Người nghèo tuyệt vọng tìm thuốc Covid-19 ở chợ trời
Một buổi chiều tháng 4, giữa những sạp rau củ, quần áo cũ và đồ điện tử ở chợ trời lớn nhất Fresno, một tiểu thương rao bán “ thuốc điều trị Covid-19″.
Thuốc tiêm steroid dexamethasone có giá 25 USD. Chloroquine và hydroxychloroquine – thuốc sốt rét từng dùng điều trị cho cựu tổng thống Donald Trump – cũng thường xuyên được bày bán, chen giữa thảo dược giả.
Cơ quan y tế và hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng nhiều lần cảnh báo các loại thuốc men, dịch truyền vitamin và liệu pháp đắt tiền tại chợ trời không đáng tin cậy. Một số có giá 1.000 USD.
Tuy nhiên, vì được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội, chúng vẫn thu hút sự chú ý của cộng đồng nhập cư, thu nhập thấp trên toàn quốc, nơi tỷ lệ mắc Covid-19 cao nhưng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế hạn chế. Một số chuyển hẳn sang dùng dược phẩm chợ trời vì thuốc chính thống quá đắt. Số khác làm vậy vì gặp rào cản ngôn ngữ, văn hoá.
“Thật đáng thất vọng nhưng cũng không ngạc nhiên. Mọi người đang tuyệt vọng, bị bủa vây bởi tin giả. Họ không đủ kỹ năng, thời gian hoặc điều kiện để tìm hiểu bằng chứng y tế”, Rais Vohra, giám đốc lâm thời của Sở Y tế Fresno, nhận định.
Theo ông, cộng đồng thiểu số đã bỏ rất nhiều tiền cho các phương pháp điều trị Covid-19 không chính thống.
Đây không phải hiện tượng mới. Năm 2014, Vohra công bố báo cáo về một nữ bệnh nhân gốc Hmong dùng quá liều chloroquine mua ở chợ trời và ngộ độc. Thuốc được bán với nhãn “Tylenol đỏ”. Sở Y tế Fresno đã thanh tra ba cửa hiệu trong khu chợ, phát hiện 35 loại thuốc từng bị Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) liệt vào nhóm không an toàn vẫn được bày bán.
Trong thời kỳ đại dịch, người nhập cư khó tiếp cận dịch vụ y tế chính thống. Khoảng 20% người gốc Tây Ban Nha ở Mỹ thiếu bảo hiểm, tỷ lệ này cao hơn nhiều ở người nhập cư trái phép. Họ buộc phải điều trị Covid-19 bằng thuốc chợ trời.
Sạp hàng thuốc tại khu chợ trời Cherry Avenue Auction ở Fresno, California, Mỹ. Ảnh: NY Times
Một số không tin tưởng bác sĩ bản địa, số khác từng bị đối xử thô lỗ tại bệnh viện. Những nỗi lo đó bị khuếch đại bởi luận điệu chính trị gay gắt nhắm vào người Mexico và Trung Mỹ.
“Cộng đồng này lo sợ chính phủ cố gắng loại bỏ những người như chúng tôi”, Oralia Maceda Méndez, nhà hoạt động xã hội Fresno, cho biết.
Theo Méndez, dân nhập cư điều trị Covid-19 bằng thuốc kháng sinh, hỗn hợp vitamin và thảo dược mua từ nguồn trôi nổi hoặc các tiểu thương Mexico.
Video đang HOT
“Tôi không ngạc nhiên khi mọi người bị lợi dụng. Chúng tôi không có ai chăm sóc”, cô nói.
Nhiều nông dân lựa chọn chữa Covid-19 bằng phương pháp chưa kiểm chứng tại phòng khám tư. Một người đàn ông sau khi nhiễm virus đã từ chối đến bệnh viện vì không có giấy tờ. Anh nghe lời đồn thổi rằng dân nhập cư trái phép tới kiểm tra sức khoẻ đều bị bắt giữ. Người này quyết định khám chui và được điều trị bằng peptide dạng tiêm, vốn sử dụng trong thẩm mỹ.
Tổng chi phí là 1.400 USD, đơn thuốc bao gồm các ống tiêm và lọ dán nhãn thymosin-alpha 1, BPC-157 và LL-37. Lấy số thuốc khỏi tủ bếp, vợ anh không khỏi hoang mang về giá cả.
“Tôi rất sốc, nhưng cố gắng nghĩ mọi thứ đều ổn. Tôi phải mạnh mẽ vì chồng con”, cô nói.
Dù đã được tiêm thuốc, chồng cô ngày càng yếu. Song cả gia đình đã hết tiền để đi khám lại. Người chồng mất một tháng mới khỏi bệnh và làm đồng như bình thường.
Sandra Celedon, người đứng đầu tổ chức Xây dựng Cộng đồng Y tế Fresno, cho biết nhiều nông dân và người nhập cư thu nhập thấp phải chắt bóp tiền đề truyền vitamin và tiêm peptide chữa Covid-19.
“Họ nghèo nhất trong số những người nghèo. Nhưng bác sĩ vẫn điều trị cho họ bằng những phương pháp không được kiểm chứng rồi thu tiền”, cô nói.
