Người Afghanistan ồ ạt tháo chạy, Taliban lên tiếng trấn an
Taliban đã lên tiếng trấn an sau khi hàng nghìn người Afghanistan ồ ạt kéo đến sân bay ở thủ đô Kabul để tìm cách rời khỏi đất nước.
Cảnh chen lấn di tản ở sân bay Kabul
Người Afghanistan trèo lên máy bay để chờ sơ tán ở sân bay Kabul ngày 16/8 (Ảnh: AFP).
Trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 16/8, khi được hỏi Taliban sẽ nói gì với những người dân Afghanistan đang “khiếp sợ”, “tuyệt vọng” và tìm mọi cách để được lên máy bay rời khỏi đất nước, người phát ngôn Taliban Suhail Shaheen nói rằng người dân “không nên sợ hãi”. Những người này vội vã tháo chạy vì lo sợ bị Taliban nhắm mục tiêu “trả thù” do trước đây họ từng làm việc cho các tổ chức nước ngoài ở Afghanistan hoặc cho quân đội và chính phủ cũ của Afghanistan.
“Những cam kết của chúng tôi, những tuyên bố chính thức của chúng tôi đảm bảo rằng họ sẽ không gặp nguy hiểm về tài sản, danh dự và tính mạng. Đó là cam kết của chúng tôi. Họ có thể thấy ngay ở các khu vực, tất cả người dân vẫn đang sống bình thường. Các trường học vẫn mở cửa. Các văn phòng vẫn hoạt động. Và các doanh nhân vẫn làm công việc buôn bán và kinh doanh của họ. Đó là ví dụ thực tế của chúng tôi. Vậy tại sao họ phải khiếp sợ? Họ không nên sợ hãi”, ông Shaheen nói.
Khi được hỏi về các trạm kiểm soát đang được thiết lập cũng như lo ngại của những người Afghanistan từng làm việc cho các tổ chức nước ngoài rằng Taliban sẽ đến nhà của họ và làm hại họ, ông Shaheen khẳng định các trạm kiểm soát này là một biện pháp đảm bảo an ninh.
“Liên quan đến các trạm kiểm soát, chúng được dựng lên để ngăn chặn bất kỳ nguy cơ mất an ninh nào mà các băng nhóm, các đối tượng trộm cắp và những kẻ bắt cóc có thể gây ra. Các trạm kiểm soát được thiết lập vì an ninh của người dân, chứ không phải để gây rắc rối cho mọi người”, ông Shaheen nói thêm.
Đám đông tập trung tại sân bay Kabul chờ sơ tán (Ảnh: Sputnik).
Khi được hỏi về việc Taliban đối xử với phụ nữ, đảm bảo việc cho phép phụ nữ Afghanistan có được các quyền và tự do như họ đã có trong 20 năm qua, ông Shaheen nói rằng phụ nữ và trẻ em gái vẫn “sẽ được đến trường”.
Taliban ngày 15/8 đã giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul của Afghanistan và chiếm dinh tổng thống, khi Tổng thống Ashraf Ghani cùng nhiều quan chức cấp cao của chính quyền vội vã rời khỏi đất nước.
Việc Taliban giành lại quyền kiểm soát Afghanistan sau 20 năm khiến nhiều người dân ở đây lo ngại sự trở lại của những đạo luật hà khắc, đặc biệt với phụ nữ.
Lo ngại bất ổn leo thang, hàng nghìn người ở Kabul hôm qua đã đổ về sân bay Hamid Karzai cách trung tâm thành phố khoảng 5 km để tìm đường sơ tán, trong khi máy bay quân sự của nước ngoài cũng dồn dập đưa nhân viên ngoại giao của họ di tản. Điều này khiến khu vực sân bay Kabul trở nên hỗn loạn, buộc quân đội Mỹ phải điều lực lượng giữ trật tự ở sân bay, thậm chí nổ súng để giải tán đám đông.
Những hình ảnh ghi lại từ sân bay ở Kabul cho thấy cảnh tượng người dân ồ ạt chạy theo, đu bám vào máy bay Mỹ để tìm cách rời khỏi đất nước. Một số người thậm chí bị cho là rơi từ trên máy bay xuống đất, dẫn đến tử vong.
Một bức ảnh được chia sẻ trên trang tin Defense One cho thấy hàng trăm người Afghanistan chen chúc bên trong máy bay vận tải Mỹ.
