Người đầu tiên được tiêm vaccine Covid-19 ‘háo hức đến mất ngủ’
Bác sĩ Dư Lê Thanh Xuân, 28 tuổi, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM hồi hộp không thể chợp mắt khi đợi mũi tiêm vaccine Covid-19.
Là người tiêm đầu tiên tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM , bác sĩ Dư Lê Thanh Xuân, 28 tuổi, khoa Hồi sức tích cực người lớn, cho biết chị vẫn chưa hết xúc động khi được lựa chọn.
Sáng nay, đang trong thời gian đi học, chị xin nghỉ để đến bệnh viện từ sớm. Chồng chị, cũng là bác sĩ cùng bệnh viện, đưa vợ đi. Trên đường, hai vợ chồng kể cho nhau nghe về giấc mơ đặc biệt đêm qua của chị: người thân được tiêm vaccine, đại gia đình đi du lịch nước ngoài, không sợ hãi, dè chừng nCoV như trước.
“Đóng góp của tôi cho cuộc chiến Covid-19 thực sự rất nhỏ bé so với các đồng nghiệp. Xin cảm ơn các thầy cô, đồng nghiệp đã ưu ái, nhường tôi mũi tiêm hạnh phúc đầu tiên”, bác sĩ Xuân xúc động nói.
Nữ bác sĩ cũng bày tỏ mong muốn người dân cả nước sớm được tiêm chủng vaccine trong năm nay.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn (thứ 3 từ trái sang) theo dõi quá trình đo sinh hiệu, khám sàng lọc trước tiêm của bác sĩ Xuân (bìa phải). Ảnh: Hữu Khoa.
Hộ lý Nguyễn Thị Thu Xương, 53 tuổi, làm việc tại khoa Nhiễm D 21 năm, bày tỏ chị hơi lo lắng về chất lượng vaccine. Hôm qua chị đọc bài báo về trường hợp tử vong sau tiêm vaccine AstraZeneca. Song với nền tảng sức khoẻ tốt, không có bệnh nền nghiêm trọng, kết quả khám sàng lọc không bất thường, chị Xương tin sẽ không gặp dị ứng hay sốc phản vệ sau tiêm.
Những ngày gần đây, khi chia sẻ với gia đình chuyện mình sẽ được tiêm vaccine Covid-19, người nhà còn trêu chị là người “hạnh phúc nhất” Việt Nam.
Còn bác sĩ Trần Thị Đông Viên, 50 tuổi, phó khoa Nhiễm D, chia sẻ chị khá bình tĩnh trước “giờ G”. Chị xác định, do công việc đặc thù tiếp xúc trực tiếp điều trị cho bệnh nhân Covid-19 của mình có nguy cơ cao lây nhiễm, nên có thể chị sẽ tiêm chủng đầu tiên. Bác sĩ Viên cũng tích lũy kinh nghiệm qua những đợt tiêm phòng trường nên chị không quá lo lắng về các phản ứng phụ.
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương , chị Phạm Nguyệt Quyên, phụ trách phòng Công tác xã hội, tiết lộ cảm giác ‘hơi đau và buốt’ khi nhận vaccine. Nhưng cảm giác khó chịu qua rất nhanh. “Tôi không bị tâm lý, vì vaccine được Bộ Y tế cấp phép tiêm cho người dân, đảm bảo an toàn. Đôi khi có phản ứng phụ nhưng sẽ nhỏ so với lợi ích”, chị cho hay.
Bác sĩ Đặng Hồng Hải, trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, là một trong những nhân viên y tế đầu tiên được tiêm vaccine. Bác sĩ cho biết, được nằm trong nhóm đầu tiên tiêm “rất vinh dự và cần thiết”. Cũng giống chị Quyên, anh không lo lắng trước khi tiêm chủng, do đã làm việc trong ngành truyền nhiễm và tham gia hệ thống tiêm chủng lâu năm.
Trước khi tiêm, các nhân viên y tế đều thoải mái, ăn uống đầy đủ và sinh hoạt bình thường. Khi bắt đầu, mọi người được đảm bảo giãn cách và phòng chống lây nhiễm như chia theo múi giờ, mỗi múi giờ chỉ tiêm 20 người. Nhân viên y tế trấn an, giảm căng thẳng cho người tham gia.
Theo bác sĩ Hải, việc tiêm chủng mang lại hiệu quả rõ rệt trong phòng, chống các bệnh truyền nhiễm. Vaccine đã an toàn hơn trong nhiều năm trở lại đây và sản phẩm của AstraZeneca được nhiều quốc gia trên thế giới đưa vào tiêm chủng.
