Ngoại trưởng Mỹ chuẩn bị thăm Trung Đông và Bắc Phi

Hồng Nguyên23:08 25/03/2022

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 24/3 thông báo Ngoại trưởng Antony Blinken sẽ thăm Israel, khu Bờ Tây, cùng hai quốc gia Bắc Phi là Maroc và Algeria từ ngày 26-30/3 để thảo luận về cuộc xung đột tại Ukraine, quan hệ Israel- Palestine, các vấn đề liên quan Iran và khủng hoảng giá năng lượng toàn cầu.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo kế hoạch, ông Blinken sẽ có các cuộc gặp riêng rẽ với Thủ tướng Israel Naftali Bennett và Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tại Ramallah trong chặng đầu của chuyến thăm.

Tại Maroc, ông Blinken sẽ thảo luận với Thái tử tiểu vương Abu Dhabi của Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahya về một loạt vấn đề như tình hình Iran, Yemen, thị trường năng lượng toàn cầu và Ethiopia. Ngoài ra, ông Blinken cũng có cuộc thảo luận với người đồng cấp Maroc Nasser Bourita về tranh chấp ở khu vực Tây Sahara và Hiệp định Abraham do Mỹ làm trung gian ký kết tháng 9/2020 nhằm bình thường hóa quan hệ giữa Israel với các quốc gia Arab.

Tại Algeria, Ngoại trưởng Blinken sẽ có các cuộc gặp với Tổng thống Abdelmadjid Tebboune và Ngoại trưởng Ramtane Lamamra trong bối cảnh Algeria là nước cung cấp khí đốt hàng đầu cho châu Âu và là nguồn cung quan trọng sau khi xảy ra cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Quan hệ Mỹ-Israel trước ngã rẽ mới thời hậu Trump và Netanyahu

Với hai nhà lãnh đạo mới, trong một thời kỳ mới, cách thức Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Israel Naftali Bennett xử lý mối quan hệ hai nước sẽ định hình triển vọng cho hòa bình và ổn định ở Trung Đông.

Thủ tướng Israel Naftali Bennett (trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: AP

Khi Israel và Mỹ đang đứng trước một giao lộ mới, hai nhà lãnh đạo mới của hai nước đều thừa hưởng một mối quan hệ mà ngay lập tức bị thúc đẩy bởi những cân nhắc chính trị trong nước, ràng buộc sâu sắc trong lịch sử và sự thừa nhận đã được khắc sâu rằng họ cần nhau.

Video đang HOT

Theo hãng tin AP, cách Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Israel Naftali Bennett xử lý mối quan hệ đó sẽ định hình triển vọng cho hòa bình và ổn định ở Trung Đông. Họ đang mở ra một thời đại không còn được xác định bởi cá tính mạnh mẽ của Thủ tướng kỳ cựu Benjamin Netayahu, người nhiều lần thách thức chính quyền Barack Obama và sau đó gặt hái thành quả từ mối quan hệ nồng ấm với Tổng thống Donald Trump.

Chính phủ Israel của tân Thủ tướng Bennett cho biết họ muốn nắn lại quan hệ với Đảng Dân chủ và khôi phục sự ủng hộ của lưỡng đảng ở Mỹ với Israel. Trong khi đó, Tổng thống Biden đang theo đuổi một cách tiếp cận cân bằng hơn về cuộc xung đột Palestine-Israel và vấn đề Iran.

Tân Thủ tướng Israel Naftali Bennett tổ chức cuộc họp nội các đầu tiên vào này 13/6/2021 tại Jerusalem. Ảnh: AP

Mối quan hệ giữa hai nước là rất quan trọng đối với cả Washington và Tel Aviv. Israel từ lâu đã coi Mỹ là đồng minh thân cận nhất và là người bảo đảm cho an ninh và vị thế quốc tế của mình, trong khi Mỹ dựa vào sức mạnh quân sự và tình báo của Israel giữa một Trung Đông đầy biến động.

