Nguy cơ thiếu hụt nguồn nước cho sản xuất

Theo Trung tâm dự báo Khí tượng – Thủy văn quốc gia, các tỉnh, thành phố từ Hà Tĩnh đến Phú Yên tiếp tục có nắng nóng với nhiệt độ phổ biến từ 35 – 360C, có nơi hơn 360C.

Hôm nay (30-8), do ảnh hưởng của rìa Đông Nam vùng áp thấp phía tây đầy dần lên, cho nên các tỉnh, thành phố từ Quảng Bình đến Phú Yên có nắng nóng, nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 34 đến 370C. Thời gian có nhiệt độ hơn 350C từ 12-16 giờ.

Hiện nay, vùng hội tụ gió trên mực 1.500-3.000 m ở khu vực vùng núi Bắc Bộ đang có xu hướng hoạt động mạnh dần lên. Dự báo, vùng núi Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác. Riêng các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Yên Bái cục bộ có mưa vừa, mưa to (lượng mưa phổ biến 30-60 mm/24 giờ, có nơi hơn 80 mm/24giờ). Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong khoảng 20 – 30 năm tới, nhiều địa phương trong cả nước sẽ thiếu nước nghiêm trọng, nhất là nước cho sản xuất nông nghiệp. Qua khảo sát, trữ lượng nước ở một số tỉnh phía bắc, Tây Nguyên và khu vực đồng bằng sông Cửu Long cho thấy trữ lượng nước mặt ở các vùng đang giảm và phân bố không đồng đều. Các tỉnh Nam Trung Bộ, đồng bằng sông Cửu Long 5 năm trở lại đây đã xuất hiện tình trạng thiếu nước do hạn hán, nắng nóng kéo dài. Lũ thấp và muộn, mực nước các sông thấp; mặn tiến vào sâu trong đất liền, có nơi vào sâu đến 135 km (sông Vàm Cỏ Tây), có nơi nồng độ mặn cao lên tới 18%o như ở tỉnh Bến Tre.
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Việt Nam có 3.500 sông, suối, với chiều dài từ 10 km trở lên; 13 lưu vực sông có diện tích lớn hơn 10 nghìn km2, nhưng có bảy lưu vực sông liên quốc gia, phần lưu vực ở nước ngoài chiếm tới 71% lại ở khu vực đầu nguồn. Do đó, rủi ro về lượng nước, chất lượng nước rất lớn do phụ thuộc các quốc gia thượng nguồn, khả năng tiếp cận nguồn nước sạch cho sản xuất, sinh hoạt ngày càng khó khăn.
Hiện nay chất lượng và diện tích rừng đầu nguồn giảm, ảnh hưởng lớn đến khả năng giữ nước của các lưu vực sông. Việc trồng rừng bằng cây công nghiệp, cây keo, bạch đàn, cao-su… cũng không có tác dụng trữ nước trên lưu vực. Tại các tỉnh đầu nguồn nước như Lào Cai, Điện Biên, Sơn La… độ che phủ rừng chưa cao trong khi quỹ đất quy hoạch trồng rừng còn khá lớn. Cụ thể, tỉnh Sơn La còn 299 nghìn ha đất quy hoạch cho trồng rừng; tỉnh Điện Biên hiện còn 229 nghìn ha.
Dù đã không mưa hơn 10 ngày qua song nhiều hộ dân phố Kiến Thiết, phường Sở Dầu, quận Hồng Bàng (Hải Phòng) vẫn chưa thể về nhà vì nước chưa rút. Theo những hộ dân sống nơi đây, khoảng 3, 4 năm trở lại đây, tình trạng ngập lụt thường xuyên xảy ra. Mỗi khi mưa lớn, cả khu phố như bị cô lập. Cũng theo người dân, nguyên nhân là kể từ khi khu tái định cư Xi-măng và Chợ đầu mối hoa quả đi vào hoạt động, hầu hết ao hồ quanh khu dân cư bị lấp dẫn đến hệ thống tiêu thoát tê liệt.
Tại xã Tân Phú, huyện Châu Thành (Bến Tre), đơn vị thi công cùng người dân địa phương đã khắc phục tạm thời đoạn đê bị vỡ tại ấp Tân Đông để ngăn nước tràn vào bên trong. Sau khi tăng cường thêm bao cát để vá lại đoạn đê bị vỡ, người dân đã bơm, rút nước ra ngoài để cứu vườn cây ăn trái. Trước đó, ngày 19-8-2020, đoạn đê dài khoảng 50 m, tại ấp Tân Đông bị vỡ khiến nước tràn vào bên trong gây ngập gần 40 ha vườn cây ăn trái, gồm: Sầu riêng, chôm chôm, bưởi da xanh…