Nguyên nhân khiến bệnh truyền nhiễm bùng phát

Sự mất đa dạng sinh học là nguyên nhân môi trường lớn nhất gây ra các đợt bùng phát bệnh truyền nhiễm.

Các bệnh truyền nhiễm mới đang gia tăng và thường bắt nguồn từ động vật hoang dã. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature cho thấy, trong số những tác động đang phá hủy hệ sinh thái toàn cầu, sự biến mất của các loài dẫn đến mất đa dạng sinh học – nguyên nhân lớn nhất làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh, kéo theo biến đổi khí hậu và sự du nhập của các loài không bản địa.

Các chuyên gia đã phân tích gần 1.000 nghiên cứu về nguyên nhân môi trường gây bệnh truyền nhiễm trên toàn bộ các châu lục, ngoại trừ Nam Cực và đánh giá mức độ nghiêm trọng, cũng như tỷ lệ mắc bệnh ở vật chủ là thực vật, động vật hoặc con người.

Mất đa dạng sinh học khiến các bệnh truyền nhiễm bùng phát. Ảnh: Getty Images.

Phân tích tập trung vào 5 yếu tố, bao gồm: Mất đa dạng sinh học, biến đổi khí hậu, ô nhiễm hóa chất, các loài phi bản địa và mất môi trường sống. Kết quả cho thấy, ngoại trừ tình trạng mất môi trường sống, 4 yếu tố còn lại đều khiến bệnh truyền nhiễm gia tăng.

Theo The Guardian, thay đổi môi trường sống làm giảm rủi ro bùng phát bệnh truyền nhiễm khi con người có xu hướng tìm đến một loại môi trường sống cụ thể như thành phố. Các khu vực thành thị cũng ghi nhận tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn, một phần do hệ thống y tế và vệ sinh công cộng được bảo đảm, trong khi số lượng động vật hoang dã cũng ít hơn.

Những lo ngại về bệnh lây truyền từ động vật đã gia tăng kể từ đại dịch toàn cầu Covid-19, với nhiều căn bệnh đáng báo động như cúm lợn hay cúm gia cầm. 3/4 số bệnh mới nổi ở người đều lây lan từ động vật sang người.

Cho rằng kế hoạch giảm khí thải, ngăn mất đa dạng sinh học và ứng phó với các loài xâm lấn đều có thể giúp giảm gánh nặng bệnh tật, các nhà nghiên cứu kỳ vọng những phân tích sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nỗ lực kiểm soát, giảm thiểu và giám sát dịch bệnh trên toàn cầu.