Kịch bản ‘buồn’ cho các hãng xe nổi tiếng thế giới tại thị trường Trung Quốc

Tập đoàn ô tô Stellantis cảnh báo các thương hiệu phương Tây có thể không còn chỗ đứng vững chắc trong tương lai ở Trung Quốc khi mà các nhà sản xuất ô tô nội địa của nước này đang tiến gần đến thành trì cuối cùng còn lại của các hãng xe nổi tiếng như Volkswagen và Toyota .

Công nhân làm việc trên dây chuyền lắp ráp xe ô tô tại khu công nghiệp kỹ thuật cao ở thành phố Nhật Chiếu, tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc). Ảnh: THX/TTXVN

Khi được hỏi liệu các tập đoàn ô tô phương Tây có thể cạnh tranh với các thương hiệu nội địa tại Trung Quốc hay không, ông Maxime Picat – Giám đốc điều hành khu vực châu Á-Thái Bình Dương, Trung Đông và châu Phi của Stellantis, đồng thời là một trong hai ứng cử viên nội bộ trở thành Giám đốc điều hành tiếp theo của tập đoàn này – cho biết: “Tôi là người khá lạc quan, nhưng không phải về vấn đề đó”.

Các thương hiệu xe nội địa tại Trung Quốc đã chiếm lĩnh đáng kể thị phần từ tay các hãng sản xuất nước ngoài, đặc biệt là tại phân khúc xe điện và xe cơ lớn. Tuy nhiên, các thương hiệu như Toyota và Volkswagen vẫn đạt được doanh số bán hàng khá ổn ở phân khúc xe chạy bằng xăng cỡ trung – thường được gọi là “Phân khúc C”.

“Tôi đã bị sốc”, ông Picat nói khi đề cập đến sự mở rộng nhanh chóng của các thương hiệu xe nội địa Trung Quốc trong mọi phân khúc xe. Ông nhấn mạnh rằng điều này cũng đồng nghĩa với việc các nhà sản xuất xe của phương Tây chỉ còn lại phân khúc C sử dụng động cơ đốt trong và “điều đó sẽ không kéo dài”.

Ông cho biết: “Nếu bạn nhìn vào những gì đã xảy ra trong những năm gần đây, xu hướng (thị phần giảm) đang rất rõ ràng và các nhà sản xuất ô tô phương Tây rất khó giữ được vị thế của mình tại Trung Quốc”.

Nhiều công ty phương Tây, bao gồm Stellantis, đang dần rút khỏi Trung Quốc trong bối cảnh cạnh tranh và cuộc chiến giá cả khốc liệt. Trong khi đó, các nhà sản xuất của Đức như Volkswagen lại đang chọn cách tăng đầu tư lên mức gấp đôi vào thị trường từng mang lại nhiều lợi nhuận này.

Volkswagen, Toyota và các thương hiệu nước ngoài khác đã áp dụng chiến lược “ở Trung Quốc vì Trung Quốc” nhằm để tìm cách giành lại những nhóm khách hàng tiêu dùng đã chuyển sang dòng xe điện giá cả phải chăng hơn và tích hợp nhiều công nghệ từ các thương hiệu nội địa. Năm ngoái, Volkswagen đã công bố khoản đầu tư thêm 2,5 tỷ euro vào Trung Quốc.

Tuy vậy, thị phần của các thương hiệu nước ngoài tại Trung Quốc chỉ đạt 32% trong 2 tháng đầu năm nay, chưa bằng một nửa so với mức 64% mà họ từng nắm giữ vào năm 2020. Theo công ty tư vấn Automobility tại Thượng Hải, hãng xe Trung Quốc mang tên BYD đã vượt qua Volkswagen để trở thành thương hiệu bán chạy nhất tại thị trưởng tỷ dân này.

Dù vậy, Volkswagen và Toyota vẫn là hai nhà sản xuất xe chạy xăng hàng đầu tại Trung Quốc với tổng thị phần là 34%.

Sau khi thu hẹp các liên doanh tại Trung Quốc, Stellantis – chủ sở hữu của Peugeot, Fiat, Opel và một số thương hiệu khác – đã mua 20% cổ phần của công ty xe điện Trung Quốc Leapmotor với giá 1,5 tỷ euro, đồng thời đang hỗ trợ công ty khởi nghiệp này tăng doanh số bán hàng tại Trung Quốc và Châu Âu.

Trong khi đó, để thể hiện những cam kết gắn bó lâu dài với thị trường Trung Quốc , Volkswagen đã công khai chỉ trích mức thuế chống trợ cấp của Liên minh châu Âu (EU) đối với xe điện Trung Quốc. Đây là vấn đề tranh cãi, gây ra sự bất đồng với các nhà sản xuất ô tô khác của Đức, nhất là với những hãng như Stellantis và Renault, vốn có ít sự hiện diện tại Trung Quốc và lên tiếng ủng hộ biện pháp bảo hộ này.

Về hãng xe Stellantis, hiện nay, ông Maxime Picat đang cùng với ông Antonio Filosa – Giám đốc khu vực Bắc Mỹ – là 2 ứng viên nội bộ tiềm năng thay thế ông Carlos Tavares, người đã rời ghế Giám đốc điều hành của hãng xe vào tháng 12 năm ngoái sau những bất đồng về chiến lược.

Khi được hỏi về kế hoạch tìm người kế nhiệm, ông Picat cho biết: “Hội đồng quản trị đã bắt đầu một quá trình rất toàn diện, điều này rất quan trọng… và họ đã công bố thời gian để mọi thứ được kiểm soát và đó sẽ là một quyết định đúng đắn, bất kể quyết định đó là gì”.