Nhưng cả ông Biden và Bennett đều bị kìm hãm bởi nền chính trị nội bộ.

Ông Bennett dẫn đầu một liên minh không chắc chắn bao gồm 8 đảng từ khắp các phe phái chính trị Israel có điểm chung chính là loại bỏ ông Netanyahu khỏi quyền lực sau 12 năm. Ông Biden thì đang nỗ lực thu hẹp sự chia rẽ trong nội bộ đảng khi mà sự ủng hộ vốn gần như đồng đều dành cho Israel đã bị xói mòn và một cánh tiến bộ muốn Mỹ làm nhiều hơn nữa để chấm dứt sự chiếm đóng nửa thế kỷ của Israel trên những vùng đất mà người Palestine muốn có một nhà nước tương lai.

Ngay sau khi nhậm chức, tân Ngoại trưởng Israel, Yair Lapid, đã nhận ra những thách thức mà Israel phải đối mặt ở Washington. "Chúng tôi nhận ra [quan hệ giữa] mình với một Nhà Trắng, Thượng viện và Hạ viện của đảng Dân chủ và họ rất tức giận. Chúng tôi cần thay đổi cách làm việc với họ", ông Lapid nói khi nhậm chức quyền lãnh đạo Bộ Ngoại giao Israel tuần trước.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (Phải) và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz ngày 3/6/2021 tại Washington. Ảnh: AP

Mối quan hệ giữa hai lãnh đạo mới của Mỹ - Israel cũng là một bài kiểm tra quan trọng sẽ dành cho Iran. Tổng thống Biden đã tìm cách quay trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran mà cựu Tổng thống Obama coi là một thành tựu đối ngoại đặc sắc. Dưới thời Tổng thống Trump, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận lịch sử này với sự ủng hộ của các nhà lập pháp thân Israel. Mặc dù Iran vẫn chưa chấp nhận đề nghị đàm phán trực tiếp từ ông Biden, các cuộc thảo luận gián tiếp về thỏa thuận hạt nhân hiện đang ở vòng thứ sáu tại Vienna (Áo).

Chính phủ mới của Israel vẫn kiên quyết phản đối những nỗ lực của ông Biden nhằm phục hồi thỏa thuận hạt nhân Iran. Nhưng Tel Aviv vẫn khẳng định sẽ thảo luận về vấn đề này đằng sau những cánh cửa đóng kín thay vì các cuộc đối đầu công khai, như bài phát biểu gây tranh cãi của ông Netanyahu trước Quốc hội Mỹ vào năm 2015.

Trong cuộc trò chuyện với Ngoại trưởng Antony Blinken hôm 17/6, Ngoại trưởng Israel Lapid cho biết hai ông đã đồng ý về một chính sách "không bất ngờ" và duy trì những đường dây liên lạc cởi mở.

Eytan Gilboa, một chuyên gia về quan hệ Mỹ-Israel tại Đại học Bar-Ilan (Israel), nói rằng thay vì cố gắng lách bất kỳ thỏa thuận nào với Iran, chính phủ mới ở Israel sẽ thúc ép chính quyền Mỹ giữ nguyên một số lệnh trừng phạt đối với Tehran và tìm kiếm "đền bù chiến lược" cho Israel như một phần trao đổi cho bất cứ cuộc quay trở lại thỏa thuận nào của Mỹ.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) hội đàm với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas ngày 25/5 tại thành phố Ramallah. Ảnh: AP

Giải quyết những khác biệt về xung đột Israel-Palestine cũng sẽ là một thách thức đáng kể khác đối với hai nhà lãnh đạo Mỹ, Israel.

Tổng thống Biden đã đảo ngược các chính sách của người tiền nhiệm Trump, vốn được ông Netanyahu ủng hộ, khiến người Palestine xa lánh và gây ra sự rạn nứt gần như hoàn toàn trong các mối quan hệ chính thức giữa Mỹ và Palestine. Gần như ngay lập tức sau khi nhậm chức, ông Biden đã khôi phục lại sự trợ giúp của Mỹ cho Palestine - vốn bị cắt giảm dưới thời ông Trump.