“Bản thân tôi rất yên tâm và tin tưởng”, anh Hải khẳng định.
Để được tiêm vaccine AstraZeneca, tất cả người được tiêm chủng đều phải vượt qua vòng khám sức khỏe sàng lọc, khai thác tiền sử dị ứng, phản vệ. Chỉ khi đáp ứng các tiêu chuẩn Bộ Y tế đã đề ra, và người tiêm đồng ý ký giấy đồng thuận, mũi tiêm mới được thực hiện. Sau tiêm, người tham gia được theo dõi sức khoẻ trong vòng 30 phút, nếu không có phản ứng phản vệ, dị ứng, sẽ được về nhà, tiếp tục theo dõi trong vài ngày tiếp theo.
Một hộ lý sắp được tiêm vaccine Covid-19 AstraZeneca tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM. Như các đồng nghiệp, chị được tiêm bắp 0,5 ml dung dịch vaccine. 12 tuần sau, mũi tiêm thứ hai tương tự được thực hiện. Ảnh: Thư Anh.
Kể về trải nghiệm sau tiêm 30 phút, các bác sĩ, điều dưỡng, hộ lý cho biết, họ không thấy đau nhiều ở vị trí tiêm, tình trạng sức khỏe bình thường, chưa thấy đau đầu, chóng mặt hay sốt. Kết thúc thời gian theo dõi, họ quay lại công việc thường nhật tại bệnh viện.
“Thuận lợi là làm việc trong cơ sở y tế, có vấn đề gì mình được xử trí ngay”, bác sĩ Viên nhấn mạnh.
Bác sĩ Nguyễn Văn Kính, chuyên gia cao cấp Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, Chủ tịch hội truyền nhiễm, một trong những người tiêm vaccine sáng 8/3 cho biết, theo thống kê, cán bộ y tế chiếm 10% ca Covid-19 trên thế giới. Việt Nam may mắn chưa có cán bộ y tế tử vong dù đã trải qua ba làn sóng, đây là thắng lợi rất lớn.
Theo bác sĩ Kính, vaccine AstraZeneca được kiểm định chất lượng nghiêm ngặt và đã chứng minh hiệu quả. Tuy nhiên, bất cứ một thứ thuốc, vaccine hay sinh phẩm gì đưa vào cơ thể, đều dẫn đến những tác dụng phụ nhất định. Tác dụng phụ ghi nhận nhiều nhất với vaccine Covid-19 là đau ở chỗ tiêm, một số trường hợp áp xe nơi tiêm. Nặng nhất là sốc phản vệ. Do đó các cơ sở y tế tiêm chủng phải chuẩn bị đầy đủ nếu tình huống bất lợi xảy ra.
Nhân dịp ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, nhân viên y tế nữ được ưu tiên tiêm trước. 100 nhân viên y tế được tiêm lần này cũng chủ động chia thành nhiều nhóm nhỏ, tránh tụ tập đông người. Bên cạnh đó có lực lượng theo dõi diễn biến sau tiêm.
Mũi tiêm đầu tiên sẽ đạt hiệu quả miễn dịch 61-67%, hai mũi đầy đủ là 81% trở lên, theo nhà sản xuất. Thời gian bảo vệ khoảng 7 tháng, tuy nhiên còn tùy thuộc từng người và phải đo lượng kháng thể để đánh giá.
Bác sĩ Nguyễn Văn Kính trả lời phóng viên sau khi tiêm vaccine. Ảnh: Hoàng Anh.
Bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM, xúc động chia sẻ, với 900 nhân viên y tế được ưu tiên tiêm chủng đợt này, đây là “niềm hạnh phúc và vinh dự lớn”. Ông tin rằng, với hiệu quả của vaccine khi tiêm đầy đủ hai liều, nhân viên y tế sẽ được trang bị thêm một “hệ thống giáp sinh học”, bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của virus. Lớp giáp này không chỉ phòng ngừa cho y bác sĩ, giúp họ đủ sức khỏe chăm sóc cho bệnh nhân Covid-19, mà còn đảm bảo không lây ngược cho bệnh nhân khác.
“Mũi tiêm cũng nhắc nhở chúng tôi phải làm tròn bổn phận và trọng trách của mình, là những chiến binh Covid-19 mạnh mẽ”, bác sĩ Châu nói.
Hải Dương sẽ tiêm vaccine Covid-19 như thế nào?
Khoảng 33.000 liều vaccine Covid-19 sẽ được tỉnh Hải Dương tiêm cho 9 nhóm thuộc lực lượng tuyến đầu phòng, chống dịch.
