Nhà của mẹ

Cuối cùng, không tìm ra giải pháp nào tốt hơn, Kim đành gửi mẹ vào sống tại một nhà dưỡng lão tư.

Tại các nước phương Tây, người già vào sống trong nhà dưỡng lão là chuyện bình thường, nhưng với não trạng đa số người Việt chưa quen như vậy. Dẫu với lý do gì, đưa cha mẹ già vào nhà dưỡng lão – dù tiện nghi cao cấp như khách sạn – vẫn là điều khó chấp nhận, khó cảm thông. Ngay chính Kim cũng nghĩ thế, chỉ là ‘ lực bất tòng tâm’.

Trước kia, cha mẹ Kim sống ở miền quê, còn Kim được gửi lên thành phố học rồi lấy vợ, lập nghiệp ở đây. Khi cha mất, Kim nhiều lần muốn mẹ lên ở cùng gia đình nhỏ của anh, nhưng bà từ chối. Nếu năm ngoái, mái nhà và mảnh vườn nhỏ không rơi vào quy hoạch làm khu du lịch sinh thái, mẹ Kim chẳng bao giờ rời bỏ sông nước vùng quê đã gắn bó mấy đời. Cũng có thể bà ngại bất hòa do va chạm “mẹ chồng nàng dâu”. May mắn, chuyện đó không xảy ra ở nhà Kim.

Minh họa: Hoàng Tường.

Vợ Kim hiền lành lại hiểu biết. Tính chị ngăn nắp, hơi cầu toàn nhưng mẹ chồng có bừa bãi, chị cũng chỉ lẳng lặng thu dọn, không giận dỗi, không than van, không bắt bẻ. Kể ra con dâu như thế cũng… hiếm.

Ít lâu sau xảy ra chuyện: Hôm đó, mẹ Kim ở nhà một mình. Có đôi nam nữ gọi cửa, xưng là nhân viên một hãng điện tử Nhật, vừa mời vừa ép bà mua các món hàng công ty đang bán giá “siêu khuyến mãi”. Dù bà cụ đay đảy chối, hai nhân viên vẫn nấn ná ngồi lại nhiều giờ, kiên trì và nhiệt tình thuyết phục một cách vô ích.

Đến khi cả hai bỏ đi rồi, mẹ Kim mới tá hỏa vì chiếc xe tay ga con dâu mới mua dựng ở góc nhà, thêm laptop rồi cả đồng hồ treo tường đều đồng loạt biến mất, như có phép… tàng hình. Đôi nam nữ làm cách nào lấy những thứ ấy đi ngay trước mắt mà bà cụ không hề hay biết? Chuyện như đùa!

Dù vợ chồng Kim không trách, còn an ủi rằng: may mắn kẻ xấu chỉ tham của chứ chưa hại người, mẹ Kim cũng không bớt dằn vặt, ân hận tự trách mình không thôi.

Sau sự cố ấy, trước khi đi làm, vợ chồng Kim cẩn thận vấn đề cửa nẻo hơn. Nhưng phần mẹ biết tính thế nào đây? Nhốt mẹ bên trong cánh cửa khóa kín, Kim thấy lo lắng bất an, mà để mẹ cả ngày thơ thẩn một mình ngoài sân, anh càng không đành lòng. Trong khi trò lừa đảo của kẻ gian bây giờ ngày thêm tinh vi, táo tợn, thành hiểm họa khó lường cho một người già thật thà như mẹ Kim.

Do đó, theo tư vấn từ bạn bè, Kim bất đắc dĩ phải gửi mẹ vào một nhà dưỡng lão, khi chẳng còn giải pháp nào tốt hơn. Mẹ Kim cũng hiểu thế nên không trách, chỉ tiếc nhớ mái nhà và mảnh vườn nhỏ bị quy hoạch khiến bà phải xa quê mãi mãi. Nơi đấy, từ ngày cha Kim mất, bà sống một mình mà không hề đơn độc, đã có tình làng nghĩa xóm chan hòa. Từ khóm sả, bụi ớt hay con vịt, con gà cũng hiền lành chơn chất, cũng gắn bó thân thương.

***

Căn phòng của mẹ Kim khá rộng, rất thoáng mát và đầy đủ tiện nghi, gồm ba giường tất cả. Sợ buổi đầu mẹ khó thích nghi với người lạ, Kim chọn phòng đơn một giường nhưng bà từ chối, bảo có vài người ở cùng trò chuyện sẽ vui hơn.

Hai người kia: bà Hường và bà Nhan, đều lớn hơn mẹ Kim vài tuổi. Tính bà Nhan trầm lặng, rất ít nói nhưng -như luật bù trừ – lại hay thở dài, mà thở dài rõ to mới khổ chứ! Cả mẹ Kim và bà Hường mỗi khi nghe tiếng thở dài sườn sượt ấy cũng buồn thấm thía nhưng không nỡ kêu ca hay trách móc, thông cảm tâm trạng bạn chung phòng u uất lắm mới phát tiết ngôn ngữ rên xiết không lời. Người ta kể, bà Nhan vào đây hơn hai năm mà không có ai đến thăm. Trong khi ban giám đốc vẫn nhận đúng hạn mọi chi phí cho bà từ một tài khoản nào đó thanh toán trực tuyến.