Tổng cộng Mỹ đã chi chỉ trong bốn tháng ông Biden cầm quyền là hơn 300 triệu USD. Ông tuyên bố ý định mở lại Lãnh sự quán Mỹ tại Jerusalem, nơi đã bị ông Trump đóng cửa, để xử lý các mối quan hệ với người Palestine. Các quan chức chính quyền Mỹ cũng phát biểu công khai rằng người Israel và người Palestine phải được hưởng các giải pháp bình đẳng về an ninh và thịnh vượng.

Tuy nhiên, cả hai ngoại trưởng Mỹ và Israel đều không đưa ra bất kỳ động thái nào nhằm thay đổi những bước đi ủng hộ Israel quan trọng nhất của cựu Tổng thống Trump. Những động thái đó bao gồm việc ông Trump từ bỏ chính sách lâu năm của Mỹ cho rằng các khu định cư của người Do Thái là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế; việc công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan, lãnh thổ mà Israel chiếm từ Syria trong cuộc chiến tranh Arab-Israel năm 1967.

Chính quyền Mỹ đương nhiệm cũng hy vọng sẽ mở rộng các thỏa thuận bình thường hóa mối quan hệ Arab-Israel mà chính quyền Trump đã tạo ra trong những tháng cuối cùng tại nhiệm. Trong cuộc gọi vào ngày đầu tiên Thủ tướng Israel Bennett nhậm chức, Tổng thống Joe Biden khẳng định "sự ủng hộ kiên định của mình đối với mối quan hệ Mỹ-Israel" và "cam kết kiên định đối với an ninh của Israel". Ông cam kết sẽ phối hợp trong tất cả các vấn đề an ninh, bao gồm cả Iran.

Sự ủng hộ của ông Biden đối với chiến dịch không kích hạng nặng của Israel trong cuộc chiến hồi tháng 5 với lực lượng Hamas ở Gaza đã khiến các đảng viên Dân chủ tiến bộ trong Quốc hội tức giận. Với sức mạnh mới đạt được về lực lượng trong Quốc hội, nhóm này đang yêu cầu chính quyền phải làm nhiều hơn nữa để hỗ trợ người Palestine, và cần đặt điều kiện với Israel để đổi lấy viện trợ quân sự.

Trong khi các nhà lập pháp uy tín của Đảng Dân chủ Mỹ vẫn ủng hộ Israel và quyền tự vệ tuyệt đối của Israel, ngày càng có nhiều tiếng nói tiến bộ trong cuộc họp kín của đảng đã biến vấn đề này trở thành một vấn đề chính trị. Sự thay đổi trong chính phủ của Israel không có khả năng làm giảm bớt những lời kêu gọi hành động của nhóm nghị sĩ này do bạo lực giữa Israel và Palestine tiếp tục diễn ra trong những ngày gần đây.

Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Biden cũng đã thúc giục chính phủ mới của Israel giảm bớt căng thẳng với người Palestine. Trong hai cuộc điện đàm với đồng cấp Lapid vào tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã nói về "sự cần thiết phải cải thiện quan hệ giữa Israel và Palestine theo những cách thiết thực" và cam kết làm sâu sắc hơn mối quan hệ giữa người Arab và Israel.

Tân Thủ tướng Israel Naftali Bennett trong phiên họp Quốc hội tại Jerusalem vào 13/6/2021. Ảnh: AP

Hiện chưa rõ chính phủ mới sẽ phản hồi lời kêu gọi này như thế nào. Các thành viên cốt cán như Lapid và Bộ trưởng Quốc phòng Benny Gantz rõ ràng muốn áp dụng cách tiếp cận hợp tác hơn với chính quyền Biden, trong khi tân Thủ tướng Bennett và các đối tác cánh hữu của ông phải đối mặt với áp lực từ chính người ủng hộ họ về việc duy trì cách tiếp cận cứng rắn của người tiền nhiệm Netanyahu, không chỉ đối với Iran mà còn với người Palestine.

