Nguồn cơn khiến “cơn bão” virus corona càn quét Trung Quốc
Động vật hoang dã tại các khu chợ được cho là nguồn cơn dẫn tới dịch viêm phổi đang hoành hành tại Trung Quốc và lan rộng ra toàn thế giới.
Trước khi bị đóng cửa, các loài động vật hoang dã, từ rắn cho tới cầy hương, đều được bày bán tại chợ hải sản Huanan ở thành phố Vũ Hán, miền trung Trung Quốc. Đây được xem là nơi khởi phát của virus corona mới gây bệnh viêm phổi, khiến 106 người t.hiệt m.ạng và gần 4.000 ca nhiễm bệnh tại Trung Quốc.
Chợ hải sản Huanan tại Trung Quốc. (Ảnh: EPA)
Nhiều trường hợp t.ử v.ong hoặc bị phát hiện nhiễm virus corona từng làm việc hoặc sống gần chợ Huanan. Các chuyên gia tin rằng virus corona đã bắt nguồn từ chính những loài động vật hoang dã được bày bán tại khu chợ này.
Chợ Huanan đã đóng cửa từ cuối tháng 12 khi dịch bệnh bắt đầu bùng phát. Hiện các nhân viên an ninh đang giám sát chặt chẽ khu chợ này.
Theo người dân địa phương, cua, tôm, cá vược là những mặt hàng chính được bán ở chợ Huanan. Tuy nhiên, ở một số góc của khu chợ rộng 50.000 mét vuông này, động vật hoang dã cũng được bày bán.
Ai, một phụ nữ 59 t.uổi sống gần chợ Huanan, cho biết bà đã nhìn thấy một số quầy hàng bán động vật sống trong chợ.
“Họ bán các loại rùa, rắn, chuột, nhím và gà lôi”, bà Ai cho biết.
Một chủ quầy hàng bán rau gần chợ hải sản Huanan cũng cho biết ông từng thấy khu chợ này bán động vật sống.
“Một số quầy hàng bán nhiều loài động vật sống hơn và một số bán ít hơn, nhưng họ bán ở đây từ lâu rồi”, chủ quầy hàng rau chia sẻ thêm.
Khu vực bán động vật sống trong chợ Trung Quốc. (Ảnh: SCMP)
Một thông báo từ Cục Quản lý Công nghiệp và Thương mại Vũ Hán hồi tháng 9 cho thấy động vật sống vẫn được bày bán tại chợ Huanan. Theo thông báo, các nhà chức trách đã tiến hành thanh tra 8 quầy bán động vật sống và kiểm tra giấy phép kinh doanh cũng như tài liệu cho phép kinh doanh động vật hoang dã của các quầy hàng này.
Video đang HOT
“Kinh doanh động vật hoang dã trái phép đều bị cấm nghiêm ngặt”, thông báo nêu rõ.
Việc nuôi và sinh sản động vật hoang dã vì mục đích thương mại được cho phép tại Trung Quốc. Tuy nhiên các công ty phải có giấy phép của chính quyền cấp tỉnh.
Giới chức y tế tại Vũ Hán thông báo sẽ tăng cường kiểm soát các chợ hải sản và nông nghiệp, đồng thời cấm buôn bán gia cầm cũng như động vật hoang dã khi dịch bệnh bùng phát.
Lệnh cấm được in lên các biểu ngữ treo từ cổng chợ, dọc theo các con đường tới chợ nông sản Bashazhou ở Vũ Hán, bên ngoài vành đai ba. Nhiều thành phố như Quảng Châu, Thâm Quyến và Bắc Kinh đều ra lệnh cấm buôn bán gia cầm và động vật sống tại khu vực dân cư sau các đợt bùng phát dịch bệnh trong những năm gần đây.
Buôn bán bất chấp lệnh cấm
Bất chấp lệnh cấm, một số người vẫn bán “chui” các loại gia cầm và động vật sống tại các khu chợ. Một người bán hàng ở Yuexiu, Quảng Châu – thành phố ẩm thực nổi tiếng cho biết anh ta vẫn đang bán gà sống.
“Chờ một chút. Tôi sẽ đi lấy gà từ cửa sau”, người bán hàng cho biết.
