Người Ấn tháo chạy, mang địa ngục trần gian tới Nepal
Hàng nghìn lao động Ấn Độ chạy trốn khỏi đất nước biến quốc gia láng giềng Nepal thành địa ngục trần gian tiếp theo khi ca Covid-19 tăng đột biến.
Những nỗ lực ngăn chặn cuộc khủng hoảng Covid-19 ngày càng trầm trọng ở Ấn Độ đã thất bại khi đất nước vẫn ghi nhận trên dưới 400.000 ca nhiễm mới mỗi ngày. Giờ đây, tất cả mọi người từ tầng lớp trung lưu đến lao động nhập cư đều đang cố trốn chạy khỏi đất nước nhanh nhất có thể.
Vài tuần trước, ông trùm kinh doanh, sao điện ảnh, thời trang đã thuê máy bay tư nhân để rời khỏi Ấn Độ. Các máy bay này hiện được thuê bởi tầng lớp trung lưu, người đang chi ra những đồng tiền tiết kiệm để cứu tính mạng của họ.
Kanika Tekriwal, giám đốc điều hành công ty chuyên cho thuê máy bay tư nhân JetSetGo, nói rằng công ty đã chứng kiến lượng đặt tăng 900%, nhưng đó không phải khách hàng thông thường.
“Sẽ là sai lầm nếu nói chỉ những người giàu có Ấn Độ mới đang rời khỏi đất nước bằng máy bay tư nhân”, Tekriwal cho biết hôm 6/5 từ nơi trú ẩn an toàn ở Maldives. “Trong 10 ngày qua, những gì chúng tôi thực sự thấy là bất cứ ai có thể tập hợp nguồn lực và phương tiện để gom tiền thuê máy bay tư nhân, hoặc gom tiền chỉ để rời khỏi đất nước”.
Người đàn ông mặc đồ bảo hộ đứng giữa đống lửa hỏa táng các nạn nhân chết vì Covid-19 trên bờ sông Bagmati ở Kathmandu, Nepal hôm 7/5. Ảnh: AFP .
Các điểm đến phổ biến nhất là Maldives, nơi có giá khoảng 20.000 USD cho một máy bay 8 chỗ có phi công, và Dubai thuộc Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), nơi có mức giá khổng lồ 31.000 USD cho một chiếc 6 chỗ có phi công. Đây là hai trong số những quốc gia cuối cùng cho phép hành khách Ấn Độ nhập cảnh, miễn là họ âm tính với nCoV trước khi khởi hành.
Tuy nhiên, những người không có tiền tiết kiệm là những người đang lây lan loại virus chết người sang các nước láng giềng. Hàng nghìn lao động nhập cư chạy trốn khỏi Ấn Độ đã biến nước láng giềng Nepal thành địa ngục trần gian tiếp theo. Một số chuyên gia dự đoán tình hình Nepal có thể còn tồi tệ hơn Ấn Độ và Thủ tướng KP Sharma Oli cũng đang bị chỉ trích vì cách ứng phó đại dịch sai lầm như Thủ tướng Ấn Narendra Modi.
Thủ đô Kathmandu hiện bị phong tỏa nghiêm ngặt, nhưng lo ngại ngày càng gia tăng rằng thành phố biên giới Nepalgunj, nơi hàng nghìn lao động nhập cư từ Ấn Độ trở về, có thể chứng kiến ca nhiễm tăng đột biến. Thành phố chỉ có khoảng chục giường chăm sóc tích cực và hầu hết nguồn cung cấp y tế đến từ Ấn Độ nên có thể sớm đối mặt tình trạng thiếu hụt.
Tỷ lệ dương tính trong số những người được xét nghiệm ở Nepal đang nhích lên gần 50%, gần như chính xác quỹ đạo Ấn Độ trải qua hai tuần trước. Tuy nhiên, do hệ thống chăm sóc y tế thậm chí chưa được chuẩn bị kỹ lưỡng với 0,7 bác sĩ/100.000 dân, ít hơn hầu hết mọi nơi trên thế giới, nhiều chuyên gia lo ngại cuộc khủng hoảng Nepal có thể còn nguy hiểm hơn cả Ấn Độ. Nepal, một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới, chỉ có 1.595 giường chăm sóc tích cực và 480 máy thở cho toàn bộ dân số 30 triệu người.
