Ngoại trưởng Mỹ chuẩn bị thăm Trung Đông và Bắc Phi

Hồng Nguyên23:08 25/03/2022

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 24/3 thông báo Ngoại trưởng Antony Blinken sẽ thăm Israel, khu Bờ Tây, cùng hai quốc gia Bắc Phi là Maroc và Algeria từ ngày 26-30/3 để thảo luận về cuộc xung đột tại Ukraine, quan hệ Israel- Palestine, các vấn đề liên quan Iran và khủng hoảng giá năng lượng toàn cầu.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo kế hoạch, ông Blinken sẽ có các cuộc gặp riêng rẽ với Thủ tướng Israel Naftali Bennett và Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tại Ramallah trong chặng đầu của chuyến thăm.

Tại Maroc, ông Blinken sẽ thảo luận với Thái tử tiểu vương Abu Dhabi của Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahya về một loạt vấn đề như tình hình Iran, Yemen, thị trường năng lượng toàn cầu và Ethiopia. Ngoài ra, ông Blinken cũng có cuộc thảo luận với người đồng cấp Maroc Nasser Bourita về tranh chấp ở khu vực Tây Sahara và Hiệp định Abraham do Mỹ làm trung gian ký kết tháng 9/2020 nhằm bình thường hóa quan hệ giữa Israel với các quốc gia Arab.

Tại Algeria, Ngoại trưởng Blinken sẽ có các cuộc gặp với Tổng thống Abdelmadjid Tebboune và Ngoại trưởng Ramtane Lamamra trong bối cảnh Algeria là nước cung cấp khí đốt hàng đầu cho châu Âu và là nguồn cung quan trọng sau khi xảy ra cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Quan hệ Mỹ-Israel trước ngã rẽ mới thời hậu Trump và Netanyahu

Với hai nhà lãnh đạo mới, trong một thời kỳ mới, cách thức Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Israel Naftali Bennett xử lý mối quan hệ hai nước sẽ định hình triển vọng cho hòa bình và ổn định ở Trung Đông.

Thủ tướng Israel Naftali Bennett (trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: AP

Khi Israel và Mỹ đang đứng trước một giao lộ mới, hai nhà lãnh đạo mới của hai nước đều thừa hưởng một mối quan hệ mà ngay lập tức bị thúc đẩy bởi những cân nhắc chính trị trong nước, ràng buộc sâu sắc trong lịch sử và sự thừa nhận đã được khắc sâu rằng họ cần nhau.

Video đang HOT

Theo hãng tin AP, cách Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Israel Naftali Bennett xử lý mối quan hệ đó sẽ định hình triển vọng cho hòa bình và ổn định ở Trung Đông. Họ đang mở ra một thời đại không còn được xác định bởi cá tính mạnh mẽ của Thủ tướng kỳ cựu Benjamin Netayahu, người nhiều lần thách thức chính quyền Barack Obama và sau đó gặt hái thành quả từ mối quan hệ nồng ấm với Tổng thống Donald Trump.

Chính phủ Israel của tân Thủ tướng Bennett cho biết họ muốn nắn lại quan hệ với Đảng Dân chủ và khôi phục sự ủng hộ của lưỡng đảng ở Mỹ với Israel. Trong khi đó, Tổng thống Biden đang theo đuổi một cách tiếp cận cân bằng hơn về cuộc xung đột Palestine-Israel và vấn đề Iran.

Tân Thủ tướng Israel Naftali Bennett tổ chức cuộc họp nội các đầu tiên vào này 13/6/2021 tại Jerusalem. Ảnh: AP

Mối quan hệ giữa hai nước là rất quan trọng đối với cả Washington và Tel Aviv. Israel từ lâu đã coi Mỹ là đồng minh thân cận nhất và là người bảo đảm cho an ninh và vị thế quốc tế của mình, trong khi Mỹ dựa vào sức mạnh quân sự và tình báo của Israel giữa một Trung Đông đầy biến động.

Nhưng cả ông Biden và Bennett đều bị kìm hãm bởi nền chính trị nội bộ.

Ông Bennett dẫn đầu một liên minh không chắc chắn bao gồm 8 đảng từ khắp các phe phái chính trị Israel có điểm chung chính là loại bỏ ông Netanyahu khỏi quyền lực sau 12 năm. Ông Biden thì đang nỗ lực thu hẹp sự chia rẽ trong nội bộ đảng khi mà sự ủng hộ vốn gần như đồng đều dành cho Israel đã bị xói mòn và một cánh tiến bộ muốn Mỹ làm nhiều hơn nữa để chấm dứt sự chiếm đóng nửa thế kỷ của Israel trên những vùng đất mà người Palestine muốn có một nhà nước tương lai.