Các loại thuốc ngoài luồng có thể gây nguy hiểm hoặc khiến bệnh nhân trì hoãn quyết định đi khám, dẫn đến chết người. Chậm điều trị là lý do khiến tỷ lệ tử vong ở người da đen và gốc Tây Ban Nha cao hơn người da trắng.
Tiến sĩ Kathleen Page, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Đại học Y khoa Johns Hopkins ở Baltimore, cho biết các loại thuốc không chính thức có thể phản ứng xấu với phương pháp tiêu chuẩn, khiến lựa chọn điều trị của bác sĩ hạn chế hơn.
Bệnh nhân của bác sĩ Page thường tự chữa Covid-19 ở nhà từ trước bằng vitamin hoặc thuốc kháng sinh.
“Tôi không phiền lòng khi họ khai báo đã dùng những gì. Tôi chỉ khó chịu với một hệ thống nơi người ta có thể dễ dàng tìm đến phương pháp chữa bệnh không chính thống hơn là dịch vụ y tế thông thường”, cô nói.
“Hiệu thuốc” tại một khu chợ nông sản ở Fresno. Ảnh: NY Times
Một số bệnh nhân chuyển hướng sang mạng xã hội khi ngại nói chuyện với bác sĩ. Nhóm kín Covid-19 Recipes and Home Remedies (Cách điều trị Covid-19 tại nhà) trên Facebook có tới 10.000 thành viên, từ Mỹ, Mexico và Nam Mỹ. Họ trao đổi các mẹo pha chế thảo dược, kẽm, vitamin B12,… để trị bệnh. Phương pháp này từng được báo cáo gây suy gan và suy hô hấp.
Ignacio Guzman, tự xưng là chuyên gia “y học chống lão hóa, tái tạo và tích hợp” tại một phòng khám ở Fresno, sử dụng Instagram để quảng bá liệu pháp peptide. Anh chia sẻ hình ảnh tiêm phòng Covid-19 cùng dòng mô tả: “Kết hợp vaccine với peptide có thể tăng gấp đôi hiệu quả!”. Đến nay, chưa nghiên cứu lâm sàng nào chứng minh điều này.
Theo FDA, liệu pháp tiêm peptide không được cấp phép để điều trị Covid-19 hay bất kỳ căn bệnh nào. Năm ngoái, cơ quan cùng Uỷ ban Thương mại Liên bang (FTC) điểm tên hàng trăm công ty quảng cáo sai lệch về các phương pháp chữa Covid-19, bao gồm peptide, thuốc BPC-157 (Bepecin) và truyền vitamin C. FTC cho biết các cá nhân, tổ chức có hành vi lừa đảo về thuốc trong đại dịch có thể bị phạt tới 43.000 USD.
Những người 'vái tứ phương' giữa Covid-19 ở Mỹ
Khó tiếp cận nguồn dược phẩm chính thống, nhiều người nhập cư tại Mỹ phải dựa vào các loại thuốc đắt đỏ, chưa kiểm chứng để trị Covid-19.
Vào một buổi chiều tháng 4, những sạp rau quả, quần áo và sạc điện thoại tại khu chợ trời lớn nhất thành phố Fresno, bang California, còn bày bán cả các loại thuốc kê đơn được quảng bá là có thể điều trị Covid-19.
Người bán ra giá 25 USD cho một liều thuốc tiêm steroid dexamethasone, một số loại kháng sinh và thuốc chống ký sinh trùng ivermectin. Chloroquine và hydroxychloroquine, những loại thuốc trị sốt rét từng được cựu tổng thống Donald Trump ca ngợi là có thể chữa Covid-19, thỉnh thoảng cũng xuất hiện, bên cạnh các thực phẩm chức năng dạng thảo dược.
Một sạp hàng tại chợ trời Fresno, bang Clifornia, Mỹ. Ảnh: NYTimes.
Các cơ quan y tế và bảo vệ người tiêu dùng từng nhiều lần cảnh báo rằng những phương thuốc như trên, cũng như việc truyền vitamin hay "liệu pháp peptide" đắt đỏ do những phòng khám chuyên về phương pháp điều trị thay thế cung cấp với giá hơn 1000 USD, đều không có bằng chứng khoa học đáng tin cậy trong điều trị Covid-19.
Nhưng những phương pháp này, thường được các bác sĩ và công ty quảng bá trên mạng xã hội, đã thu hút sự quan tâm của không ít người trong cộng đồng nhập cư thu nhập thấp tại Mỹ. Một số người tìm đến các loại thuốc chưa được cấp phép bởi thuốc chính thống quá đắt hoặc họ không thể tiếp cận chúng do rào cản ngôn ngữ, văn hóa.
Việc những người sống dưới mức nghèo khổ phải chi số tiền lớn cho các phương pháp điều trị Covid-19 chưa được chứng minh là thực tế "đáng thất vọng nhưng không ngạc nhiên", Rais Vohra, lãnh đạo cơ quan y tế hạt Fresno, nhận xét. "Mọi người đang tuyệt vọng và bị bao phủ bởi những thông tin sai sự thật. Họ đôi khi không có kỹ năng, thời gian hay kiến thức để giải thích chúng trên góc độ y khoa".
Đây không phải điều gì quá mới mẻ. Năm 2014, tiến sĩ Vohra đã công bố báo cáo về trường hợp một phụ nữ Hmong đến phòng cấp cứu ở Fresno vì bị ngộ độc nghiêm trọng sau khi dùng quá liều thuốc chloroquine dán nhãn "Tylenol đỏ" mà cô mua ở chợ trời.
