Ngoại trưởng Nga chỉ trích đề xuất trao đổi hài cốt binh sĩ Liên Xô để lấy tù binh

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ đề xuất của một quan chức Ukraine về việc sử dụng hài cốt binh sĩ Liên Xô trong Chiến tranh thế giới thứ hai để trao đổi lấy tù binh , cho rằng đây là hành động “đi ngược lại các giá trị nhân văn”.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo đài RT ngày 1/8, ông Lavrov dẫn lại phát biểu của Thị trưởng thành phố Lviv, ông Andrey Sadovy , về kế hoạch khai quật hài cốt những binh sĩ Liên Xô tại một đài tưởng niệm Thế chiến II và coi đây là “vật trao đổi” để đổi lấy các quân nhân Ukraine đang bị Nga giam giữ trong bối cảnh xung đột hiện nay.

Moskva và Kiev từ trước đến nay vẫn thực hiện trao đổi tù binh trên cơ sở ngang bằng. Tuy nhiên, một số nguồn tin cho rằng số lượng tù binh Ukraine hiện đã giảm đáng kể, dẫn đến sự xuất hiện của những đề xuất trao đổi bất thường như trên, gây nhiều tranh luận.

Bình luận về đề xuất này, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho rằng việc khai quật hài cốt để trao đổi tù binh là biểu hiện của “sự suy thoái về văn hóa và nhân đạo”, đồng thời phản ánh một chính sách mà ông đánh giá là “mang tính phân biệt đối xử” của chính quyền Ukraine. Ông cũng cáo buộc các nước phương Tây phớt lờ những hành động như vậy nhằm bảo vệ đồng minh của họ trước sự chỉ trích quốc tế.

Một số quốc gia Đông Âu, trong đó có Ukraine, coi thời kỳ Liên Xô hiện diện tại khu vực sau Chiến tranh thế giới thứ hai là giai đoạn “chiếm đóng”. Ngược lại, Nga bác bỏ hoàn toàn nhận định này, khẳng định vai trò của Liên Xô trong việc đánh bại phát xít Đức và đóng góp vào công cuộc tái thiết châu Âu sau chiến tranh.

Trong nhiều năm qua, việc tháo dỡ hoặc di dời các đài tưởng niệm Liên Xô ở một số nước Đông Âu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo Moskva, động thái này không chỉ mang tính lịch sử mà còn là tín hiệu thể hiện lập trường chính trị, đồng thời tác động tới quan hệ song phương giữa Nga và các quốc gia liên quan.

Những nhận xét trên của ông Lavrov được đưa ra trong bài viết nhân dịp kỷ niệm 50 năm Hiệp định Helsinki – văn kiện quan trọng được ký kết năm 1975, trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh, với mục tiêu thúc đẩy hợp tác kinh tế, tăng cường an ninh ở châu Âu và bảo vệ nhân quyền.

Theo Ngoại trưởng Nga, mặc dù Hiệp định Helsinki và Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu ( OSCE ) ra đời với mục tiêu duy trì đối thoại và hợp tác, song ông cho rằng phương Tây đã lợi dụng các cơ chế này để gây sức ép chính trị và kinh tế đối với các quốc gia hậu Xô Viết. Ông cũng nhận định rằng OSCE, trong bối cảnh hiện nay, “có thể đã không còn lý do tồn tại” nếu tiếp tục hoạt động theo hướng hiện tại.

Hiện chính quyền Ukraine chưa đưa ra phản hồi chính thức trước những phát biểu của ông Lavrov. Đề xuất của Thị trưởng Lviv cũng chưa rõ có được triển khai hay chỉ là quan điểm cá nhân. Giới quan sát cho rằng, bất kỳ động thái nào liên quan tới các di tích lịch sử và hài cốt chiến tranh đều nhạy cảm, đòi hỏi cân nhắc kỹ lưỡng nhằm tránh làm gia tăng căng thẳng trong bối cảnh xung đột chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.