Tính bà Hường khác hẳn: sôi nổi, nói nhiều và thích ngân nga vài câu vọng cổ ngọt như đường.

Bà Hường tâm sự rằng, thời trẻ bà là nghệ sĩ cải lương thanh sắc vẹn toàn, vì tin lời ngon ngọt của một đại gia mà lấy y làm chồng. Cô đào trẻ không màng tài sản của đại gia, chỉ đặt điều kiện được tiếp tục theo nghề. Y đã sốt sắng và long trọng thề hứa.

Cưới xong vài tháng, lời hứa vỗ cánh bay. Tối tối, y hậm hực chứng kiến cô vợ trẻ tay ôm mắt liếc đong đưa bên chàng diễn viên chính. Y nghi ngờ “tuồng giả tình thật”. Y ghen. Y đay nghiến. Rồi y cấm đoán…

Thương bào thai mới tượng hình, đào Hường không nỡ nói lời chia tay. Đã không thể bỏ chồng thì phải bỏ nghề bởi chồng cô có để yên cho anh diễn viên nào đóng cùng vợ mình đâu! Bất kể đó là vai chồng, tình lang, anh em hay… cha của đào Hường.

Có nhà tâm lý nào đó đã khuyên: để giữ gia đình đầm ấm, giữa vợ và chồng phải có một người chịu hy sinh “bỏ mất mình” đi. Cô đào Hường đã nhượng bộ, đã lùi lại, đã tự vùi chôn tên tuổi đang thời khởi sắc. Và một khi phải từ bỏ đam mê rồi, cô như sống thân phận ai khác chứ đâu còn là chính mình nữa! Cuộc sống ức chế và nhạt nhẽo!

Đền bù phần nào cho bà Hường là con trai – đứa con mà để giữ cha cho nó, bà đã hy sinh nghề nghiệp – rất hiếu thảo, thương yêu bà. Chỉ đến khi anh cưới vợ thì sự thể mới khác: nàng dâu mẹ chồng “nghịch” nhau nên thường xuyên lục đục, căng thẳng đến độ tưởng chừng… “không đội trời chung”!

Đấy là lý do con trai bà Hường gửi mẹ vào nhà dưỡng lão này. Anh muốn tuổi già của mẹ được bình yên, bớt dậy sóng.

Thường xuyên đi công tác xa nên số lần anh đến thăm mẹ hiếm hoi. Nhớ con, bà Hường chỉ biết diễn tả nỗi lòng người mẹ qua những câu vọng cổ lâm li bi đát. Sáng chiều đều nhớ nên sáng chiều đều ca.

Vì thế, ở phòng này, mẹ Kim là người hạnh phúc nhất, được con cháu đến thăm thường xuyên. Lần nào vợ chồng Kim cũng mua nhiều quà, ở lại chơi rất lâu trước ánh mắt vừa thèm thuồng vừa ganh tỵ của hai bà già chung phòng.

Thấy mẹ ở đây vui và khỏe mạnh, Kim tạm yên tâm. Nhưng khi trở về nhà mình, anh lại chạnh lòng không hiểu được vì sao ngôi nhà rộng lớn của anh lại không có nổi một chỗ cho mẹ? Sớm có ngày đưa mẹ về sống với mình mới là tâm nguyện của anh.

***

Ngày nghỉ hôm nay, Kim đưa vợ con đến thăm mẹ từ sớm. Vợ anh đem theo nhiều món ăn ngon mời hai bà bạn già của mẹ cùng ăn trưa. Mọi người vui vẻ, gần gũi và ấm áp. Để giúp vui, bà Hường ca một trích đoạn tuồng Nghêu Sò Ốc Hến còn bà Nhan vẫn ít góp chuyện nhưng cười luôn, bỏ quên tiếng thở dài u uất thường ngày.

Thằng bé con của vợ chồng Kim đã quen thuộc chốn này, không còn sợ sệt giấu mặt sau lưng mẹ hay lấm lét nhìn trộm bà Hường và bà Nhan. Chán leo lên từng giường nhún nhảy rồi thì nó tung tăng ra sân chạy mấy vòng, thám hiểm các bụi cây xanh tươi, khám phá các khóm hoa rực rỡ. Đến phòng nào, nó cũng tò mò thò đầu nghếch mắt nhìn vào, hiếu kỳ và thích thú.

Lúc mẹ gọi ra về, thằng bé dùng dằng muốn ở lại thêm. Nó nắm tay bà nội lôi tuồn tuột ra tới cổng.

Trước khi lên xe, thằng bé còn ngoẹo cổ nhìn lại khắp lượt rồi hồn nhiên gọi Kim:

- Ba ơi, nhà của bà nội đẹp quá! Con thích lắm…

Thấy Kim im lặng, vợ anh tưởng chồng không nghe. Chị cười, nhắc lại:

- Này anh, con nó đang khen “nhà của mẹ” đẹp kìa…

Câu nói vô tình của vợ con khiến Kim se lòng. Anh chợt nhớ một câu của ai đó mà anh đã đọc: “Nhà của mẹ luôn là nhà của con nhưng nhà của con không phải là nhà của mẹ”…

Kim bùi ngùi nghĩ, nếu nhà dưỡng lão này đúng là “nhà của mẹ”, chắc chắn mẹ anh không bao giờ mong muốn rồi đây nó cũng sẽ là “nhà của con” mình!