Vohra và vài đồng nghiệp sau đó đến chợ, tìm tới ba cửa hàng nhỏ và phát hiện ra 35 loại thuốc chỉ được bán khi có đơn hoặc bị Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) liệt vào danh sách thuốc không an toàn. "Đó là chuyến đi giúp tôi mở mang tầm mắt", ông nói.
Trong thời gian đại dịch, rất nhiều người nhập cư không thể tiếp cận dịch vụ y tế của chính phủ, phải tìm đến những thị trường ngầm như vậy với hy vọng có thể chữa khỏi Covid-19. Khoảng 20% người gốc Tây Ban Nha ở Mỹ không có bảo hiểm y tế. Tỷ lệ này còn cao hơn ở những người nhập cư không giấy tờ.
Mặt khác, không ít người nhập cư tỏ ra không tin tưởng vào những bác sĩ không nói ngôn ngữ của họ hoặc hành xử một cách thô lỗ, cộc lốc với họ.
Khi mắc Covid-19, nhiều người nhập cư chọn cách tự điều trị bằng penicillin, các loại thuốc kháng sinh khác hoặc hỗn hợp vitamin cùng liệu pháp thảo dược mua từ những nguồn không đáng tin.
Một phụ nữ ở Fresno mới đây đã chia sẻ với New York Times câu chuyện chồng cô chiến đấu với Covid-19. Dù mắc bệnh, anh từ chối đến bệnh viện vì nghe đồn rằng những người nhập cư không giấy tờ thường "bước vào và không bao giờ trở ra".
Cô đành đưa chồng tới một phòng khám, nơi bác sĩ điều trị bằng phương pháp tiêm peptide. Người phụ nữ giấu tên cho biết cô đã không chuẩn bị cho việc phải trả viện phí tới 1.400 USD.
"Tôi rất sốc nhưng cố làm ra vẻ mọi chuyện đều ổn bởi tôi phải mạnh mẽ vì chồng và các con", cô nói. Tuy nhiên, sức khỏe của chồng cô vẫn yếu đi dù đã được tiêm. Trong khi đó, gia đình lại không còn tiền. May mắn cho họ, sau hơn một tháng, chồng cô khỏe trở lại và có thể tiếp tục làm việc.
Một số loại thuốc chưa được cấp phép có thể rất nguy hiểm. Ngay cả khi không gây ra rủi ro với sức khỏe, chúng có nguy cơ khiến mọi người trì hoãn tìm kiếm chăm sóc y tế từ bác sĩ chuyên khoa, điều dễ dẫn tới những hệ quả chết người.
Việc điều trị chậm trễ là một lý do khiến tỷ lệ tử vong do Covid-19 ở nhóm người da màu và người gốc Tây Ban Nha cao hơn hai lần người da trắng ở Mỹ.
Không thể hoặc không sẵn lòng trao đổi với những nhà cung cấp dịch vụ y tế chính thống, một số người chuyển sang tìm kiếm lời khuyên trên Facebook, WhatsApp hay YouTube.
Các loại thuốc được bày bán trong một sạp hàng ở chợ trời Fresno. Ảnh: NYTimes.
Trên trang Facebook Covid-19 Recipes and Home Remedies với 10.000 thành viên, mọi người thường xuyên chia sẻ mẹo chữa bệnh bằng cách pha chế thảo dược, kẽm, vitamin B12, thuốc ivermectin và chlorine dioxide. Cách làm này đã được báo cáo là gây suy hô hấp và suy gan.
Các liệu pháp thay thế cũng tiềm ẩn nguy cơ làm giảm phương án điều trị của bác sĩ dành cho bệnh nhân do lo ngại về các tương tác thuốc gây hại, tiến sĩ Kathleen Page, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Baltimore, Đại học Johns Hopkins, nhận định.
Những người nhập cư không giấy tờ đến từ Mexico hay Trung Mỹ phải nhập khoa cấp cứu tại bệnh viện của bà thường cho biết họ đã tự dùng các biện pháp điều trị tại nhà, các loại vitamin và thuốc kháng sinh trước khi tìm đến chăm sóc y tế chính thống.
"Tôi không giận khi bệnh nhân kể cho tôi về những phương pháp tự phát họ đã áp dụng", Page nói. "Tôi giận vì hệ thống của chúng ta lại giúp họ dễ nhận được sự giúp đỡ từ những nơi phi truyền thống hơn là dịch vụ chăm sóc sức khỏe thông thường".
Chuyên gia WHO đề nghị Mỹ chia sẻ thông tin tình báo nguồn gốc COVID-19 Một chuyên gia y tế của WHO đã kêu gọi Mỹ chia sẻ bất kỳ thông tin tình báo nào mà họ có về nguồn gốc dịch COVID-19 với tổ chức và cộng đồng khoa học. Tuần trước, tờ Wall Street Journal dẫn thông tin từ các cơ quan tình báo Mỹ cho biết 3 nhân viên tại một phòng thí nghiệm ở...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Kỳ họp thứ ba Quốc hội Trung Quốc hoàn thành mọi chương trình nghị sự

