Người thông minh thích cãi lý, người trí huệ biết lắng nghe. Bạn muốn làm người nào?
Có lẽ, một trong cái khó nhất của con người, đó là dám vứt bỏ cái tôi để lắng nghe ý kiến của người khác, bởi ai cũng muốn chủ kiến của mình là đúng đắn, là cần được ghi nhận.
Tuy nhiên, biết lắng nghe lời khuyên, còn cần biết nhận lỗi sửa sai, làm được như vậy thì tâm tình và trí huệ mới có thể thăng hoa.
Đối với nhiều người, thật khó để có thể dừng lại lắng nghe và tiếp thu ý kiến của người khác. Một bài văn phải mất bao ngày vất vả để hoàn thành, một áng thơ phải tốn công bao đêm trằn trọc suy ngẫm… Chúng đã trở thành sản vật của riêng bạn, trong mắt bạn, chúng là đẹp nhất, hoàn hảo nhất.
Tuy nhiên, dù là ai đi nữa, đều cần những người bạn dám khuyên can thẳng thắn chỉ ra những sai lầm. Có câu nói rằng: “Tha sơn chi thạch, khả dĩ công ngọc”. Đa tư ngon nui khac lại co thê dung đê đanh bong ngoc bich, y kiên cua ngươi khác co thê giup minh sưa đôi chỗ sai.
Hơn nữa bản thân cũng cần có sự khiêm tốn nhún nhường. Nếu một mực tự phụ, luôn cho rằng &’bài văn của mình là hay nhất’, cố cãi tự cho là như vậy, thì dù có gặp được người dám khuyên can nói thẳng cũng vô ích.
Trong “Thế thuyết tân ngữ – Bài điều” có ghi chép một câu chuyện như sau:
Khi Tôn Tử Kinh muốn làm ẩn sĩ, ông nói với một người bạn của mình có tên là Vương Vũ Tự rằng: “Tôi muốn đi ẩn cư, trở về quê hương &’đường chẩm lưu sấu thạch’”.
“Đương chẩm thạch sấu lưu” vốn là câu nói ẩn dụ miêu tả cuộc sống thanh cao tao nhã của các bậc nho sĩ lấy núi đá làm gối, lấy nước nơi khe suối để súc miệng. Tuy nhiên vì nhất thời lỡ miệng, Tôn Tử Kinh lại nói nhầm thành &’Đường chẩm lưu sấu thạch’.
Bạn ông liền nói: “Câu ví này của ông có vấn đề rồi! Nước miễn cưỡng có thể coi là gối, tuy nhiên đá thì thực sự không thể ngậm để súc miệng được”.
Đây là một thái độ rất thẳng thắn, một ý kiến rất mực chính xác! Tuy nhiên Tôn Tử Kinh không những không nhận chỗ sai, ngược lại còn cố giải thích một cách biện giải cưỡng từ đoạt lý rằng: “Dùng nước để làm gối thì có thể rửa được tai, dùng đá để súc miệng thì có thể mài răng”.
Theo lời biện luận của Tôn Tử Kinh, thì câu mà ông nói không những không sai, mà còn ẩn chứa nội hàm sâu sắc. Tuy nhiên nếu gối đầu vào nước để rửa tai, thì sẽ khó có thể chăm chú lắng nghe được những lời nói lương thiện; dùng đá mà súc miệng thì có thể mài răng, nhưng lại không thể nghĩ sao nói vậy thẳng thắn nhận sai sót. Cho nên, dù sao đi nữa thì vẫn còn tồn tại lỗi ngôn từ ở đó. Hơn nữa sẽ làm cho sự sai sót càng ngày càng thêm nghiêm trọng.
Phong cách cố cãi lý biện luận, bao biện cho những sai sót trong ngôn từ kiểu như vậy là vô cùng tai hại. Đây là một kiểu biện giải không nên học theo.
Trong lịch sử văn học, có một loại phong cách tốt đẹp khác được người đời truyền tụng được gọi là &’Tòng thiện như lưu’, ý rằng biết nghe lời nói phải, biết phục thiện.