Ngay sau khi nhậm chức, tân Ngoại trưởng Israel, Yair Lapid, đã nhận ra những thách thức mà Israel phải đối mặt ở Washington. "Chúng tôi nhận ra [quan hệ giữa] mình với một Nhà Trắng, Thượng viện và Hạ viện của đảng Dân chủ và họ rất tức giận. Chúng tôi cần thay đổi cách làm việc với họ", ông Lapid nói khi nhậm chức quyền lãnh đạo Bộ Ngoại giao Israel tuần trước.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (Phải) và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz ngày 3/6/2021 tại Washington. Ảnh: AP

Mối quan hệ giữa hai lãnh đạo mới của Mỹ - Israel cũng là một bài kiểm tra quan trọng sẽ dành cho Iran. Tổng thống Biden đã tìm cách quay trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran mà cựu Tổng thống Obama coi là một thành tựu đối ngoại đặc sắc. Dưới thời Tổng thống Trump, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận lịch sử này với sự ủng hộ của các nhà lập pháp thân Israel. Mặc dù Iran vẫn chưa chấp nhận đề nghị đàm phán trực tiếp từ ông Biden, các cuộc thảo luận gián tiếp về thỏa thuận hạt nhân hiện đang ở vòng thứ sáu tại Vienna (Áo).

Chính phủ mới của Israel vẫn kiên quyết phản đối những nỗ lực của ông Biden nhằm phục hồi thỏa thuận hạt nhân Iran. Nhưng Tel Aviv vẫn khẳng định sẽ thảo luận về vấn đề này đằng sau những cánh cửa đóng kín thay vì các cuộc đối đầu công khai, như bài phát biểu gây tranh cãi của ông Netanyahu trước Quốc hội Mỹ vào năm 2015.

Trong cuộc trò chuyện với Ngoại trưởng Antony Blinken hôm 17/6, Ngoại trưởng Israel Lapid cho biết hai ông đã đồng ý về một chính sách "không bất ngờ" và duy trì những đường dây liên lạc cởi mở.

Eytan Gilboa, một chuyên gia về quan hệ Mỹ-Israel tại Đại học Bar-Ilan (Israel), nói rằng thay vì cố gắng lách bất kỳ thỏa thuận nào với Iran, chính phủ mới ở Israel sẽ thúc ép chính quyền Mỹ giữ nguyên một số lệnh trừng phạt đối với Tehran và tìm kiếm "đền bù chiến lược" cho Israel như một phần trao đổi cho bất cứ cuộc quay trở lại thỏa thuận nào của Mỹ.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) hội đàm với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas ngày 25/5 tại thành phố Ramallah. Ảnh: AP

Giải quyết những khác biệt về xung đột Israel-Palestine cũng sẽ là một thách thức đáng kể khác đối với hai nhà lãnh đạo Mỹ, Israel.

Tổng thống Biden đã đảo ngược các chính sách của người tiền nhiệm Trump, vốn được ông Netanyahu ủng hộ, khiến người Palestine xa lánh và gây ra sự rạn nứt gần như hoàn toàn trong các mối quan hệ chính thức giữa Mỹ và Palestine. Gần như ngay lập tức sau khi nhậm chức, ông Biden đã khôi phục lại sự trợ giúp của Mỹ cho Palestine - vốn bị cắt giảm dưới thời ông Trump.

Tổng cộng Mỹ đã chi chỉ trong bốn tháng ông Biden cầm quyền là hơn 300 triệu USD. Ông tuyên bố ý định mở lại Lãnh sự quán Mỹ tại Jerusalem, nơi đã bị ông Trump đóng cửa, để xử lý các mối quan hệ với người Palestine. Các quan chức chính quyền Mỹ cũng phát biểu công khai rằng người Israel và người Palestine phải được hưởng các giải pháp bình đẳng về an ninh và thịnh vượng.

Tuy nhiên, cả hai ngoại trưởng Mỹ và Israel đều không đưa ra bất kỳ động thái nào nhằm thay đổi những bước đi ủng hộ Israel quan trọng nhất của cựu Tổng thống Trump. Những động thái đó bao gồm việc ông Trump từ bỏ chính sách lâu năm của Mỹ cho rằng các khu định cư của người Do Thái là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế; việc công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan, lãnh thổ mà Israel chiếm từ Syria trong cuộc chiến tranh Arab-Israel năm 1967.