Bốn địa điểm đầu tiên được triển khai tiêm vaccine Covid-19 trên cả nước vào sáng 8/3 là Trung tâm y tế huyện Kim Thành; Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới tỉnh Hải Dương; Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cơ sở 2, huyện Đông Anh (TP Hà Nội) và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM.
VnExpress phỏng vấn ông Lương Văn Cầu, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương, về việc chuẩn bị tiêm vaccine Covid-19 ở địa phương hiện ghi nhận nhiều ca nhiễm nhất toàn quốc.
- Hải Dương đã chuẩn bị cơ sở vật chất, nhân lực thế nào cho việc tiêm vaccine phòng Covid-19, thưa ông?
- Hải Dương được Bộ Y tế chỉ định là đơn vị đầu tiên tổ chức tiêm vaccine Covid-19. Đây là loại vaccine mới, lần đầu sử dụng tại Việt Nam, có tên Astrazenaca do Anh nghiên cứu và sản xuất tại Hàn Quốc. Vaccine là dạng sinh phẩm đặc biệt. Công tác bảo quản, vận chuyển phải tuân thủ quy định nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng từ khi sản xuất tới khi sử dụng. Vì thế, chúng tôi đã lên phương án bảo quản vaccine tại kho của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hải Dương.
Kho đạt chuẩn thực hành tốt bảo quản thuốc (GSP), sử dụng hệ thống dây chuyền lạnh sẵn có của chương trình tiêm chủng mở rộng gồm 4 tủ bảo quản vaccine TCW4000 AC (tủ lạnh vách băng bảo quản vaccine) được cấp năm 2020. Dung tích mỗi tủ chứa được 60.000 liều.
Tại các huyện, vaccine được bảo quản trong các tủ TCW3000. Dung tích mỗi tủ khoảng 40.000 liều, có nhiệt kế điện tử theo dõi nhiệt độ, đảm bảo vaccine luôn được bảo quản ở nhiệt độ từ 2 đến 8 độ C theo yêu cầu của nhà sản xuất.
Về nhân lực, chúng tôi sử dụng toàn bộ cán bộ tham gia tiêm chủng mở rộng của Trung tâm y tế tuyến huyện và trạm Y tế tuyến xã với khoảng 900 cán bộ. Đây là những cán bộ đã được cấp giấy chứng nhận An toàn tiêm chủng và đã được Bộ Y tế tập huấn trực tuyến sáng 6/3 về tiêm vaccine phòng Covid-19.
Ngày 9/3, những cán bộ này sẽ tiếp tục được ngành y tế tổ chức tập huấn lại để đảm bảo an toàn tuyệt đối khi triển khai tiêm trên địa bàn tỉnh.
Ông Lương Văn Cầu, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương. Ảnh: Hiếu Duy
- Từ sáng mai, việc tiêm vaccine Covid-19 ở Hải Dương sẽ được tiến hành ra sao?
- Theo kế hoạch, sáng 8/3, Hải Dương sẽ nhận vaccine phòng Covid-19 do Bộ Y tế cấp. Cùng thời gian, Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 tỉnh và Bộ Y tế sẽ phát động chiến dịch tiêm vaccine Covid-19, triển khai tiêm chủng tại hai điểm gồm Trung tâm y tế thành phố Hải Dương và Trung tâm y tế huyện Kim Thành.
Trong thành phần Đoàn công tác của Bộ Y tế có các chuyên gia đầu ngành của Trung ương về giám sát, trực tiếp chỉ đạo thực hiện việc tiêm chủng. Rút kinh nghiệm từ buổi tiêm này, ngành y tế sẽ tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế thực hiện tiêm chủng trong toàn tỉnh vào ngày 9/3.
Sau khi đã tập huấn, Ban chỉ đạo tỉnh chỉ tổ chức tiêm đợt đầu cho 6 huyện, thị xã, thành phố ở vùng dịch cũ và có nguy cơ cao gồm: Cẩm Giàng, Chí Linh, thành phố Hải Dương, Kinh Môn, Kim Thành và Nam Sách. Các huyện còn lại cũng sẽ được tiêm ngay sau khi hoàn thành 6 huyện, thị xã, thành phố trên.
Tất cả các điểm tiêm chủng được yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tiêm chủng an toàn. Các cơ sở tiêm chủng gồm Trung tâm y tế tuyến huyện và Trạm y tế tuyến xã đều là những cơ sở đã được công bố đủ điều kiện tiêm chủng theo Nghị định 104 năm 2016 của Chính phủ về hoạt động tiêm chủng. Tỉnh cũng giao Ban chỉ đạo các huyện, thị xã, thành phố chịu trách nhiệm chỉ đạo và tổ chức tiêm chủng đảm bảo an toàn.
