phó hiệu trưởng nhưng cũng nhiều địa phương chưa thể thực hiện được việc thi tuyển lãnh đạo các nhà trường. Bởi, công việc này thuộc vào đề án của các sở nội vụ, ủy ban nhân dân các tỉnh (thành phố) trên cả nước.

Chúng ta chỉ thấy được vai trò của Bộ Giáo dục là đưa ra tiêu chí về phẩm chất đạo đức, chuyên môn, năm công tác để bổ nhiệm lãnh đạo nhà trường trong Điều lệ trường học còn bổ nhiệm ai, bổ nhiệm như thế nào là trách nhiệm của các ủy ban nhân dân tỉnh, huyện ở các địa phương thực hiện.

Khi giáo dục chưa thực sự được chú trọng đúng mức...

Thực ra, vị trí người thầy, vai trò người thầy luôn được đề cao trong cách nói, trong ngày khai giảng năm học, trong ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11)...nhưng thực tế có thể chưa hẳn là như vậy.

Từ hàng chục năm qua, chỉ nhìn vào điểm tuyển sinh đại học, cao đẳng sư phạm hàng năm chúng ta cũng thấy có nhiều điều đáng suy nghĩ.

Khi chính sách miễn tiền học phí cho sinh viên sư phạm được triển khai thì lúc bấy giờ có một bộ phận học sinh giỏi lớp 12 thi vào sư phạm. Nhưng chỉ được vài năm đầu, khi mà sinh viên sư phạm ra trường không xin được việc làm thì ngành sư phạm đã có những năm phải "vơ bèo, vạt tép".

Những năm sau đó chỉ lấy ở mức điểm sàn...vẫn thiếu chỉ tiêu.

Đầu vào sư phạm không cao bởi nhiều lý do, trong đó- vấn đề cốt yếu nhất là sinh viên sư phạm ra trường thất nghiệp nhiều. Nhiều giáo sinh phải chạy vạy, nhờ cậy mới có thể được đứng trên bục giảng.

Vào nghề, áp lực nhiều, một bộ phận học sinh ngày nay quá hỗn láo khiến cho người thầy giảm dần tâm huyết. Người này truyền cho người kia...khiến cho học sinh giỏi không còn thiết tha với nghề sư phạm.

Công tác bổ nhiệm lãnh đạo nhà trường có nơi chưa thực sự chú trọng bồi dưỡng, cất nhắc những người thầy tài giỏi, tâm huyết với ngành.

Nhiều chính sách, chủ trương rất nhân văn, mục đích cao cả nhưng khi thực hiện thì chưa trung thực như tỉ lệ trường chuẩn quốc gia, phổ cập các cấp, chất lượng đào tạo, các phong trào thi đua...

Chất lượng giáo dục thường phụ thuộc rất nhiều vào vai trò của chuyên viên phụ trách chuyên môn, của hội đồng bộ môn tỉnh, huyện.

Nhưng, thông thường những chuyên viên phụ trách chuyên môn lại không thuộc đối tượng bổ nhiệm theo nhiệm kỳ, nhiều người ngồi quá lâu ở vị trí đó. Dẫn đến việc người giỏi thì chuyên môn đi lên, người nào chưa giỏi, bảo thủ thì chất lượng thật đi ngang, thậm chí đi xuống.

Cách quản lý, thanh tra, kiểm tra, triển khai chuyên môn còn máy móc, cứng nhắc, mệnh lệnh. Chưa chú trọng đến ý kiến phản biện, trái chiều của giáo viên, khiến cho những buổi sinh hoạt chuyên môn, bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn một chiều.

Chỉ khi nào giáo dục phải được cả xã hội chung tay mới có thể khởi sắc

Thầy Nguyễn Kim Sơn được Quốc hội phê chuẩn đảm nhận chức vụ Bộ trưởng trong bối cảnh ngành giáo dục còn ngổn ngang công việc. Tất nhiên, dư luận xã hội mà nhất là đội ngũ nhà giáo đang rất trông chờ vào tài năng và sự khéo léo của tân Bộ trưởng trong thời gian tới đây.