Chính phủ Israel hiện đối mặt với những quyết định khó khăn, bao gồm việc có nên sơ tán một khu định cư trái phép được thành lập vào tháng trước hay không và liệu có nên can thiệp vào quy trình pháp lý, mà qua đó các tổ chức định cư đang sử dụng để đuổi hàng chục gia đình Palestine ra khỏi nhà của họ ở đông Jerusalem.

Trong khi đó, chính quyền Biden đang thúc ép Israel kiềm chế bất kỳ bước đi đơn phương nào có thể cản trở sự hồi sinh tiến trình hòa bình, vốn đã tồn tại trong hơn một thập kỷ. Tuy nhiên, Washington vẫn chưa đưa ra lời lên án công khai về hoạt động định cư, ngoài kêu gọi chung chung hai bên kiềm chế những hành động đơn phương có thể làm gia tăng căng thẳng hoặc gây tổn hại đến triển vọng một thỏa thuận hòa bình.

Thủ tướng Bennett là một người ủng hộ mạnh mẽ các khu định cư và phản đối chế độ nhà nước của người Palestine, nhưng ông cũng là một người thực tế. Ông có thể biến điểm yếu của mình thành sức mạnh, với quan điểm rằng bất kỳ sự nhượng bộ lớn nào - đối với người Palestine hoặc những người định cư Do Thái - đều có nguy cơ hạ bệ chính phủ của ông và đưa cựu Thủ tướng Netanyahu trở lại nắm quyền.

Israel gia hạn các biện pháp phòng dịch thêm 1 tháng Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, Thủ tướng Israel Naftali Bennett ngày 24/3 đã quyết định hoãn dỡ bỏ các biện pháp hạn chế phòng dịch COVID-19 thêm 1 tháng theo đề xuất của Bộ Y tế nước này trong bối cảnh dịch bệnh có dấu hiệu lây lan nhanh. Người dân Israel đeo khẩu trang phòng dịch COVID-19 tại Jerusalem ngày...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Bộ trưởng quốc phòng Israel cảnh báo Houthi lẫn Iran08:02

Căng thẳng Trung Đông leo thang nhanh09:02

Toàn bộ 133 hồng y bầu giáo hoàng mới tề tựu, Vatican cắt sóng điện thoại09:26

Số trẻ em Nhật Bản giảm năm thứ 44 liên tiếp08:19

Tân Giáo hoàng Leo XIV cử hành thánh lễ đầu tiên01:34

Apple hé lộ kế hoạch sản xuất sắp tới, đề cập Việt Nam lẫn Trung Quốc08:44

Nga điều tiêm kích Su-35 cản trở Estonia bắt giữ tàu dầu?09:27

Chính quyền Trump gửi thông điệp mới về xung đột tới Nga, Ukraine, châu Âu09:14

Nhà Trắng nói cố vấn an ninh được 'cất nhắc', không phải bị trừng phạt08:17

Bế tắc triển vọng hòa bình ở Ukraine lẫn Trung Đông08:02

Israel kiểm soát cháy rừng sau tình trạng khẩn cấp01:05

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

APEC dự báo tăng trưởng kinh tế khu vực chậm lại

17:08:37 16/05/2025

Báo cáo nêu rõ: APEC phải hạ dự báo tăng trưởng mạnh hơn so với phần còn lại của thế giới do các tranh chấp thương mại và chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, cũng như sự thay đổi chuỗi cung ứng, trong bối cảnh môi trường toàn cầu phức tạp .

Mỹ điều tra bài đăng của cựu Giám đốc FBI nghi kêu gọi nhắm vào ông Trump

17:07:34 16/05/2025

Cựu Giám đốc Cục Điều tra liên bang (FBI) James Comey bị cáo buộc kêu gọi bạo lực chống Tổng thống Mỹ Donald Trump, sau khi đăng ảnh các vỏ sò xếp thành số 8647.