Tại một khu chợ ở Conghua, Quảng Châu, hoạt động buôn bán động vật sống vẫn diễn ra náo nhiệt. Gà sống ở đây được bán với giá 17 Nhân dân tệ (2,46 USD)/nửa cân tại một số quầy hàng. Trong khi đó, hàng chục người khác vẫn đứng mặc cả để mua hàng. Cơn bão virus corona ở Vũ Hán dường như không tác động đến họ.
Một danh sách xuất hiện trên mạng cho thấy giá của các loài động vật hoang dã được bán trong một khu chợ. (Ảnh: Weibo)
Sau chuyến đi tới Vũ Hán, Zhong Nanshan, giám đốc Phòng Thí nghiệm Bệnh dịch Hô hấp Trọng điểm Trung Quốc và là chuyên gia về virus SARS, cho biết nguồn gốc của virus corona mới có thể xuất phát từ động vật hoang dã, như chuột tre hay con lửng.
“Bệnh dịch tập trung ở hai quận chính tại Vũ Hán, nơi có các chợ hải sản lớn. Mặc dù được gọi là chợ hải sản, nhiều người bán hàng vẫn bán động vật hoang dã. Theo phân tích sơ bộ ban đầu, virus có thể đã lây lan từ động vật hoang dã (trong chợ) sang con người”, chuyên gia Zhong nói với CCTV.
Shi Zhengli, nhà nghiên cứu tại Viện Virus học Vũ Hán thuộc Học viện Khoa học Trung Quốc, cho rằng vấn đề thực sự nằm ở hành vi của con người, chứ không phải ở động vật.
“Cách đơn giản nhất để ngăn chặn dịch bệnh lây nhiễm là tránh xa động vật hoang dã, nói không với động vật hoang dã, tránh xa môi trường sống của chúng, và không để cho vật nuôi cũng như trang trại sống chung với động vật hoang dã”, chuyên gia Shi cho biết thêm.
Theo nhà kinh tế học chính trị Hu Xingdou, niềm yêu thích ăn thịt động vật hoang dã của người Trung Quốc có gốc rễ sâu xa cả về văn hóa, kinh tế và chính trị.
“Mặc dù việc ăn uống đầy đủ không phải là vấn đề với nhiều người Trung Quốc hiện nay, nhưng ăn các loại thực phẩm hoặc các loại thịt mới lạ, các bộ phận của những loài động vật hay thực vật quý hiếm trở thành thước đo cho sự sang trọng của một số người”, chuyên gia Hu nhận định.
Nhiều năm sau đại dịch SARS vào năm 2003, lượng tiêu thụ động vật hoang dã của những thực khách Trung Quốc ưa mạo hiểm đã giảm đáng kể. Cầy hương được cho là con vật truyền virus SARS khiến hàng trăm người t.hiệt m.ạng.
Theo kết quả khảo sát do tổ chức WildAid và Hiệp hội Bảo tồn Động vật Hoang dã Trung Quốc công bố năm 2006, khoảng 70% trong số 24.000 người được khảo sát cho biết 16 thành phố tại đại lục đã từ bỏ thói quen ăn thịt động vật hoang dã, tăng so với tỷ lệ 51% trong cuộc khảo sát hồi năm 1999. Mặc dù con số chung đã giảm, song khảo sát cho thấy 30% số người tham gia khảo sát vẫn ăn thịt động vật hoang dã.
Thành Đạt/DT
Theo
Động vật hoang dã - nguồn cơn dịch viêm phổi Vũ Hán
Trước khi đóng cửa, khu chợ hải sản tại Vũ Hán bán đầy các động vật hoang dã như rắn, cầy hương, dơi, vật chủ trung gian lây truyền virus corona.
Sáng ngày 23/1, bệnh viêm phổi lạ tại Trung Quốc lây nhiễm cho 570 người, khiến 17 bệnh nhân t.ử v.ong. Các ca bệnh hầu hết là ở thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, gồm những người àm việc hoặc sống gần chợ hải sản Huanan. Theo các chuyên gia, đây chính là nguồn gốc của đợt dịch. Khu chợ bán đủ loại động vật hoang dã "trên trời dưới biển".
Người dân địa phương xác nhận, tôm, cua và cá vược sọc là các mặt hàng chính ở chợ hải sản Huanan rộng 50.000 mét vuông. Tuy nhiên, nhiều loài sinh vật hoang dã cũng được bày bán ở khắp các ngóc ngách.