Song, một mình thầy Nguyễn Kim Sơn thì chưa đủ mà cần sự chia sẻ, đồng hành và sự chung sức của hệ thống chính trị nói riêng, toàn xã hội nói chung, trong đó Bộ trưởng đóng vai trò nhận rõ vấn đề, đề xuất các giải pháp cơ chế - chính sách và thuyết phục các cơ quan liên quan, thuyết phục xã hội.

Trước tiên, việc tuyển sinh, đào tạo, tuyển dụng sư phạm phải hướng tới chất lượng trước đã. Con người tốt mới có thể làm tốt công việc. Muốn có con người tốt phải có cơ chế tốt.

Việc bồi dưỡng, bổ nhiệm lãnh đạo nhà trường cần tiến tới thi tuyển công khai, minh bạch để chọn người tài năng, tâm huyết với nhà trường. Sau một nhiệm kỳ nếu làm tốt, được tín nhiệm thì bổ nhiệm lại.

Tránh tình trạng như hiện nay, hiệu trưởng trường này chưa tốt, sai phạm lại chuyển đến trường khác bởi một khi họ đã là hiệu trưởng, phó hiệu trưởng thì mãi mãi là hiệu trưởng, phó hiệu trưởng...

Các chuyên viên ở Sở, Phòng Giáo dục phụ trách công tác tổ chức, chuyên môn cũng cần được bổ nhiệm theo nhiệm kỳ, luân chuyển thường xuyên, tránh tình trạng ngồi mãi một vị trí dẫn đến sức ỳ lớn, rất khó tạo đột phá cho ngành.

Trong trường học, cần giảm áp lực hành chính, tập trung cho chuyên môn, đào tạo, bồi dưỡng con người là cốt yếu. Hạn chế tối đa việc giáo viên, học sinh phải tham gia những cuộc thi, hội thi vô thưởng vô phạt của nhiều ban ngành, công ty bên ngoài phát động.

Bên cạnh đó, Bộ cần phát động phong trào dạy thật, học thật, thi thật ở toàn ngành. Ngành giáo dục mà giả dối thì là cội nguồn cho sự giả dối sau này.

Và, tất nhiên, những điều này rất cần lãnh đạo Bộ có những văn bản chỉ đạo phù hợp. Trong đó, vai trò chỉ đạo, kiến tạo của Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn là rất lớn.

5 năm tăng 400 nghìn đồng, khi nào giáo viên mới sống được bằng lương? Đã nhiều năm trôi qua giáo viên vẫn phải sống chật vật bằng đồng lương ít ỏi khiến thầy cô chưa thể yên tâm công tác. Bức tâm thư của tân Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn gửi đến toàn thể giáo viên cả nước chạm vào trái tim của nhiều người. Bức thư thể hiện sự trăn trở về đời sống, đãi ngộ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Xe Camry quay đầu giữa giao lộ thì "chạm trán" Lexus giá gần chục tỷ đồng00:36

Công an xác minh clip người đàn ông khuyết tật bị hai thanh niên đi xe máy không mũ bảo hiểm tát vào đầu01:20

Nhân chứng bức xúc: Dù được xin lỗi, tài xế ô tô Lexus vẫn hành hung nam shipper10:09

Lấn làn vượt ẩu, xe khách rúc vào đuôi xe ben, tự làm vỡ gương00:39

Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM00:28

Điện thoại của Tangmo sau 3 năm ở Mỹ để lộ chi tiết sốc, người giữ máy khai gì?02:56

Đàn chim lạ nghìn con xuống phá ruộng lúa của người dân ở Hà Tĩnh01:07

Ô tô đâm sập cửa nhà dân ở Thái Nguyên, cuốn người đàn ông vào gầm08:05

Xác minh clip 2 tài xế ô tô cầm kiếm dọa chém nhau giữa đường ở TPHCM00:52

Tài xế xe Fortuner quyết không nhường đường xe cấp cứu vì "vướng" đèn đỏ01:28

"Ép" hay "tự nguyện"? Làm rõ vụ việc phụ huynh 'tố' trường Mỗ Lao ép học thêm03:06

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Vụ va chạm khiến 6 người mất ở Sơn La: tài xế xe khách lộ kết quả xét nghiệm

16:03:57 22/02/2025

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Sơn La đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, giữ người và bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp đối với lái xe khách trong vụ tai nạn vào 23h30 ngày 21/2 tại huyện Yên Châu để điều tra.