“Những gì đang xảy ra ở Ấn Độ là hình ảnh kinh hoàng về tương lai của Nepal nếu chúng tôi không thể ngăn chặn đợt bùng phát Covid-19 mới nhất đang cướp đi ngày càng nhiều sinh mạng”, Netra Prasad Timsina, người đứng đầu Hội Chữ thập đỏ Nepal, cho hay.
Cũng như Ấn Độ, chính phủ Nepal đã cho phép các cuộc tụ tập đông người và phản đối phong tỏa, đồng thời bị chỉ trích vì đã mở cửa đỉnh Everest để thu hút du khách. Hiện có báo cáo về đợt bùng phát tại điểm cắm trại ở chân núi khi một số người leo núi đăng trên mạng xã hội rằng họ dương tính với virus, dù chính phủ Nepal phủ nhận. Pawel Michalski, một nhà leo núi Ba Lan, cho biết trên Facebook rằng 30 người đã được sơ tán khỏi trại sau khi nhiễm virus.
Nhiều công dân Nepal, bao gồm cựu vương và cựu hoàng hậu, đã nhiễm virus khi tham dự lễ hội tắm sông Hằng cùng hàng nghìn người khác. Lễ hội tôn giáo của riêng Nepal được phép tiếp tục vào đầu tháng 4, bất chấp sự gia tăng ca nhiễm và cuộc khủng hoảng ở quốc gia láng giềng Ấn Độ. Nhiều người quy trách nhiệm cho Thủ tướng vì đã đáp ứng nguyện vọng của cử tri thay vì bảo vệ họ.
Thủ tướng Oli đưa ra một số giải pháp ứng phó dịch bệnh, gồm súc miệng bằng lá ổi, khiến nhiều người dân làm theo.
Video đang HOT
Trở lại Ấn Độ, tình hình trở nên tồi tệ hơn với nhiều ca nhiễm mới và những kẻ lợi dụng tình hình để trục lợi. Cảnh sát hôm 7/5 phát hiện 100 máy tạo oxy trong cuộc đột kích vào nhà hàng và quán bar liên quan ông trùm chợ đen Navneet Kalra, người đang lẩn trốn. Cảnh sát đột kích sau khi nhận tin báo người dân xếp hàng dài chờ đợi bên ngoài những địa điểm trên và rời đi với những chiếc túi dường như không chứa thực phẩm.
Cảnh sát cũng tìm thấy những vật phẩm hiện có nhu cầu cao, gồm khẩu trang N-95 nhập khẩu từ Trung Quốc và được bán với giá cao ngất ngưởng ở thủ đô New Delhi. Cảnh sát đã tịch thu hơn 500 thiết bị y tế.
Vì sao Nepal vỡ trận, đứng trước bờ vực thành "Ấn Độ thứ hai"?
Những gì đang diễn ra ở Nepal khiến nhiều người liên tưởng tới Ấn Độ khi số ca mắc Covid-19 tăng vọt, bệnh viện quá tải và lãnh đạo phải kêu gọi sự giúp đỡ từ nước ngoài.
Quân đội Nepal chuyển thi thể một bệnh nhân chết vì Covid-19 tại Kathmandu (Ảnh: Reuters).
Mỗi ngày, Nepal có khoảng 20 ca mắc Covid-19 trên 100.000 dân. Ấn Độ cũng từng ghi nhận tỷ lệ này hai tuần trước đây. Theo số liệu của chính phủ Nepal, vào cuối tuần trước, 44% số xét nghiệm Covid-19 tại nước này cho kết quả dương tính.
Số ca tử vong vì Covid-19 ở Nepal đến mức các nhà hỏa táng bắt đầu quá tải. Quân đội Nepal bắt đầu dựng các lò hỏa thiêu tạm thời bên bờ sông để hỏa táng thi thể.
"Những gì đang xảy ra ở Ấn Độ là hình ảnh kinh hoàng về tương lai của Nepal nếu chúng ta không thể ngăn chặn làn sóng Covid-19 mới nhất đang từng phút cướp đi sinh mạng của nhiều người", Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ Nepal Netra Prasad Timsina cảnh báo.
Sự lây lan nhanh chóng của dịch Covid-19 đã làm dấy lên lo ngại rằng, Nepal đang đứng trước bờ vực của một cuộc khủng hoảng tàn khốc không kém Ấn Độ - nếu không muốn nói là tồi tệ hơn.