Tưởng niệm 14 năm thảm họa động đất, sóng thần ở Nhật Bản

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ họp kín về kho dự trữ uranium của Iran

Đặc phái viên Tổng thống Mỹ tới Nga gặp Tổng thống V.Putin

3.000 USD để giết 1 con cú mèo, các nhà lập pháp Mỹ phản đối kế hoạch tốn kém

Anh lên kế hoạch giải phóng 2 tỷ bảng từ thương vụ bán câu lạc bộ Chelsea để hỗ trợ Ukraine

Ukraine và Saudi Arabia thảo luận về chấm dứt xung đột, tìm kiếm sự ủng hộ từ Mỹ

Loại rau được coi là 'nhà vô địch dinh dưỡng', ở Việt Nam cứ ra chợ là thấy

Mỹ định hình lại trật tự toàn cầu nhưng không theo cách thế giới mong đợi

Phủ Tổng thống Philippines lên tiếng sau khi ông Duterte bị bắt theo lệnh ICC

Liên bang Nga lên tiếng sau khi Đan Mạch tuyên bố sẵn sàng đưa quân tới Ukraine

'Sleepmaxxing' Xu hướng tối ưu giấc ngủ khiến mạng xã hội dậy sóng
Có thể bạn quan tâm

Tổng thống Trump tuyên bố sẽ mua Tesla để ủng hộ tỷ phú Elon Musk
Uncat
19:17:56 11/03/2025
Clip: Tài xế "liều mạng" chạy ngược chiều, lạng lách tránh cảnh sát giao thông, cảnh tượng sau đó khiến ai cũng bất ngờ!
Netizen
18:22:50 11/03/2025
Kim Soo Hyun bị đào lại hình ảnh đi xem concert cùng 1 nữ idol, tiện thể xin số của gái lạ
Sao châu á
18:16:56 11/03/2025
'Bóc giá' nhẫn cưới của hot girl Việt đời đầu và chồng thiếu gia
Phong cách sao
18:14:28 11/03/2025
5 bộ trang phục thời thượng để có vòng eo nhỏ nhắn
Thời trang
18:09:42 11/03/2025
Điều gì xảy ra khi luôn uống một cốc cà phê mỗi sáng?
Sức khỏe
18:04:05 11/03/2025
Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 11.3.2025
Trắc nghiệm
17:55:19 11/03/2025
Sao nữ đẹp có tiếng tự hủy nhan sắc, diện mạo gây giật mình
Hậu trường phim
17:50:31 11/03/2025
Thời kỳ khủng hoảng nhất của Sulli có liên quan gì đến Kim Soo Hyun?
Nhạc quốc tế
17:44:42 11/03/2025
Tiểu thư Doãn Hải My đang ngồi make-up, Đoàn Văn Hậu ghé lại hôn cực ngọt, gương mặt kém sắc gây chú ý
Sao thể thao
17:04:49 11/03/2025