Chính quyền Mỹ đương nhiệm cũng hy vọng sẽ mở rộng các thỏa thuận bình thường hóa mối quan hệ Arab-Israel mà chính quyền Trump đã tạo ra trong những tháng cuối cùng tại nhiệm. Trong cuộc gọi vào ngày đầu tiên Thủ tướng Israel Bennett nhậm chức, Tổng thống Joe Biden khẳng định "sự ủng hộ kiên định của mình đối với mối quan hệ Mỹ-Israel" và "cam kết kiên định đối với an ninh của Israel". Ông cam kết sẽ phối hợp trong tất cả các vấn đề an ninh, bao gồm cả Iran.

Sự ủng hộ của ông Biden đối với chiến dịch không kích hạng nặng của Israel trong cuộc chiến hồi tháng 5 với lực lượng Hamas ở Gaza đã khiến các đảng viên Dân chủ tiến bộ trong Quốc hội tức giận. Với sức mạnh mới đạt được về lực lượng trong Quốc hội, nhóm này đang yêu cầu chính quyền phải làm nhiều hơn nữa để hỗ trợ người Palestine, và cần đặt điều kiện với Israel để đổi lấy viện trợ quân sự.

Trong khi các nhà lập pháp uy tín của Đảng Dân chủ Mỹ vẫn ủng hộ Israel và quyền tự vệ tuyệt đối của Israel, ngày càng có nhiều tiếng nói tiến bộ trong cuộc họp kín của đảng đã biến vấn đề này trở thành một vấn đề chính trị. Sự thay đổi trong chính phủ của Israel không có khả năng làm giảm bớt những lời kêu gọi hành động của nhóm nghị sĩ này do bạo lực giữa Israel và Palestine tiếp tục diễn ra trong những ngày gần đây.

Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Biden cũng đã thúc giục chính phủ mới của Israel giảm bớt căng thẳng với người Palestine. Trong hai cuộc điện đàm với đồng cấp Lapid vào tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã nói về "sự cần thiết phải cải thiện quan hệ giữa Israel và Palestine theo những cách thiết thực" và cam kết làm sâu sắc hơn mối quan hệ giữa người Arab và Israel.

Tân Thủ tướng Israel Naftali Bennett trong phiên họp Quốc hội tại Jerusalem vào 13/6/2021. Ảnh: AP

Hiện chưa rõ chính phủ mới sẽ phản hồi lời kêu gọi này như thế nào. Các thành viên cốt cán như Lapid và Bộ trưởng Quốc phòng Benny Gantz rõ ràng muốn áp dụng cách tiếp cận hợp tác hơn với chính quyền Biden, trong khi tân Thủ tướng Bennett và các đối tác cánh hữu của ông phải đối mặt với áp lực từ chính người ủng hộ họ về việc duy trì cách tiếp cận cứng rắn của người tiền nhiệm Netanyahu, không chỉ đối với Iran mà còn với người Palestine.

Chính phủ Israel hiện đối mặt với những quyết định khó khăn, bao gồm việc có nên sơ tán một khu định cư trái phép được thành lập vào tháng trước hay không và liệu có nên can thiệp vào quy trình pháp lý, mà qua đó các tổ chức định cư đang sử dụng để đuổi hàng chục gia đình Palestine ra khỏi nhà của họ ở đông Jerusalem.

Trong khi đó, chính quyền Biden đang thúc ép Israel kiềm chế bất kỳ bước đi đơn phương nào có thể cản trở sự hồi sinh tiến trình hòa bình, vốn đã tồn tại trong hơn một thập kỷ. Tuy nhiên, Washington vẫn chưa đưa ra lời lên án công khai về hoạt động định cư, ngoài kêu gọi chung chung hai bên kiềm chế những hành động đơn phương có thể làm gia tăng căng thẳng hoặc gây tổn hại đến triển vọng một thỏa thuận hòa bình.

Thủ tướng Bennett là một người ủng hộ mạnh mẽ các khu định cư và phản đối chế độ nhà nước của người Palestine, nhưng ông cũng là một người thực tế. Ông có thể biến điểm yếu của mình thành sức mạnh, với quan điểm rằng bất kỳ sự nhượng bộ lớn nào - đối với người Palestine hoặc những người định cư Do Thái - đều có nguy cơ hạ bệ chính phủ của ông và đưa cựu Thủ tướng Netanyahu trở lại nắm quyền.