Nepal có một hệ thống y tế "mỏng manh", với số lượng bác sĩ trên đầu người ít hơn so với Ấn Độ và tỷ lệ tiêm chủng cũng thấp hơn so với nước láng giềng.
Các sự kiện cộng đồng quy mô lớn, bao gồm các lễ hội, mít tinh chính trị và đám cưới, đã tạo điều kiện để dịch bệnh lan rộng, cùng với đó là sự chủ quan của người dân và hành động chậm chạp của chính phủ.
Theo người phát ngôn của Bộ Y tế và Dân số Nepal Samir Adhikari, "tình hình đang trở nên tồi tệ hơn từng ngày và có thể vượt quá tầm kiểm soát trong tương lai".
Mặc dù Nepal đã thắt chặt biên giới và áp lệnh phong tỏa ở các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, bao gồm cả thủ đô, song một số người vẫn lo ngại rằng những biện pháp này vẫn không đủ để ngăn chặn virus.
Biên giới lỏng lẻo
Người nhà cầu nguyện bên thi thể một nạn nhân chết vì Covid-19 tại Nepal (Ảnh: Reuters).
Chỉ một tháng trước, Nepal, quốc gia 31 triệu dân thuộc dãy Himalaya, mới chỉ ghi nhận khoảng 100 ca nhiễm mỗi ngày. Còn bây giờ, số ca nhiễm đã lên tới hơn 8.600 người/ngày.
Theo Reuters , tính đến nay, số ca tử vong vì Covid-19 tại Nepal đã lên tới hơn 3.400 người, trong khi số ca nhiễm cũng vượt mốc 350.000 người.
Một số người cho rằng số ca nhiễm tại Nepal tăng vọt do làn sóng Covid-19 thứ hai tràn từ Ấn Độ sang Nepal, quốc gia có đường biên giới dài và rộng mở với nước láng giềng.
Người Nepal không cần xuất trình hộ chiếu hoặc thẻ căn cước khi nhập cảnh vào đất nước của họ. Nhiều người Nepal có doanh nghiệp ở Ấn Độ, và ngược lại nhiều người Ấn Độ có doanh nghiệp ở Nepal, đồng nghĩa với việc số lượng người qua lại biên giới rất cao.
Trong những tuần gần đây, một số người Ấn Độ đã chạy trốn khỏi làn sóng Covid-19 thứ hai đang hoành hành trong nước, với hy vọng được tiếp cận dịch vụ y tế ở Nepal hoặc trốn sang nước thứ 3.
"Rất khó để ngăn chặn mọi hoạt động di chuyển giữa hai nước", người phát ngôn Bộ Y tế và Dân số Nepal Samir Adhikari cho biết.
Trong những ngày gần đây, Nepal đã thắt chặt các quy định đi lại ở biên giới. Theo Ngoại trưởng Nepal Pradeep Kumar Gyawali, công dân Nepal hiện chỉ có thể đi qua Ấn Độ tại 13 trong số 35 điểm ở biên giới.
Những người Nepal từ Ấn Độ trở về sẽ được kiểm tra tại biên giới. Bất kỳ ai có kết quả xét nghiệm âm tính đều có thể về nhà, trong khi các trường hợp dương tính phải vào cơ sở cách ly hoặc bệnh viện.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Sameer Mani Dixit, nhà khoa học nghiên cứu sức khỏe cộng đồng tại Nepal, nói rằng các biện pháp này được triển khai quá muộn, khi virus đã lây lan trong nước.
Tập trung đông người
Đám đông tham dự lễ hội ở Bhaktapur, Nepal ngày 15/4 (Ảnh: Reuters).
Cuộc khủng hoảng dịch bệnh ở Nepal bắt đầu gia tăng vào đầu tháng 4, khi Thủ tướng K. P. Sharma Oli giới thiệu một phương pháp điều trị Covid-19 chưa được chứng minh hiệu quả.
Thủ tướng Oli cho biết căn bệnh này có thể được điều trị bằng cách súc miệng bằng lá ổi. Trước đó, ông Oli còn bình luận rằng người Nepal có hệ thống miễn dịch mạnh hơn do họ ăn gia vị hàng ngày.