Sàn giao dịch Coinbase đối mặt thiệt hại 400 triệu USD do rò rỉ dữ liệu

16:59:42 16/05/2025

Coinbase đã từ chối yêu sách và chủ động thông báo vụ việc cho các cơ quan quản lý Mỹ đồng thời lên kế hoạch chi từ 180 triệu - 400 triệu USD để đền bù thiệt hại cho các nạn nhân cũng như khắc phục hậu quả.

Quan chức Fed: Chính sách thương mại làm mờ triển vọng kinh tế Mỹ

16:58:59 16/05/2025

Trong bài phát biểu chuẩn bị cho một hội nghị chuyên đề về doanh nghiệp nhỏ, ông Barr nhận định rằng nền kinh tế đang có một nền tảng vững chắc. Ông viện dẫn tốc độ tăng trưởng ổn định, tỷ lệ thất nghiệp thấp và lạm phát tiếp tục giảm x...

FBI cảnh báo thủ đoạn sử dụng AI giả mạo quan chức Mỹ

16:58:15 16/05/2025

Theo thông báo dịch vụ công của FBI, việc chiếm quyền truy cập vào các tài khoản này nhằm theo dõi các quan chức khác, tiếp cận mạng lưới cộng sự và liên hệ, hoặc khai thác thông tin, thậm chí lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Bí mật thâm cung: Từ Hy Thái Hậu mê mẩn món ăn 'rợn người', phải có trong bữa ăn

16:40:14 16/05/2025

Những câu chuyện bí ẩn phía sau bức tường đỏ Tử Cấm Thành luôn là những chủ đề được quan tâm nhất. Xoay quanh câu chuyện về vị Thái Hậu ngang tàn nhất lịch sử nhà Thanh, bí ẩn về những bữa ăn đầy tanh tươi của bà khiến ai ai cũng rợn ng...

Houthi phóng tên lửa đạn đạo vào Israel

15:38:31 16/05/2025

Lực lượng Houthi ở Yemen tuyên bố đã phóng tên lửa đạn đạo bội siêu thanh nhằm vào một sân bay quốc tế của Israel ở Tel Aviv, trong khi một chiến dịch nhân đạo của Mỹ ở Gaza không được Liên Hiệp Quốc ủng hộ.

Meta yêu cầu tòa án bác vụ kiện độc quyền của Ủy ban Thương mại liên bang Mỹ

15:35:20 16/05/2025

Tuy nhiên, Meta cho rằng bằng chứng được trình bày tại tòa cho thấy WhatsApp chưa từng có kế hoạch cạnh tranh trong lĩnh vực mạng xã hội và Giám đốc Điều hành Meta Mark Zuckerberg đã biết rõ điều đó trước khi thương vụ hoàn tất.

Hàn Quốc mở lại chương trình tham quan Panmunjom

15:33:57 16/05/2025

Tên gọi mới của tour là Chuyến tham quan đặc biệt Panmunjom, do Bộ Thống nhất tổ chức, là chương trình tham quan dân sự được chính phủ lên kế hoạch trước dành cho khách hàng chính sách .

Ứng cử viên vị trí Chủ tịch ĐHĐ LHQ trình bày chương trình hành động

15:31:58 16/05/2025

Trên cương vị mới, bà cũng sẽ hướng ưu tiên vào việc bảo đảm mọi tiếng nói, quan điểm của tất cả các khu vực, nhóm nước đều được ghi nhận trong tiến trình cải cách lớn của LHQ.

Hamas 'sẵn sàng hợp tác' nếu Mỹ gây sức ép với Israel chấm dứt xung đột

15:31:25 16/05/2025

Phát biểu với báo giới tại Thổ Nhĩ Kỳ, ông Rubio bày tỏ lo ngại về tình hình nhân đạo ở Gaza, khẳng định sẵn sàng chấp nhận một giải pháp thay thế để đưa viện trợ vào Gaza một cách nhanh chóng.