Bà Ai, 58 t.uổi sống gần khu vực này, cho biết một số chủ quầy bán động vật sống như rắn, chuột, nhím, gà lôi. Điều này đã diễn ra trong một thời gian khá dài và được thông báo bởi Cục Quản lý Công nghiệp và Thương mại Vũ Hán vào tháng 9 năm nay. Giới chức thành phố đã tiến hành kiểm tra giấy phép kinh doanh và các tài liệu an toàn của 8 quầy hàng bán động vật hoang dã.
Yuexiu là một khu chợ khác tại tỉnh Quảng Châu, một thành phố nổi tiếng với nhiều thực khách tò mò. Nhìn vào các sạp hàng, không ai nghĩ, tiểu thương tại đây có buôn bán động vật sống. Tuy nhiên, thực tế hoàn toàn ngược lại.
"Chờ một chút, tôi sẽ lấy nó từ cửa sau", một người bán hàng tại Yuexiu nói khi được hỏi về gà sống.
Tại khu chợ Conghua, Quảng Châu, các giao dịch diễn ra sôi nổi không kém. Hàng chục vị khách đang đứng trả giá với chủ sạp. Tại đây, gà sống được bán với giá 17 nhân dân tệ (khoảng 57.000 VND) mỗi kg.
Sau chuyến thăm đến chợ hải sản Vũ Hán, Zhong Nanshan, Giám đốc Phòng thí nghiệm Hô hấp trọng điểm của Trung Quốc cho biết, nguồn cơn của virus corona có thể từ chuột tre hoặc lửng. "Dù được gọi là chợ hải sản, nhiều người bán chui các động vật quý hiếm", ông nói.
Chợ hải sản Huanan khi chưa bị đóng cửa, bày bán hơn 100 loại động vật bao gồm cầy hương, cáo, chó sói... Ảnh: Health Policy Watch
Từ trước tới nay, mua bán động vật hoang dã hoàn toàn bị nghiêm cấm tại Trung Quốc. Một số nơi không được phép bày bán động vật sống. Các công ty được quyền nuôi với mục đích thương mại, tuy nhiên cần có giấy phép của chính quyền cấp tỉnh, theo Luật Bảo vệ Động vật Hoang dã Quốc gia.
Lệnh cấm được in lên các biểu ngữ, treo dọc con đường đến các chợ nông sản, ngay bên ngoài đường Vành đai Ba đông đúc. Song, một số người bán và cả người mua dường như chẳng quan tâm. Họ làm điều này một cách lén lút. Các chủ cửa hàng tuân thủ quy định, hoặc chưa từng biết đến các địa điểm bán "chui" trong chợ, hoặc từ chối nói về vấn đề đó.
Hu Xingdou, một nhà kinh tế học cho biết, người Trung Quốc có niềm yêu thích đặc biệt với việc ăn thịt động vật hoang dã. Điều này bắt nguồn từ văn hóa và kinh tế. Thưởng thức các loại đặc sản như thịt, nội tạng động vật quý hiếm trở thành "thước đo" cho sự giàu có đối với một số người.
Danh sách động vật hoang dã và giá cả được bày bán tại một sạp hàng trong chợ. Ảnh: Weibo
Vào năm 2002 - 2003, cầy hương tại một khu chợ ở tỉnh Quảng Đông được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác định là vật chủ trung gian truyền virus từ dơi sang người, gây ra đợt bùng phát của bệnh SARS. Căn bệnh lây nhiễm tới 8.098 người, khiến 774 bệnh nhân t.ử v.ong.
Từ đó, nhiều người Trung Quốc đã e dè hơn trong việc tiêu thụ động vật hoang dã. Theo khảo sát được công bố năm 2006 bởi WildAid, khoảng 70% trong số 24.000 người được hỏi cho biết, 16 thành phố tại đại lục đã từ bỏ thói quen này. Tuy nhiên, đây vẫn là vấn đề nhức nhối đối với các nhà dịch tễ học thế giới.
Thục Linh (Theo South China Morning Post)
WHO lo ngại bệnh viêm phổi bùng phát ở Trung Quốc, nghi SARS quay lại Tổ chức Y tế Thế giới lo ngại bệnh viêm phổi do virus bùng phát ở Vũ Hán, Trung Quốc giống với hội chứng SARC xảy ra năm 2002-2003. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đang liên lạc với các nhà chức trách Trung Quốc về tình hình bùng phát bệnh viêm phổi do virus ở Vũ Hán vì nghi giống hội...