Trong tháng 4, người Nepal đã tụ tập để tham gia các lễ hội tôn giáo tại nhà và ở khu vực biên giới với Ấn Độ, nơi những người Nepal sùng đạo tham gia cùng những người theo đạo Hindu khi họ tắm trên sông Hằng trong lễ hội Kumbh Mela, một trong những lễ hội tôn giáo lớn nhất thế giới.
Cũng trong khoảng thời gian này, hàng nghìn người Nepal đã tập trung tại thủ đô để tham gia lễ hội tôn giáo lớn Pahan Charhe. Những người khác đã cùng nhau đến Bhaktapur, một thành phố gần đó để tham gia lễ hội Bisket Jatra, mặc dù chính quyền yêu cầu tránh tụ tập.
Ngày 29/4, khi số ca nhiễm trong ngày tăng gấp đôi, lên hơn 4.800 người/ngày, chính phủ đã áp lệnh phong tỏa hai tuần ở thủ đô. Ngày hôm sau, Bộ Y tế và Dân số thừa nhận hệ thống y tế của Nepal bị quá tải.
Thủ tướng Oli ngày 3/5 tuyên bố, virus đã bùng phát ở Nepal bất chấp "nỗ lực tối đa" của chính phủ để ngăn chặn dịch bệnh.
"Vì chúng ta đang sống trong một thế giới liên kết với nhau, nên những đại dịch như thế này không loại trừ một ai và không ai được an toàn", ông Oli cảnh báo.
Hệ thống y tế kiệt quệ
Các nhân viên mặc đồ bảo hộ làm việc tại một lò hỏa táng ở Bhaktapur, Nepal (Ảnh: Reuters).
Theo CNN , Nepal là một trong những quốc gia nghèo nhất trên thế giới - và điều đó được phản ánh thông qua hệ thống y tế của nước này.
Cả nước chỉ có 1.595 giường điều trị tích cực và 480 máy thở cho khoảng 30 triệu dân. Nepal cũng thiếu bác sĩ, chỉ có 0,7 bác sĩ trên 100.000 dân, thấp hơn Ấn Độ. Các nhân viên y tế đang nghỉ phép dài hạn được gọi trở lại để giúp xử lý cuộc khủng hoảng dịch bệnh, trong khi quân đội Nepal chỉ đạo các nhân viên y tế đã nghỉ hưu chuẩn bị sẵn sàng cho tình huống triệu tập.
Paras Shrestha, bác sĩ tại khoa điều trị tích cực Covid-19 ở thành phố biên giới Nepalgunj, cho biết bệnh viện của ông đang bị quá tải, do vậy ông đã khuyên các bệnh nhân có triệu chứng nhẹ nên tự cách ly tại nhà.
Tuần trước, Nepal đã đặt hàng 20.000 bình ôxy từ nước ngoài, khi nhu cầu về ôxy y tế tăng gấp ba lần. Quân đội Nepal ngày 4/5 bắt đầu mở rộng các cơ sở y tế ở khu vực biên giới với Ấn Độ nhằm phục vụ số lượng lớn người lao động Nepal về nước.
Nepal có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Tính đến cuối tháng trước, 7,2% dân số đã được tiêm ít nhất một liều vắc xin - thấp hơn so với Ấn Độ - nơi khoảng 10% dân số đã được tiêm vắc xin ít nhất một lần.
Vài tuần tới sẽ là khoảng thời gian rất quan trọng trong việc kiểm soát sự bùng phát dịch bệnh ở Nepal. Các nhà chức trách Nepal vẫn đang thực hiện các biện pháp khác nhau để hạn chế sự lây lan của virus.
Tuy vậy, thách thức với Nepal vẫn rất lớn.
COVID-19 tới 6 giờ 6/5: Thế giới trên 800.000 ca mắc mới/ngày; Đông Nam Á dịch leo thang nghiêm trọng Trong 24 giờ qua, thế giới ghi nhận 814.729 trường hợp mắc COVID-19 và 13.778 ca tử vong. Tổng số ca mắc COVID-19 trên toàn cầu đã vượt ngưỡng 154 triệu ca bệnh, trong đó trên 3,25 triệu người không qua khỏi. Chuyển thi thể bệnh nhân tử vong do COVID-19 tại Kathmandu, Nepal. Ảnh: AFP/TTXVN Theo số liệu thống kê của trang...