Nguy cơ một nửa số sông băng trên thế giới biến mất vào năm 2100
Theo một nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí Science số ra ngày 5/1, một nửa số sông băng trên Trái Đất, đặc biệt là những sông băng nhỏ hơn, sẽ biến mất vào cuối thế kỷ này do biến đổi khí hậu, song những nỗ lực hạn chế sự nóng lên toàn cầu có thể cứu những con sông băng khác.
Kết quả nghiên cứu này đã cung cấp cái nhìn toàn diện nhất cho đến nay về tương lai của 215.000 sông băng trên thế giới.
Một góc của sông băng Thwaites. Ảnh: NASA
Các tác giả nghiên cứu đã nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc hạn chế khí thải gây hiệu ứng nhà kính, nguyên nhân làm Trái Đất nóng lên, nhằm hạn chế những hậu quả do sông băng tan, như mực nước biển dâng, cạn kiệt nguồn nước. Để giúp định hướng các nhà hoạch định chính sách, các nhà nghiên cứu đã xem xét tác động của 4 kịch bản đối với sông băng, trong đó dựa trên sự thay đổi nhiệt độ trung bình toàn cầu là 1,5 độ C, 2 độ C, 3 độ C và 4 độ C.
Ngay cả khi mức tăng nhiệt của Trái đất bị giới hạn ở mức 1,5 độ C so với thời kỳ t.iền công nghiệp – mục tiêu tham vọng nhất đề ra trong Thỏa thuận Paris 2015 về biến đổi khí hậu, các nhà nghiên cứu ước tính rằng 49% sông băng trên thế giới sẽ biến mất vào năm 2100, chiếm khoảng 26% khối lượng sông băng trên thế giới.
Video đang HOT
Nhiệt độ trung bình toàn cầu hiện được ước tính sẽ tăng thêm 2,7 độ C, dẫn đến sự biến mất gần như hoàn toàn của các sông băng ở Trung Âu, miền Tây Canada, Mỹ và New Zealand.
Theo bà Regine Hock của Đại học Osla và Đại học Alaska Fairnk, đồng tác giả của nghiên cứu, những khu vực có tương đối ít băng như dãy núi Alps ở châu Âu, Caucasus, Andes hay miền Tây nước Mỹ, mất hầu hết toàn bộ băng vào cuối thế kỷ này, bất kể kịch bản phát thải nào. Trong kịch bản xấu nhất là nhiệt độ toàn cầu tăng 4 độ C, các sông băng khổng lồ như ở Alaska sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn và 83% sông băng sẽ biến mất vào cuối thế kỷ này.
Bà Hock nêu rõ: “Các sông băng mà chúng tôi đang nghiên cứu chỉ chiếm 1% tổng số băng trên Trái Đất và ít hơn nhiều so với dải băng Greenland và dải băng Nam Cực. Tuy nhiên, các sông băng này tan chảy đã góp phần làm mực nước biển dâng gần bằng với lượng băng ở Greenland và Nam Cực cộng lại trong ba thập kỷ qua”.
Nhiệt độ của Trái Đất tăng 1,5 độ C sẽ gây ra mực nước biển trung bình tăng 9 cm trong khi nhiệt độ tăng 4,0 độ C sẽ khiến mực nước biển dâng cao 15 cm. Theo bà Hock, mực nước biển dâng phần lớn có liên quan tới sự gia tăng số lượng các cơn bão, nguyên nhân có thể gây ra nhiều thiệt hại hơn.
Sự biến mất của các sông băng cũng sẽ tác động đến tài nguyên nước vì sông băng là nguồn cung cấp nước ngọt cho khoảng 2 tỷ người trên Trái Đất. Bà Hock nói: “Các sông băng bù đắp lượng nước mất đi vào mùa Hè khi thời tiết nóng nực và ít mưa”.
Bà Hock nhấn mạnh các nước cần nỗ lực hơn nữa để hạn chế lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính nhằm giảm tổn thất hàng loạt do biến đổi khí hậu.
Sông băng tan chảy khiến vô số vi khuẩn thoát ra sông hồ
Một nghiên cứu mới tiết lộ rằng các dòng sông băng tan chảy ở Bắc Bán cầu sẽ khiến vô số vi khuẩn thoát ra sông hồ.
