Nguy cơ xung đột trực tiếp Nga và phương Tây về Ukraine

Xung đột ở Ukraine đã gây ra sự đổ vỡ tồi tệ nhất trong quan hệ giữa Nga và phương Tây kể từ Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu cảnh báo sẽ tấn công các trung tâm hậu cần và kho chứa vũ khí phương Tây. Ảnh: AFP/TTXVN

Nga và phương Tây đang có nguy cơ nổ ra xung đột trực tiếp, khi Moskva cảnh báo sự ủng hộ của họ cho Ukraine đang đẩy Mỹ và các đồng minh đến bờ vực đối đầu quân sự trực tiếp với Moskva, theo hãng tin Reuters. Cùng với đó, Điện Kremlin tuyên bố Nga sẽ tăng cường tấn công vũ khí phương Tây ở Ukraine.

“Chúng tôi sẽ tăng cường cường độ tấn công vào các trung tâm hậu cần và kho chứa vũ khí phương Tây”, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu ngày 23/4 cho biết, theo hãng tin RIA Novosti thuộc sở hữu nhà nước Nga.

Lời cảnh báo từ ông Shoigu được đưa ra ngay khi Hạ viện Mỹ thông qua gói viện trợ nước ngoài trị giá 95 tỷ USD vào cuối tuần trước và được Thượng viện Mỹ thông qua vào sáng 24/4 (giờ Việt Nam). Khoản tài trợ mới sẽ cung cấp cho Kive những vũ khí và trang thiết bị rất cần thiết cho cuộc xung đột đang diễn ra với Nga đã kéo dài hơn hai năm.

Cảnh báo của ông Shoigu cũng được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Mỹ của Tổng thống Joe Biden đang chuẩn bị gửi gói vũ khí trị giá 1 tỷ USD tới Ukraine.

Gói này, lớn hơn gói 300 triệu USD trước đó được phê duyệt vào tháng 3, sẽ bao gồm tên lửa phòng không Stinger, phương tiện, đạn pháo 155 mm, đạn chống tăng Javelin, TOW và đạn bổ sung cho hệ thống tên lửa pháo binh, Reuters dẫn lời hai quan chức Mỹ cho biết.

Theo các nhà ngoại giao Nga và Mỹ, cuộc xung đột ở Ukraine đã gây ra sự đổ vỡ tồi tệ nhất trong quan hệ giữa Nga và phương Tây kể từ Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962.

Sau khi các nghị sĩ Mỹ thông qua hàng tỷ USD viện trợ quân sự bổ sung cho Ukraine, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết Washington và NATO bị ám ảnh bởi ý tưởng gây ra “thất bại chiến lược” với Nga.

Ông Lavrov cho rằng sự ủng hộ của phương Tây dành cho Ukraine đang đẩy Mỹ và các đồng minh đến bờ vực xung đột quân sự trực tiếp với Nga. Phát biểu tại một hội nghị ở Moskva về không phổ biến vũ khí hạt nhân, ông Lavrov nói: “Phương Tây đang ‘đi trên dây một cách nguy hiểm’ liên quan đến một cuộc xung đột quân sự trực tiếp giữa các cường quốc hạt nhân, gây ra nhiều hậu quả thảm khốc”.

Theo Ngoại trưởng Lavrov, điều đặc biệt quan ngại là thực tế rằng chính “bộ ba” các quốc gia hạt nhân phương Tây nằm trong số những nhà tài trợ chính cho Ukraine và Nga nhận thấy những rủi ro chiến lược nghiêm trọng từ việc này, dẫn đến sự gia tăng các hành động khiêu khích “ở mức độ nguy hiểm hạt nhân”.

Kể từ khi xung đột nổ ra, Nga đã nhiều lần cảnh báo về những rủi ro hạt nhân gia tăng – những cảnh báo mà Washington cho rằng họ phải nghiêm túc xem xét, mặc dù các quan chức Mỹ cho biết họ không thấy có sự thay đổi nào trong quan điểm hạt nhân của Nga.

Khi mối quan hệ xấu đi, Nga và Mỹ đều lên tiếng lấy làm tiếc về sự tan rã của mạng lưới các hiệp ước kiểm soát vũ khí nhằm làm chậm cuộc chạy đua vũ trang thời Chiến tranh Lạnh và giảm nguy cơ chiến tranh hạt nhân.

Nga và Mỹ cho đến nay là những cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới, nắm giữ hơn 10.600 trong số 12.100 đầu đạn hạt nhân của thế giới. Trung Quốc có kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba, tiếp theo là Pháp và Anh.

Ông Lavrov cho rằng, do cuộc khủng hoảng hiện nay, không có cơ sở để đối thoại với Mỹ về kiểm soát vũ khí. Ông nói: “Trong bối cảnh một cuộc chiến tranh tổng hợp đang diễn ra chống lại chúng tôi, không có cơ sở để đối thoại với Washington về kiểm soát vũ khí và ổn định chiến lược nói chung”.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Nga cũng cáo buộc phương Tây đang tìm cách áp đặt các hạn chế đối với kho vũ khí hạt nhân của Nga và Trung Quốc, đồng thời phát triển năng lực phi hạt nhân nhằm đạt được ưu thế quân sự đơn phương.

Theo ông Lavrov, phương Tây đang xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa toàn cầu có thể phong tỏa đối thủ, đặt vũ khí hạt nhân ở châu Âu, triển khai tên lửa tầm trung và tầm ngắn ở các khu vực trên thế giới và chuẩn bị triển khai vũ khí trong không gian.

Về phần mình, Mỹ cho biết họ đang phát triển khả năng phòng thủ theo các thỏa thuận quốc tế, chỉ muốn sử dụng không gian vũ trụ một cách hòa bình và các kế hoạch phòng thủ tên lửa của họ chỉ nhằm mục đích phòng thủ.