- Số lượng vaccine Hải Dương sẽ tiêm đợt này là bao nhiêu và ai là người sẽ được ưu tiên tiêm chủng?
- Theo Quyết định 1469 của Bộ Y tế ngày 6/3, trong đợt một, tỉnh Hải Dương được cấp khoảng 33.000 liều vaccine phòng Covid-19. Ban chỉ đạo phòng chống dịch của tỉnh lựa chọn ưu tiên tiêm cho các lực lượng tuyến đầu phòng chống dịch và các vùng có dịch, phân thành 9 nhóm.
Đó là: Nhân viên Y tế đã, đang điều trị bệnh nhân Covid-19; cán bộ lấy mẫu xét nghiệm; nhân viên tại các cơ sở cách ly tập trung; thành viên tổ truy vết; người tham gia điều tra dịch tễ (tuyến tỉnh, huyện, xã), ưu tiên những địa phương có bệnh nhân dương tính (theo qui mô cấp huyện và cấp xã); những người thực hiện tiêm vaccine, các lực lượng tham gia các chốt kiểm dịch, ưu tiên ở những địa phương có dịch; tổ Covid cộng đồng, ưu tiên ở những địa phương có dịch.
Tiêm thử nghiệm lần 2 vaccine Covid-19 Nanocovax, ngày 26/2. Ảnh: Giang Huy
- Sau hơn một tháng kể từ khi ca dương tính đầu tiên xuất hiện trên địa bàn, tình hình dịch bệnh hiện nay tại Hải Dương như thế nào, thưa ông?
- Đến thời điểm hiện tại Hải Dương đã kiểm soát tốt dịch bệnh, ngăn chặn được sự lây lan của dịch bệnh. Số ca nhiễm mới trong vài ngày qua đã giảm rõ rệt, tập trung chủ yếu ở khu cách ly và khu phong tỏa, một số rất ít được phát hiện qua sàng lọc cộng đồng (sàng lọc những người sốt, ho, khó thở). Năm ngày qua, có 7 huyện không có ca mắc mới, các ca mắc mới đều là F1 đã được cách ly tập trung và trong khu phong tỏa. Số bệnh nhân được chữa khỏi tăng lên. Những điểm dịch nóng trước đây đã được kiểm soát tốt.
Một số điểm nhấn tích cực trong công tác phòng chống dịch hiện nay ở Hải Dương là ý thức về phòng, chống dịch người dân đã được nâng lên rõ rệt, thực hiện tương đối nề nếp khuyến cáo 5K của Bộ Y tế. Người dân không còn hoang mang, lo lắng nhưng đã biết "sợ dịch", không chủ quan, lơ là trong phòng chống dịch.
Ban chỉ đạo phòng chống dịch các huyện, thị xã, thành phố đã có kinh nghiệm xử lý các tình huống bệnh xảy ra trên địa bàn. Tổ Covid-19 cộng đồng được nâng lên cả về số lượng và chất lượng, hiện toàn tỉnh có trên 11.000 tổ với 25.000 tổ viên, thực hiện có nề nếp và thực sự hiệu quả.
Các cơ quan, đơn vị đã thành lập các Tổ an toàn Covid-19, đây là lực lượng cần thiết cho để hoạt động trong trạng thái mới.
Hải Dương chuẩn bị trước ngày tiêm vaccine Covid-19. Video: Thế Hoàng
Tính đến chiều 7/3, tổng số ca nhiễm cộng đồng hơn một tháng qua là 892, ghi nhận ở 13 tỉnh thành gồm Hải Dương (708), Quảng Ninh (61), TP HCM (36), Hà Nội (35), Gia Lai (27), Bình Dương (6), Bắc Ninh (5), Hải Phòng (4), Điện Biên (3), Hòa Bình, Hưng Yên và Bắc Giang mỗi nơi 2 ca, Hà Giang một ca.
Sáng 8/3 vaccine Covid-19 có mặt tại 4 điểm tiêm đầu tiên Bốn xe chở vaccine AstraZeneca sẽ lần lượt xuất kho VNVC lúc 3h và 6h sáng 8/3 đi hai nơi ở Hải Dương, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cơ sở 2 và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM. Tại kho tổng của Công ty Cổ phần vacxin Việt Nam (VNVC) tại quận Đống Đa, Hà Nội, khoảng 3h sáng 8/3,...