Israel gia hạn các biện pháp phòng dịch thêm 1 tháng Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, Thủ tướng Israel Naftali Bennett ngày 24/3 đã quyết định hoãn dỡ bỏ các biện pháp hạn chế phòng dịch COVID-19 thêm 1 tháng theo đề xuất của Bộ Y tế nước này trong bối cảnh dịch bệnh có dấu hiệu lây lan nhanh. Người dân Israel đeo khẩu trang phòng dịch COVID-19 tại Jerusalem ngày...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Ông Trump và ông Biden đều nhận công về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza09:00

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Phe ông Yoon cáo buộc lãnh đạo cơ quan điều tra 'vi phạm bí mật quân sự'09:51

Trung Quốc thông báo điện đàm ông Tập-ông Trump, TikTok không qua ải Tòa Tối cao Mỹ09:17

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tổng thống Trump có những đòn bẩy gì với Nga trong đàm phán hòa bình về Ukraine?

10:57:36 31/01/2025

Về mặt ngoại giao, Thomas Graham, thành viên danh dự tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR) có trụ sở tại Mỹ, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự thống nhất giữa Ukraine, châu Âu và Mỹ.

Israel hoãn trả tự do cho các tù nhân Palestine

10:56:14 31/01/2025

Hamas đã thả 3 con tin Israel gồm 1 nữ binh sĩ, 1 phụ nữ 29 tuổi và cụ ông 80 tuổi, cùng 5 người Thái Lan từng bị bắt khi đang làm việc tại miền Nam Israel.

Đến thăm thị trấn Tân Hội ở Trung Quốc, nơi 'vàng' mọc trên cây

09:08:19 31/01/2025

Thực tế, từ "quýt" trong tiếng Quảng Đông được phát âm giống hệt với từ "gam" nghĩa là vàng. Và giống như kim loại quý giá này, một số vỏ quýt đó có thể có giá trị rất lớn.

Thời báo Tài chính Anh: EU cân nhắc nối lại nhập khẩu khí đốt từ Liên bang Nga

09:06:13 31/01/2025

Việc khôi phục nguồn cung khí đốt của Liên bang Nga qua đường ống có thể là một phần trong thỏa thuận hòa bình ở Ukraine.

Va chạm máy bay tại Mỹ: Thợ lặn tìm thấy một hộp đen dưới sông Potomac

09:04:48 31/01/2025

Trên mạng xã hội, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng gửi lời chia buồn tới gia đình và người thân các nạn nhân, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ đối với Mỹ.

Đối tượng nhiều lần đốt kinh Koran tại Thụy Điển bị sát hại

08:56:39 31/01/2025

Tháng 10/2023, tòa án Thụy Điển đã kết án một người đàn ông đốt kinh Koran năm 2020 về tội kích động hận thù sắc tộc. Đây là lần đầu tiên hệ thống pháp lý của nước này xét xử tội phỉ báng kinh Koran.

Tranh cãi về lớp học đầu tiên không có giáo viên tại Anh

08:26:00 31/01/2025

Một lớp học không có giáo viên, hoàn toàn dựa vào trí tuệ nhân tạo (AI) tại Anh, đang trở thành chủ đề gây tranh cãi khi làm nổi bật cả tiềm năng lẫn rủi ro từ việc chính phủ nước này thúc đẩy ứng dụng AI trong giáo dục.

Vụ va chạm máy bay trên không ở Washington DC: không có người sống sót

06:07:26 31/01/2025

Tờ The Guardian ngày 30.1 dẫn lời Lãnh đạo Sở Cứu hỏa và Dịch vụ khẩn cấp Washington DC (Mỹ) John Donnelly cho rằng không còn người nào sống sót trong vụ máy bay chở 64 người va chạm với trực thăng quân sự tại khu vực thủ đô Mỹ.

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC

05:50:04 31/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth và Bộ trưởng Giao thông Sean Duffy họp báo về vụ va chạm máy bay ở Washington DC.

Hamas thả 3 con tin Israel đổi lấy 110 tù nhân Palestine

05:46:21 31/01/2025

Israel và Hamas tiến hành đợt trao đổi con tin và tù nhân lần thứ 3 trong giai đoạn 1 của thỏa thuận ngừng bắn bắt đầu từ ngày 19.1.

Nhật yêu cầu 1,2 triệu người hạn chế tắm để cứu tài xế khỏi 'hố tử thần'

05:43:54 31/01/2025

Giới chức Nhật Bản đã yêu cầu 1,2 triệu người dân hạn chế tắm rửa và giặt giũ để tránh rò rỉ nước thải làm trầm trọng thêm hoạt động giải cứu tài xế xe tải trong hố sụt.