Video đang HOT
Bậc trí huệ là người luôn biết lắng nghe.
Trong “Đường thi kỷ sự” có bài thơ &’Tảo Mai’ của Tăng Tề với hai câu thơ như sau:
“Tiền thôn thâm tuyết ly,
Tạc dạ sổ chi khai”.
Tạm dịch:
“Thôn trước chìm trong tuyết âm u, Đêm qua mấy cành hoa nở”.
Đọc xong hai câu thơ này, Trịnh Cốc bèn nói: “Trong bài thơ của ông, nếu dùng từ &’nhất chi khai’ thay cho &’sổ chi khai’, không những âm vần mềm mại uyển chuyển hơn, mà còn càng phù hợp hơn với tiêu đề của bài thơ”. Tăng Tề nghe lời góp ý hợp lý bèn sửa đổi lại hai câu thơ này của mình.
Cổ nhân cho rằng, dù là bậc thánh hiền đi nữa thì cũng khó có thể không mắc lỗi lầm. Điều quan trọng nhất là biết sai mà dũng cảm sửa chữa. Người biết sai mà dũng cảm sửa chữa là người đáng trân quý.
Trong “Tả truyện” viết: “Nhân thùy vô quá. Quá nhi năng cải, thiện mạc đại yên”, tức là con người ai không có lỗi lầm? Có lỗi mà có thể sửa thì chẳng gì tốt đẹp bằng. Còn nếu có lỗi mà không muốn sửa thì chính là phạm thêm một tầng sai lầm trầm trọng. Đúng như lời Khổng Tử nói: “Quá nhi bất cải, thị vị quá hĩ”, đã sai mà không chịu sửa, vậy mới gọi là sai.
“Cải sửa” là tích cực tu chỉnh lại hành vi sai trái của bản thân cho nên là rất đáng được khen ngợi. Học trò của Khổng Tử là Tử Lộ từng nói: “Vui mừng được nghe lời góp ý của mọi người!” Người có tâm muốn cải sửa lỗi lầm thì nên là giống như thế. Một người chỉ có dũng cảm sửa sai mới có thể không ngừng tu chỉnh lời nói và hành vi của bản thân mình và cuối cùng trở thành một người có đạo đức cao thượng.
Một trong những nguyên nhân khiến triều đại nhà Đường trở thành vương triều hưng thịnh nhất trong lịch sử, chính là sự sáng suốt và biết lắng nghe ý kiến góp ý của Hoàng đế Đường Thái Tông. (Ảnh qua Ancient)
Sử sách ghi chép lại rằng, vào năm Trinh Quán thứ 5, Đường Thái Tông nói với trưởng tôn Vô Kỵ và các đại thần trong triều: “Trẫm nghe nói, quân chủ hiền minh thì các đại thần mới dám nói thẳng. Con người rất khó nhìn rõ bản thân mình. Các khanh hãy nói những chỗ hay và chỗ dở của trẫm xem sao?”.
Trưởng tôn Vô Kỵ nói: “Võ công, tài năng văn chương và phẩm hạnh đạo đức của Bệ hạ vượt qua các bậc đế vương từ xưa đến nay. Những quyết sách mà Bệ hạ làm ra và những chỉ lệnh mà Bệ hạ phát ra đều vô cùng chính xác, có lợi cho quốc gia và dân chúng. Là bề tôi, thần bận rộn chấp hành các chỉ lệnh của Bệ hạ, thực sự không phát hiện ra Bệ hạ có khuyết điểm nào cả!”
Đường Thái Tông nói: “Trẫm muốn nghe những thiếu sót và khuyết điểm của mình, khanh lại chỉ nói lời hay, tùy tiện nịnh hót. Hôm nay trẫm muốn công khai đàm luận về chỗ hay và chỗ dở của các khanh, để làm tham chiếu cho tương lai”.