“Chúng tôi rất sợ sống ở thành phố này. Vì tôi từng phục vụ trong quân đội, Taliban chắc chắn sẽ nhắm mục tiêu tới tôi”, một binh sĩ 25 tuổi nói khi chen lấn trong đám đông ở sân bay Kabul.
Hàng trăm người Afghanistan chen chúc bên trong máy bay vận tải Mỹ để đi sơ tán (Ảnh: Defense One).
Tình hình Afghanistan: Mỹ đạt thỏa thuận với Taliban về các chuyến bay sơ tán
Theo hãng tin AP (Mỹ), Washington đã đạt được thỏa thuận với Taliban rằng lực lượng này sẽ không can thiệp vào các chuyến bay sơ tán Mỹ đang thực hiện từ sân bay quốc tế Kabul.
Đám đông người sơ tán chờ đợi được rời khỏi Afghanistan tại sân bay quốc tế ở Kabul, ngày 16/8/2021, khi Taliban tuyên bố kiểm soát quốc gia Tây Nam Á. Ảnh: AFP/TTXVN
Thỏa thuận trên đạt được trong các cuộc đàm phán tại Doha (Qatar) giữa các thành viên cấp cao của Taliban với Tướng Mỹ Frank McKenzie, Tư lệnh Bộ chỉ huy Trung tâm Mỹ. Hai bên dường như đã nhất trí về một "cơ chế tránh xung đột" trong đó các hoạt động tại sân bay Kabul được phép tiếp tục mà không có sự can thiệp của Taliban. Theo nguồn tin, Tướng McKenzie đã cảnh báo rằng nếu Taliban can thiệp thì sẽ phải đối mặt với lực lượng quân đội Mỹ đến "bảo vệ sân bay nếu cần thiết".
Cùng ngày 16/8, một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết nước này đã tạm thời đình chỉ mọi chuyến bay sơ tán từ sân bay ở sân bay Kabul để giải tán đám đông đổ xô tới sân bay này tìm cách rời khỏi Afghanistan. Tuy nhiên, quan chức giấu tên trên không cho biết lệnh tạm dừng sẽ kéo dài trong bao lâu. Theo CNN, còn khoảng 3.500 nhân sự Đại sứ quán Mỹ tại Afghanistan đang chờ được sơ tán, bên cạnh nhiều nhân sự địa phương cùng người nhà khác.
Sân bay Kabul của Afghanistan đã rơi vào cảnh hỗn loạn khi hàng nghìn người dân nước này đổ xô vào đường băng, cố lao lên các máy bay để rời khỏi đất nước sau khi Taliban tiếp quản quyền kiểm soát thủ đô.
Trong một diễn biến liên quan, Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến sẽ có bài phát biểu từ Nhà Trắng về tình hình Afghanisstan. Theo một thông báo chính thức, ông Biden sẽ rút ngắn kỳ nghỉ của mình, từ Trại David trở về Washington và có bài phát biểu vào lúc 19h45 ngày 16/8 (giờ GMT, tức 2h45 ngày 17/8 theo giờ Việt Nam).
Trước đó, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết Tổng thống Biden sẽ sớm đưa ra những tuyên bố về tình hình Afghanistan trong bối cảnh nhà lãnh đạo Mỹ đang đối mặt với những chỉ trích mạnh mẽ rằng việc rút các lực lượng Mỹ khỏi quốc gia Nam Á này là một sai lầm.
Sau khi Mỹ cùng các nước đồng minh rút binh sĩ khỏi Afghanistan, lực lượng Taliban đã tăng cường các cuộc tấn công và giành quyền kiểm soát phần lớn các khu vực ở quốc gia này. Hiện lực lượng Taliban khẳng định đã kiểm soát hơn 90% các trụ sở của chính phủ và gần như tất cả các chốt kiểm soát trong thành phố Kabul.
Washington cảnh báo về tài sản của Afghanistan tại Mỹ Một quan chức trong chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 16/8 cho biết Taliban sẽ không được tiếp cận bất kỳ khoản dự trữ nào của Afghanistan đang được giữ trong các tài khoản tại Mỹ. Các tập tiền 100 USD tại nhà máy in tiền quốc gia ở Fort Worth, bang Texas, Mỹ. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN Quan chức...