Người đầu tiên được ghép trái tim ‘đang đập’ của người hiến

Nhờ hệ thống chăm sóc tạng đặc biệt, trái tim người hiến sau khi rời cơ thể vẫn đập như bình thường chờ ghép cho Joy Thomas 54 tuổi (Anh).

Trái tim của Joy chỉ còn hoạt động được 20% công suất do ông mắc một căn bệnh tự miễn. Nằm ở bệnh viện một năm, Joy hầu như không thể tự bước đi. Ông được đưa vào danh sách chờ ghép tại bệnh viện Freeman ở Newcastle. Trong 297 ngày chờ đợi, nhiều lúc Joy đã rất tuyệt vọng.

Khi biết có người hiến tặng tim ở Bắc Ireland phù hợp, cả Joy và bác sĩ đã rất phấn khởi. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra với các bác sĩ là không đủ thời gian để vận chuyển trái tim trữ lạnh đó do khoảng cách quá xa. May mắn, một tổ chức từ thiện đã đồng ý tài trợ 40.000 bảng Anh để các bác sĩ có thể dùng một hệ thống chăm sóc tạng với khả năng giữ tim vẫn đập khi rời cơ thể người hiến trong suốt quá trình vận chuyển.

Joy và vợ trước ca ghép tim. Ảnh: BBC.

Hệ thống này thực chất là một chiếc hộp nhựa với các trang thiết bị bên trong. Nhờ nó mà hệ thống oxy và máu của người hiến tặng được bơm liên tục giúp tim luôn ấm. Trái tim được duy trì trong tình trạng vô trùng suốt nhiều giờ. Nó chỉ bị ngừng trong một thời gian ngắn khi kết nối với các mạch máu trong lồng ngực của Joy.

Ali Kindawi, chuyên gia ghép tim ở bệnh viện Freeman, người thực hiện trực tiếp ca ghép tim cho Joy, nói: “Trước đây, chúng tôi rất lo lắng về thời gian vận chuyển quả tim hiến tặng. Bởi cách thông thường là trữ lạnh trái tim đó và điều này đồng nghĩa với việc các tế bào tim đang chết dần nếu không được vận chuyển sớm trong vòng 4-6 tiếng. Với chiếc máy này, tim vẫn hoạt động tốt”.

Chỉ 20 phút sau ghép, trái tim đã bắt đầu đập trong cơ thể Joy và thời gian chăm sóc đặc biệt sau ghép rút ngắn còn 5 ngày. 20 ngày sau ghép, Joy đã có thể đi bộ hơn 5 bước và đạp xe trên máy tập.

Ca ghép tim cho Joy đã được BBC quay lại để đánh dấu kỷ niệm 50 năm ngày cấy ghép tim đầu tiên của Anh. Những hình ảnh đã cho thấy trái tim của người hiến vẫn đang đập khi đựng trong một chiếc hộp trong suốt.

Hệ thống chăm sóc nội tạng giúp trái tim vẫn đập khi đã rời cơ thể.

Thiết bị hiện đại trong hộp cho phép trái tim được giữ trong điều kiện hoạt động gần như hoàn hảo. Máu của người hiến tặng được bơm liên tục đến tim trong quá trình vận chuyển. Điều này hoàn toàn là một kỳ tích bởi trước đó các trái tim hiến tặng đều ngừng đập và được trữ lạnh khi vận chuyển.

Khi kéo dài thời gian cấy ghép tim hiến với nguồn máu và oxy bị “cắt đứt” thì cơ hội cấy ghép thành công càng thấp. Giờ đây, với hệ thống chăm sóc tạng, các phẫu thuật viên có thể giữ cho trái tim đập nhiều hơn 6 giờ sau khi rời khỏi cơ thể người hiến, có thể vận chuyển bất cứ đâu để ghép cho người bệnh.

Số lượng bệnh nhân chờ ghép tim trên thế giới chỉ tính riêng năm 2017 đã tăng 24% so với các năm trước trong khi nguồn hiến đang rất thiếu. Để ghép được tim, người tặng và người hiến cần phải có mô và nhóm máu phù hợp. Tuy nhiên, khoảng 80% trái tim không thể sử dụng do chúng có bệnh lý quá nặng, chưa kể các biến chứng do vận chuyển như việc trữ lạnh khiến tim không thể kéo dài quá 4 tiếng khi rời cơ thể người hiến. Tình trạng thiếu máu cục bộ của tim khiến các ca ghép tạng luôn phải chạy đua với thời gian.

Giờ đây, một số bệnh viện ở Anh sử dụng kỹ thuật gọi là tưới máu ex-vivo để kéo dài tuổi thọ của các cơ quan nội tạng cần ghép. Công nghệ tưới máu này có thể áp dụng với cả phổi và thận.

Thu Hiền

Theo vnexpress.net