Một trong những nguyên nhân khiến triều đại nhà Đường trở thành vương triều hưng thịnh nhất trong lịch sử, chính là sự sáng suốt và biết lắng nghe ý kiến góp ý của Hoàng đế Đường Thái Tông.
***
Tất cả những ví dụ ở trên, đều để kể với hậu nhân những bài học về sự khiêm tốn, biết lắng nghe ý kiến của người khác, chân thành sửa đổi chỗ sai. Ai làm được như vậy, chính là đã biết vứt bỏ cái tôi, cái tự ngã của mình, vô tư tiếp nhận đóng góp của người khác, tài năng cũng nhờ đó mà ngày càng thăng hoa.
Người xưa từng nói, thông minh và trí huệ là hai cảnh giới khác nhau. Người thông minh là có thể hiển thị tất cả tài năng của mình cho người khác biết, nhưng người trí huệ lại là người biết nhìn nhận vẻ đẹp của người khác, biết lắng nghe. Người thông minh thường muốn thay đổi người khác, muốn người khác phải thuận theo ý của mình, nhưng người trí huệ lại là người biết nhìn lại chính mình và thuận theo tự nhiên. Người thông minh có thể cho ra đời một tác phẩm nghệ thuật đáng giá, nhưng người trí huệ còn biết tu dưỡng để làm nên những tác phẩm đạt tới cảnh giới thanh cao.
Lại cũng có câu nói rằng, chúng ta mất 2 năm để học nói, nhưng phải mất cả đời để học im lặng và lắng nghe.
Vậy nên, hãy học tập người xưa làm một người có trí huệ, vứt bỏ thói xấu cố chấp, thói quen cố cãi theo cái lý của mình, học cách lắng nghe, ấy chính là chúng ta đang đề cao lên vậy!
Theo PNN
Em và chị - Ai mới là kẻ thứ 3?...
Khi đã nếm đủ vị chị biết không, em nhận ra mình đồng cảm với chị hơn là ghen ghét. Muốn được trải lòng cùng chị nhiều hơn, lắng nghe chị nhiều hơn.
Em chưa từng nghĩ chuyện tình của mình lại oái oăm đến như vậy. Ngay tình đầu đã lắm chông gai rồi. Đến bây giờ, khi nghĩ mình đã tìm được người đàn ông thực sự của đời, em lại rơi vào bế tắc với cú sốc đột ngột. Đó là khi em biết đến chị - người mà em không biết có nên gọi là kẻ thứ 3 hay không.
Em biết chị khi đọc trộm tin nhắn của anh. Lúc này em và anh đã yêu nhau đã hơn nửa năm. Chưa một lần em nghĩ, ngoài em anh còn người nào khác. Có lẽ chị cũng từng suy nghĩ như em.
...
Từ thuở đầu em đã căm ghét chị
Em biết đến sự tồn tại của chị - người con gái thứ hai bên cạnh anh khi chuyện tình của chúng em đang ở những ngày sôi nổi, nhiệt huyết. Em yêu anh nhiều hơn yêu bản thân mình và mơ ước về một tương lai trải đầy hoa hồng. Nhưng hồng thường có gai, những chiếc gai nhọn có thể gây sát thương, đau đến thấu tận da thịt. Khoảnh khắc khi bị đâm bởi người mình tin tưởng, người mình hết lòng thương yêu ấy làm sao em có thể quên.
Cầm điện thoại anh, đọc những dòng tin nhắn, nước mắt em rơi trong vô thức, nằm cạnh anh nhưng ngỡ như đang xa vạn dặm. Nhìn gương mặt anh nước mắt em càng rơi, em cố để không phát ra tiếng nấc. Giấc ngủ của anh thật yên bình nhưng lòng em thì đang như sóng trào dữ dội.
