Ngôi làng vắng bóng phụ nữ
Cuộc sống ở quê cùng cực khiến phụ nữ Thừa Thiên-Huế ồ ạt xuất ngoại sang Lào mưu sinh. Đằng sau những cuộc ra đi này là những câu chuyện thấm đẫm nước mắt.
Xã 3.000 người đi làm thuê
Chị Thu theo chồng sang Lào làm thuê để lại cho vợ chồng bà Úy 3 đứa con dại.
Thôn Bình An của xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc, nằm bên quốc lộ 1A suốt ngày xe cộ gầm rú và bụi bay mù mịt. Con đường nhỏ hẹp dẫn vào thôn vương vãi đất cát do đang được tu sửa dang dở. Nghe hỏi nhà ông Đoàn Anh – Trưởng thôn, một nhóm trẻ lem luốc đang chơi bên đường đồng loạt chỉ tay về phía ngôi nhà nhỏ nằm khuất sau những bóng cây nói: “Ông Anh không có nhà, con cái ông ấy đi Lào hết rồi”.
Theo UBND xã Lộc Bổn, toàn xã có hơn 3.000 người dân sang Lào làm thuê, trong số đó có hơn 1.500 phụ nữ.
Nghe hỏi chuyện phụ nữ trong làng đi Lào, bà Trần Thị Hà, vợ ông Anh, chỉ tay vào ngôi nhà trống hoác với những chiếc giường bỏ không lâu ngày, thở dài: “Việc làm không có, mùa màng thất bát triền miên nên phụ nữ cả làng phải đi mà kiếm cơm chứ ở nhà thì chế.t đói cả lũ. Nhà tui có 3 đứa con gái đều đi Lào làm thuê hết”.
Theo bà Hà, cả 3 người con gái này đều đã đi Lào nhiều năm sau khi phải nghỉ học sớm vì hoàn cảnh gia đình khó khăn.
Nhiều hộ dân ở đây sinh toàn con gái nên có đến 5-6 người con gái đi Lào kiếm sống. Những phụ nữ đã lập gia đình trong thôn cũng ồ ạt kéo nhau đi Lào làm thuê nên thôn ngày càng vắng dần phụ nữ.
Ngỡ chúng tôi là cán bộ huyện, bà Trần Thị Bưởi, người thôn Bình An, với bộ quần áo nhàu nát và chiếc nón rách bươm hớt hải chạy đến đề nghị có chính sách hỗ trợ cho phụ nữ đi Lào bằng cách tạo công ăn việc làm để con gái bà được về lại quê. Con gái bà Bưởi là chị Trần Thị Hương đi Lào làm thuê ở tỉnh Savanakhet của Lào từ rất lâu, đến nỗi bà không nhớ nổi cô đã xa gia đình bao nhiêu năm.
“Nó để lại cho tui 2 đứa con nhỏ, đứa lớp 2, đứa mẫu giáo. Làm ăn không ra chi nên thỉnh thoảng nó mới có tiề.n gửi về nuôi con nên chúng rất khổ cực”- bà Bưởi kể.
Theo UBND xã Lộc Bổn, toàn xã có hơn 3.000 người dân đến các tỉnh Salavan, Savanakhet của Lào làm thuê, trong số đó có hơn 1.500 phụ nữ. Số liệu này tăng nhanh hàng năm tỷ lệ thuận với việc kiếm sống ở quê ngày càng khó khăn. Các thôn có số phụ nữ đi Lào nhiều nhất là Hòa Vang, Thuận Hóa, Bình An, Hòa Mỹ.
Không chỉ Lộc Bổn; các xã Lộc Sơn, thị trấn Phú Lộc (huyện Phú Lộc), thị trấn Phú Bài, xã Thủy Lương (thị xã Hương Thủy)… cũng là những địa phương có nhiều phụ nữ đi Lào kiếm sống do cuộc sống ở quê quá nghèo khổ. Ngày càng nhiều thiếu nữ mới học lớp 8, lớp 9 cũng bỏ học đi Lào mưu sinh.