Ảnh minh họa: Đại học Aberystwyth
Theo đài Sputnik, các nhà khoa học tại trường Đại học Aberystwyth (Anh) đã phân tích các mẫu nước tan chảy từ 4 con sông băng ở dãy núi Alps thuộc châu Âu, cũng như các sông băng ở Canada, Thụy Điển, Svalbard và dải băng phía tây Greenland. Đáng ngạc nhiên, họ đã tìm thấy hàng chục nghìn vi khuẩn trong mỗi ml nước thu thập được. Những phát hiện mới đã được công bố trên tạp chí Nature Communications Earth and Environment.
Dựa trên dữ liệu từ các mẫu nước, các nhà khoa học dự đoán rằng băng tan từ 10 dòng sông băng trên khắp Bắc Bán cầu sẽ giải phóng hơn 100.000 tấn vi khuẩn trong 80 năm tới. Con số này tương đương với 650.000 tấn carbon thải ra sông, hồ, vịnh và đại dương mỗi năm. Tất cả phụ thuộc vào tốc độ tan chảy của sông băng và liệu con người có thể hạn chế biến đổi khí hậu hay không.
Tiến sĩ Arwyn Edwards, nhà vi trùng học, tác giả nghiên cứu của trường Đại học Aberystwyth, cho biết: "Số lượng vi khuẩn thoát ra từ sông băng phụ thuộc chặt chẽ vào tốc độ tan chảy của các dòng sông đó và mức độ ấm lên của Trái Đất. Khối lượng vi khuẩn thoát ra là rất lớn ngay cả khi tình trạng ấm lên toàn cầu ở mức vừa phải".
Giới chuyên gia vẫn đang tìm cách xác định mức độ ảnh hưởng của nguy cơ lây lan mầm bệnh cho hệ sinh thái. Trung bình có khoảng 650.000 tấn carbon bị thải trở lại không khí mỗi năm vì băng tan do biến đổi khí hậu.
Theo ông Edwards, sông băng là một kho chứa nước đóng băng khổng lồ, nhưng bài học quan trọng thu được từ nghiên cứu này đó là chúng cũng giúp duy trì các hệ sinh thái riêng. Trong quá trình vi khuẩn tan ra từ sông băng trên núi trôi xuống hạ nguồn, có khả năng chúng sẽ cung cấp chất dinh dưỡng cho các hệ sinh thái mà chúng tiếp xúc.
Tuy nhiên, đến nay các chuyên gia vẫn chưa thể loại trừ nguy cơ băng tan giải phóng mầm bệnh nguy hiểm. Kết quả đầy hy vọng đó là những vi khuẩn này sẽ trở thành nguồn cung cấp các phân tử sinh học tiềm năng trong tương lai, chẳng hạn các loại kháng sinh mới. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ loại vi khuẩn đó là gì.
"Chúng tôi chưa có đủ dữ liệu để hiểu rõ giá trị và mối đe dọa đến từ các vi khuẩn này. Tôi thường xuyên nhận được câu hỏi về liệu có xuất hiện mầm bệnh 'ngày tận thế' tan ra từ sông băng hay không. Tôi cho rằng nguy cơ này rất thấp, nhưng không phải là không có. Vì vậy, chúng ta cần phân tích mối đe dọa đến từ những vi khuẩn đó", Tiến sĩ Edwards cho biết.
Quá trình tan băng sẽ phần nào tự diễn ra, khi các sông băng tan chảy, vi khuẩn bên trong chúng sẽ thúc đẩy quá trình nóng lên bằng cách giải phóng các sắc tố để bảo vệ vi khuẩn khỏi tác hại của ánh nắng Mặt Trời. Nhưng những sắc tố đen này hấp thụ ánh sáng, làm gia tăng quá trình ấm lên và đẩy nhanh quá trình phá hủy môi trường băng.
Trước đó, báo cáo của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) cũng cho biết các sông băng nổi tiếng ở núi Dolomites (Italy), công viên Yosemite và Yellowstone (Mỹ) và núi Kilimanjaro (Tanzania) sẽ biến mất vào năm 2050 do hiện tượng ấm lên toàn cầu.
'Băng zombie' ở Greenland sẽ khiến mực nước biển dâng lên 27 cm Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng "băng zombie" tan nhanh chóng ở Greenland sẽ nâng mực nước biển toàn cầu lên ít nhất 27 cm, cao gấp đôi so với dự báo trước đó. Tảng băng trôi lớn ở phía đông Greenland hôm 15/8/2019. Ảnh: AP Theo hãng tin AP, "băng zombie" là lớp băng đã c.hết, dù vẫn bám vào những...