Em tự hỏi tại sao? Mình đã làm gì sai hay tình yêu em dành cho anh là chưa đủ? Nghĩ đến chị, lồng ngực em như nóng bừng lên. Căm phẫn, tức tối và hờn ghét đến điên dại. Qua những dòng tin nhắn em hiểu được rằng chị cũng biết đến em, theo dõi facebook của em và giận dỗi với anh khi thấy em công khai chuyện tình cảm của mình. Em không hiểu tại sao chị lại làm thế, là kẻ thứ 3 sẵn sàng chia sẻ người đàn ông mình yêu ư? Hay là người thích phá hoại hạnh phúc của người khác? Đó là ai? Có gì hơn em? Trăm vàn những câu hỏi bủa vậy lấy tâm trí em, suốt nhiều đêm không ngủ. Cho đến khi...
Sự thật bẽ bàng
Chị hơn anh 2 tuổi và yêu anh từ ngày anh còn là sinh viên IT của một trường đại học. Luôn bên anh những lúc khó khăn và yêu anh cũng rất chân thành. Hai người chia tay khi chị biết bên cạnh anh còn một người nữa khác chị, thời điểm đó em chưa quen anh. Thế nhưng vì tình cảm quá lớn, vì quá yêu anh mà chị bỏ qua tất cả để tiếp tục trò chuyện, gặp gỡ anh như chưa từng có chuyện gì xảy ra.
Đến bây giờ đã nhiều năm trôi qua, chị vẫn luôn giành tình cảm cho anh dù anh đã trải qua mấy cuộc tình và hiện tại là em.
Em vô tư bên anh, trân quý từng cử chỉ, lời nói anh dành cho và thật thà đến ngây dại. Em luôn tin tình yêu anh trao em là chân thật để rồi mộng mơ, mỉm cười nhớ đến anh mỗi sáng thức dậy và mỗi đêm tỉnh giấc. Em đâu biết rằng bao năm qua anh vẫn còn vương vấn mối tình "chị em" không thể dứt bỏ.
Anh nói anh yêu em là thật lòng, rằng không thể thoát khỏi mối quan hệ xưa cũ đó, rằng hãy thứ tha cho anh. Phải chăng trước đây anh cũng đã nói những lời đó với chị? Phải chăng chị cũng đã tin anh để rồi có kết cục như ngày hôm nay? Những mối liên kết phức tạp, những nút thắt khó gỡ...
Em mạnh dạn trò chuyện cùng chị, trải lòng và chợt nhận ra cả hai chúng ta đều đáng thương mà cũng đáng trách. Đáng thương vì bị phản bội nhưng không thể nào buông tay. Đáng trách bởi đặt niềm tin nhầm người nhưng vẫn cố chấp để ở cạnh người ta. Người đời vẫn gọi đó là ngu xuẩn.
Sau tất cả...
Khi đã nếm đủ vị chị biết không, em nhận ra mình đồng cảm với chị hơn là ghen ghét. Muốn được trải lòng cùng chị nhiều hơn, lắng nghe chị nhiều hơn. Có thể ai đó ngoài kia sẽ cho rằng điều đó là giả tạo hay ngớ ngẩn nhưng chỉ những ai cùng cảnh ngộ thì họ mới biết được nỗi khổ của kẻ si tình. Chúng ta đều trải qua những nỗi đau tương tự, đều yếu đuối và lo sợ đánh mất người mình yêu nhưng dường như chúng ta đã chọn không đúng người. Thời gian trôi, tình cảm có thể vơi dần đi, kí ức cũng có thể phai mờ nhưng nỗi đau lại trở thành vết sẹo.
Sau tất cả. Em và chị, ai mới là kẻ thứ 3?
Có lẽ là không ai cả. Chúng ta chỉ là vì quá yêu một người không đáng mà thôi.
Yo Yo
Phụ nữ muốn đàn ông yêu thương trọn đời, đừng bao giờ quên những điều này Dưới đây là những điều nhất định bạn phải luôn ghi nhớ nếu muốn một cuộc tình dài lâu. Tôn trong Du cuộc tình co dài hay ngăn, đâm sâu hay hời hợt, thi sư tôn trong đôi phương vân luôn la điêu cân thiêt cho môt môi quan hê. Tôn trong y kiên cua nhau, tôn trong cuôc sông riêng tư của...