Video đang HOT
Những đứ.a tr.ẻ côi cút
Bà Nguyễn Thị Úy (75 tuổ.i) và chồng là ông Trần Văn Nho (80 tuổ.i) ở thôn Bình An vừa dọn cơm trưa cho mấy đứa cháu vừa ho khùng khục. Ở cái tuổ.i gần đất xa trời như vợ chồng bà Úy, người ta được chăm sóc từng miếng ăn giấc ngủ nhưng hai ông bà lại không được hưởng sự quan tâm ấy.
Từ ngày con dâu là chị Trần Thị Thu theo chồng sang Lào làm thuê, để lại 3 đứa con nhỏ, tuổ.i già của vợ chồng bà Úy là những tháng ngày cực nhọc.
“Nó đi rồi về đẻ, đẻ rồi đi lại nên mấy đứa cháu đều do một tay vợ chồng tui nuôi. Mới đây nó về sinh đứa thứ tư, được 4 tháng định để nốt ở nhà cho chúng tôi nuôi nhưng do cháu quá nhỏ nên nó phải mang theo sang Lào”- bà Úy kể.
Người già khổ cực đã đành nhưng những đứ.a tr.ẻ không có bàn tay chăm sóc của cha mẹ lại càng tội nghiệp. 3 đứa cháu của bà Úy đang học lớp 6, lớp 4 và lớp 1 ngày càng gầy teo và học hành tụt dốc.
“Chúng tôi già rồi biết chi chữ nghĩa mà chỉ bảo chúng chuyện học hành. Kiểu ni chắc phải bỏ học sớm hết, thời đại ni rồi mà còn thất học thì buồn lắm”- ông Nho thở dài.
Chuyện ông bà già nuôi trẻ nhỏ như vợ chồng bà Úy nhan nhản ở Lộc Bổn cũng như các xã có phong trào đi Lào làm thuê. Hậu quả của tình trạng này là ngày càng có nhiều đứ.a tr.ẻ trên địa bàn bỏ học sớm do không có sự quan tâm chăm sóc, chỉ bảo của bố mẹ.
Chị Nguyễn Thị Thệ (44 tuổ.i) theo chồng là anh Dương Văn Say đi Lào kiếm sống bằng nghề thợ nề đã 10 năm nay. Cuộc mưu sinh nơi đất khách quê người cực khổ khiến vợ chồng chị không có điều kiện quan tâm đến việc học của 3 đứa con ở quê. Hậu quả là 3 đứa con của vợ chồng chị lần lượt bỏ học từ rất sớm. Mới đây, 2 trong số 3 đứa con của chị đã sang Lào để “nối nghiệp” bố mẹ khi tuổ.i đời còn nhỏ.
Cùng với tình trạng bỏ học, tình trạng tr.ẻ e.m sa chân vào các tệ nạn xã hội và đán.h lộn cũng diễn ra thường xuyên hơn. Bằng chứng là ở các xã Lộc Bổn và Lộc Sơn tình trạng “đại ca nhí” xuất hiện ngày càng nhiều và hết sức manh động. Không ít đối tượng trở thành nỗi khiếp đảm của người dân bởi sự liều lĩnh và coi mạng người như cỏ rác.
Bà Đoàn Thị Lan – Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Lộc Bổn, bảo hậu quả của việc người dân nói chung và phụ nữ nói riêng đi Lào kiếm sống đã nhãn tiề.n từ nhiều năm nay . “Cùng với tình trạng con cái của phụ nữ đi Lào phải bỏ học sớm và dính vào các tệ nạn xã hội, thì tình trạng người dân trên địa bàn nhiễm HIV cũng tăng nhanh do sự di cư này”- bà Lan nói.
Theo Dân Việt
Phận phu đêm nhọc nhằn trong bóng tối
2h sáng, chợ đầu mối Phú Hậu bắt đầu hoạt động. Người buôn kẻ bán từ các ngả đường kéo về. Những chuyến xe tải từ Hà Nội vào, từ Đà Lạt ra mang theo hàng tấn rau quả dần tập kết. Đây là thời điểm bắt đầu công việc của các cửu vạn.Nhọc nhằn phu đêm
Ở thành phố Huế, Đông Ba và Phú Hậu (tổ 12, phường Phú Hậu, TP Huế) là hai chợ đầu mối lớn. Trước đây chỉ có chợ Đông Ba hoạt động; từ tháng 5/2006, chợ được chuyển về vùng bãi Dâu thuộc phường Phú Hậu nhằm hạn chế ô nhiễm cho thành phố. Lưu lượng hàng hóa tập kết và chuyển đi lớn nên rất cần đến lực lượng phu chở hàng, bốc vác.