Tai nạn 6 người tử vong ở Sơn La: Chuyển nhiều bệnh nhân nặng về Hà Nội

15:57:48 22/02/2025

Nhiều bệnh nhân chấn thương nặng trong vụ tai nạn xe giường nằm tông ô tô đầu kéo được chuyển về Hà Nội tiếp tục điều trị

Thủ tướng chỉ đạo khắc phục hậu quả vụ tai nạn nghiêm trọng ở Sơn La

15:50:32 22/02/2025

Các cơ quan thông tấn, báo chí tăng cường tuyên truyền về bảo đảm an toàn giao thông trong thời gian sau Tết, các kỹ năng điều khiển phương tiện giao thông an toàn, chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về trật tự, an toàn giao th...

Xe khách bốc cháy trên quốc lộ 1

15:25:00 22/02/2025

Theo lãnh đạo Trạm CSGT Tuy Phước, thời điểm xảy ra vụ cháy, trên xe có 4 người và một số cây cảnh. Hiện, cơ quan chức năng đang điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ cháy.

Kỳ lạ 1km đường có... 23 biển báo cấm đỗ xe

10:38:20 22/02/2025

Thời gian gần đây, cơ quan chức năng lắp đặt các biển báo giao thông trên quốc lộ 27, đoạn đi qua xã Lạc Lâm, huyện Đơn Dương, Lâm Đồng. Đáng chú ý, trên 1km đường trước UBND xã Lạc Lâm có đến 23 biển báo cấm đỗ xe ngày chẵn.

Tai nạn 6 người chết: Phần đuôi xe khách văng vào ô tô đầu kéo đi chiều ngược lại

08:57:34 22/02/2025

Liên quan đến vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng xảy ra trên quốc lộ 6 (đoạn qua bản Thín, xã Sặp Vạt, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La) khiến 6 người chết, lực lượng CSGT đang tích cực điều tra, làm rõ nguyên nhân.

Hiện trường vụ tai nạn giữa xe khách và xe đầu kéo khiến 6 người tử vong

08:24:30 22/02/2025

Chiếc xe khách biến dạng, nhiều người văng ra lòng đường, người trên xe bị thương và được sơ cứu tại chỗ trước khi đi cấp cứu.

Chủ shop "đau đầu" vì thông tin khách bị lộ, giả shipper lừa đảo tràn lan

23:47:04 21/02/2025

Nhiều chủ cửa hàng kinh doanh online đã phải lên tiếng cảnh báo về tình trạng giả mạo shipper gọi điện đọc đúng tên sản phẩm, giá tiền, địa chỉ, số điện thoại để lừa đảo chiếm đoạt tiền khách hàng.

Xác minh clip 2 tài xế ô tô cầm kiếm dọa chém nhau giữa đường ở TPHCM

23:21:22 21/02/2025

Hôm nay (21/2), Công an TP Thủ Đức, TPHCM vào cuộc xác minh về đoạn clip ghi lại sự việc 2 tài xế ô tô dừng xe giữa đường, cầm kiếm dọa chém nhau đang được chia sẻ trên mạng xã hội.

Vụ vé số trúng 2 tỷ đồng bị từ chối trả thưởng: Chưa hòa giải chính thức

22:45:50 21/02/2025

Theo luật sư, kể từ khi bà Nguyệt nộp đơn đến nay đã gần 40 ngày, nhưng Tòa án nhân dân thị xã Hương Thủy (Huế) vẫn chưa tổ chức buổi hòa giải chính thức.

Giải cứu cụ ông 78 tuổi khỏi căn nhà đang cháy ở Hà Nội

22:36:29 21/02/2025

Ngày 21/2, đại diện Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an TP Hà Nội cho biết, Đội Cảnh sát PCCC&CNCH Công an quận Thanh Xuân vừa kịp thời giải cứu một cụ ông bị mắc kẹt trong căn nhà bị cháy.