Phận phu đêm nhọc nhằm trong đêm tối
Anh Lưu, một phu hàng cho biết, thường có 2 tổ trên 30 người thuộc nghiệp đoàn bốc vác chia ca bốc dỡ hàng ở chợ Đông Ba và Phú Hậu. Các thành viên chỉ việc bốc hàng cho các quầy trong chợ và báo lại với bộ phận thu tiề.n. Số tiề.n thu vào buổi sáng sẽ được chia đều cho từng thành viên trong nghiệp đoàn.
Hỏi thăm những phu bốc vác, tôi biết còn rất đông bộ phận phu hàng là những người không vào "biên chế". Họ là những người không có việc làm ổn định, nhà nghèo phải chấp nhận làm phu bám chợ kiếm sống qua ngày.
Ông Nguyễn Văn Hoạt, 68 tuổ.i, chủ một quán nước bên chợ, kể: "Cả chợ này ước ra cũng phải gần 100 người làm phu kéo hàng, già trẻ, gái trai chi cũng có, phần đông là phu tự do".
Không khó để nhận ra các phu kéo hàng trong khu chợ đông đúc này. Với một chiếc xe kéo tay, khuôn mặt hốc hác vì thức đêm và làm việc nặng, áo quần nhếch nhác, họ luôn chân luôn tay trong những hẻm chợ. Trong ánh đèn nhập nhoạng, họ bốc rau quả từ các xe tải xuống, chất đầy một chiếc xe nhỏ, kẽo kẹt kéo, luồn lách trên những con đường nhỏ nhầy nhụa bùn đất...
Hàng qua tay họ mới về được chợ Phú Hậu và từ chợ này ra các chuyến xe xuôi về các vùng quanh Huế, Quảng Trị, Ba Đồn... Hàng cần vận chuyển gần chợ đã có phu tay, những lô hàng chở về các chợ lân cận thường cần đến xích lô hoặc xe thồ. Vì vậy, xung quanh chợ cũng có rất đông lực lượng này tập trung kiếm việc làm.
Anh Lê Văn Tí, một tài xích lô, cho biết: "Ban ngày chở khách, đến sáng, tui tranh thủ về chợ chạy hàng kiếm thêm thu nhập, cực nhưng mà có cái ăn cho gia đình".
Làm phu chợ đêm có không ít những phụ nữ tuổ.i đã quá 50, cũng có những cô gái mới đôi mươi. Phan Thị Ngân 21 tuổ.i, phu nữ trẻ nhất trong chợ, tâm sự: "Em theo bác trai đi làm đã mấy ngày nay, nhà em ở khu chung cư Phú Hậu, trước mẹ em đi làm nhưng mấy hôm nay bị ốm nên em phải đi thay". Dứt lời Ngân nhanh tay cõng mấy bì củ cải to bằng người xuống xe. Tay yếu, mấy lần cô gái bị cả bì tải nặng đè gập người xuống.
Với mỗi chuyến hàng cực nhọc như thế, họ được từ 3-5 ngàn đồng. Số tiề.n ít ỏi đó là nguồn sống cho chính của những gia đình nghèo. "Tranh thủ từ đêm đến sáng có khi cũng kiếm được gần 50 ngàn, chắt bóp chi tiêu vừa đủ nuôi mình và hai đứa con đang đi học", chị Nguyễn Thị Thoại tâm sự.
Các phu cửu vạn bốc rau quả trên chuyến xe từ Đà Lạt ra
"Ai kéo đê..ê..ê!"
Chị Thoại làm cửu vạn ở chợ đêm đã được gần 5 năm. Chồng mất vì ta.i nạ.n giao thông để lại cho chị 2 đứa con đang tuổ.i ăn tuổ.i học. Đứa con đầu đang học đại học, đứa sau học lớp 8. Toàn bộ chi tiêu trong gia đình và tiề.n ăn học của con đều phụ thuộc vào đôi tay chị. Ngày đi làm phụ hồ, chờ sang canh lại đi làm cửu vạn ở chợ đêm, cuộc sống của chị cứ hối hả nhọc nhằn như vậy suốt 365 ngày.
Quệt mồ hôi sau một chuyến bốc hàng cho xe ra Đông Hà, chị kể: "Nhà có ba mẹ con, giờ nghỉ ngày nào là đói ngày ấy, mình chịu cực không sao chứ để con thất học rồi lại ra làm như ri khổ lắm!".
Ông Trần Văn Sáng, Trưởng Ban quản lý chợ đêm Phú Hậu, cho biết tại chợ này có gần 100 người làm nghề bốc vác chủ yếu là phu tự do, phần đông là phụ nữ. Họ là những người không có việc làm ổn định, nhà nghèo phải chấp nhận làm phu bám chợ kiếm sống qua ngày.
Chị Nguyễn Thị Thoại đã gần 5 năm gắn bó với nghề bốc vác tại chợ đêm Phú Hậu. (Trong ảnh: Chị Thoại cố nốt những chuyến hàng cuối cùng để kịp về lo cho con đi học)
Mỗi phiên chợ như vậy chị Thoại kiếm được khoảng 30-50 ngàn. Có những đêm ít người thuê, số tiề.n kiếm được chỉ đủ du di một bữa cơm trưa.
4h sáng, chợ đêm đông đúc, chen lẫn trong những tiếng eo sèo là những âm thanh ngân dài lạc giọng: " Ai kéo đê..ê..ê!". Ngoặt sang gian hàng rau gần cửa chợ ra đường Ngô Kha, chị Thoại được một chủ hàng gọi chở ra chuyến xe lên A Lưới. Hai chuyến rau, bí, bắp cải nặng trĩu được trả 6.000đ. Chở xong chị lại lật đật cùng những phu khác vào chợ, sục ủng trong những vũng nước ứ đọng bốc mùi tìm người gọi chở hàng.
Bên ngoài chợ, những chuyến xe xích lô đầy ắp rau quả cũng đang chuyển bánh chạy về các chợ vùng quê. Rít sâu điếu thuố.c, anh Tí căng chân đạp mạnh chiếc xe nặng về chợ Bao Vinh. Chuyến này của hai chị tiểu thương thuê anh 30 ngàn. Những chuyến hàng về chợ lẻ thường ít nên hai ba người gom lại thuê một xích lô chở, vừa tiện, giá lại phải chăng.
Sau chuyến hàng này, anh Tí phải về nhà lau chùi xe để sáng ra còn đi chở khách. Hỏi anh như thế lấy thời gian đâu mà ngủ nghỉ, anh chỉ cười: "Chỉ sợ không có việc thôi, khi nào không ai gọi thì mình đậu xe rồi tranh thủ chợp mắt là được".
Lao động về đêm có không ít nguy hiểm chờ chực. Anh Tí nhớ lại: "Có đêm chở hàng về chợ Quảng Thành, đường tối, trời mưa xối xả, mắt nhập nhoạng nên không kịp né vũng sâu, thế là cả chuyến hàng nặng đổ xuống, may mà nhảy xuống kịp chứ không là gãy mất ống chân".
Những phụ nữ làm công việc dầu dãi này cũng ốm đau luôn. Song vì sự mưu sinh, họ ốm mà không dám nghỉ. Chị Thoại kể: "Mấy hôm trước tui ốm, nhà hết tiề.n nên liều ra chợ kiếm cái ăn, được một hôm thì bị nặng hơn, may mà được mấy chị thương gom tiề.n giúp mua thuố.c uống mới đỡ lại".
Trời dần trở sáng, mưa mùa đông ở Huế xối xả và nặng hạt hơn. Những phu chợ đêm lục tục với chiếc xe kéo về nhà. Trên chiếc sọt có một bó rau và mớ cá tươi, chị Thoại hớn hở về nhà kịp làm bữa sáng cho con đi học...
Theo Dân Trí
Chùm ảnh trẻ vùng cao nhọc nhằn mưu sinh Đi đâu trên vùng cao Tây Bắc, chúng tôi vẫn thường bắt gặp cảnh tượng đáng thương của tr.ẻ e.m vùng cao sau mỗi buổi đến trường lại nhọc nhằn giúp bố mẹ kiếm sống. Vì thế xin đừng trách nhiều học sinh vùng cao học yếu bởi vì cuộc sống thường ngày của gia đình còn gian khó thì các em làm...